14.342
edits
Changes
Jump to navigation
Jump to search
Sətir 1:
Sətir 1: − + − {{Rəssam+ − + − + − + − |Adı = Fuad Əbdürrəhmanov+ − + − + − + − + − + − + − + − + − + − + − + − + + + + + + + + + + + − + + + + + + + + + + + + − + + − Fuad Əbdürrəhmanov [[1915]]-ci il [[11 may|may ayının 11-də]] [[Nuxa]]da (indiki [[Şəki şəhəri]]) anadan olmuşdur. Azərbaycan Dövlət Rəssamlıq Texnikumunda ([[1929]]–[[1932]]) və İ.Y.Repin adına Leninqrad Boyakarlıq, Heykəltəraşlıq və Memarlıq İnstitutunda ([[1935]]-[[1939]]) təhsil almışdır.[[1942]]–[[1948]] illərdə Ə. Əzimzadə adına Azərbaycan Dövlət Rəssamlıq Məktəbində dərs demişdir.+ + − + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + − + − + − O, həm də mahir portret ustası kimi tanınmışdır. Səttar Bəhlulzadə ([[1947]]), R. Mustafayev ([[1947]]), Həzi Aslanov (qəbirüstü abidə, [[1949]]), B. Bağırova ([[1951]]), Səməd Vurğun ([[1957]]), kubalı Xesus ([[1962]]) və başqalarının portretləri obrazların fərdi xüsusiyyəti, xarakterlərin dolğun həlli ilə səciyyələnir. − [[Şəkil:Fuad Əbdürəhmanov barelyef.jpg|thumb|200px|right|Fuad Əbdürrəhmanovun xatirə lövhəsi ([[Bakı]])]] − Fuad Əbdürrəhmanovun yaradıcılığında monumental heykəltəraşlıq mühüm yer tutmuşdur. Nizaminin Gəncədə və Bakıdakı abidələri (hər ikisi tunc, qranit, [[1946]], [[1949]]; memarlar S. Dadaşov və M. Hüseynov), Bakıda S. Vurğunun abidəsi (tunc, qranit, [[1961]], memar M. Hüseynov) və s. əsərləri Azərbaycan monumental heykəltəraşlığının ən yaxşı nümunələrindəndir. [[1950]]–[[1960]]-cı illərdə yaratdığı "Çoban" (gips, [[1950]], Azərbaycan İncəsənət Muzeyi; tunc , [[1951]], Tretyakov qalereyası, [[Moskva]]), "Azərbaycanlı qadın" (gips, 1951), "Azadlıq" (tunc, [[1957]]; hər ikisi Azərbaycan İncəsənət Muzeyi), "Azad qadın" (tunc, qranit, 1960, memar M. Hüseynov) və s. əsərlərində milli xüsüsiyyətlər zəngindir. − Geniş yaradıcılıq diapazonuna malik olan Fuad Əbdürrəhmanov elm və mədəniyyət xadimlərinin, həmçinin müharibə və əmək qəhrəmanlarının surətlərini canlandıran heykəl qalereyası yaratmışdır.+ + + + + + + + + + + + − Monqolustanın görkəmli dövlət xadimləri Suxe-Bator və marşal X. Çoybalsanın büst-abidələri (hər ikisi mərmər, [[1954]], MXR, Ulan-Bator), Rudəki (tunc, [[1963]]), S. Ayninin (tunc, [[1964]]) portretləri, Düşənbədə Rüdəkinin (tunc, qranit, [[1964]], memar M. Hüseynov; SSRİ Rəssamlıq Akademiyasının qızıl medalı), Buxarada İbn Sinanın (tunc, qranit, açılışı [[1975]] ildə olmuşdur; memar H. Muxtarov) abidələri və s. monumental əsərləri Fuad Əbdürrəhmanova şöhrət qazandırmışdır. Ömrünün son illərində [[Sovet İttifaqı Qəhrəmanı]] [[Mehdi Hüseynzadə]]nin monumental abidəsini (tunc, qranit, [[1973]] ildə [[Bakı]]da açılışı olmuşdur; memar M. Hüseynov) yaratmışdır.+ − + − + − − İki dəfə "Şərəf nişanı" ordeni ilə təltif edilmişdir. Bakıda xatirə muzeyi vardır. − − == Əsərləri == − <gallery mode="packed" heights="200" perrow="3"> − Джаваншир.jpg|Cavanşir − Şəkil:Nizami barelyef 1.jpg|İskəndərin Nüşabə ilə görüşü<br/>(İskəndərnamə) − Şəkil:Nizami barelyef 2.jpg|Nuşirəvan və bayquşların söhbəti<br/>(Sirlər Xəzinəsi) − Şəkil:Nizami barelyef 3.jpg|Leyli və Məcnun mədrəsədə<br/>(Leyli və Məcnun) − Şəkil:Nizami barelyef 4.jpg| − Şəkil:Nizami barelyef 5.jpg| − Şəkil:Nizami barelyef 6.jpg|Fərhadın Bisitun dağını yarması<br/>(Xosrov və Şirin) − Şəkil:Nizami barelyef 7.jpg|Bəhram Gurun əjdahanı öldürməsi<br/>(Yeddi Gözəl) − Şəkil:Nizami Gəncəvinin Bakıdakı heykəli (1).JPG|[[Nizami Gəncəvinin heykəli (Bakı, 1949)|Nizami Gəncəvinin heykəli]], [[Bakı]], [[1949]] − Şəkil:Nizaminin Gəncədəki heykəli.jpg|[[Nizami Gəncəvinin heykəli (Gəncə, 1946)|Nizami Gəncəvinin heykəli]], [[Gəncə]], [[1946]] − Şəkil:Azad qadın heykəli.jpeg|[[Azad qadın (heykəl)|Azad qadın heykəli]], Bakı, 1960 − Şəkil:Rudaki Park, Dushanbe, Tajikistan (Cropped-wide).jpg|[[Rudəki heykəli (Düşənbə)|Rudəki heykəli]], [[Düşənbə]], [[1964]] − </gallery> − + − + − + + − + − [[Kateqoriya:Bakıda vəfat edənlər]]+ − [[Kateqoriya:1971-ci ildə vəfat edənlər]] −
Fuad Abdurahmanlı (başlanğıc kodu nəzərdən keçir)
15:50, 19 mart 2020 versiyası
, 15:50, 19 mart 2020Nəzərə çarpan dəyişiklik yoxdur.
[[Kateqoriya: F]]{{mənbə azlığı}}
[[Kateqoriya: F]]{{Şəxs
|Adı = Fuad Abdurahmanlı
|Şəkil = Fuad Əbdürəhmanov2.jpg
|Orijinal adı =
|Şəkil məlumat =
|Şəkil = Fuad Abdurahmanlı.jpg
|Şəkil miqyası =
|Şəklin ölçüsü =
|Şəklin izahı =
|Orijinal adı =
|Digər adı =
|Fəxri ad = {{Azərbaycan SSR xalq rəssamı}}
|Doğum tarixi = {{doğum tarixi|1986|10|10}}
|Digər adları =
|Doğum yeri = [[Şəki]]
|Doğum tarixi = {{Doğum_tarixi|1915|5|11}}
|Vəfatı = {{vəfat tarixi|2014|9|22}}
|Doğum yeri = [[Şəki (şəhər)|Nuxa]], [[Yelizavetpol quberniyası]], [[Rusiya İmperiyası]]<br/><small>(hazırki [[Şəki]], [[Azərbaycan]])</small>
|Vəfat yeri = [[Şamaxı]] [[Mirikənd (Şamaxı)|Mirikənd ]]
|Vəfatı = {{Vəfat_tarixi_və_yaşı|1971|6|15|1915|5|11}}
|Vəfat səbəbi = [[Avtomobil qəzası|avtomobil qəzası]]
|Vəfat yeri = [[Bakı]], [[Azərbaycan SSR]], [[SSRİ]]
|Atası = Şahin Abdurahmanlı
|Mükafatları = {{Azərbaycan SSR dövlət mükafatı}} {{Stalin mükafatı|1947}} {{Stalin mükafatı|1951}}<br>{{"Şərəf Nişanı" ordeni}} {{"Şərəf Nişanı" ordeni}} {{"1941-1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində rəşadətli əməyə görə" medalı}}
|Anası =
|Vəfat səbəbi =
|Həyat yoldaşı = Lalə Abdurahmanlı
|Tanınır = [[Heykəltəraşlıq]]
|Uşaqları =
|Sayt =
|Peşəsi =
|Commons = Faud Abdurakhmanov
|Vətəndaşlıq = {{AZE}}
|Milliyət = türk
|İxtisası =
|Təhsili = [[Sumqayıt Dövlət Universiteti]] <br/> [[Ankara Universiteti]]
|Fəaliyyəti =
|Tanınır = Fuad Turan Abdurahmanlı
|Fəaliyyət illəri =
|Mükafatları =
|imdb id =
|İmzası =
|Sayt =
}}
}}
'''Fuad Həsən oğlu Əbdürrəhmanov''' (11 may 1915 – 15 iyun 1971) — heykəltaraş, Azərbaycan SSR Xalq Rəssamı ([[1956]]), Azərbaycan SSR-in Əməkdar İncəsənət Xadimi ([[1943]]), SSRİ Rəssamlıq Akademiyasının müxbir üzvü ([[1949]]), Stalin mükafatı laureatı ([[1947]], [[1951]]).
'''Fuad Abdurahmanlı''' — jurnalist, araşdırmaçı, [[Türküstan (qəzet)|Türküstan]] qəzeti saytının redaktoru, milli fəal.<ref name=":0">{{cite web
|url = http://modern.az/az/news/66451
|archiveurl = https://web.archive.org/web/20190411073455/http://modern.az/az/news/66451
|archivedate = 11 aprel 2019
|title = Mərhum jurnalistə xüsusi buraxılış həsr olunub
|author =
|date = 31 oktyabr 2014
|work =
|publisher = modern.az
|accessdate =
|language =
}}</ref><ref name=":1" />
== Həyatı ==
== Həyat və təhsili ==
Fuad Şahin oğlu Abdurahmanlı [[1986]]-cı ildə [[Şəki]]<nowiki/>də anadan olub. [[1993]]-cü ildə Şəki şəhər 8 saylı məktəbdə ibtidai təhsil almağa başlayıb. [[1997]]-ci ildən isə [[Bakı]]<nowiki/>da yerləşən 17 saylı orta məktəbdə təhsilini davam etdirib. [[2004]]-cü ildə [[Sumqayıt Dövlət Universiteti]]<nowiki/>nin Politologiya fakültəsinə daxil olub. [[2008]]-ci ildə universiteti bitirdikdən sonra hərbi xidmətə yollanıb. [[2012]]-ci il sentyabr ayının 16-da Lalə Abdurahmanlı ilə ailə həyatı qurub. [[2013]]-cü ildə [[Ankara Universiteti]]<nowiki/>nin Siyasi Bilgilər Fakültəsinə magistr pilləsinə daxil olub.<ref name=":0" />
== Fəaliyyəti ==
[[2012]]-ci ildə [[Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Strateji Araşdırmalar Mərkəzi]]<nowiki/>nin Daxili siyasətin təhlili şöbəsində təcrübə proqramını tamamlamışdır. Təcrübə proqramı çərçivəsində "Sol düşüncə sistemi" mövzusunda elmi iş müdafiə etmişdir. Uzun müddət [[Dünya Azərbaycanlıları Konqresi]] (DAK) sıralarında təmsil olunub, [[Dünya Azərbaycanlıları Konqresi|DAK]] Gənclər Təşkilatında fəaliyyət göstərib, son illərdə DAK Məşvərət Məclisinin üzvü olub. O, [[2012]]-ci ildən son günədək "[[Türküstan (qəzet)|Türküstan” qəzeti]]<nowiki/>nin eyni adlı saytının redaktoru vəzifəsində çalışırdı.<ref name=":2" />
== Yaradıcılığı ==
== Vəfatı ==
Fuad Abdurahmanlı [[2014]]-cü il sentyabrın 21-də [[Bakı]]-[[Şamaxı]] yolunda baş verən avtomobil qəzasında dünyasını dəyişib.<ref name=":2">{{cite web
|url = https://oxu.az/society/43819?fb_comment_id=596615260448943_596631520447317
|archiveurl = https://web.archive.org/web/20190411074935/https://oxu.az/society/43819?fb_comment_id=596615260448943_596631520447317
|archivedate = 11 aprel 2019
|title = Azərbaycanda dəhşətli qəza: 4 nəfər öldü
|author =
|date = 22 sentyabr 2014
|work =
|publisher = oxu.az
|accessdate =
|language =
}}</ref> [[Şəki]]<nowiki/>də dəfn olunub.<ref>{{cite web
|url = http://modern.az/az/news/64371#gsc.tab=0
|archiveurl = https://web.archive.org/web/20190411075310/http://modern.az/az/news/64371
|archivedate = 11 aprel 2019
|title = Yol qəzasında həlak olmuş jurnalist
|author =
|date = 22 sentyabr 2014
|work =
|publisher = modern.az
|accessdate =
|language =
}}</ref>
Fuad Əbdürrəhmanov yaradıcılığa portret janrı ilə başlamış, 30-cu illərdə Azərbaycan mədəniyyət xadimlərinin büst-portretlərini (Əbdürrəhimbəy Haqverdiyev, Mirzə Fətəli Axundov, Üzeyir Hacıbəyov, Asəf Zeynallı və b.), həmçinin "Atıcı" ([[1934]]), "Gənc aşıq" ([[1939]]) və ilk monumental əsəri olan Füzulinin heykəlini ([[1939]], Nizami adına Azərbaycan Ədəbiyyatı Muzeyinin lociyasında) yaratmışdır. Sovet İttifaqı Qəhrəmanları G. Əsədovun, İ.Məmmədovun, Q. Məmmədovun, Böyük Vətən müharibəsi qəhrəmanı H. Əliyevin portretləri, Cavanşir, Babək və [[Koroğlu]]nun barelyeflərində obrazlar dərin psixologizmi və ifadəliliyi ilə seçilir.
=== Xatirəsi ===
Fuad Turan Abdurahmanlının vəfatından 40 gün keçdikdən sonra [[Türküstan (qəzet)|“Türküstan” qəzeti]] onun xatirəsinə xüsusi buraxılış həsr edib. “Tanrı dağında bizi gözlə,.. Fuad!” adlı buraxılışda bir sıra ictimai xadimlərin, millət vəkillərinin, aydınların, jurnalistlərin, sənətçilərin, dostların Fuadla bağlı düşüncələri yer alıb.<ref name=":0" />
10 oktyabr [[2015]]-ci ildə Fuad Abdurahmanlının xatirəsinə həsr olunmuş “Fuad Turan Fondu” və bu fondun təsis etdiyi “Fuad Turan” mükafatının təqdimat mərasimi keçirilib. Fondun əsas məqsədi ediləcək şəxsi yardımlar, eləcə də fondun hər il təşkil edəcəyi xeyriyyə aksiyalarından əldə edilən ianələr hesabına azərbaycanlı gənclərin xaricdə təhsil almasına yardım etməkdir. Tədbirdə fondun idarə heyətinin Əminə Əliyevanı “Fuad Turan Fondu”na sədr seçdiyi elan olunub. Fond hər il ənənəvi olaraq, Fuad Turan Abdurahmanlının doğum günündə eyniadlı fond tərəfindən il ərzində öz sahəsində uğur qazanan bir azərbaycanlı gəncə “Fuad Turan” mükafatının təqdim olunmasının nəzərdə tutub. [[2015]]-ci ildə mükafatın ilk sahibi [[ADA Universiteti|ADA universiteti]]<nowiki/>nin tələbəsi İsmayıl Zeynallı olub.<ref name=":1">{{cite web
|url = http://qafqazinfo.az/news/detail/genclerin-xaricde-tehsilini-maliyyelesdirecek-fond-tesis-edildi-125433
|archiveurl = https://web.archive.org/web/20190411081256/http://qafqazinfo.az/news/detail/genclerin-xaricde-tehsilini-maliyyelesdirecek-fond-tesis-edildi-125433
|archivedate = 11 aprel 2019
|title = Gənclərin xaricdə təhsilini maliyyələşdirəcək fond təsis edildi
|author =
|date = 12 oktyabr 2015
|work =
|publisher = qafqazinfo.az
|accessdate =
|language =
}}</ref>
== Həmçinin bax ==
* [[Türküstan (qəzet)|Türküstan qəzeti]]
== Mükafatları ==
* [[Dünya Azərbaycanlıları Konqresi]]
== İstinadlar ==
== İstinadlar ==
{{İstinad siyahısı}}
{{İstinad siyahısı}}
[[Kateqoriya:Azərbaycan rəssamları]]
== Xarici keçidlər ==
[[Kateqoriya:Azərbaycan heykəltəraşları]]
* [https://www.youtube.com/watch?v=ojM2m3dTW1Y "Fuad Turan Fondu”nun təsis edilməsi ilə bağlı reportaj [[Kanal 13]]]
[[Kateqoriya:Azərbaycan SSR xalq rəssamları]]
*[https://www.youtube.com/watch?v=4zeUdgZyYfw Fuad Abdurəhmanlı haqqında hazırlanmış video]
[[Kateqoriya:Şəkidə doğulanlar]]
[[Kateqoriya:Şəkidə doğulanlar]]
[[Kateqoriya:1915-ci ildə doğulanlar]]
[[Kateqoriya:Şamaxı rayonunda vəfat edənlər]]
[[Kateqoriya:Şəkidə dəfn olunanlar]]
[[Kateqoriya:Stalin mükafatı laureatları]]