"Zümrüd Axundova" səhifəsinin versiyaları arasındakı fərqlər

Zümrüd Axundova
	Axundova Zümrüd Qulam qızı
	Zümrüd Axundova.
Doğum tarixi	1 mart 1912
Doğum yeri	Nuxa (indiki Şəki), Nuxa qəzası, Yelizavetpol quberniyası, Rusiya İmperiyası
Vəfat tarixi	7 dekabr 1961 (49 yaşında)
Vəfat yeri	Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ
Vətəndaşlıq	SSRİ
Elm sahəsi	pedaqogika
İş yeri	S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universiteti, dosent
Elmi dərəcəsi	pedaqoji elmlər namizədi
Elmi adı	dosent
Təhsili	• Bakı Pedaqoji Texnikumu (–1927) • Azərbaycan Dövlət Ali Pedaqoji İnstitutu (1929–1931) • Moskva Ali Kommunist Maarifi İnstitutu, aspirantura (1934–1935)
Həyat yoldaşı	Məmməd Arif Dadaşzadə
Evladı	Araz Dadaşzadə
Atası	Qulam Axundov
Mükafatları

Səhifəsinin 20:29, 7 dekabr 2023 tarixinə olan son halı

Zümrüd Axundova (1912–1961) — pedaqoji elmlər namizədi, S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universitetinin dosenti. İlk azərbaycanlı qadın elmlər namizədidir. Azərbaycan KP Nuxa qəza komitəsinin birinci katibi olmuş Qulam Axundovun qızı, görkəmli Azərbaycan bəstəkarı, Azərbaycan Respublikasının xalq artisti Şəfiqə Axundovanın bacısı, Azərbaycan SSR EA-nın həqiqi üzvü Məmməd Arifin həyat yoldaşı, tanınmış tənqidçisi və ədəbiyyatşünas, Azərbaycan SSR əməkdar elm xadimi Araz Dadaşzadənin anası, tanınmış musiqişünas, Bakı Musiqi Akademiyasının professoru Zümrüd Dadaşzadənin isə nənəsidir.

Haqqında məlumatlar

1 mart 1912-ci il tarixdə Nuxada (indiki Şəki) anadan olub.

Təhsili

1927-ci ildə Bakı Pedaqoji Texnikumunu bitirib.

1929 – 1931-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Ali Pedaqoji İnstitutunda,

1934 – 1935-ci illərdə Moskva Ali Kommunist Maarifi İnstitutunun aspiranturasında təhsil alıb.

Zümrüd Axundova və həyat yoldaşı Məmməd Arif Dadaşzadə.

Əmək fəaliyyəti

1927-ci ildə − Bakı Pedaqoji Texnikumunu bitirdikdən sonra Bakı şəhər 5 №-li orta məktəbində müəllim işləyib.

1929-cu ildən pedaqoji fəaliyyətini Bakı nümunəvi komsomol məktəbində,

1935-ci ildə Moskva Ali Kommunist Maarifi İnstitutunun aspiranturasında təhsilini tamamladıqdan sonra isə Bakının müxtəlif ali məktəblərində – Azərbaycan Pedaqoji İnstitutunda, Xarici Dillər İnstitutunda, Azərbaycan Dövlət Universitetində davam etdirib.

İkinci Dünya Müharibəsi dövründə S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universitetinin çoxtirajlı qəzetinin redaktoru olub.

1943 – 1948-ci illərdə Qiyabi Pedaqoji İnstitutun pedaqogika kafedrasının müdiri olub.

1948 – 1961-ci illərdə S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universitetində çalışıb, o cümlədən, 1951-ci ildən dosent vəzifəsində işləyib.

Elmi fəaliyyəti

1949-cu ildə “Azərbaycanda qadın təhsili tarixindən. 1900 – 1914-ci illər” mövzusunda namizədlik dissertasiyasını müdafiə edib.

1951-ci ildə dosent elmi adını alıb.

Təltif və mükafatları

Vəfatı

7 dekabr 1961-cı il tarixdə – 49 yaşında, Bakıda vəfat edib.

Video

@@ Sətir 1: / Sətir 1: @@
-[[Kateqoriya:Z]]{{Alim
+[[Kateqoriya:{{padleft:|1|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəxslər (familiya sırası ilə)|{{Əvvəlcə familiya|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış alimlər]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış pedaqoqlar]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış jurnalistlər]]
-|Adı              = Zümrüd Axundova
+{{Alim
-|Orijinal adı     = Zümrüd  Qulam qızı  Axundova
+ |Piktoqram             = <!--yalnız riyaziyyat, fizika, kimya, biologiya, tibb, tarix, arxeologiya və musiqi variantlarından birini seçin-->
-|Şəkil            = Zümrüd Axundova.jpeg
+ |Adı                   = Zümrüd Axundova
-|Şəkil miqyası    =
+ |Tam adı               = ''Axundova Zümrüd Qulam qızı''
-|Şəkil məlumat    =
+ |Şəkil                 = Zümrüd_Axundova.png
-|İlk adı          =
+ |Şəklin ölçüsü         =
-|Təxəllüsü        =
+ |Şəklin izahı          = Zümrüd Axundova.
-|Doğum tarixi     = {{doğum tarixi|1912|3|1}}
+ |Doğum tarixi          = {{doğum tarixi|1912|3|1}}
-|Doğum yeri       = [[Şəki]]<br/>{{Rusİmp}}
+ |Doğum yeri            = [[Nuxa]] (indiki Şəki), [[Nuxa qəzası]], Yelizavetpol quberniyası, {{Rusİmp}}
-|Vəfatı           = {{vəfat tarixi və yaşı|1961|12|7|1912|3|1}}
+ |Vəfat tarixi          = {{vəfat tarixi və yaşı|1961|12|7|1912|3|1}}
-|Vəfat yeri       = [[Bakı]]<br/>{{AzSSR}}
+ |Vəfat yeri            = Bakı, {{AzSSR}}, {{SSRİ}}
-|Vəfat səbəbi     =
+ |Vəfat səbəbi          =
-|Atası            =
+ |Dəfn yeri             =
-|Anası            =
+ |Vətəndaşlığı          = {{SSRİ}}
-|Həyat yoldaşı    =
+ |Milliyyəti            =
-|Uşaqları         =
+ |Həyat yoldaşı         = Məmməd Arif Dadaşzadə
-|Peşəsi           =
+ |Uşağı                 = [[Araz Dadaşzadə]]
-|Vətəndaşlıq      =
+ |Atası                 = [[Qulam Axundov]]
-|Milliyət         =
+ |Anası                 =
-|İxtisası         =
+ |Elm sahəsi            = pedaqogika
-|Təhsili          =
+ |Elmi dərəcəsi         = pedaqoji elmlər namizədi
-|Fəaliyyəti       =
+ |Elmi adı              = dosent
-|Fəaliyyət illəri =
+ |İş yeri               = S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universiteti, dosent
-|Əsərlərinin dili =
+ |Alma-mater            = <!--Qədim təhsil ocaqları-->
-|İstiqamət        =
+ |Təhsili               =  {{*}}Bakı Pedaqoji Texnikumu (–1927)
-|Janr             =
-|İlk əsəri        =
+{{*}}Azərbaycan Dövlət Ali Pedaqoji İnstitutu (1929–1931)
-|Mükafatları      = {{"Qırmızı Əmək Bayrağı" ordeni (SSRİ)}} {{"Şərəf Nişanı" ordeni}}
-|imdb_id          =
+{{*}}Moskva Ali Kommunist Maarifi İnstitutu, aspirantura (1934–1935)
-|İmzası           =
+ |Elmi rəhbəri          =
-|Sayt             =
+ |Tanınmış yetirmələri  =
+ |Tanınır               = <!--Alimə fəaliyyətinə görə verilən ləqəb-->
+ |Mühüm layihələri      =
+ |Üzvlüyü               =
+ |Mükafatları           = {{"Qırmızı Əmək Bayrağı" ordeni (SSRİ)}}{{"Şərəf Nişanı" ordeni}}{{"Qafqazın müdafiəsinə görə" medalı}}{{"1941-1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində rəşadətli əməyə görə" medalı}}
+ |İmzası                =
+ |Sayt                  =
+ |Commons               =
 }}
-'''Zümrüd  Qulam qızı  Axundova''' — İlk azərbaycanlı qadın alim, pedoqoq, tanınmış ziyalı.
-==Həyatı==
+'''Zümrüd Axundova''' (1912–1961) — pedaqoji elmlər namizədi, S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universitetinin dosenti. İlk azərbaycanlı qadın elmlər namizədidir. Azərbaycan {{KP}} Nuxa qəza komitəsinin birinci katibi olmuş [[Qulam Axundov|Qulam Axundovun]] qızı, görkəmli Azərbaycan bəstəkarı, [[Azərbaycan Respublikasının xalq artisti]] [[Şəfiqə Axundova|Şəfiqə Axundovanın]] bacısı, Azərbaycan SSR EA-nın həqiqi üzvü [[:az:Məmməd Arif|Məmməd Arifin]] həyat yoldaşı, tanınmış tənqidçisi və ədəbiyyatşünas, [[Azərbaycan SSR əməkdar elm xadimi]] [[Araz Dadaşzadə|Araz Dadaşzadənin]] anası, tanınmış musiqişünas, Bakı Musiqi Akademiyasının professoru [[Zümrüd Dadaşzadə|Zümrüd Dadaşzadənin]] isə nənəsidir.
-Zümrüd Axundova 1912-ci il martın 1-də  [[Şəki]]də  anadan  olub. Orta təhsilini  Bakı  Pedaqoji texnikumunda alıb (1927-ci ildə bitirib). Həmin ildən dərs deməyə başlayıb : 15(!)  yaşından 5 saylı məktəbdə müəllimlik edib. 1929- cu ildə  Xalq  Maarif  Komitəsi  tərəfindən nümunəvi  komsomol  məktəbinə keçirilib. Eyni  zamanda   Azərbaycan   Dövlət  Ali  Pedaqoji İnstitutunda oxuyub. 1931–ci ildə İnstitutu bitirib, aspiranturaya  qəbul olunub. 1934-cü ildə aspirant  kimi  təhsilini  Moskvada  Ali  Kommunist  Maarifi  İnstitutunda davam etdirib. Orada akademik Y.N. Medınskinin rəhbərliyi ilə 1 il çalışdıqdan  sonra   aspiranturanı bitirib.  Bakının  müxtəlif  ali  məktəbləri – Azərbaycan Pedaqoji İnstitutu, Xarici Dillər İnstitutu, Azərbaycan Dövlət Universitetində də pedoqoji fəaliyyətlə məşqul olub.
+==Haqqında məlumatlar==
+mart 1912-ci il tarixdə [[Nuxa|Nuxada]] (indiki Şəki) anadan olub.
+===Təhsili===
+-ci ildə Bakı Pedaqoji Texnikumunu bitirib.
+– 1931-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Ali Pedaqoji İnstitutunda,
+– 1935-ci illərdə Moskva Ali Kommunist Maarifi  İnstitutunun aspiranturasında təhsil alıb.
+[[Şəkil: Zümrüd Axundova həyat yoldaşı  Məmməd Arif Dadaşzadə ilə.jpg|thumb|left|200px|Zümrüd Axundova və həyat yoldaşı Məmməd Arif Dadaşzadə.]]
+===Əmək fəaliyyəti===
+-ci ildə − Bakı Pedaqoji Texnikumunu bitirdikdən sonra Bakı şəhər 5 №-li orta məktəbində müəllim işləyib.
+-cu ildən pedaqoji fəaliyyətini Bakı nümunəvi komsomol məktəbində,
+-ci ildə Moskva Ali Kommunist Maarifi  İnstitutunun aspiranturasında təhsilini tamamladıqdan sonra isə Bakının  müxtəlif ali  məktəblərində – Azərbaycan Pedaqoji İnstitutunda, Xarici Dillər İnstitutunda, Azərbaycan Dövlət Universitetində davam etdirib.
+İkinci Dünya Müharibəsi dövründə S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universitetinin [[Çoxtirajlı qəzet|çoxtirajlı qəzetinin]] redaktoru olub.
--1948-ci illərdə  Qiyabi  Pedaqoji İnstitutda  pedaqogika  kafedrasına rəhbərlik edib. 1948-ci  ildən ömrünün sonuna  kimi Azərbaycan Dövlət Universitetində (ADU)çalışıb. 1951-ci ildə dosent elmi adını alıb.
+– 1948-ci illərdə Qiyabi Pedaqoji İnstitutun pedaqogika kafedrasının müdiri olub.
+– 1961-ci illərdə S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universitetində çalışıb, o cümlədən, 1951-ci ildən dosent vəzifəsində işləyib.
-== İlk azərbaycanlı qadın alim ==
+===Elmi fəaliyyəti===
-[[Şəkil: Zümrüd Axundova həyat yoldaşı  Məmməd Arif Dadaşzadə ilə.jpg|thumbnail| Zümrüd Axundova həyat yoldaşı  Məmməd Arif Dadaşzadə ilə]]
+-cu ildə  “Azərbaycanda qadın təhsili tarixindən. 1900 – 1914-ci illər” mövzusunda namizədlik dissertasiyasını müdafiə edib.
--cu ildə  “Azərbaycanda qadın  təhsili  tarixindən. 1900-1914-ci illər” mövzusunda  dissertasiya  müdafiə edib. Pedaqoji elmlər namizədi  elmi dərəcəsini almış ilk  azərbaycanlı qadın alimdir <ref>[http://www.youtube.com/watch?v=pEfKxVS---Y ZUMRUD AKHUNDOVA.Zümrüd Axundova.Birincilər.AzTV(2008) — '''youtube.com''' saytı]</ref>. Akademik  Y. Medınski  Z. Axundovanın tədqiqatı haqqında rəyində yazırdı: “SSRİ-dəki qeyri-rus xalqlarının maarif tarixi məsələlərini öyrənmək tarixi-pedaqoji tədqiqatın ən mühüm vəzifələrindən biridir.
+-ci ildə dosent elmi adını alıb.
-Z.Axundovanın əsəri  bu cəhətdən xüsusilə qiymətlidir, çünki o, Azərbaycanda qadın təhsili tarixini ilk dəfə tədqiq etmişdir. [[Azərbaycan müəllimi qəzeti]] isə Zümrüd xanımın nailiyyətini belə dəyərləndirmişdir: “Bu,  yalnız  elm sahəsində müvəffəqiyyətlə çalışan Azərbaycan qadınlarının deyil, bütün Azərbaycan sovet  mədəniyyətinin  yeni  nailiyyətidir”<ref>[[Azərbaycan müəllimi qəzeti]] 30 iyun, 1949-cu il</ref>.
+===Təltif və mükafatları ===
+* [["Qırmızı Əmək Bayrağı" ordeni (SSRİ)|“Qırmızı Əmək Bayrağı” ordeni (SSRİ)]] (1946);
+* [["Şərəf Nişanı" ordeni|“Şərəf Nişanı” ordeni]] (1953);
+* [["Qafqazın müdafiəsinə görə" medalı|“Qafqazın müdafiəsinə görə” medalı]];
+* [["1941-1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində rəşadətli əməyə görə" medalı|“1941-1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində rəşadətli əməyə görə” medalı]].
-==Fəaliyyəti==
+===Vəfatı ===
-Z.Axundova  müxtəlif  təhsil ocaqlarında məktəblilər, valideynlər  qarşısında  təlim-tərbiyə mövzularında mühazirələr oxuyub. Gənc Azərbaycan qadınlarının təhsilə  cəlb  olunmasında  böyük  rol  oynayıb.
+dekabr 1961-cı il tarixdə – 49 yaşında, Bakıda vəfat edib.
-İkinci Dünya Müharibəsi dövründə ADU  qəzetinin redaktoru olub, əhali arasında  təşviqat  aparıb.
-Z.Axundovanın Azərbaycanda uşaq ədəbiyyatının inkişafına dair elmi araşdırmaları da maraq kəsb edir. [[Azərbaycan qadını (jurnal)|"Azərbaycan qadını"]] jurnalı ilə müntəzəm əməkdaşlıq etmişdir.
-==Təltifləri ==
+==Video==
-Qırmızı Əmək Bayrağı (1946), Şərəf Nişanı (1953) ordenləri, medallarla- “За оборону Кавказа”, “За доблестный труд в Великой Отечественной войне” – təltif olunub.
+<youtube width="300" height="180">pEfKxVS---Y</youtube>
-== Kiçik bir elm və mədəniyyət ocağına çevrilmiş ailə==
-Zümrüd xanım ailədə də xanım-xatın bir qadın olmuşdur. Onun sayəsində ailəsi kiçik bir elm və mədəniyyət ocağına çevrilmişdir. Burada Azərbaycan ədəbiyyatşünaslığının yaradıcılarından biri – akademik [[Məmməd  Arif]] Dadaşzadə<ref>[http://azerbaijans.com/content_1089_az.html Məmməd Arif Dadaşzadə — '''azerbaijans.com''' saytı]</ref>  (1904-1975)  kimi görkəmli alim yaşamış, yazıb-yaratmışdır. Zümrüd xanımın oğlu – [[Araz Dadaşzadə]]<ref>[http://sabail.libmks.az/267-araz-dadaezady.html Araz Dadaşzadə — '''sabail.libmks.az''' saytı]</ref> (1936-1990)  filologiya elmləri doktoru, Əməkdar Elm Xadimi, Azərbaycan Ensiklopediyasının baş redaktoru olmuşdur. Nəvələri – [[Aqşin Dadaşzadə]]  - filologiya üzrə fəlsəfə doktoru,  [[Zümrüd Dadaşzadə]] - sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru, Ü.Hacıbəyli adına Bakı Musiqi Akademiyasının  “Musiqi tarixi” kafedrasının  professoru,  Əməkdar İncəsənət Xadimidir.
-== İstinadlar ==
+{{Yoxlanılmış məqalə}}
-<references/>
-[[Kateqoriya:Azərbaycan alimləri]]
+[[az:Zümrüd Axundova]]
-[[Kateqoriya:Azərbaycanlı alimlər]]
-[[Kateqoriya:Şəkidə doğulanlar]]
-[[Kateqoriya:Bakıda vəfat edənlər]]