Sətir 23: |
Sətir 23: |
| |İmzası = | | |İmzası = |
| }} | | }} |
− | '''Əliyar Əmircanov''' (''Əmircanov Əliyar bəy Hacı bəy oğlu''; {{d.}} 17 may 1897-ci il, [[Nuxa]], [[Nuxa qəzası]], Yelizavetpol quberniyası, Rusiya İmperiyası – {{ö.}} + 1945, Zaparojye, Ukarayna SSR, SSRİ) — Berlin Ali Texniki Məktəbinin məzunu (1922 – 1927), Leninqrad Elmi-Tədqiqat Dizel İnstitutunda avtomobil dizellərinin layihələndirilməsi işi üzrə mühəndis vəzifəsində işləyib. 1935-ci ildə siyasi ittihamla həbs edilsə də ittiham sübuta yetirilmədiyinə görə həbsdən azad edilib və Leninqradda işləməyə davam edib; 1945-ci ildən sonra Zaporojyeyə ezamiyyətdə olarkən orada xəstələnib vəfat edib və orada da dəfn edilib. Məhəmmədəmin Rəsulzadə 1922-ci ildə yazdığı məktubunda Əliyar Əmircanovun Berlində təhsil almasından məlumatlı olduğunu və ona etibar etdiyini göstərib. General-polkovnik [[Tofiq Ağahüseynov|Tofiq Ağahüseynovun]] dayısıdır. | + | '''Əliyar Əmircanov''' (''Əmircanov Əliyar bəy Hacı bəy oğlu''; {{d.}} 17 may 1897-ci il, [[Nuxa]], [[Nuxa qəzası]], Yelizavetpol quberniyası, Rusiya İmperiyası – {{ö.}} + 1945, Zaparojye, Ukarayna SSR, SSRİ) — Berlin Ali Texniki Məktəbinin məzunu (1922 – 1927), Leninqrad Elmi-Tədqiqat Dizel İnstitutunda avtomobil dizellərinin layihələndirilməsi işi üzrə mühəndis vəzifəsində işləyib. 1935-ci ildə siyasi ittihamla həbs edilsə də ittiham sübuta yetirilmədiyinə görə həbsdən azad edilib və Leninqradda işləməyə davam edib; 1945-ci ildən sonra Zaporojyeyə ezamiyyətdə olarkən orada xəstələnib və vəfat edib, orada da dəfn edilib. Məhəmmədəmin Rəsulzadə 1922-ci ildə yazdığı məktubunda Əliyar Əmircanovun Berlində təhsil almasından məlumatlı olduğunu və ona etibar etdiyini göstərib. General-polkovnik [[Tofiq Ağahüseynov|Tofiq Ağahüseynovun]] dayısıdır. |
| | | |
| == Haqqında məlumatlar == | | == Haqqında məlumatlar == |
− | 1897-ci ildə Nuxada anadan olub. | + | 1897-ci ildə Nuxada anadan olub. |
| | | |
| ===Təhsili=== | | ===Təhsili=== |
Sətir 34: |
Sətir 34: |
| 1915-ci ildə attestatların müsabiqəsi üzrə Petroqrad Politexnik İnstitutunun elektromexanika bölümünə qəbul olunmuş, lakin arzusuna uyğun olaraq Moskva Ali Texniki Məktəbinin mexanika şöbəsində təhsil almağa başlayıb. | | 1915-ci ildə attestatların müsabiqəsi üzrə Petroqrad Politexnik İnstitutunun elektromexanika bölümünə qəbul olunmuş, lakin arzusuna uyğun olaraq Moskva Ali Texniki Məktəbinin mexanika şöbəsində təhsil almağa başlayıb. |
| | | |
− | 1917-ci ilin 7 noyabrında Rusiyada baş vermiş Oktyabr inqilabından sonra təhsilini yarımçıq buraxaraq geri qayıtmağa məcbur olub. | + | 1917-ci ilin 7 noyabrında Rusiyada baş vermiş Oktyabr nqilabından sonra təhsilini yarımçıq buraxaraq geri qayıtmağa məcbur olub. |
| | | |
− | 2 avqust 1919-cu ildə Azərbaycan Cümhuriyyəti xalq maarif nazirinin adına məktub yazaraq ona ali təhsilini İsveçrədəki məşhur Sürix Politexnikumunun mexanika bölməsində dövlət hesabına bitirməyə imkan yaradılmasını xahiş etmişdir. | + | 2 avqust 1919-cu ildə Azərbaycan Cümhuriyyəti xalq maarif nazirinin adına məktub yazaraq ali təhsilini İsveçrədəki məşhur Sürix Politexnikumunun mexanika bölməsində dövlət hesabına bitirməyə ona imkan yaradılmasını xahiş edib. |
| | | |
| Azərbaycan Cümhuriyyəti Parlamentinin 1919-cu il 1 sentyabr tarixli qərarında isə təhsilini dövlət hesabına davam etdirməsi üçün onun İsveçrəyə yox, Rusiya göndərilməsi məqbul sayılmışdır. | | Azərbaycan Cümhuriyyəti Parlamentinin 1919-cu il 1 sentyabr tarixli qərarında isə təhsilini dövlət hesabına davam etdirməsi üçün onun İsveçrəyə yox, Rusiya göndərilməsi məqbul sayılmışdır. |
| | | |
− | 5 noyabr 1919-cu il tarixdə Azərbaycan Cümhuriyyəti xalq maarif nazirinin adına ikinci məktub yazaraq Rusiya əvəzinə İsveçrəyə göndərilməsini xahiş etmişdir. | + | 5 noyabr 1919-cu il tarixdə Azərbaycan Cümhuriyyəti xalq maarif nazirinin adına ikinci məktubunu yazaraq Rusiya əvəzinə İsveçrəyə göndərilməsini xahiş etmişdir. |
| | | |
− | 25 noyabr 1919-cu il tarixdə Azərbaycan Cümhuriyyəti xalq maarif nazirinin adına yazdığı məktubda isə ərizəsində təhsilini Xarkov şəhərində davam etdirməkdən ötrü Rusiyaya getmək üçün ona çatası pulların verilməsini xahiş edib. | + | 25 noyabr 1919-cu il tarixdə Azərbaycan Cümhuriyyəti xalq maarif nazirinin adına yazdığı ərizəsində isə təhsilini Xarkov şəhərində davam etdirməkdən ötrü Rusiyaya getmək üçün ona çatası pulların verilməsini xahiş edib. |
| | | |
− | 29 noyabr 1919-cu il tarixli Azərbaycan Cümhuriyyəti xalq maarif nazirinin təliqəsində göstərilir ki, “Rusiyaya ali təhsilini davam etdirmək üçün getməkdən ötrü tələbə Əliyar bəy Əmircanova 21 min manat yazmağınızı təklif edirəm; həmin məbləğdən 18 min manat bugünkü gündən 6 aylıq dolanışıq üçün və 3 min manat yolpuludur”. | + | 29 noyabr 1919-cu il tarixli Azərbaycan Cümhuriyyəti xalq maarif nazirinin təliqəsində göstərilir ki, “''Rusiyaya ali təhsilini davam etdirmək üçün getməkdən ötrü tələbə Əliyar bəy Əmircanova 21 min manat yazmağınızı təklif edirəm; həmin məbləğdən 18 min manat bugünkü gündən 6 aylıq dolanışıq üçün və 3 min manat yolpuludur''”. |
| | | |
− | Lakin Rusiyaya getməli olan başqa tələbələr kimi, pulu alsa da həmin vaxt oxumağa gedə bilməyib və Bakıda qalıb. | + | Lakin pulu alsa da həmin vaxt oxumağa gedə bilməyib və Bakıda qalıb. |
| | | |
| 1922-ci ilin fevral ayında RSFSR XXİK-dan ali təhsilini davam etdirmək məqsədi ilə xaricə getmək üçün rəsmi icazə alıb. | | 1922-ci ilin fevral ayında RSFSR XXİK-dan ali təhsilini davam etdirmək məqsədi ilə xaricə getmək üçün rəsmi icazə alıb. |
| | | |
− | 1922 – 1927-ci illərdə Berlin Ali Texniki Məktəbində təhsil alıb. İlk iki ili orada yaşayan dayısı İsmayıl Əlizadənin hesabına yaşayıb və oxuyib. Sonradan isə Azərbaycan SSR Xalq Maarif Komissarlığından təqaüd almağa başlayıb. | + | 1922 – 1927-ci illərdə Berlin Ali Texniki Məktəbində təhsil alıb. İlk iki ili orada yaşayan dayısı İsmayıl Əlizadənin hesabına yaşayıb və oxuyub. Sonradan isə Azərbaycan SSR Xalq Maarif Komissarlığından təqaüd almağa başlayıb. |
| | | |
| ===İş yerləri=== | | ===İş yerləri=== |
Sətir 59: |
Sətir 59: |
| 12 aprel 1919-cu il tarixdə Azərbaycan Cümhuriyyəti Ticarət, Sənaye və Ərzaq Nəzarəti dəftərxanasının ümumi şöbə kargüzarının müavini təyin edib. | | 12 aprel 1919-cu il tarixdə Azərbaycan Cümhuriyyəti Ticarət, Sənaye və Ərzaq Nəzarəti dəftərxanasının ümumi şöbə kargüzarının müavini təyin edib. |
| | | |
− | 1920-ci ilin mart ayında Azərbaycan Cümhuriyyəti Xariciyyə Nəzarətinin ümumi şöbədəsində, Azərbaycan sovetləşdikdən sonra siə Azərbaycan SSR Xalq Xarici İşlər Komissarlığının Şərq şöbəsində 1921-ci ilədək kargüzar vəzifəsində işləyib. | + | 1920-ci ilin mart ayında Azərbaycan Cümhuriyyəti Xariciyyə Nəzarətinin ümumi şöbədəsində, Azərbaycan sovetləşdikdən sonra isə Azərbaycan SSR Xalq Xarici İşlər Komissarlığının Şərq şöbəsində 1921-ci ilədək kargüzar vəzifəsində çalışıb. |
| | | |
− | 1927-ci ilin iyun – dekabr aylarında Almaniyadakı “Yunkers” zavodunda sürətli daxiliyanma mühərrikləri üzrə təcrübəçi-mühəndis işləyib. | + | 1927-ci ilin iyun – dekabr aylarında Almaniyadakı “Yunkers” zavodunda sürətli daxiliyanma mühərrikləri üzrə təcrübəçi-mühəndis, |
| | | |
| 1928-ci ilin yanvar – sentyabr aylarında XTŞ Azərdövlətmetalsənaye 5-ci zavodunda mühəndis-konstruktor, | | 1928-ci ilin yanvar – sentyabr aylarında XTŞ Azərdövlətmetalsənaye 5-ci zavodunda mühəndis-konstruktor, |
Sətir 101: |
Sətir 101: |
| 6 fevral 1935-ci ildə əks-inqilabçı “Qafqaz-Türk Xalq Partiyası”nın üzvü olması ittihamı ilə Leninqradda həbs edilib. | | 6 fevral 1935-ci ildə əks-inqilabçı “Qafqaz-Türk Xalq Partiyası”nın üzvü olması ittihamı ilə Leninqradda həbs edilib. |
| | | |
− | 21 may 1935-ci ildə əks-inqilabi təşkilata mənsubluğu ittihanı sübuta yetirilmədiyinə görə həbsdən azad edilib. | + | 21 may 1935-ci ildə əks-inqilabi təşkilata mənsubluğu ittihamı sübuta yetirilmədiyinə görə həbsdən azad edilib. |
| | | |
| ===Vəfatı=== | | ===Vəfatı=== |
− | Həbsdən azad edildikdən sonra Leninqradda işləməyə davam edib, Zaporojyeyə ezamiyyətdə olarkən orada xəstələnib və vəfat edib, orada da dəfn edilib. | + | Həbsdən azad edildikdən sonra Leninqradda işinə davam edib, Zaporojyeyə ezamiyyətdə olarkən orada ağır xəstələnib və vəfat edib, orada da dəfn edilib. |
| | | |
| ==Ailəsi== | | ==Ailəsi== |
Sətir 118: |
Sətir 118: |
| * Əmircanova Şövkət, 21 yaş, makinaçı, Bakı. | | * Əmircanova Şövkət, 21 yaş, makinaçı, Bakı. |
| | | |
− | Həyat yoldaşı: Heydər Əliyevin bacısı Səkinə. | + | Həyat yoldaşı: Səkinə. |
| | | |
− | Oğlu: Fərid; çox gec evlənib, 49 yaşında, evladı olmatyıb. | + | Oğlu: Fərid; çox gec evlənib, 49 yaşında, evladı olmayıb. |
| | | |
| ==Ədəbiyyat== | | ==Ədəbiyyat== |