Şablon:Ən çox oxunan məqalərdən...: Redaktələr arasındakı fərq

Şəki Ensiklopediyası səhifəsi
Redaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
(2 redaktor tərəfindən edilmiş 35 dəyişiklik göstərilmir)
Sətir 38: Sətir 38:
| faa = <!-- 1 -->
| faa = <!-- 1 -->
| göstərmək = {{{göstərmək|}}}
| göstərmək = {{{göstərmək|}}}
| ad = Hikmət Ziya
| ad = Tələt Qasımov
| şəkil = Hikmət_Ziya2.jpg
| şəkil = Tələt Qasımov.jpg
| eni = 145px
| eni = 110px
| şəkilaltı mətn = Hikmət Ziya.
| şəkilaltı mətn = Tələt Qasımov
| mətn =   '''Hikmət Ziya ''' (''Əfəndiyev Hikmət Ziya oğlu''; 1929–1995) — tanınmış şair, tərcüməçi və jurnalist, [[Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi]]. 13 may 1929-cu il tarixdə [[Nuxa|Nuxada]] (indiki Şəki) anadan olub. Ağdam şəhərində 1 saylı orta məktəbi bitirib. 1947 – 1952-ci illərdə S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universitetinin filologiya fakültəsinin jurnalistika şöbəsində təhsil alıb. 1952 – 1969-cu illərdə “Azərbaycan pioneri” qəzetinin redaksiyasında ədəbi işçi, ədəbiyyat və incəsənət şöbəsinin müdiri, 1969 – 1984-cı illərdə “Göyərçin” jurnalının redaksiyasında poeziya şöbəsinin müdiri, 1984-ildə “Göyərçin” jurnalının redaksiyasında məsul katib vəzifəsində işləyib. 1952-ci ildə “Azərbaycan pioneri” qəzetində çap edilən “Qeqola” adlı ilk şeiri ilə ədəbi yaradıcılığa başlamışdır...
| mətn =
'''Tələt Qasımov''' (1939–1999) — görkəmli dövlət xadimi və tibb işçisi, tibb elmləri namizədi, [[Azərbaycan SSR əməkdar həkimi]], Azərbaycan SSR-in sonuncu, Azərbaycan Respublikasının isə birinci və sabiq səhiyyə naziri; 1979 – 1992-ci illərdə  Azərbaycan SSR-in (1991-ci ilədək) və Azərbaycan Respublikasının (1991-ci ildən) səhiyyə naziri olub. 1992 – 1993-cü illərdə Azərbaycanın Moskvadakı nümayəndəliyində ümumi məsələlər üzrə müşavir vəzifəsində çalışıb. ''Atası:'' '''Əli Qasımov''', [[Nuxa|Nuxada]] (indiki Şəki) anadan olmuş, 1941-ci ilədək Bakı şəhər səhiyyə idarəsində çalışmış, Bakıda tibb məktəbinin müdiri olmuş, 1941-ci ildə könüllü olaraq müharibəyə getmiş, 1942-ci ildə itkin düşmüşdür. ''Anası:'' '''Səidə Qasımova''' (Əbdürəhmanova), görkəmli azərbaycanlı sovet heykəltəraş-monumentalisti [[Fuad Əbdürəhmanov|Fuad Əbdürəhmanovun]] əmisi qızı, həkim...
}}
}}


Sətir 59: Sətir 60:
| faa = <!-- 1 -->
| faa = <!-- 1 -->
| göstərmək = {{{göstərmək|}}}
| göstərmək = {{{göstərmək|}}}
| ad = Tələt Qasımov
| ad = Adil Qeybulla
| şəkil = Tələt Qasımov.jpg
| şəkil = Adil Qeybulla2.jpg
| eni = 110px
| eni = 160px
| şəkilaltı mətn = Tələt Qasımov
| şəkilaltı mətn = Adil Qeybulla, 2020.
| mətn =
| mətn = '''Adil Qeybulla''' (Qeybullayev) — tanınmış həkim-cərrah, tibb üzrə elmlər doktoru, Azərbaycan Tibb Universitetinin I cərrahi xəstəliklər kafedrasının professoru. 120-dən çox çap olunmuş elmi işin, o cümlədən, 5 monoqrafiyanın, 1 dərs vəsaitinin, 1 dərsliyin, 1 elmi-kütləvi kitabın, 10 metodik tövsiyənin müəllifidir, 2 ixtirası var. 1 elmlər namizədi hazırlayıb. Dəfələrlə beynəlxalq elmi-tibbi simpoziumlarda, konqreslərdə, qurultaylarda və konfranslarda məruzə ilə çıxış edib. Respublikada ilk dəfə onun rəhbərliyi ilə Azərbaycan Neft Akademiyası və Bakı Dövlət Universiteti ilə müştərək tibdə, xüsusilə də cərrahlıqda kibernetik sistemlərin (diaqnostik ekspert sistemləri, fəsadların və ölüm hallarının proqnozlaşdırılmasının riyazi modelləşdirilməsi) öyrənilməsi...
'''Tələt Qasımov''' (1939–1999) — görkəmli dövlət xadimi və tibb işçisi, tibb elmləri namizədi, [[Azərbaycan SSR əməkdar həkimi]], Azərbaycan SSR-in sonuncu, Azərbaycan Respublikasının isə birinci və sabiq səhiyyə naziri; 1979–1992-ci illərdə  Azərbaycan SSRİ-nin (1991-ci ilədək) və Azərbaycan Respublikasının (1991-ci ildən) səhiyyə naziri olub. 1992–1993-cü illərdə Azərbaycanın Moskvadakı nümayəndəliyində ümumi məsələlər üzrə müşavir vəzifəsində çalışıb. ''Atası:'' '''Əli Qasımov''', Nuxada anadan olmuşdur, 1941-ci ilədək Bakı şəhər səhiyyə idarəsində çalışıb, Bakıda tibb məktəbinin müdiri olub, 1941-ci ildə könüllü olaraq müharibəyə gedib, 1942-ci ildə itkin düşüb. ''Anası:'' '''Səidə Qasımova''' (Əbdürəhmanova), görkəmli azərbaycanlı sovet heykəltəraş-monumentalisti [[Fuad Əbdürəhmanov|Fuad Əbdürəhmanovun]] əmisi qızı, həkim...
}}
}}


Sətir 79: Sətir 79:
| faa = <!-- 1 -->
| faa = <!-- 1 -->
| göstərmək = {{{göstərmək|}}}
| göstərmək = {{{göstərmək|}}}
| ad = Pərviz Abbasov
| ad = Rəşid bəy Əfəndiyev
| şəkil = Perviz Abbasov.jpg
| şəkil = Rəşid bəy Əfəndiyev, 1937.jpg
| eni = 180px
| eni = 135px
| şəkilaltı mətn = Pərviz Abbasov.
| şəkilaltı mətn = Rəşid bəy Əfəndiyev, 1937-ci il.
| mətn =  '''Pərviz Abbasov''' — tanınmış həkim-cərrah, tibb üzrə elmlər doktoru. 2020–2021-ci illərdə Bakıda fəaliyyət göstərən ən böyük tibb mərkəzinin – “Yeni Klinika”nın, direktoru vəzifəsində çalışmışdır. 20 mart 1981-ci il tarixdə Şəkidə anadan olub. 1997–2003-cü illərdə Azərbaycan Tibb Universitetinin müalicə-profilaktika fakültəsində, 2003–2005-ci illərdə Azərbaycan Tibb Universitetinin klinik ordinaturasında, 2005–2008-ci illərdə isə Azərbaycan Tibb Universitetinin aspiranturasında, 2012–2013-ci illərdə İnönü Universitetində (Türkiyə) təhsil alıb. 2008-ci ildə namizədlik dissertasiyasını, 2016-cı ildə doktorluq dissertasiyasını müdafiə edib. 2020-ci ildən Bakıda yeni fəaliyyətə başlamış “Yeni Klinika” tibb müəssisəsinin direktoru...
| mətn =  '''Rəşid bəy Əfəndiyev''' (1863–1942) məşhur Azərbaycan pedaqoqu və etnoqraf alimi. Azərbaycan məktəbləri üçün “Uşaq bağçası” adlı əlifba dərsliyinin (1889, İstanbul) və “Bəsirətül-Ətfal” adlı qiraət dərsliyinin (1901, Bakı) müəllifidir. Şeirlər, təmsillər, hekayələr və pyeslər də qələmə almış, həmçinin, rusca bədii ədəbiyyat nümunələrini azərbaycan dilinə tərcümə etmişdir. 1920-ci ildə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin süqutundan sonra Nuxa şəhərinə qayıtmış, Nuxa şəhərində oğlan və qız seminariyasını təşkil etmiş, bir müddət Nuxa pedaqoji məktəbində müəllim işləmişdir. Eyni zamanda SSRİ Elmlər Akademiyasının Azərbaycan filialının elmi işçisi kimi elmi, pedaqoji, ədəbi sahədə axtarışlarını davam etdirmiş, Azərbaycan el ədəbiyyatı nümunələrini toplamışdır.
}}
}}


Sətir 104: Sətir 104:
| eni =  180px
| eni =  180px
| şəkilaltı mətn = Şəki qəzası, 1928-ci il.  
| şəkilaltı mətn = Şəki qəzası, 1928-ci il.  
| mətn ='''Şəki qəzası''' ('''Nuxa qəzası''') — 1840–1929-cu illər arasında Cənubi Qafqazda inzibati ərazi. İnzibati mərkəzi Nuxa şəhəri idi. Cənubi Qafqazın Rusiya İmperiyasının tərkibində olduğu dövrdə – 22 (10) aprel  1840 il tarixli “Zaqafqaziyada inzibati islahat qanunu”na əsasən, [[Şəki əyaləti|Şəki əyalətinin]] yerində və Kaspi vilayətinin tərkibinə yaradılmışdır. Kaspi vilayətinin 1846-cı ildə ləğv olunmasından sonra, əvvəl Kaspi vilayətinin yerində yaradılmış Şamaxı quberniyasının (1859-cu ildən Bakı quberniyası) tərkibində saxlanılsa da, 1867-ci ilin sonunda Bakı quberniyasının tərkibindən çıxarılaraq yeni yaradılmış Yelizavetpol quberniyasının tərkibinə verilmişdir. 1873-cü ildə  ərazisinin bir hissəsində ayrıca bir qəza – Ərəş qəzası, təşkil edilmiş və bununla da ərazisi...  
| mətn ='''Şəki qəzası''' ('''Nuxa qəzası''') — 1840 – 1929-cu illər arasında Cənubi Qafqazda mövcud olmuş inzibati ərazi. İnzibati mərkəzi Nuxa şəhəri idi. Cənubi Qafqazın Rusiya İmperiyasının tərkibində olduğu dövrdə – 22 (10) aprel  1840 il tarixli “Zaqafqaziyada inzibati islahat qanunu”na əsasən, [[Şəki əyaləti|Şəki əyalətinin]] yerində və Kaspi vilayətinin tərkibinə yaradılmışdır. Kaspi vilayətinin 1846-cı ildə ləğv olunmasından sonra, əvvəl Kaspi vilayətinin yerində yaradılmış Şamaxı quberniyasının (1859-cu ildən Bakı quberniyası) tərkibində saxlanılsa da, 1867-ci ilin sonunda Bakı quberniyasının tərkibindən çıxarılaraq yeni yaradılmış Yelizavetpol quberniyasının tərkibinə verilmişdir. 1873-cü ildə  ərazisinin bir hissəsində ayrıca bir qəza – Ərəş qəzası, təşkil edilmiş və bununla da ərazisi...  
}}
}}


Sətir 123: Sətir 123:
| eni = 180px
| eni = 180px
| şəkilaltı mətn = Şəki xanları, yaxud xanzadələri (şərti), – Şəki xan sarayında firiz (divar rəfi - irəf) üzərində miniatür.
| şəkilaltı mətn = Şəki xanları, yaxud xanzadələri (şərti), – Şəki xan sarayında firiz (divar rəfi - irəf) üzərində miniatür.
| mətn = '''Səlim xan''' (?–1826) — 1795–1797 1805–1806-ci illərdə hakimiyyətdə olmuş Şəki xanı; 1805-ci ildə hakimiyyətini möhkəmləndirmək və düşmənlərinə qarşı hərbi dəstək almaq üçün xanlığını Rusiya İmperiyasının tərkibinə qatmışsa da, 1806-cı ildə bacısının Qarabağda ruslar tərəfindən öldürülməsindən sonra, dərhal Şəki xanlığı ərazisindəki rus qoşununu xanlığın ərazisindən qovmuş, bundan 4 ay sonra əks-hücuma keçən ruslara silahlı müqavimət göstərmiş, lakin sonda məğlub olaraq 500 nəfərlik dəstəsi ilə İrana qaçmışdır. O, hakimiyyətini geri qaytarmaq ümidiylə bir neçə dəfə İrandan silahlı dəstə ilə Şəkiyə yürüş etsə də uğur qazana bilməyərək geri çəkilmiş, bir müddət İranda yaşadıqdan sonra 1818-ci ilin dekabrında Osmanlı dövlətinin Bağdadakı...  
| mətn = '''Səlim xan''' (?–1826) — 1795 – 1797 1805 – 1806-ci illərdə hakimiyyətdə olmuş Şəki xanı; 1805-ci ildə hakimiyyətini möhkəmləndirmək və düşmənlərinə qarşı hərbi dəstək almaq üçün xanlığını Rusiya İmperiyasının tərkibinə qatmışsa da, 1806-cı ildə bacısının Qarabağda ruslar tərəfindən öldürülməsindən sonra, dərhal Şəki xanlığı ərazisindəki rus qoşununu xanlığın ərazisindən qovmuş, bundan 4 ay sonra əks-hücuma keçən ruslara silahlı müqavimət göstərmiş, lakin sonda məğlub olaraq 500 nəfərlik dəstəsi ilə İrana qaçmışdır. O, hakimiyyətini geri qaytarmaq ümidiylə bir neçə dəfə İrandan silahlı dəstə ilə Şəkiyə yürüş etsə də uğur qazana bilməyərək geri çəkilmiş, bir müddət İranda yaşadıqdan sonra 1818-ci ilin dekabrında Osmanlı dövlətinin Bağdadakı...  
}}
}}


Sətir 138: Sətir 138:


{{Ana səhifə/Məqalə
{{Ana səhifə/Məqalə
| faa = <!-- 1 -->
| faa = 1<!-- 1 -->
| göstərmək = {{{göstərmək|}}}
| göstərmək = {{{göstərmək|}}}
| ad = Rəşid bəy Əfəndiyev
| ad = Əsgər Xəlilov
| şəkil = Rəşid bəy Əfəndiyev, 1937.jpg
| şəkil = Asger Xalilov.jpg
| eni = 135px
| eni = 170px
| şəkilaltı mətn = Rəşid bəy Əfəndiyev, 1937-ci il.
| şəkilaltı mətn = Əsgər Xəlilov.
| mətn =   '''Rəşid bəy Əfəndiyev''' (1863–1942) məşhur Azərbaycan pedaqoqu və etnoqraf alimi. Azərbaycan məktəbləri üçün “Uşaq bağçası” adlı əlifba dərsliyinin (1889, İstanbul) və “Bəsirətül-Ətfal” adlı qiraət dərsliyinin (1901, Bakı) müəllifidir. Şeirlər, təmsillər, hekayələr və pyeslər də qələmə almış, həmçinin, rusca bədii ədəbiyyat nümunələrini azərbaycan dilinə tərcümə etmişdir. 1920-ci ildə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin süqutundan sonra Nuxa şəhərinə qayıtmış, Nuxa şəhərində oğlan və qız seminariyasını təşkil etmiş, bir müddət Nuxa pedaqoji məktəbində müəllim işləmişdir. Eyni zamanda SSRİ Elmlər Akademiyasının Azərbaycan filialının elmi işçisi kimi elmi, pedaqoji, ədəbi sahədə axtarışlarını davam etdirmiş, Azərbaycan el ədəbiyyatı nümunələrini toplamışdır.
| mətn = '''Əsgər Xəlilov''' — Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin general-leytenantı; 1972-ci ildə Şəki şəhər 8 saylı orta məktəbini bitirib. 1972 – 1976-cı illərdə Moskva Ali Sərhədçilər Məktəbində, 1978 – 1980-ci illərdə isə SSRİ Dövlət Təhlükəsizliyi Komitəsinin Ali Məktəbində (Moskva) təhsil alıb. 1988 – 1992-ci illərdə Bakı Əlahiddə Buraxılış Məntəqəsinin rəisi vəzifəsində çalışıb. 1992 – 2009-cu illərdə Azərbaycan Respublikası Sərhəd Qoşunlarında/Sərhəd mühafizə orqanlarında müxtəlif vəzifələr tutub. 2009-cu ildə Azərbaycan Respublikasının Sərhəd Qoşunlarının Baş Qərargah rəisinin birinci müavini vəzifəsinə təyin olunub. 2017 – 2020-ci illərdə Azərbaycan Respublikası Dövlət Sərhəd Xidmət rəisinin müavini olub. 27 fevral 2020-ci il hərbi geyim formasını daşımaq hüququ verilməklə, Silahlı Qüvvələrdə...
}}
}}


Sətir 157: Sətir 157:


{{Ana səhifə/Məqalə
{{Ana səhifə/Məqalə
| faa = 1<!-- 1 -->
| faa = <!-- 1 -->
| göstərmək = {{{göstərmək|}}}
| göstərmək = {{{göstərmək|}}}
| ad = Əsgər Xəlilov
| ad = Aslan Rüstəmov
| şəkil = Asger Xalilov.jpg
| şəkil = Aslan Rüstəmov.jpg  
| eni = 170px
| eni = 140px
| şəkilaltı mətn = Əsgər Xəlilov.
| şəkilaltı mətn = Aslan Rüstəmov.  
| mətn = '''Əsgər Xəlilov''' — Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin general-leytenantı; 1972-ci ildə Şəki şəhər 8 saylı orta məktəbini bitirib. 1972–1976-cı illərdə Moskva Ali Sərhədçilər Məktəbində, 1978–1980-ci illərdə isə SSRİ Dövlət Təhlükəsizliyi Komitəsinin Ali Məktəbində (Moskva) təhsil alıb. 1988–1992-ci illərdə Bakı Əlahiddə Buraxılış Məntəqəsinin rəisi vəzifəsində çalışıb. 1992–2009-cu illərdə Azərbaycan Respublikası Sərhəd Qoşunlarında/Sərhəd mühafizə orqanlarında müxtəlif vəzifələr tutub. 2009-cu ildə Azərbaycan Respublikasının Sərhəd Qoşunlarının Baş Qərargah rəisinin birinci müavini vəzifəsinə təyin olunub. 2017–2020-ci illərdə Azərbaycan Respublikası Dövlət Sərhəd Xidmət rəisinin müavini olub. 27 fevral 2020-ci il hərbi geyim formasını daşımaq hüququ verilməklə, Silahlı Qüvvələrdə...
| mətn ='''Aslan Rüstəmov''' — tanınmış heykəltəraş və ilk azərbaycanlı medalyer, [[Azərbaycan Respublikasının əməkdar rəssamı]]; bir sıra monumental və dekorativ-monumental heykəltəraşlıq işlərinin, xatirə lövhələrinin, barelyeflərin, həmçinin, Moskva və Leninqrad zərbxanalarında tökülmüş 24 müxtəlif xatirə medalının, 35-ə yaxın sərgi medalının müəllifidir. Bakı şəhərindəki məşhur “Bəhram Gur əjdahanı öldürür” fontan-kompozisiyasının və “Ana harayı” abidəsinin müəlliflərindən biridir. [[Azərbaycan Respublikasının xalq rəssamı]] [[Cahangir Rüstəmov|Cahangir Rüstəmovun]] qardaşı, tanınmış heykəltəraşlar – [[Mahmud Rüstəmov|Mahmud]] və [[Teymur Rüstəmov|Teymur]] Rüstəmovların isə atasıdır. 23 sentyabr 1932-ci il tarixdə Bakıda anadan olub. Valideynləri cəmi bir neçə il idi ki Nuxadan Bakıya köçmüşdülər...  
}}
}}


Sətir 178: Sətir 178:


{{Ana səhifə/Məqalə
{{Ana səhifə/Məqalə
| faa = <!-- 1 -->
| faa = no
| göstərmək = {{{göstərmək|}}}
| göstərmək = {{{göstərmək|}}}
| ad = Aslan Rüstəmov
| ad = Fərrux Yusifov
| şəkil = Aslan Rüstəmov.jpg  
| şəkil = Fərrux Yusifov.jpg
| eni =  140px
| eni =  117px
| şəkilaltı mətn =  Aslan Rüstəmov.  
| şəkilaltı mətn =  Fərrux Yusifov.  
| mətn ='''Aslan Rüstəmov''' — tanınmış heykəltəraş və ilk azərbaycanlı medalyer, [[Azərbaycan Respublikasının əməkdar rəssamı]]; bir sıra monumental və dekorativ-monumental heykəltəraşlıq işlərinin, xatirə lövhələrinin, barelyeflərin, həmçinin, Moskva və Leninqrad zərbxanalarında tökülmüş 24 müxtəlif xatirə medalının, 35-ə yaxın sərgi medalının müəllifidir. Bakı şəhərindəki məşhur “Bəhram Gur əjdahanı öldürür” fontan-kompozisiyasının və “Ana harayı” abidəsinin müəlliflərindən biridir.
| mətn ='''Fərrux Yusifov''' (1916–1976) — Azərbaycan sovet partiya, dövlət, elm və təhsil xadimi, pedaqoq, elmlər doktoru, SSRİ-nin 50 illiyi adına Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Xarici Dillər İnstitutunun elmi kommunizm kafedrasının müdiri. Müxtəlif illərdə Azərbaycan SSR Mədəniyyət nazirinin müavini, Azərbaycan {{KP MK}} Nuxa şəhər komitəsinin birinci katibi s. vəzifələrdə də çalışmışdır. 3 oktyabr 1940-il tarixdə SSRİ Silahlı Qüvvələrində xidmətə götürülüb (Quba Rayon Hərbi Komissarlığından). Böyük Vətən müharibəsində (1941–1945) iştirak edib, əvvəl siyasi rəhbər ({{dil-ru|Полити́ческий руководи́тель (сокр. политрук)}}), sonra isə kapitan hərbi rütbəsinə malik olub. 1943-cü ilin aprelində itkin düşmüş elan edilib və bu barədə həyat yoldaşına rəsmi məlumat göndərilib. Lakin sonra tapılıb və hərbi xidməini davam etdirib...
 
[[Azərbaycan Respublikasının xalq rəssamı]] [[Cahangir Rüstəmov|Cahangir Rüstəmovun]] qardaşı, tanınmış heykəltəraşlar – [[Mahmud Rüstəmov|Mahmud]] [[Teymur Rüstəmov|Teymur]] Rüstəmovların isə atasıdır.
 
23 sentyabr 1932-ci il tarixdə Bakıda anadan olub. Valideynləri cəmi bir neçə il idi ki Nuxadan Bakıya köçmüşdülər...  
}}
}}


Sətir 201: Sətir 197:


{{Ana səhifə/Məqalə
{{Ana səhifə/Məqalə
| faa = <!-- 1-->
| faa = no
| göstərmək = {{{göstərmək|}}}
| göstərmək = {{{göstərmək|}}}
| ad = Albert Mustafayev
| ad = Üçmüqəddəs kilsəsi (Nuxa)
| şəkil = Albert_Mustafayev3.jpg
| şəkil = Round temple.JPG
| eni = 160px
| eni = 200px
| şəkilaltı mətn = Albert Mustafayev öz emalatxanasında – “Şəki xanı Məhəmmədhüseyn xan Muşaq” heykəlinin eskizini hazırlayarkən, 2009-cu il.
| şəkilaltı mətn = Keçmiş Nuxa Üçmüqəddəs kilsəsinin binası, 2013-il.  
| mətn = '''Albert Mustafayev''' — tanınmış heykəltəraş, Bakının simvollarından biri olan “Bəhram Gur əjdahanı öldürür” fontan-kompozisiyasının həmmüəllifi, [[Azərbaycan SSR əməkdar rəssamı]], Azərbaycan İnşaat Mühəndisləri İnstitutunun təsviri incəsənət kafedrasının professoru. Həmçinin, həvəskar fotoaparatlar vasitəsi ilə peşəkar fotoşəkillər çəkməsi ilə də tanınır 2015-ci ildə Azərbaycan Fotoqraflar Birliyi tərəfindən  “İlin ən yaxşı fotoqrafı”  fəxri fərmanı ilə təltif edilmişdir. 26 yanvar 1931-ci il tarixdə Nuxada  anadan olub. 4-cü sinfə qədər Nuxadakı rus məktəbində oxuyub, sonra ailəsinin Bakıya köçməsi ilə əlaqədar olaraq orta təhsilini Bakıda davam etdirib. Daha sonra Əzim Əzimzadə adına Rəssamlıq Məktəbində, 1956 – 1960-cı illərdə isə SSRİ Rəssamlıq Akademiyası nəzdində İlya Repin adına Leninqrad Boya...
| mətn ='''Nuxa Üçmüqəddəs kilsəsi''' — ({{Dil-ru|Нухинская трехсвятительская церковь}})  —  1828-ci ildən XX əsrin iyirminci illərinədək [[Şəki qəzası|Nuxa/Şəki qəzasında]] fəaliyyət göstərmiş iki pravoslav kilsəsindən biri. Binası indiki Şəki şəhərindəki [[Qala (Şəki)| qalanın]] daxilində idi hal-hazırda da sağlam vəziyyətdə orada durur; ölkə əhəmiyyətli memarlıq abidəsi kimi dövlət qeydiyyatındadır və içində Şəki Xalq Tətbiqi Sənət Muzeyi yerləşir. 1851-ci ildən 1916-cı ilədək Nuxa Üçmüqəddəs kilsəsinin altı keşişi olub. Üçmüqəddəs kilsəsinin keşişləri 1854-cü ildən XX əsrin iyirminci illərinədək bir qayda olaraq Nuxa şəhərindəki qəza məktəbində öz təriqətləri üzrə dini dərs deyiblər. Üçmüqəddəs kilsəsi fəaliyyətdə olduğu dövrdə kilsə binasında meteoroloji qərargah da fəaliyyət göstərib...
}}
}}


<includeonly>
<includeonly>
}}</includeonly><noinclude>
}}
|}[[Kateqoriya:Şablonlar:Ən çox oxunan 10 məqalə| ]][[Kateqoriya:Şəki Ensiklopediyası:Ana səhifə üçün şablonlar]]
</includeonly>
<noinclude>
|}[[Kateqoriya:Şablonlar:Ən çox oxunan 10 məqalə| ]][[Kateqoriya:Şəki Ensiklopediyası:Ana səhifə üçün şablonlar]]{{Keşin avtomatik təmizlənməsi|saatdabir}}
</noinclude>

04:42, 17 mart 2023 versiyası

Bu şablon Şəki Ensiklopediyasında ən çox oxunan on məqalənin generasiyası üçündür; ən çox oxunan on məqalədən birinin xülasənin Ana səhifəyə avtomatik yerləşdirilməsi üçün istifadə edilir.

Xülasələr aşağıdakı kimi görünəcəkdir ↓



Albert Mustafayev öz emalatxanasında – “Şəki xanı Məhəmmədhüseyn xan Muşaq” heykəlinin eskizini hazırlayarkən, 2009-cu il.
Albert Mustafayev öz emalatxanasında – “Şəki xanı Məhəmmədhüseyn xan Muşaq” heykəlinin eskizini hazırlayarkən, 2009-cu il.

Albert Mustafayev — tanınmış heykəltəraş, Bakının simvollarından biri olan “Bəhram Gur əjdahanı öldürür” fontan-kompozisiyasının həmmüəllifi, Azərbaycan SSR əməkdar rəssamı, Azərbaycan İnşaat Mühəndisləri İnstitutunun təsviri incəsənət kafedrasının professoru. Həmçinin, həvəskar fotoaparatlar vasitəsi ilə peşəkar fotoşəkillər çəkməsi ilə də tanınır və 2015-ci ildə Azərbaycan Fotoqraflar Birliyi tərəfindən “İlin ən yaxşı fotoqrafı” fəxri fərmanı ilə təltif edilmişdir. 26 yanvar 1931-ci il tarixdə Nuxada anadan olub. 4-cü sinfə qədər Nuxadakı rus məktəbində oxuyub, sonra ailəsinin Bakıya köçməsi ilə əlaqədar olaraq orta təhsilini Bakıda davam etdirib. Daha sonra Əzim Əzimzadə adına Rəssamlıq Məktəbində, 1956 – 1960-cı illərdə isə SSRİ Rəssamlıq Akademiyası nəzdində İlya Repin adına Leninqrad Boya...



Tələt Qasımov
Tələt Qasımov

Tələt Qasımov (1939–1999) — görkəmli dövlət xadimi və tibb işçisi, tibb elmləri namizədi, Azərbaycan SSR əməkdar həkimi, Azərbaycan SSR-in sonuncu, Azərbaycan Respublikasının isə birinci və sabiq səhiyyə naziri; 1979 – 1992-ci illərdə Azərbaycan SSR-in (1991-ci ilədək) və Azərbaycan Respublikasının (1991-ci ildən) səhiyyə naziri olub. 1992 – 1993-cü illərdə Azərbaycanın Moskvadakı nümayəndəliyində ümumi məsələlər üzrə müşavir vəzifəsində çalışıb. Atası: Əli Qasımov, Nuxada (indiki Şəki) anadan olmuş, 1941-ci ilədək Bakı şəhər səhiyyə idarəsində çalışmış, Bakıda tibb məktəbinin müdiri olmuş, 1941-ci ildə könüllü olaraq müharibəyə getmiş, 1942-ci ildə itkin düşmüşdür. Anası: Səidə Qasımova (Əbdürəhmanova), görkəmli azərbaycanlı sovet heykəltəraş-monumentalisti Fuad Əbdürəhmanovun əmisi qızı, həkim...



Adil Qeybulla, 2020.
Adil Qeybulla, 2020.

Adil Qeybulla (Qeybullayev) — tanınmış həkim-cərrah, tibb üzrə elmlər doktoru, Azərbaycan Tibb Universitetinin I cərrahi xəstəliklər kafedrasının professoru. 120-dən çox çap olunmuş elmi işin, o cümlədən, 5 monoqrafiyanın, 1 dərs vəsaitinin, 1 dərsliyin, 1 elmi-kütləvi kitabın, 10 metodik tövsiyənin müəllifidir, 2 ixtirası var. 1 elmlər namizədi hazırlayıb. Dəfələrlə beynəlxalq elmi-tibbi simpoziumlarda, konqreslərdə, qurultaylarda və konfranslarda məruzə ilə çıxış edib. Respublikada ilk dəfə onun rəhbərliyi ilə Azərbaycan Neft Akademiyası və Bakı Dövlət Universiteti ilə müştərək tibdə, xüsusilə də cərrahlıqda kibernetik sistemlərin (diaqnostik ekspert sistemləri, fəsadların və ölüm hallarının proqnozlaşdırılmasının riyazi modelləşdirilməsi) öyrənilməsi...



Rəşid bəy Əfəndiyev, 1937-ci il.
Rəşid bəy Əfəndiyev, 1937-ci il.

Rəşid bəy Əfəndiyev (1863–1942) — məşhur Azərbaycan pedaqoqu və etnoqraf alimi. Azərbaycan məktəbləri üçün “Uşaq bağçası” adlı əlifba dərsliyinin (1889, İstanbul) və “Bəsirətül-Ətfal” adlı qiraət dərsliyinin (1901, Bakı) müəllifidir. Şeirlər, təmsillər, hekayələr və pyeslər də qələmə almış, həmçinin, rusca bədii ədəbiyyat nümunələrini azərbaycan dilinə tərcümə etmişdir. 1920-ci ildə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin süqutundan sonra Nuxa şəhərinə qayıtmış, Nuxa şəhərində oğlan və qız seminariyasını təşkil etmiş, bir müddət Nuxa pedaqoji məktəbində müəllim işləmişdir. Eyni zamanda SSRİ Elmlər Akademiyasının Azərbaycan filialının elmi işçisi kimi elmi, pedaqoji, ədəbi sahədə axtarışlarını davam etdirmiş, Azərbaycan el ədəbiyyatı nümunələrini toplamışdır.



Şəki qəzası, 1928-ci il.
Şəki qəzası, 1928-ci il.

Şəki qəzası (Nuxa qəzası) — 1840 – 1929-cu illər arasında Cənubi Qafqazda mövcud olmuş inzibati ərazi. İnzibati mərkəzi Nuxa şəhəri idi. Cənubi Qafqazın Rusiya İmperiyasının tərkibində olduğu dövrdə – 22 (10) aprel 1840 il tarixli “Zaqafqaziyada inzibati islahat qanunu”na əsasən, Şəki əyalətinin yerində və Kaspi vilayətinin tərkibinə yaradılmışdır. Kaspi vilayətinin 1846-cı ildə ləğv olunmasından sonra, əvvəl Kaspi vilayətinin yerində yaradılmış Şamaxı quberniyasının (1859-cu ildən Bakı quberniyası) tərkibində saxlanılsa da, 1867-ci ilin sonunda Bakı quberniyasının tərkibindən çıxarılaraq yeni yaradılmış Yelizavetpol quberniyasının tərkibinə verilmişdir. 1873-cü ildə ərazisinin bir hissəsində ayrıca bir qəza – Ərəş qəzası, təşkil edilmiş və bununla da ərazisi...



Şəki xanları, yaxud xanzadələri (şərti), – Şəki xan sarayında firiz (divar rəfi - irəf) üzərində miniatür.
Şəki xanları, yaxud xanzadələri (şərti), – Şəki xan sarayında firiz (divar rəfi - irəf) üzərində miniatür.

Səlim xan (?–1826) — 1795 – 1797 və 1805 – 1806-ci illərdə hakimiyyətdə olmuş Şəki xanı; 1805-ci ildə hakimiyyətini möhkəmləndirmək və düşmənlərinə qarşı hərbi dəstək almaq üçün xanlığını Rusiya İmperiyasının tərkibinə qatmışsa da, 1806-cı ildə bacısının Qarabağda ruslar tərəfindən öldürülməsindən sonra, dərhal Şəki xanlığı ərazisindəki rus qoşununu xanlığın ərazisindən qovmuş, bundan 4 ay sonra əks-hücuma keçən ruslara silahlı müqavimət göstərmiş, lakin sonda məğlub olaraq 500 nəfərlik dəstəsi ilə İrana qaçmışdır. O, hakimiyyətini geri qaytarmaq ümidiylə bir neçə dəfə İrandan silahlı dəstə ilə Şəkiyə yürüş etsə də uğur qazana bilməyərək geri çəkilmiş, bir müddət İranda yaşadıqdan sonra 1818-ci ilin dekabrında Osmanlı dövlətinin Bağdadakı...



Əsgər Xəlilov.
Əsgər Xəlilov.

Əsgər Xəlilov — Azərbaycan Silahlı Qüvvələrinin general-leytenantı; 1972-ci ildə Şəki şəhər 8 saylı orta məktəbini bitirib. 1972 – 1976-cı illərdə Moskva Ali Sərhədçilər Məktəbində, 1978 – 1980-ci illərdə isə SSRİ Dövlət Təhlükəsizliyi Komitəsinin Ali Məktəbində (Moskva) təhsil alıb. 1988 – 1992-ci illərdə Bakı Əlahiddə Buraxılış Məntəqəsinin rəisi vəzifəsində çalışıb. 1992 – 2009-cu illərdə Azərbaycan Respublikası Sərhəd Qoşunlarında/Sərhəd mühafizə orqanlarında müxtəlif vəzifələr tutub. 2009-cu ildə Azərbaycan Respublikasının Sərhəd Qoşunlarının Baş Qərargah rəisinin birinci müavini vəzifəsinə təyin olunub. 2017 – 2020-ci illərdə Azərbaycan Respublikası Dövlət Sərhəd Xidmət rəisinin müavini olub. 27 fevral 2020-ci il hərbi geyim formasını daşımaq hüququ verilməklə, Silahlı Qüvvələrdə...



Aslan Rüstəmov.
Aslan Rüstəmov.

Aslan Rüstəmov — tanınmış heykəltəraş və ilk azərbaycanlı medalyer, Azərbaycan Respublikasının əməkdar rəssamı; bir sıra monumental və dekorativ-monumental heykəltəraşlıq işlərinin, xatirə lövhələrinin, barelyeflərin, həmçinin, Moskva və Leninqrad zərbxanalarında tökülmüş 24 müxtəlif xatirə medalının, 35-ə yaxın sərgi medalının müəllifidir. Bakı şəhərindəki məşhur “Bəhram Gur əjdahanı öldürür” fontan-kompozisiyasının və “Ana harayı” abidəsinin müəlliflərindən biridir. Azərbaycan Respublikasının xalq rəssamı Cahangir Rüstəmovun qardaşı, tanınmış heykəltəraşlar – MahmudTeymur Rüstəmovların isə atasıdır. 23 sentyabr 1932-ci il tarixdə Bakıda anadan olub. Valideynləri cəmi bir neçə il idi ki Nuxadan Bakıya köçmüşdülər...



Fərrux Yusifov.
Fərrux Yusifov.

Fərrux Yusifov (1916–1976) — Azərbaycan sovet partiya, dövlət, elm və təhsil xadimi, pedaqoq, elmlər doktoru, SSRİ-nin 50 illiyi adına Azərbaycan Dövlət Pedaqoji Xarici Dillər İnstitutunun elmi kommunizm kafedrasının müdiri. Müxtəlif illərdə Azərbaycan SSR Mədəniyyət nazirinin müavini, Azərbaycan KP MK Nuxa şəhər komitəsinin birinci katibi və s. vəzifələrdə də çalışmışdır. 3 oktyabr 1940-cı il tarixdə SSRİ Silahlı Qüvvələrində xidmətə götürülüb (Quba Rayon Hərbi Komissarlığından). Böyük Vətən müharibəsində (1941–1945) iştirak edib, əvvəl siyasi rəhbər (rus.: Полити́ческий руководи́тель (сокр. политрук)), sonra isə kapitan hərbi rütbəsinə malik olub. 1943-cü ilin aprelində itkin düşmüş elan edilib və bu barədə həyat yoldaşına rəsmi məlumat göndərilib. Lakin sonra tapılıb və hərbi xidməini davam etdirib...



Keçmiş Nuxa Üçmüqəddəs kilsəsinin binası, 2013-cü il.
Keçmiş Nuxa Üçmüqəddəs kilsəsinin binası, 2013-cü il.

Nuxa Üçmüqəddəs kilsəsi — (rus.: Нухинская трехсвятительская церковь) — 1828-ci ildən XX əsrin iyirminci illərinədək Nuxa/Şəki qəzasında fəaliyyət göstərmiş iki pravoslav kilsəsindən biri. Binası indiki Şəki şəhərindəki qalanın daxilində idi və hal-hazırda da sağlam vəziyyətdə orada durur; ölkə əhəmiyyətli memarlıq abidəsi kimi dövlət qeydiyyatındadır və içində Şəki Xalq Tətbiqi Sənət Muzeyi yerləşir. 1851-ci ildən 1916-cı ilədək Nuxa Üçmüqəddəs kilsəsinin altı keşişi olub. Üçmüqəddəs kilsəsinin keşişləri 1854-cü ildən XX əsrin iyirminci illərinədək bir qayda olaraq Nuxa şəhərindəki qəza məktəbində öz təriqətləri üzrə dini dərs deyiblər. Üçmüqəddəs kilsəsi fəaliyyətdə olduğu dövrdə kilsə binasında meteoroloji qərargah da fəaliyyət göstərib...