"Barat Şəkinskaya" səhifəsinin versiyaları arasındakı fərqlər

Barat Şəkinskaya
	Şəkinskaya Barat Həbib qızı
	Barat Şəkinskaya.
Doğum tarixi	28 iyun 1914
Doğum yeri	Şuşa, Şuşa qəzası, Yelizavetpol quberniyası, Rusiya İmperiyası
Vəfat tarixi	14 yanvar 1999 (84 yaşında)
Vətəndaşlığı	Rusiya İmperiyası→ Azərbaycan Cümhuriyyəti→ SSRİ→ Azərbaycan
Həyat yoldaşları	Mir İbrahim Həmzəyev, Şəmsi Bədəlbəyli və Mehdi Məmmədov
Atası	Həbib xan Şəkinski
Anası	Gövhər Şəkinskaya
Təhsili	Gəncə Pedaqoji Məktəbi (1927–1930)
Mükafatları
IMDb	ID 3528484

17:15, 28 iyun 2022 versiyası

Barat Şəkinskaya (1914–1999) — məşhur teatr və kino aktrisası, Azərbaycan SSR xalq artisti, ilk azərbaycanlı travist (oğlan rolları oynayan aktrisa).

Haqqında məlumatlar

28 iyun 1914-cü il tarixdə Şuşada anadan olub.

1920-ci il avqustun 21-də anası ilə birlikdə Göytəpə kəndinə,

1923-cü ildə isə Gəncəyə köçüblər.

Təhsili

1923 – 1927-ci illərdə Gəncə 2 saylı birinci dərəcəli qız məktəbində,

1927 – 1930-cu illərdə isə Gəncə Pedaqoji Məktəbində təhsil alıb.

Əmək fəaliyyəti

1929-cu ildə Gəncə Həmkarlar ittifaqının Fəhlə klubunda aktrisa ştatı üzrə işə qəbul edilib.

1930-cu ildə Sərkər kənd məktəbinə müəllim işləməyə göndərilib.

1933 – 1935 və 1943 – 1944-cü illərdə Gəncə teatrının,

1935 – 1943, 1944 – 1956 və 1960-cı ildən sonra Məşədi Əzizbəyov adına Azərbaycan Dövlət Dram Teatrının aktyoru olub.

1956 – 1960-cı illərdə isə “Azərbaycanfilm” kinostudiyasında aktrisa, Azərbaycan Dövlət Akademik Filarmoniyasında aparıcı, Azərbaycan televiziyasında diktor vəzifələrində çalışıb.

Mükafatları

"Azərbaycan SSR əməkdar artisti" fəxri adı — 23 aprel 1940.
"Azərbaycan SSR xalq artisti" fəxri adı — 21 iyul 1949.

Filmoqrafiya

Vəfatı

14 yanvar 1999-cu il tarixdə – 84 yaşında, Bakıda vəfat edib. Bakıda İkinci Fəxri xiyabanda dəfn olunub.

Ailəsi

Atası Həbib xan Şəki xanı Səlim xanın nəslindən idi, 1920-ci ildə Azərbaycanda sovet hökumətinin qurulmasından sonra qaçaq düşüb. Anası Gövhər xanım Əbdürrəhim bəy Haqverdiyevin əmisi qızı olub.

Barat Şəkinskaya üç dəfə ailəli olmuşdur:

1931-ci il, iyulun 9-da Gəncədə tanınmış həvəskar aktyor və rejissor, Fəhlə klubunun direktoru Mir İbrahim Həmzəyevlə ailə qurub. 1932-ci il mayın 3-də Barat Şəkinskayanın birinci övladı-qızı Solmaz Həmzəyeva anadan olub. İki ildən sonra – 1933-cü ildə, Barat Şəkinskaya ilə Miribrahim Həmzəyev boşanırlar.
1936-cı ildə Məşədi Əzizbəyov adına Azərbaycan Dövlət Dram Teatrının rejissoru Şəmsi Bədəlbəyli ilə ikinci dəfə ailə qurub. Bu nikahdan qızı Rövşanə Bədəlbəyli anadan olub. 1943-cü ildə Barat Şəkinskaya Şəmsi Bədəlbəylidən boşanır.
1944-cü ildə Gəncə Dövlət Dram Teatrının baş rejissoru Mehdi Məmmədovla ailə qurub. Bu nikahdan 1946-cı il Elçin Məmmədov doğulub.

Şəkinskilərin nəsil şəcərəsi

Səlim xan

Tutu bəyim (İbrahim xanın qızı)

Asiya bəyim

Fəxrunnisə xanım

Hüseyn xan

Hacı xan

Süleyman xan Şəkinski

Hürcahan bəyim

Məşədi Məmməd/İsgəndər xan (?)

Əbdül xan

Qasım xan

Cəfər xan

Həsən ağa

Sara bəyim

Tuti bəyim

Gövhər

Süleyman xan

Əziz xan

Yusif xan

Sitarə bəyim

Həbib xan Şəkinski

Ağca bəyim

Miribrahim Həmzəyev

Şəmsi Bədəlbəyli

Barat Şəkinskaya

Mehdi Məmmədov

Süleyman Hacıyev

Səriyyə Hacıyeva

Solmaz Həmzəyeva

Rövşanə Bədəlbəyli

Elçin Məmmədov

Şəkillər

Şəki xanları, yaxud xanzadələri (şərti), — Şəki xan sarayında friz (divar rəfi) üzərində miniatür.
Yusif xan Şəkinski (1887–?).
Həbib xan Şəkinski (1880–1956).
Barat Şəkinskaya (1914–1999).
Elçin Məmmədov (1947–2001).

Xatirəsi

3 aprel 2014-cü il tarixdə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin Barat Şəkinskayanın 100 illik yubileyinə həsr olunmuş tədbirlər planını hazırlayıb həyata keçirməsi barədə sərəncam (№ 364) imzalamışdır.

17 dekabr 2014-cü il tarixdə isə Azərbaycan Dövlət Musiqili Teatrında Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin təşkilatçılığı ilə Barat Şəkinskayanın anadan olmasının 100 illiyinə həsr olunmuş yubiley gecəsi keçirilmişdir.

Ədəbiyyat

Kəbutər. Azərbaycan səhnəsinin Cülyettası (azərb.) // Yeni Azərbaycan : qəzet. — Bakı, 2011. — В. 15 yanvar. — Səh. 11. Arxivləşdirilib; arxivləşdirmə tarixi: 20 noyabr 2020.

Şablon:Yaxşı məqalə

@@ Sətir 1: / Sətir 1: @@
-[[Kateqoriya:B]][[Kateqoriya:Şəxslər (familiya sırası ilə)|{{Əvvəlcə familiya|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış aktyorlar]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış teatr xadimləri]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış görkəmli şəxslər]][[Kateqoriya:Şəkinskilər]]{{Teatr xadimi
+[[Kateqoriya:{{padleft:|1|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəxslər (familiya sırası ilə)|{{Əvvəlcə familiya|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış aktyorlar]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış teatr xadimləri]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış görkəmli şəxslər]][[Kateqoriya:Şəkinskilər]]{{Teatr xadimi
   |adı              = Barat Şəkinskaya
   |orijinal adı     = ''Şəkinskaya Barat Həbib qızı''
@@ Sətir 5: / Sətir 5: @@
   |şəkil            = Barat_Shakinskaya.jpg
   |şəklin ölçüsü    =
-  |şəklin izahı     = Barat Şəkinskaya
+  |şəklin izahı     = Barat Şəkinskaya.
   |doğum adı        =
   |doğum tarixi     = {{Doğum tarixi|1914|6|28}}
@@ Sətir 18: / Sətir 18: @@
   |anası            = Gövhər Şəkinskaya
   |fəaliyyəti       = aktrisa
-  |təhsili          =
+  |təhsili          = Gəncə Pedaqoji Məktəbi (1927–1930)
   |fəaliyyət illəri =
-  |amplua           =
+  |həyat yoldaşı    = [[:az:Mir İbrahim Həmzəyev|Mir İbrahim Həmzəyev]], [[:az:Şəmsi Bədəlbəyli|Şəmsi Bədəlbəyli]] və [[:az:Mehdi Məmmədov|Mehdi Məmmədov]]
   |teatr            =
   |rolları          =
@@ Sətir 29: / Sətir 29: @@
   |vikianbar        =
 }}
-'''Barat Həbib qızı Şəkinskaya'''  — Azərbaycanın teatr və kino aktrisası, [[Azərbaycan SSR xalq artisti]] (1949).
+'''Barat Şəkinskaya''' (1914–1999) — məşhur teatr və kino aktrisası, [[Azərbaycan SSR xalq artisti]], ilk azərbaycanlı travist (oğlan rolları oynayan aktrisa).
-== Həyatı ==
+== Haqqında məlumatlar ==
-Barat Həbib xan qızı Şəkinskaya 28 iyun 1914-cü ildə Şuşada bəyzadə ailəsində anadan olub. Anası Gövhər xanım Əbdürrəhim bəy Haqverdiyevin əmisi qızı olub. Atası Həbib xan, 1920-ci il, aprelin 28-də bolşeviklər Bakını zəbt edərkən qaçaq düşüb. Barat Şəkinskaya, hələ uşaq ikən 1920-ci ildə Şuşada göstərilən "Şəbih" tamaşasında Səkinə rolunda iştirak edib. O, ilk təhsilini Şuşada alıb. 1920-ci il avqustun 21-də anası uşaqları Barat, Səriyyə və Süleymanla birlikdə Şuşanı tərk edərək Göytəpə kəndinə gedirlər. 1923-cü ildə isə Gəncəyə köçüblər. Həmin il sentyabrın 1-də Gəncədəki 2 saylı, birinci dərəcəli qız məktəbində dərsə başlayıb. 1927-ci ildə Gəncədə pedaqoji məktəbə qəbul olunub. Həm məktəbin, hə də şəhərin müxtəlif dram dərnəklərində həvəskar aktrisa kimi çıxış etməyə başlayıb. 1929-cu il, sentyabrın 18-də Gəncə Həmkarlar ittifaqının "Fəhlə klubu"nda aktrisa ştatına götürülmüşdür. 1930-cu il, iyunun 25-də Pedaqoji məktəbi bitirərək, Sərkər kənd məktəbinə müəllim göndərilir. Eyni zamanda, "Qadınlar klubu"nun, "İşçi klubu"nun və "Dəmiryolçular klubu"nun dram dərnəklərində həvəskar aktrisa kimi fəaliyyətini artırır. 1933-cü il, yanvarın 7-də Gəncə türk İşçi Teatrosunun truppasına aktrisa götürülür. 1935-ci il, fevralın 23-də Lavrenti Beriya adına Gəncə Dövlət Dram Teatrından işdən çıxıb tibb təhsili almaq məqsədi ilə Bakıya gəlir. 1935-ci il, sentyabrın 1-də Məşədi Əzizbəyov adına Azərbaycan Dövlət Akademik Milli Dram Teatrının aktyor truppasına aktrisa qəbul olunur.
+iyun 1914-cü il tarixdə Şuşada anadan olub.
-=== Ailəsi ===
+-ci il avqustun 21-də anası ilə birlikdə Göytəpə kəndinə,
-Barat Şəkinskaya üç dəfə ailəli olmuşdur. 1931-ci il, iyulun 9-da Gəncədə tanınmış həvəskar aktyor və rejissor, "Fəhlə klubu"nun direktoru Mir İbrahim Həmzəyevlə ailə qurub. 1931-ci ildə "Fəhlə klubu"ndan uzaqlaşır və müəllimliyini davam etdirir. 1932-ci il, mayın 3-də Barat Şəkinskayanın birinci övladı-qızı Solmaz Həmzəyeva dünyaya gəlir. (Solmaz xanım ömrünün əlli ilini Azərbaycan Televiziyasında rejissor vəzifəsində çalışıb.) İki ildən sonra 1933-cü ildə Barat Şəkinskaya ilə Miribrahim Həmzəyev boşanırlar.
--cı il, avqustun 8-də Bakıda çox tez məşhurlaşan Barat Şəkinskaya, Akademik teatrda rejissor işləyən Şəmsi Bədəlbəyli ilə ikinci dəfə ailə qurur. Bu nikahdan qızı Rövşanə Bədəlbəyli doğulur. 1943-cü il, martın 12-də Barat Şəkinskaya Şəmsi Bədəlbəylidən boşanır və yenidən Gəncəyə qayıdır. 1944-cü il, noyabrın 16-da Gəncə Dövlət Dram Teatrının baş rejissoru Mehdi Məmmədovla ailə həyatı qurur. 1946-cı il, mayın 29-da onların övladları Elçin doğulur. [[Elçin Məmmədov (rəssam)|Elçin Məmmədov]] [[Azərbaycan SSR Əməkdar incəsənət xadimi]], görkəmli fırça ustası, məşhur teatr rəssamı və tamaşaçıların sevimli kino aktyoru olmuşdur.
+-cü ildə isə Gəncəyə köçüblər.
-== Yaradıcılığı ==
+===Təhsili===
-Yaradıcılığının əsas dövrü 1935-ci ildən etibarən Akademik Milli Dram Teatrı ilə bağlı olub. Barat Şəkinskaya həm də Azərbaycanın ilk travisti — oğlan rolları oynayan aktrisası olub. 1937-ci il yanvarın 14-də milli teatr tariximizə "Azərbaycan səhnəsinin Cülyettası" kimi şərəfli əbədiyyət səhifəsi yazıb. Onun Gəncə teatrında Kostya, Bakıda 1939-cu ildə oynadığı Napoleon obrazları yüksək bədii-estetik məziyyətləri ilə Azərbaycan teatrı tarixinə yazılıb. 1943-cü ildə Gəncəyə qayıtdıqdan sonra buradakı Dövlət teatrının yaradıcı kollektivinə üzv olur və Bahar ("Bahar") və Hürü ("Məhəbbət") rollarının ifaçısı olur. 1944-cü il, dekabrın 18-də Barat Şəkinskaya köçürmə yolu ilə Gəncə teatrından Azərbaycan Dövlət Akademik Milli Dram Teatrına keçir.
+– 1927-ci illərdə Gəncə 2 saylı birinci dərəcəli qız məktəbində,
--cı il, iyulun 12-də Barat Şəkinskaya ərizə yazaraq məzuniyyətə gedir. Lakin məzuniyyətdən sonra işə qayıtmayaraq teatrdan çıxır. Dörd il "Azərbaycanfilm" kinostudiyasında aktrisa, Azərbaycan Dövlət Akademik Filarmoniyasında aparıcı, yenicə açılan televiziyada diktor işlədi. Daşkənddə keçirilən Beynəlxalq kino festivalı günlərində iştirak etmişdir.
+– 1930-cu illərdə isə Gəncə Pedaqoji Məktəbində təhsil alıb.
--cı il, oktyabrın 27-də Mehdi Məmmədov Akademik Teatra baş rejissor təyin edildikdən sonra teatrdan getmiş bir neçə sənətkar, o cümlədən Barat Şəkinskaya yenidən teatra qayıdır.
+=== Əmək fəaliyyəti ===
+-cu ildə Gəncə Həmkarlar ittifaqının Fəhlə klubunda aktrisa ştatı üzrə işə qəbul edilib.
-Aktrisa Moris Meterlinqin "Göy quş" (Tiltil), Şekspirin "Kral Lir" (Kardeliya), "Romeo va Cülyetta" (Cülyetta), "Otello" (Dezdemona), "On ikinci gecə" (Viola),"Polad qartal",(Şəfiqə),Şillerin "Məkr və məhəbbət" (Luiza), Karlo Haldoninin "Mehmanxana sahibəsi" (Mirandalina), Lope de Veqanın "Rəqs müəllimi" (Florela), Aleksandr Ostrovskinin "Günahsız müqəssirlər" (Kruçinina) pyeslərinin tamaşalarında əsas rolların ifaçısı olub.Aktrisa çoxlu sayda uşaq rolları da oynayıb. Axırıncı dəfə o, uşaq rolunu 37 yaşında oynayıb. Bu, Məhəmmədhüseyn Təhmasibin "Çiçəklənən Arzular" pyesində 7-ci sinif şagirdi Nazlı rolu olub. "Azərbaycan səhnəsinin Cülyettası" deyə çağırılan Barat Şəkinskaya 1935-ci ildən xalq artisti Mustafa Mərdanovun təşəbbüsü ilə radio verilişlərinə cəlb olunub.Aktrisanın iştirak etdiyi "Arxip baba və Lyonka", "Ad günü", "Köhnə qala", "Çippolino", "Buratino", "Sirk gəlir" və onlarca bu səpkili tamaşalar Teleradio şirkətinin qızıl fondunda qorunub saxlanılır.Barat Şəkinskaya Azərbaycanın bir sıra məşhur, dillər əzbəri olan filmlərində maraqlı obrazlar canlandırıb. "Görüş" (1955), "O olmasın, bu olsun" (1956), "Qızmar günəş altında" (1957), "Kölgələr sürünür" (1958), "Qəribə əhvalat" (1960), "Telefonçu qız" (1962), "Azəri teatrının ustaları" (1966), "Evin kişisi (1978), "Onun bəlalı sevgisi" (1980), "Üzeyir ömrü" (1981) filmlərində Barat xanımın oynadığı rollar film tariximizin qiymətli incilərindəndir. Barat Şəkinskaya 23 yaşında,4 may 1940-cı ildə Azərbaycan Respublikasının Əməkdar artisti, 21 iyul 1949-cu ildə Xalq Artisti fəxri adlarına layiq görülüb.<ref>http://www.adam.az/index.php?option=com_sobi2&sobi2Task=sobi2Details&sobi2Id=176&Itemid=62</ref>
+-cu ildə Sərkər kənd məktəbinə müəllim işləməyə göndərilib.
-Sənətə böyük ehtiramı olan Barat Şəkinskaya elə bu məhəbbət üzündən də səhnəni tərk edib. Aktrisanın 70-ci illərdə səhnə ilə vidalaşma səbəbini İlham Rəhimli belə izah edir: "Səbəbini bir dəfə ondan soruşdum. Dedi ki, bir gün məşqdə idim. Məşq gedirdi. Mən bir də gördüm yuxu məni basdı. Əsnədim möhkəm. Çöndüm sağa baxdım, sola baxdım ki, məni görən olmadı ki? Öz-özümə dedim ki, hə Barat, səninki burada qurtardı". Xalq artisti Barat Şəkinskaya 14 yanvar 1999-cu ildə 84 yaşında dünyasını dəyişib. Bakıdakı İkinci Fəxri xiyabanda dəfn olunub.
-== Mükafatları ==
+– 1935 və 1943 – 1944-cü illərdə  Gəncə teatrının,
+– 1943, 1944 – 1956 və 1960-cı ildən sonra Məşədi Əzizbəyov adına Azərbaycan Dövlət Dram Teatrının aktyoru olub.
+– 1960-cı illərdə isə “Azərbaycanfilm” kinostudiyasında aktrisa, Azərbaycan Dövlət Akademik Filarmoniyasında aparıcı, Azərbaycan televiziyasında diktor vəzifələrində çalışıb.
+=== Mükafatları ===
 * "[[Azərbaycan SSR əməkdar artisti]]" fəxri adı — 23 aprel 1940.
 * "[[Azərbaycan SSR xalq artisti]]" fəxri adı — 21 iyul 1949.
-== Filmoqrafiya ==
+=== Filmoqrafiya ===
 * [[:az:Görüş (film, 1955)|Görüş (film, 1955)]].
 * [[:az:O olmasın, bu olsun (film, 1956)|O olmasın, bu olsun (film, 1956)]].
@@ Sətir 65: / Sətir 70: @@
 * [[:az:Üzeyir ömrü (film, 1981)|Üzeyir ömrü (film, 1981)]].
-== İstinadlar ==
+=== Vəfatı ===
-{{İstinad siyahısı}}
+yanvar 1999-cu il tarixdə – 84 yaşında, Bakıda vəfat edib. Bakıda İkinci Fəxri xiyabanda dəfn olunub.
+===Ailəsi===
+Atası [[Həbib xan Şəkinski|Həbib xan]] Şəki xanı [[Səlim xan|Səlim xanın]] nəslindən idi, 1920-ci ildə Azərbaycanda sovet hökumətinin qurulmasından sonra qaçaq düşüb. Anası Gövhər xanım Əbdürrəhim bəy Haqverdiyevin əmisi qızı olub.
+Barat Şəkinskaya üç dəfə ailəli olmuşdur:
+#1931-ci il, iyulun 9-da Gəncədə tanınmış həvəskar aktyor və rejissor, Fəhlə klubunun direktoru Mir İbrahim Həmzəyevlə ailə qurub. 1932-ci il mayın 3-də Barat Şəkinskayanın birinci övladı-qızı Solmaz Həmzəyeva anadan olub. İki ildən sonra – 1933-cü ildə, Barat Şəkinskaya ilə Miribrahim Həmzəyev boşanırlar.
+#1936-cı ildə Məşədi Əzizbəyov adına Azərbaycan Dövlət Dram Teatrının rejissoru Şəmsi Bədəlbəyli ilə ikinci dəfə ailə qurub. Bu nikahdan qızı Rövşanə Bədəlbəyli anadan olub. 1943-cü ildə Barat Şəkinskaya Şəmsi Bədəlbəylidən boşanır.
+#1944-cü ildə Gəncə Dövlət Dram Teatrının baş rejissoru Mehdi Məmmədovla ailə qurub. Bu nikahdan 1946-cı il [[Elçin Məmmədov]] doğulub.
+{{Şəkinskilər}}
+===Xatirəsi===
+aprel 2014-cü il tarixdə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin Barat Şəkinskayanın 100 illik yubileyinə həsr olunmuş tədbirlər planını hazırlayıb həyata keçirməsi barədə sərəncam (№ 364) imzalamışdır.
+dekabr 2014-cü il tarixdə isə Azərbaycan Dövlət Musiqili Teatrında Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin təşkilatçılığı ilə Barat Şəkinskayanın anadan olmasının 100 illiyinə həsr olunmuş yubiley gecəsi keçirilmişdir.
+== Ədəbiyyat ==
+*{{məqalə
+ | müəllif         = Kəbutər.
+ | başlıq          = Azərbaycan səhnəsinin Cülyettası
+ | orijinal        =
+ | link            = http://anl.az/down/meqale/yeni_az/2011/yanvar/150747.htm
+ | dil             = az
+ | cavabdeh        =
+ | nəşrin müəllifi =
+ | nəşr            = Yeni Azərbaycan
+ | tip             = qəzet
+ | yer             = Bakı
+ | nəşriyyat       =
+ | il              = 2011
+ | cild            =
+ | buraxılış       = 15 yanvar
+ | nömrə           =
+ | səhifələr       = 11
+ | isbn            =
+ | issn            =
+ | doi             =
+ | bibcode         =
+ | arxiv           =
+ | pmid            =
+ | ref             = Kəbutər
+ | archiveurl      = https://web.archive.org/web/20201120105853/http://anl.az/down/meqale/yeni_az/2011/yanvar/150747.htm
+ | archivedate     = 20 Nov 2020
+}}
+{{Yaxşı məqalə}}
 [[arz:بارات شاكينسكايا]][[az:Barat Şəkinskaya]][[en:Barat Shakinskaya]][[es:Barat Shakinskaya]][[fa:بارات شاکینسکی]][[it:Barat Shakinskaya]][[ka:ბარატ შეკინსკაია]][[ko:바라트 셰킨스카야]][[pl:Barat Şəkinskaya]][[ru:Шекинская, Барат Габиб кызы]][[uk:Барат Шакінська]]