Diqqət! 4 aprel 2024-cü il tarixdən saytın yeni versiyası sheki.org domenində fəaliyyət göstərir. Bu köhnə versiyadır və yenilənməsi məhdudlaşdırılıb. Lakin 6 yanvar 2025-ci il tarixədək bu vəziyyətdə internetdə qalacaqdır...
Bu məqalə Şəki Ensiklopediyasının yoxlanılmış məqalələrindən biridir və müəlliflik hüququ Şəki Ensiklopediyasının redaksiyasına məxsusdur.

"Baxşəli Axundov" səhifəsinin versiyaları arasındakı fərqlər

Şəki Ensiklopediyası səhifəsi
Jump to navigation Jump to search
(27 intermediate revisions by 3 users not shown)
Sətir 1: Sətir 1:
 +
[[Kateqoriya:{{padleft:|1|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəxslər (familiya sırası ilə)|{{Əvvəlcə familiya|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış jurnalistlər]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış aktyorlar]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış teatr xadimləri]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış pedaqoqlar]]
 
{{Şəxs
 
{{Şəxs
 
  |Adı              = Baxşəli Axundov
 
  |Adı              = Baxşəli Axundov
Sətir 4: Sətir 5:
 
  |Şəkil            = Baxşəli əfəndi.jpg
 
  |Şəkil            = Baxşəli əfəndi.jpg
 
  |Şəklin ölçüsü    =  
 
  |Şəklin ölçüsü    =  
−
  |Şəklin izahı    = Baxşəli Axundov, 1976-cı il
+
  |Şəklin izahı    = Baxşəli Axundov, 1976-cı il.
 
  |Digər adı        = Baxşəli əfəndi
 
  |Digər adı        = Baxşəli əfəndi
 
  |Doğum tarixi    = {{Doğum tarixi|1898||}}
 
  |Doğum tarixi    = {{Doğum tarixi|1898||}}
−
  |Doğum yeri      = [[Nuxa]], [[Nuxa qəzası]], Yelizavetpol quberniyası, {{Rusİmp}}
+
  |Doğum yeri      = [[Nuxa]] (indiki Şəki), [[Nuxa qəzası]], Yelizavetpol quberniyası, {{Rusİmp}}
−
  |Vəfat tarixi    = {{Vəfat tarixi|1985|||}}
+
  |Vəfat tarixi    = {{Vəfat tarixi|1985|||}} (86 yaşında)
−
  |Vəfat yeri      = Şəki, Azərbaycan SSR, {{SSRİ}}
+
  |Vəfat yeri      = Şəki, {{AzSSR}}, {{SSRİ}}
 
  |Vəfat səbəbi    =  
 
  |Vəfat səbəbi    =  
 
  |Dəfn yeri        =  
 
  |Dəfn yeri        =  
Sətir 16: Sətir 17:
 
  |Uşağı            =  
 
  |Uşağı            =  
 
  |Partnyoru        =  
 
  |Partnyoru        =  
−
  |Atası            =  
+
  |Atası            = Molla Kazım
 
  |Anası            =  
 
  |Anası            =  
 
  |Milliyəti        =  
 
  |Milliyəti        =  
Sətir 30: Sətir 31:
 
  |Vikianbar        =  
 
  |Vikianbar        =  
 
}}
 
}}
−
'''Baxşəli Axundov''' (''Axundov Baxşəli Kazım oğlu''; {{d.}} 1898-ci ildə, [[Nuxa]], [[Nuxa qəzası]], Yelizavetpol quberniyası, Rusiya İmperiyası – {{ö.}} 1985-ci ildə, Şəki, Azərbaycan SSR, SSRİ) – Şəkidə teatrın, musiqi texnikumunun, uşaq musiqi məktəblərinin, diyarşünaslıq muzeyinin, yaradılmasında çox böyük əməyi olmuş ziyalı. İti hafizəsinə, dünyagörüşünə və savadına görə yaşadığı dövrdə “canlı ensiklopediya” da adlandırılıb.  
+
'''Baxşəli Axundov''' (1898–1985) — Şəkidə öz dövründə çox böyük hörmət qazanmış ziyalılardan biri. Şəkidəki birinci ibtidai musiqi məktəbinin, [[Şəki Musiqi Texnikumu|Şəki Musiqi Texnikumunun]], [[Şəki Dövlət Diyarşünaslıq Muzeyi|Şəki Dövlət Diyarşünaslıq Muzeyininin]] təşkil edilməsində müstəsna xidmətləri olub. İti hafizəsinə, dünyagörüşünə və savadına görə yaşadığı dövrdə “yeriyən canlı ensiklopediya” da adlandırılırdı{{sfnaz|ŞGS|2018|p=182}}.  
  
 
==Haqqında məlumatlar==
 
==Haqqında məlumatlar==
−
1895-ci ildə Nuxada anadan olub.
+
1898-ci ildə [[Nuxa|Nuxada]] (indiki Şəki) anadan olub.
  
−
Parisdə (Fransa) tibb təhsili alarkən, ailəsinin xahişi ilə Nuxaya qayıtmış, bundan sonra Parisə geri dönə və təhsilini tamamlaya bilməmişdir. Əvəzində Tehrana (İran) − orada yaşayan qardaşının yanına getmiş, bir müddət İranda müəllimlik etmiş, sonra Nuxaya qayıtmış, qəza firqə komitəsinin katibi, qəza maarif şöbəsinin müdiri, musiqi texnikumunun direktoru vəzifələrində işləmişdir.
+
===Təhsili===
 +
İlk təhsilini Nuxada, atasının direktor olduğu yeni tipli məktəbdə alıb. Daha sonra Paris Universitetinin tibb fakültəsində oxuyub. Lakin ailə vəziyyəti ilə bağlı təhsilini yarımçıq buraxmağa məcbur olub.
  
 +
===Əmək fəaliyyəti===
 +
Bir müddət İranda müəllimlik edib, sonra Nuxaya qayıdıb, qəza firqə komitəsinin katibi, qəza maarif şöbəsinin müdiri və s. vəzifələrdə işləyib.
 +
 +
1936-cı ildə Kirovabadda (indiki Gəncə) qəzet redaksiyasında şöbə müdiri olub.
 +
 +
1959 – 1985-ci illərdə, əvvəl [[Nuxa Musiqi Texnikumu|Nuxa Musiqi Texnikumunun]], sonra isə [[Rəşid bəy Əfəndiyev adına Şəki Tarix-Diyarşünaslıq Muzeyi|Rəşid bəy Əfəndiyev adına Şəki Tarix-Diyarşünaslıq Muzeyinin]] direktoru olub.
 +
 +
===Teatr fəaliyyəti===
 +
1920-ci ildə Nuxada Fəhlə-kəndli klubu nəzdində teatr qrupu təşkil edib. SSRİ Xalq artisti [[İsmayıl Osmanlı]] sənət taleyindən söhbətinə həmişə bu sözlərlə başlayardı:
 +
 +
{{sitat2|Cavanlıqda nədənsə həmişə darıxırdım, həmişə narahat idim. Məni ovunduran, mənə təsəlli verə bilən bir iş axtarırdım. Ancaq onun nə olduğunu dərk edə bilmirdim. Bir dəfə Şəkidə klubun yanından keçirdim. Gördüm çalıb-oynayırlar. Orda Mahmud adlı bir oğlan var idi. O, məni apardı kluba. Rəhbərimiz rejissor, artist, həm də müəllim '''Baxşəli Axundov''' idi. O vaxtdan, yəni 1921-ci ildən mənim teatr həyatım başlandı{{sfnaz|Təranə Məhərrəmova|2017|p=}}.}}
 +
 +
===Jurnalistlik fəaliyyəti===
 
Dövrü-mətbuatda «'''B.A'''» (“Kommunist”, “Yeni fikir” 1924 − 1937; “Şəki fəhləsi”, 1925), «'''Bəka'''»  (“Kommunist”, “Yeni fikir”, “Yeni yol”, “Nuxa fəhləsi”, 1922 − 1937), «'''Bəxşəli'''» (“Şəki fəhləsi”, 1925), «'''Quqkay'''» (“Molla Nəsrəddin”, 1923), «'''Kazımlı'''» (“Yeni fikir”, “Kommunist”, “Kəndçi
 
Dövrü-mətbuatda «'''B.A'''» (“Kommunist”, “Yeni fikir” 1924 − 1937; “Şəki fəhləsi”, 1925), «'''Bəka'''»  (“Kommunist”, “Yeni fikir”, “Yeni yol”, “Nuxa fəhləsi”, 1922 − 1937), «'''Bəxşəli'''» (“Şəki fəhləsi”, 1925), «'''Quqkay'''» (“Molla Nəsrəddin”, 1923), «'''Kazımlı'''» (“Yeni fikir”, “Kommunist”, “Kəndçi
−
qəzeti”), «'''Maqqay'''» (“Molla Nəsrəddin”, 1925) imzaları ilə<ref>{{kitab3
+
qəzeti”), «'''Maqqay'''» (“Molla Nəsrəddin”, 1925) imzaları ilə{{sfnaz|Məmmədli Q.|1977|p=21, 24, 25, 34}} müntəzəm olaraq publisistik məqalələrə çıxış etmiş, xalqın maariflənməsinə çalışmışdır.
 +
 
 +
===Həbsi===
 +
1937-ci ildə repressiyaya məruz qalıb və 1947-ci ilə kimi Sibirdə həbsdə olub. 1956-cı ildə bəraət alıb{{sfnaz|OTÖ|2006|p=111}}.
 +
 
 +
Baxşəli Axundov
 +
1985-ci ildə – 86 yaşında, [[Şəki|Şəkidə]] vəfat edib.
 +
 
 +
===Xatirəsi===
 +
Şəki şəhərində Baxşəli Axundovun adını daşıyan folklor evi fəaliyyət göstərir.
 +
 
 +
== İstinadlar ==
 +
{{İstinad siyahısı}}
 +
 
 +
==Ədəbiyyat==
 +
# {{kitab3
 
  | müəllif        = Məmmədli Q.
 
  | müəllif        = Məmmədli Q.
 
  | hissə          =  
 
  | hissə          =  
 
  | hissənin linki  =  
 
  | hissənin linki  =  
−
  | başlıq          = İmzalar
+
  | başlıq          = '''İmzalar'''
 
  | orijinal        =  
 
  | orijinal        =  
 
  | link            = https://belc.az/uploads/library/b048c-qulam-m-mm-dli-imzalar.pdf
 
  | link            = https://belc.az/uploads/library/b048c-qulam-m-mm-dli-imzalar.pdf
Sətir 52: Sətir 82:
 
  | il              = 1977  
 
  | il              = 1977  
 
  | cild            =
 
  | cild            =
−
  | səhifə          = 21, 24, 25, 34,
+
  | səhifə          = 21, 24, 25, 34
 
  | sütunlar        =
 
  | sütunlar        =
 
  | səhifələr      =  
 
  | səhifələr      =  
Sətir 61: Sətir 91:
 
  | archiveurl      = https://web.archive.org/web/20200612182416/https://belc.az/uploads/library/b048c-qulam-m-mm-dli-imzalar.pdf
 
  | archiveurl      = https://web.archive.org/web/20200612182416/https://belc.az/uploads/library/b048c-qulam-m-mm-dli-imzalar.pdf
 
  | archivedate    =12 Jun 2020
 
  | archivedate    =12 Jun 2020
−
  | ref            =  
+
  | ref            = Məmmədli Q.
−
}}</ref> müntəzəm olaraq publisistik məqalələrə çıxış etmiş, xalqın maariflənməsinə çaşışmışdır.
+
}}
−
+
# {{OTÖ|111-112|Axundov Baxşəli Kazım oğlu}}
−
SSRİ Xalq artisti [[İsmayıl Osmanlı]] sənət taleyindən söhbətinə həmişə bu sözlərlə başlayardı:
+
# {{cite web |url=http://anl.az/down/meqale/kaspi_az/2017/aprel/538569.htm |title='''Epizodik rolların mahir ifaçısı''' |author=Təranə Məhərrəmova |date= 2017|website=http://anl.az/ |publisher=“Kaspi” qəzeti|language=az |accessdate= |archiveurl =https://web.archive.org/web/20200612172933/http://anl.az/down/meqale/kaspi_az/2017/aprel/538569.htm |archivedate =12 Jun 2020 |ref = harv}}
−
 
+
# {{ŞT|9|Baxşəli Kazım oğlu Axundov}}
−
{{sitat2|Cavanlıqda nədənsə həmişə darıxırdım, həmişə narahat idim. Məni ovunduran, mənə təsəlli verə bilən bir iş axtarırdım. Ancaq onun nə olduğunu dərk edə bilmirdim. Bir dəfə Şəkidə klubun yanından keçirdim. Gördüm çalıb-oynayırlar. Orda Mahmud adlı bir oğlan var idi. O, məni apardı kluba. Rəhbərimiz rejissor, artist, həm də müəllim '''Baxşəli Axundov''' idi. O vaxtdan, yəni 1921-ci ildən mənim teatr həyatım başlandı<ref>{{cite web |url=http://anl.az/down/meqale/kaspi_az/2017/aprel/538569.htm |title=Epizodik rolların mahir ifaçısı |author=Təranə Məhərrəmova |date=20 aprel 2017|website=http://anl.az/ |publisher=“Kaspi” qəzeti|language=az |accessdate= |archiveurl =https://web.archive.org/web/20200612172933/http://anl.az/down/meqale/kaspi_az/2017/aprel/538569.htm |archivedate =12 Jun 2020 }}</ref>.}}
+
# {{ŞGS|182}}
−
 
 
−
===Ailəsi===
 
−
Nuxa teatrında ilk dəfə səhnəyə çıxmış üç qadından birini – Anabəyimi, özünə həyat yoldaşı seçib; hesab edib ki, səhnəyə çıxan qızlardan birini özü alarsa, ona baxıb, o birilərini də başqaları ala bilərlər və qızlar da evdə qalmazlar.
 
  
−
== İstinadlar ==
+
{{Yoxlanılmış məqalə}}
−
{{İstinad siyahısı}}
 
−
 
 
−
==Ədəbiyyat==
 
−
*{{ŞGS|Baxşəli əfəndi|182}}
 

16:47, 17 yanvar 2022 versiyası

Baxşəli Axundov
Axundov Baxşəli Kazım oğlu
Baxşəli Axundov
Baxşəli Axundov, 1976-cı il.
Digər adı Baxşəli əfəndi
Doğum tarixi 1898(1898-Şablondakı doğum və ya ölüm tarixində texniki yanlışlıq var!-00)
Doğum yeri Nuxa (indiki Şəki), Nuxa qəzası, Yelizavetpol quberniyası, Flag of Russia.svg Rusiya İmperiyası
Vəfat tarixi 1985(1985-Şablondakı doğum və ya ölüm tarixində texniki yanlışlıq var!-00) (86 yaşında)
Vəfat yeri Şəki, Flag of the Azerbaijan Soviet Socialist Republic (1956–1991).svg Azərbaycan SSR, Flag of the Soviet Union.svg SSRİ
Atası Molla Kazım
Vətəndaşlıq Flag of the Soviet Union.svg SSRİ

Baxşəli Axundov (1898–1985) — Şəkidə öz dövründə çox böyük hörmət qazanmış ziyalılardan biri. Şəkidəki birinci ibtidai musiqi məktəbinin, Şəki Musiqi Texnikumunun, Şəki Dövlət Diyarşünaslıq Muzeyininin təşkil edilməsində müstəsna xidmətləri olub. İti hafizəsinə, dünyagörüşünə və savadına görə yaşadığı dövrdə “yeriyən canlı ensiklopediya” da adlandırılırdı[1].

Haqqında məlumatlar

1898-ci ildə Nuxada (indiki Şəki) anadan olub.

Təhsili

İlk təhsilini Nuxada, atasının direktor olduğu yeni tipli məktəbdə alıb. Daha sonra Paris Universitetinin tibb fakültəsində oxuyub. Lakin ailə vəziyyəti ilə bağlı təhsilini yarımçıq buraxmağa məcbur olub.

Əmək fəaliyyəti

Bir müddət İranda müəllimlik edib, sonra Nuxaya qayıdıb, qəza firqə komitəsinin katibi, qəza maarif şöbəsinin müdiri və s. vəzifələrdə işləyib.

1936-cı ildə Kirovabadda (indiki Gəncə) qəzet redaksiyasında şöbə müdiri olub.

1959 – 1985-ci illərdə, əvvəl Nuxa Musiqi Texnikumunun, sonra isə Rəşid bəy Əfəndiyev adına Şəki Tarix-Diyarşünaslıq Muzeyinin direktoru olub.

Teatr fəaliyyəti

1920-ci ildə Nuxada Fəhlə-kəndli klubu nəzdində teatr qrupu təşkil edib. SSRİ Xalq artisti İsmayıl Osmanlı sənət taleyindən söhbətinə həmişə bu sözlərlə başlayardı:

" Cavanlıqda nədənsə həmişə darıxırdım, həmişə narahat idim. Məni ovunduran, mənə təsəlli verə bilən bir iş axtarırdım. Ancaq onun nə olduğunu dərk edə bilmirdim. Bir dəfə Şəkidə klubun yanından keçirdim. Gördüm çalıb-oynayırlar. Orda Mahmud adlı bir oğlan var idi. O, məni apardı kluba. Rəhbərimiz rejissor, artist, həm də müəllim Baxşəli Axundov idi. O vaxtdan, yəni 1921-ci ildən mənim teatr həyatım başlandı[2]. "

Jurnalistlik fəaliyyəti

Dövrü-mətbuatda «B.A» (“Kommunist”, “Yeni fikir” 1924 − 1937; “Şəki fəhləsi”, 1925), «Bəka» (“Kommunist”, “Yeni fikir”, “Yeni yol”, “Nuxa fəhləsi”, 1922 − 1937), «Bəxşəli» (“Şəki fəhləsi”, 1925), «Quqkay» (“Molla Nəsrəddin”, 1923), «Kazımlı» (“Yeni fikir”, “Kommunist”, “Kəndçi qəzeti”), «Maqqay» (“Molla Nəsrəddin”, 1925) imzaları ilə[3] müntəzəm olaraq publisistik məqalələrə çıxış etmiş, xalqın maariflənməsinə çalışmışdır.

Həbsi

1937-ci ildə repressiyaya məruz qalıb və 1947-ci ilə kimi Sibirdə həbsdə olub. 1956-cı ildə bəraət alıb[4].

Baxşəli Axundov 1985-ci ildə – 86 yaşında, Şəkidə vəfat edib.

Xatirəsi

Şəki şəhərində Baxşəli Axundovun adını daşıyan folklor evi fəaliyyət göstərir.

İstinadlar

  1. ↑ ŞGS, 2018, s. 182.
  2. ↑ Təranə Məhərrəmova, 2017.
  3. ↑ Məmmədli Q., 1977, s. 21, 24, 25, 34.
  4. ↑ OTÖ, 2006, s. 111.

Ədəbiyyat

  1. Məmmədli Q. İmzalar. — təkrar (2010). — «Azərbaycan Dövlət Nəşriyyatı», 1977. — Səh.: 21, 24, 25, 34. Arxivləşdirilib; arxivləşdirmə tarixi: 12 iyun 2020.
  2. Mete Ə. Axundov Baxşəli Kazım oğlu // O torpağın övladları. — Bakı: Nurlan, 2006. — Səhifələrin sayı:  608. — Səh.: 111-112. — 500 nüsx.
  3. Təranə Məhərrəmova (2017). "Epizodik rolların mahir ifaçısı". http://anl.az/ (azərb.). “Kaspi” qəzeti. 12 Jun 2020 tarixində arxivləşdirilib.
  4. Rəhimli İ. Baxşəli Kazım oğlu Axundov // Şəki teatrı. — Bakı: Qanun, 2016. — Səhifələrin sayı:  383. — Səh.: 9. — 500 nüsx. — ISBN 978-9952-36-230-5.
  5. Orsər R. Baxşəli Axundov // Şəkidən gələn səslər. — Bakı: Elm və təhsil, 2018. — I  cild. — Səhifələrin sayı:  856. — Səh.: 182. — 500 nüsx. — ISBN 978-9952-8176-5-2.
Mənbə — "https://shaki.info/wiki/index.php?title=Baxşəli_Axundov&oldid=34950"