David Utiyev: Redaktələr arasındakı fərq

Şəki Ensiklopediyası səhifəsi
Redaktənin izahı yoxdur
(3 redaktor tərəfindən edilmiş 15 dəyişiklik göstərilmir)
Sətir 1: Sətir 1:
[[Kateqoriya:D]]{{Şəxs
[[Kateqoriya:{{padleft:|1|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəxslər (familiya sırası ilə)|{{Əvvəlcə familiya|{{PAGENAME}}}}]]
[[Kateqoriya:Nuxa Üçmüqəddəs kilsəsi]][[Kateqoriya:Din xadimləri]]
{{Şəxs
|Adı              = David Utiyev
|Adı              = David Utiyev
|Piktoqram        = cross
|Orijinal adı    = {{lang-ru|Давид Николаевич Утиев}}
|Orijinal adı    = {{lang-ru|Давид Николаевич Утиев}}
|Şəkil            =
|Şəkil            =
Sətir 27: Sətir 30:
|Sayt            =  
|Sayt            =  
}}
}}
'''David Utiyev''' (?–?) — XIX əsrin sonuncu və XX əsrin birinci rübündə Cənubi Qafqazda yaşamış və fəaliyyət göstərmiş pravoslav kilsə xadimi, protoiyerey (baş keşiş)<ref name=Q1 group=qeyd/>. Əvvəl Qax İngiloy kilsəsinin keşişi (1876{{Sfnru|Кавказский календарь|1876|p=65}}–1886{{Sfnru|Кавказский календарь|1886|p=68}}), sonra [[Nuxa Üçmüqəddəs kilsəsi|Nuxa Üçmüqəddəs kilsəsinin]] keşişi, ən geci 1910-cu ildən isə protoiyereyi (1890–ən tezi 1916)<ref name=Q2 group=qeyd/> olub.
[[Şəkil:Round temple.JPG|thumb|250px|right|Sabiq Nuxa Üçmüqəddəs kilsəsinin binası, 2013-cü il.]]


'''David Utiyev''' ({{lang-ru|Давид Николаевич Утиев}}) — pravoslav kilsə xadimi, protoiyerey (baş keşiş)<ref name=Q1 group=qeyd/>, Qax İngiloy kilsəsinin keşişi (1876{{Sfnru|Кавказский календарь|1876|p=65}} – 1886{{Sfnru|Кавказский календарь|1886|p=68}}), [[Nuxa Üçmüqəddəs kilsəsi|Nuxa Üçmüqəddəs kilsəsinin]] əvvəl keşişi, daha sonra protoiyereyi (1890 – ən tezi 1916)<ref name=Q2 group=qeyd/>.
[[Şəkil:Round temple.JPG|thumb|250px|right|Sabiq Nuxa Üçmüqəddəs kilsəsinin binası, 2013-cü il]]
==Haqqında məlumatlar==
==Haqqında məlumatlar==
[[Şəkil:Rus_kilsesi,_Sheki1.JPG|thumb|250px|left|Sabiq Nuxa Üçmüqəddəs kilsəsinin binası, mərkəzdə David Utiyevin adı həkk olunmuş, lakin onun arvadı Annaya aid olduğu hesab edilən qəbir, 2015-ci il.]]
[[Şəkil:Rus_kilsesi,_Sheki1.JPG|thumb|250px|left|Sabiq Nuxa Üçmüqəddəs kilsəsinin binası, mərkəzdə David Utiyevin adı həkk olunmuş, lakin onun arvadı Annaya aid olduğu hesab edilən qəbir, 2015-ci il.]]
===Kilsə fəaliyyəti===
===Kilsə fəaliyyəti===
[[Şəkil:David Utiyev1.JPG|250px|thumbnail|Şəki şəhərindəki keçmiş pravoslav kilsəsi binasının cənub tərəfində David Utiyevin adı həkk olunmuş, lakin onun arvadı Annaya aid olduğu hesab edilən qəbir.]]
[[Şəkil:David Utiyev1.JPG|250px|thumbnail|Şəki şəhərindəki keçmiş pravoslav kilsəsi binasının cənub tərəfində David Utiyevin adı həkk olunmuş, lakin onun arvadı Annaya aid olduğu hesab edilən qəbir.]]
Qax ingiloy kilsəsinin keşişi olarkən (1876 – 1886) Tasmalı kənd əhalisini  xristianlaşdırmağa çalışmışdı<ref name=Q4 group=qeyd/> .
Qax ingiloy kilsəsinin keşişi olarkən (1876 – 1886) Tasmalı kənd əhalisini  xristianlaşdırmağa çalışmışdır<ref name=Q4 group=qeyd/> .


1890-cı ildən Nuxa Üçmüqəddəs kilsəsinin keşişi idi. 1905-ci ilə aid sənəddə adı milad bayramı münasibəti ilə mükafatlandırılmış ruhanilər sırasında çəkilib{{Sfnru|Церковныя вѣдомости|1905|p=175}}. Ən geci 1910-cu ildə protoiyerey ruhani rütbəsinə malik olub<ref name=Q1 group=qeyd/>.
1890-cı ildən Nuxa Üçmüqəddəs kilsəsinin keşişi idi. 1905-ci ilə aid sənəddə adı milad bayramı münasibəti ilə mükafatlandırılmış ruhanilər sırasında çəkilib{{Sfnru|Церковныя вѣдомости|1905|p=175}}. Ən geci 1910-cu ildə protoiyerey ruhani rütbəsinə malik olub<ref name=Q1 group=qeyd/>.
Sətir 63: Sətir 66:


==Ədəbiyyat==
==Ədəbiyyat==
#{{kitab3
# {{kitab3
  | müəllif        =  
  | müəllif        =  
  | hissə          = Учебныя заведения
  | hissə          = Учебныя заведения
Sətir 87: Sətir 90:
  | ref            = Кавказский календарь
  | ref            = Кавказский календарь
}}
}}
#{{kitab3
# {{kitab3
  | müəllif        =  
  | müəllif        =  
  | hissə          = Учреждения министерства народного просвещения  
  | hissə          = Учреждения министерства народного просвещения  
Sətir 111: Sətir 114:
  | ref            = Кавказский календарь
  | ref            = Кавказский календарь
}}
}}
#{{kitab3
# {{kitab3
  | müəllif        =  
  | müəllif        =  
  | hissə          =  Благочинные, состоящие в ведении Общество возстановления Православного Христианства на Кавказе:
  | hissə          =  Благочинные, состоящие в ведении Общество возстановления Православного Христианства на Кавказе:
Sətir 135: Sətir 138:
  | ref            = Кавказский календарь
  | ref            = Кавказский календарь
}}
}}
#{{kitab3
# {{kitab3
  | müəllif        =  
  | müəllif        =  
  | hissə          = Духовное ведомстово православного исповедания
  | hissə          = Духовное ведомстово православного исповедания
Sətir 159: Sətir 162:
  | ref            = Кавказский календарь
  | ref            = Кавказский календарь
}}
}}
#{{kitab3
# {{kitab3
  | müəllif        =  
  | müəllif        =  
  | hissə          = Низшия учебныя заведения в Елисаветопольской губ.
  | hissə          = Низшия учебныя заведения в Елисаветопольской губ.
Sətir 183: Sətir 186:
  | ref            = Кавказский календарь
  | ref            = Кавказский календарь
}}
}}
#{{kitab3
# {{kitab3
  | müəllif        =  
  | müəllif        =  
  | hissə          = Духовное ведомстово православного исповедания  
  | hissə          = Духовное ведомстово православного исповедания  
Sətir 207: Sətir 210:
  | ref            = Кавказский календарь
  | ref            = Кавказский календарь
}}
}}
#{{kitab3
# {{kitab3
  | müəllif        =  
  | müəllif        =  
  | hissə          = Учреждения министерства народного просвещения
  | hissə          = Учреждения министерства народного просвещения
Sətir 231: Sətir 234:
  | ref            = Кавказский календарь
  | ref            = Кавказский календарь
}}
}}
#{{kitab3
# {{kitab3
  | müəllif        =  
  | müəllif        =  
  | hissə          = Учреждения министерства народного просвещения
  | hissə          = Учреждения министерства народного просвещения
Sətir 255: Sətir 258:
  | ref            = Кавказский календарь
  | ref            = Кавказский календарь
}}
}}
#{{kitab3
# {{kitab3
  | müəllif        =  
  | müəllif        =  
  | hissə          = Учреждения министерства народного просвещения
  | hissə          = Учреждения министерства народного просвещения
Sətir 279: Sətir 282:
  | ref            = Кавказский календарь
  | ref            = Кавказский календарь
}}
}}
#{{məqalə
# {{məqalə
  |başlıq        = Християнізація в північно–західному Азербайджані в період царської Росії (70-і роки XIX ст.)
  |başlıq        = Християнізація в північно–західному Азербайджані в період царської Росії (70-і роки XIX ст.)
  |yer            =  
  |yer            =  
Sətir 296: Sətir 299:
| ref            =  Алієва І.
| ref            =  Алієва І.
}}
}}
#{{kitab3
# {{kitab3
  | müəllif        =  
  | müəllif        =  
  | hissə          = Дирекция народных училищ Тифлисской губ.:
  | hissə          = Дирекция народных училищ Тифлисской губ.:
Sətir 320: Sətir 323:
  | ref            = Кавказский календарь
  | ref            = Кавказский календарь
}}
}}
#{{kitab3
# {{kitab3
  | müəllif        =  
  | müəllif        =  
  | hissə          = Народныя  училища.
  | hissə          = Народныя  училища.
Sətir 344: Sətir 347:
  | ref            = Кавказский календарь
  | ref            = Кавказский календарь
}}
}}
#{{məqalə
# {{məqalə
  | müəllif        =  
  | müəllif        =  
  | hissə          = Списокъ лицамъ духовнаго званія, кои Святѣйшимъ Сѵнодомъ удостоены награжденія за заслуги по духовному вѣдомству ко дню Рожденія Его Императорскаго Величества  
  | hissə          = Списокъ лицамъ духовнаго званія, кои Святѣйшимъ Сѵнодомъ удостоены награжденія за заслуги по духовному вѣдомству ко дню Рожденія Его Императорскаго Величества  
Sətir 370: Sətir 373:
  | ref            = Церковныя вѣдомости
  | ref            = Церковныя вѣдомости
}}
}}
#{{məqalə
# {{məqalə
  |başlıq        = Üç-Müqəddəs kilsəsi
  |başlıq        = Üç-Müqəddəs kilsəsi
  |yer            =  
  |yer            =  
Sətir 386: Sətir 389:
  | ref          = Məmmədov A. S.
  | ref          = Məmmədov A. S.
}}
}}
#{{kitab3
# {{kitab3
  | müəllif        =  
  | müəllif        =  
  | hissə          = Учреждения министерства финансов
  | hissə          = Учреждения министерства финансов
Sətir 412: Sətir 415:


{{Üçmüqəddəs kilsəsi}}
{{Üçmüqəddəs kilsəsi}}
{{Yaxşı məqalə}}
{{Yaxşı məqalə}}
[[Kateqoriya:Nuxa Üçmüqəddəs kilsəsi]]

13:57, 2 yanvar 2022 versiyası

David Utiyev
rus.: Давид Николаевич Утиев
Uşağı Georgi Davidoviç Utiyev
Atası Nikolay
Peşəsi keşiş

David Utiyev (?–?) — XIX əsrin sonuncu və XX əsrin birinci rübündə Cənubi Qafqazda yaşamış və fəaliyyət göstərmiş pravoslav kilsə xadimi, protoiyerey (baş keşiş)[qeyd 1]. Əvvəl Qax İngiloy kilsəsinin keşişi (1876[1]–1886[2]), sonra Nuxa Üçmüqəddəs kilsəsinin keşişi, ən geci 1910-cu ildən isə protoiyereyi (1890–ən tezi 1916)[qeyd 2] olub.

Sabiq Nuxa Üçmüqəddəs kilsəsinin binası, 2013-cü il.

Haqqında məlumatlar

Sabiq Nuxa Üçmüqəddəs kilsəsinin binası, mərkəzdə David Utiyevin adı həkk olunmuş, lakin onun arvadı Annaya aid olduğu hesab edilən qəbir, 2015-ci il.

Kilsə fəaliyyəti

Şəki şəhərindəki keçmiş pravoslav kilsəsi binasının cənub tərəfində David Utiyevin adı həkk olunmuş, lakin onun arvadı Annaya aid olduğu hesab edilən qəbir.

Qax ingiloy kilsəsinin keşişi olarkən (1876 – 1886) Tasmalı kənd əhalisini xristianlaşdırmağa çalışmışdır[qeyd 3] .

1890-cı ildən Nuxa Üçmüqəddəs kilsəsinin keşişi idi. 1905-ci ilə aid sənəddə adı milad bayramı münasibəti ilə mükafatlandırılmış ruhanilər sırasında çəkilib[3]. Ən geci 1910-cu ildə protoiyerey ruhani rütbəsinə malik olub[qeyd 1].

Dini-pedoqoji fəaliyyəti

1887 – 1889-сu ildə Navtluqdakı (Tbilisi ətrafı) məktəbin[4][5], 1890-cı ildə isə Karaqan kəndində (Zaqatala dairəsi) dini məktəbin müəllimi olub[6]. 1890-cı ildən həm də Nuxa şəhər məktəbində öz təriqəti üzrə dini dərs deməyə başlayıb[7]. 1916-cı ildə Nuxa Müqəddəs Nina təhsil müəssisəsində[8], Nuxa qəza məktəbində[9] və Nuxa özəl kişi gimnaziyasında[10] öz təriqəti üzrə dini dərs deyirdi.

Qəbirüstü kitabədə adının həkk olunması

David Utiyevin adı həkk olunmuş və xeyli zədəli vəziyyətdə olan qəbirüstü kitabə iki hissədən ibarətdir, bir hissəsi gürcücə, bir hissəsi isə ruscadır. Kitabənin rusca hissəsində David Utiyevin adı və familiyası aydın oxunsa da bir çox sözlərin düzgün oxunması mümkün deyil. Kitabənin gürcücə olan hissəsində isə qəbrin Davit Utiyevin 55 yaşında vəfat etmiş arvadı Annaya aid olduğu göstərilir[qeyd 4].

Ailəsi

Oğlu Georgi Davidoviç Utiyev 1907-ci ildə Nuxada xəzinədarlıq işləri üzrə dövlət qulluğunda işləyirdi[11].

Qeydlər

  1. 1,0 1,1 1907-ci mənbəsində ruhani rütbəsi keşiş (Кавказский календарь, 1907 (2), с. 278), 1910-cu il mənbəsində isə ruhani rütbəsi protoiyerey olaraq göstərilir (Кавказский календарь, 1910, с. 265); başqa sözlə, protoiyerey ruhanı rütbəsinə 1907 – 1910-cu illər arasında — ən geci 1910-cu ildə, layiq görülüb.
  2. David Utiyev 1890-cı ildə 3 sinifli Nuxa qəza məktəbində öz təriqəti üzrə dini dərs deyirdi (Кавказский календарь, 1890, с. 181) – buna əsasən, burada David Utiyevin 1890-cı ildən Nuxa Üçmüqəddəs kilsəsinin keşişi olması göstərilib. David Utiyevin 1916-cı ildə Nuxa şəhərindəki məktəblərdəki dini-pedoqoji aktivliyi (Кавказский календарь, 1916, с. 386) (Кавказский календарь, 1916 (2), с. 428) (Кавказский календарь, 1916 (3), с. 454) onun həmin ildə Nuxa Üçmüqəddəs kilsəsinin keşişi olduğunu göstərir; Nuxada cəmi bir pravoslav kilsəsi vardı, əgər 1916-ci ildə Nuxa məktəblərində bir pravoslav keşiş, yaxud bir protoiyerey dərs deyirsə, onun Nuxa Üçmüqəddəs kilsəsinin keşişi, yaxud protoiyereyi olması heç bir şübhə doğurmur.
  3. Müasir tədqiqatçılardan İ.Əliyeva hesab edir ki, David Utiyev Tasmalı kənd əhalisini qeyri-qanuni yollarla xristianlaşdırmağa çalışıb (Алієва І., 2013).
  4. Qəbirüstü kitabənin gürcücə hissəsinin oxunmasına Qax şəhər sakini Malxaz Nuraşvili yardımçı olub.

İstinadlar

Ədəbiyyat

  1. Учебныя заведения // Кавказский календарь. — Тифлис, 1907 (2). — С. 278.
  2. Учреждения министерства народного просвещения // Кавказский календарь. — Тифлис, 1910. — С. 265.
  3. Благочинные, состоящие в ведении Общество возстановления Православного Христианства на Кавказе: // Кавказский календарь. — Тифлис, 1876. — С. 65.
  4. Духовное ведомстово православного исповедания // Кавказский календарь. — Тифлис, 1886. — С. 68.
  5. Низшия учебныя заведения в Елисаветопольской губ. // Кавказский календарь. — Тифлис, 1890. — С. 181.
  6. Духовное ведомстово православного исповедания // Кавказский календарь. — Тифлис, 1890 (2). — С. 249.
  7. Учреждения министерства народного просвещения // Кавказский календарь. — Тифлис, 1916. — С. 386.
  8. Учреждения министерства народного просвещения // Кавказский календарь. — Тифлис, 1916 (2). — С. 428.
  9. Учреждения министерства народного просвещения // Кавказский календарь. — Тифлис, 1916 (3). — С. 454.
  10. Алієва І. Християнізація в північно–західному Азербайджані в період царської Росії (70-і роки XIX ст.) (rus.) // Гілея: науковий вісник. — 2013. — № 72.
  11. Дирекция народных училищ Тифлисской губ.: // Кавказский календарь. — Тифлис, 1887. — С. 161.
  12. Народныя училища. // Кавказский календарь. — Тифлис, 1889. — С. 76.
  13. Церковныя Вѣдомости // При Святѣйшемъ Правительствующему Сунодѣ. — С.-Петербург: Сѵнодальная Типографія, 1905. — С. 175. Arxivləşdirilib; arxivləşdirmə tarixi: 12 sentyabr 2019.
  14. Məmmədov A. S. Üç-Müqəddəs kilsəsi // Şəkinin səsi. — 2016. — № 1 (441). Arxivləşdirilib; arxivləşdirmə tarixi: 23 mart 2019.
  15. Учреждения министерства финансов // Кавказский календарь. — Тифлис, 1907. — С. 29.

Şablon:Yaxşı məqalə