Fuad Əbdürrəhmanov: Redaktələr arasındakı fərq

Şəki Ensiklopediyası səhifəsi
Redaktənin izahı yoxdur
(2 redaktor tərəfindən edilmiş 12 dəyişiklik göstərilmir)
Sətir 1: Sətir 1:
[[Kateqoriya:{{padleft:|1|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəxslər (familiya sırası ilə)|{{Əvvəlcə familiya|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış görkəmli şəxslər]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış rəssam və heykəltəraşlar]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış pedaqoqlar]]
[[Kateqoriya:{{padleft:|1|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəxslər (familiya sırası ilə)|{{Əvvəlcə familiya|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış görkəmli şəxslər]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış rəssam və heykəltəraşlar]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış pedaqoqlar]]
{{Rəssam
{{Rəssam
|Şəkil          = Fuad Əbdürəhmanov2.jpg
|Adı              = Fuad Əbdürrəhmanov
|Şəkil məlumat  = Fuad Əbdürrəhmanov.
|Orijinal adı    = Əbdürrəhmanov Fuad Həsən oğlu
|Şəkil miqyası  =  
|Şəkil           = Fuad Əbdürəhmanov2.jpg
|Adı            = Fuad Əbdürrəhmanov
|Şəklin ölçüsü    = 160
|Orijinal adı    = Fuad Əbdürrəhmanov Fuad Həsən oğlu
|Şəklin izahı    = Fuad Əbdürrəhmanov.
|Fəxri ad        = {{Azərbaycan SSR xalq rəssamı}}
|İlk adı          =  
|Digər adları    =  
|Doğum tarixi     = {{Doğum_tarixi|1915|5|11}}
|Doğum tarixi   = {{Doğum_tarixi|1915|5|11}}
|Doğum yeri       = [[Nuxa]] (indiki Şəki), [[Nuxa qəzası]], Yelizavetpol quberniyası, {{Rusİmp}}
|Doğum yeri     = [[Nuxa]] (indiki Şəki), [[Nuxa qəzası]], Yelizavetpol quberniyası, {{RUSEMP}}
|Vəfat tarixi    = {{Vəfat_tarixi_və_yaşı|1971|6|15|1915|5|11}}
|Vəfatı          = {{Vəfat_tarixi_və_yaşı|1971|6|15|1915|5|11}}
|Vəfat yeri       = Bakı, {{AzSSR}},  {{SSRİ}}   
|Vəfat yeri     = Bakı, {{AzSSR}},  {{SSRİ}}   
|Vəfat səbəbi    =
|Mükafatları     = {{Stalin mükafatı|1947}}{{Stalin mükafatı|1951}}<br>{{"Şərəf Nişanı" ordeni}}{{"Şərəf Nişanı" ordeni}}{{"1941-1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində rəşadətli əməyə görə" medalı}}
|Dəfn yeri        =
|Vəfat səbəbi    =  
|Milliyyəti      =
|Tanınır        =  
|Vətəndaşlığı    =
|Sayt            =  
|Fəaliyyəti      =
|Commons         = Faud Abdurakhmanov
|Təhsili          = {{*}}Azərbaycan Dövlət Rəssamlıq Texnikumu (1929–1932)
 
{{*}}İ.Y.Repin adına Leninqrad Boyakarlıq, Heykəltəraşlıq və Memarlıq İnstitutu (1935–1939)
|Janrı            =
|Stili            =
|Tanınmış işləri  =
|Hamiləri        =
|Tələbəsi        =
|Təsirlənib      =
|Təsir edib      =
|Mükafatları     = {{Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi|1943}}{{Azərbaycan SSR xalq rəssamı|1956}}{{Stalin mükafatı|1947}}{{Stalin mükafatı|1951}}<br>{{"Şərəf Nişanı" ordeni}}{{"Şərəf Nişanı" ordeni}}{{"1941-1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində rəşadətli əməyə görə" medalı}}
  |Sayt            =  
|İmzası          =  
|Commons         = Faud Abdurakhmanov
}}
}}
'''Fuad Əbdürrəhmanov''' (1915–1971) — görkəmli heykəltəraş-monumentalist, ikiqat [[Stalin mükafatı]] laureatı, [[Azərbaycan SSR xalq rəssamı]], SSRİ Rəssamlıq Akademiyasının müxbir üzvü.
'''Fuad Əbdürrəhmanov''' (1915–1971) — görkəmli heykəltəraş-monumentalist, Azərbaycan sovet heykəltəraşlığının banilərindən biri, ikiqat [[Stalin mükafatı]] laureatı, [[Azərbaycan SSR xalq rəssamı]], SSRİ Rəssamlıq Akademiyasının müxbir üzvü.


== Haqqında məlumatlar ==
== Haqqında məlumatlar ==
[[Fayl:Abdurahmanovs.jpg|thumb|300px|left|Fuad Əbdürəhmanov ailəsi ilə birlikdə (1923, Nuxa).]]
11 may 1915-ci il tarixdə [[Nuxa|Nuxada]] (indiki Şəki), dövlət məmurunun ailəsində anadan olub.  
11 may 1915-ci il tarixdə Nuxada (indiki Şəki), dövlət məmurunun ailəsində anadan olub.  


1929-cu ildə ailəsi ilə birlikdə əvvəlcə Yevlaxa, az sonra isə Bakıya köçüb.
1929-cu ildə ailəvi olaraq əvvəlcə Yevlaxa, az sonra isə Bakıya köçüblər.


=== Təhsili ===
=== Təhsili ===
Sətir 59: Sətir 71:
Şəkil:Nizami barelyef 6.jpg|Fərhadın Bisitun dağını yarması<br/>(Xosrov və Şirin)
Şəkil:Nizami barelyef 6.jpg|Fərhadın Bisitun dağını yarması<br/>(Xosrov və Şirin)
Şəkil:Nizami barelyef 7.jpg|Bəhram Gurun əjdahanı öldürməsi<br/>(Yeddi Gözəl)
Şəkil:Nizami barelyef 7.jpg|Bəhram Gurun əjdahanı öldürməsi<br/>(Yeddi Gözəl)
Şəkil:Nizami Gəncəvinin Bakıdakı heykəli (1).JPG|Nizami Gəncəvinin heykəli, Bakı, 1949
Şəkil:Nizaminin Gəncədəki heykəli.jpg|Nizami Gəncəvinin heykəli, Gəncə, 1946
Şəkil:Nizaminin Gəncədəki heykəli.jpg|Nizami Gəncəvinin heykəli, Gəncə, 1946
Şəkil:Azad qadın heykəli.jpeg|Azad qadın heykəli, Bakı, 1960
Şəkil:Azad qadın heykəli.jpeg|Azad qadın heykəli, Bakı, 1960
Sətir 67: Sətir 78:
===Təltif və mükafatları===
===Təltif və mükafatları===
* “[[Azərbaycan SSR  əməkdar incəsənət xadimi]]” fəxri adı (1943);
* “[[Azərbaycan SSR  əməkdar incəsənət xadimi]]” fəxri adı (1943);
* “[[Azərbaycan SSR xalq rəssamı]]” fəxri adı (1955);
* “[[Azərbaycan SSR xalq rəssamı]]” fəxri adı (1956);
* II dərəcəli [[Stalin mükafatı]] (1947) — Nizami Gəncəvinin 1946-cı ildə Kirovabadda ucaldılmış heykəlinə görə;
* II dərəcəli [[Stalin mükafatı]] (1947) — Nizami Gəncəvinin 1946-cı ildə Kirovabadda ucaldılmış heykəlinə görə;
* [["Şərəf Nişanı" ordeni|“Şərəf Nişanı” ordeni]] (09.06.1949);
* [["Şərəf Nişanı" ordeni|“Şərəf Nişanı” ordeni]] (09.06.1949);
* III dərəcəli [[Stalin mükafatı]] (1950) — gips «Çoban» heykəlinə görə;
* III dərəcəli [[Stalin mükafatı]] (1951) — gips «Çoban» heykəlinə görə;
* SSRİ Rəssamlıq Akademiyasının qızıl medalı (1966);
* SSRİ Rəssamlıq Akademiyasının qızıl medalı (1966);
* [["Şərəf Nişanı" ordeni|“Şərəf Nişanı” ordeni]] (1960);
* [["Şərəf Nişanı" ordeni|“Şərəf Nişanı” ordeni]] (1960);
Sətir 77: Sətir 88:
===Vəfatı===
===Vəfatı===
15 iyun 1971-ci il tarixdə – 56 yaşında, Bakıda vəfat edib. Bakıda – Birinci Fəxri Xiyabanda dəfn olunub.
15 iyun 1971-ci il tarixdə – 56 yaşında, Bakıda vəfat edib. Bakıda – Birinci Fəxri Xiyabanda dəfn olunub.
===Xatirəsi===
25 may 2022-ci il tarixdə Nizami Kino Mərkəzində (Bakı) onun haqqında “Monumental həyat” sənədli filminin təqdimatı keçirilib.


==Ədəbiyyat==
==Ədəbiyyat==
# {{AME|8|179-180|ƏBDÜRRƏHMANOV Fuad Hәsәn}}
# {{ASE|4|128-129|ƏBDÜRRƏHMANOV Fuad Hәsәn oğlu}}
# {{ŞAZ|1|111-112}}
# {{ŞAZ|1|111-112}}
# {{Cite news
# {{AME|8|179-180|ƏBDÜRRƏHMANOV Fuad Hәsәn oğlu}}
| title = Абдурахманов Фуад Гасан оглы - скульптор
# {{Sayta istinad|url=https://azertag.az/xeber/Nizami_Kino_Merkezinde_Monumental_heyat_senedli_filminin_teqdimati_kechirilib-2150951 |author = |authorlink= |title=Nizami Kino Mərkəzində “Monumental həyat” sənədli filminin təqdimatı keçirilib |subtitle= |deadlink= |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220526143515/https://azertag.az/xeber/Nizami_Kino_Merkezinde_Monumental_heyat_senedli_filminin_teqdimati_kechirilib-2150951 |archivedate=26 May 2022 |lang= az|showlang=|responsible|website=AZƏRTAC |websiteurl=https://azertag.az/ |type= |date= 25.05.2022|accessdate= 26.05.2022|quote= |quoteup= |description= |ref= }}
| url=http://www.ourbaku.com/index.php5/%D0%90%D0%B1%D0%B4%D1%83%D1%80%D0%B0%D1%85%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D0%B2_%D0%A4%D1%83%D0%B0%D0%B4_%D0%93%D0%B0%D1%81%D0%B0%D0%BD_%D0%BE%D0%B3%D0%BB%D1%8B_-_%D1%81%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8C%D0%BF%D1%82%D0%BE%D1%80
| publisher=
| date=
| accessdate =  }}
# {{Cite news
| title = Абдурахманов Фуад Гасан Оглы
| url=http://art-drawing.ru/index.php?option=com_content&view=article&id=10:abdurakhmanov-fedro-hasan-oglu&catid=2:biography&Itemid=167
| publisher=
| date=
| accessdate =  }}
# {{Cite news
| title=АБДУРАХМАНОВ ФУАД ГАСАН ОГЛЫ
| url=http://www.azerbaijanworld.com/2010-08-29-18-44-45/10-2010-08-30-10-20-42/229-2010-09-02-08-38-58.html
| publisher=azerbaijanworld.com
| date=
| accessdate=
| archive-url=https://web.archive.org/web/20120426075259/http://www.azerbaijanworld.com/2010-08-29-18-44-45/10-2010-08-30-10-20-42/229-2010-09-02-08-38-58.html
| archive-date=2012-04-26
| url-status=dead
}}
# ''Наджафов М.'' Ф. Абдурахманов. — М., 1955.
#  ''Новрузова Дж. Фуад Абдурахманов. — Баку, 2004.
#  Большая советская энциклопедия. — М., 1977.
#  Большой энциклопедический словарь (БЭС). — М., 1979.
#  Большая художественная энциклопедия. — М., 2009.
#  Культура Советского Азербайджана. — Баку: Азербайджанское гос. изд-во, 1980. — С. 89. — 180 с.


==Həmçinin, bax:==
==Həmçinin, bax:==
Sətir 118: Sətir 106:


{{Yoxlanılmış məqalə}}
{{Yoxlanılmış məqalə}}
[[az:Fuad Əbdürəhmanov]][[be-x-old:Фуад Абдурахманаў]][[be:Фуад Абдурахманаў]][[cs:Fuad Abdurahmanov]][[de:Fuad Abdurachmanow]][[en:Fuad Abdurahmanov]][[eo:Fuad Abdurahmanov]][[es:Fuad Abdurajmánov]][[et:Fuad Əbdürəhmanov]][[fr:Fuad Abdurahmanov]][[gl:Fuad Abdurahmanov]][[hy:Ֆուադ Աբդուռահմանով]][[ka:ფუად აბდურაჰმანოვი]][[kk:Фуад Гасан оглы Абдурахманов]][[pl:Fuad Abdurahmanov]][[pt:Fuad Abdurahmanov]][[ru:Абдурахманов, Фуад Гасан оглы]][[tg:Фуод Абдураҳмонов]][[tr:Fuad Abdurrahmanov]][[tt:Фуат Габдерахманов]][[uk:Абдурахманов Фуад Гасан-огли]]

19:22, 26 may 2022 versiyası

Fuad Əbdürrəhmanov
Əbdürrəhmanov Fuad Həsən oğlu
Fuad Əbdürrəhmanov
Fuad Əbdürrəhmanov.
Doğum tarixi 11 may 1915(1915-05-11)
Doğum yeri Nuxa (indiki Şəki), Nuxa qəzası, Yelizavetpol quberniyası, Rusiya İmperiyası
Vəfat tarixi 15 iyun 1971 (56 yaşında)
Vəfat yeri Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ
Təhsili

 • Azərbaycan Dövlət Rəssamlıq Texnikumu (1929–1932)

 • İ.Y.Repin adına Leninqrad Boyakarlıq, Heykəltəraşlıq və Memarlıq İnstitutu (1935–1939)
Mükafatları "Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi" fəxri adı — 1943"Azərbaycan SSR xalq rəssamı" fəxri adı — 1956Stalin mükafatı — 1947Stalin mükafatı — 1951
"Şərəf Nişanı" ordeni"Şərəf Nişanı" ordeni"1941-1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində rəşadətli əməyə görə" medalı
Commonsda da Fuad Əbdürrəhmanov ilə əlaqəli mediafayllar var

Fuad Əbdürrəhmanov (1915–1971) — görkəmli heykəltəraş-monumentalist, Azərbaycan sovet heykəltəraşlığının banilərindən biri, ikiqat Stalin mükafatı laureatı, Azərbaycan SSR xalq rəssamı, SSRİ Rəssamlıq Akademiyasının müxbir üzvü.

Haqqında məlumatlar

11 may 1915-ci il tarixdə Nuxada (indiki Şəki), dövlət məmurunun ailəsində anadan olub.

1929-cu ildə ailəvi olaraq əvvəlcə Yevlaxa, az sonra isə Bakıya köçüblər.

Təhsili

1929 – 1932-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Rəssamlıq Texnikumunda,

1935 – 1940-ci illərdə isə İ.Y.Repin adına Leninqrad Boyakarlıq, Heykəltəraşlıq və Memarlıq İnstitutunda təhsil alıb.

Əmək fəaliyyəti

1942 – 1948 illərdə Ə. Əzimzadə adına Azərbaycan Dövlət Rəssamlıq Məktəbində dərs deyib.

Yaradıcılığı

Fuad Əbdürrəhmanovun xatirə lövhəsi (Bakı)

Yaradıcılığa portret janrı ilə başlayıb.

XX əsrin 30-cu illərdə Azərbaycan mədəniyyət xadimlərinin büst-portretlərini (Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev, Mirzə Fətəli Axundov, Üzeyir Hacıbəyov, Asəf Zeynallı və b.), həmçinin “Oxçu” (1934), “Gənc aşıq” (1939) və ilk monumental əsəri olan Füzulinin heykəlini (1939, Nizami adına Azərbaycan Ədəbiyyatı Muzeyinin lociyasında) yaradıb. Sovet İttifaqı qəhrəmanları G.Əsədovun, İ.Məmmədovun, Q.Məmmədovun, Böyük Vətən müharibəsi qəhrəmanı H.Əliyevin portretləri, Cavanşir, Babək və Koroğlunun dərin psixologizmi və ifadəliliyi ilə seçilən barelyeflərini hazırlayıb.

Obrazların fərdi xüsusiyyəti, xarakterlərin dolğun həlli ilə səciyyələnən Səttar Bəhlulzadə (1947), R.Mustafayev (1947), Həzi Aslanov (qəbirüstü abidə, 1949), B.Bağırova (1951), Səməd Vurğun (1957), Kubalı Xesus (1962) və başqa portretlərin müəllifidir.

Yaradıcılığında monumental heykəltəraşlıq mühüm yer tutub; Nizaminin Gəncədə və Bakıdakı abidələri (hər ikisi tunc, qranit, 1946, 1949; memarlar S.Dadaşov və M.Hüseynov), Bakıda S.Vurğunun abidəsi (tunc, qranit, 1961, memar M.Hüseynov) və s. əsərləri Azərbaycan sovet monumental heykəltəraşlığının ən yaxşı nümunələrindən hesab olunur.

1950 – 1960-cı illərdə milli xüsusiyyətlərlə zəngin olan “Çoban” (gips, 1950, Azərbaycan İncəsənət Muzeyi; tunc , 1951, Tretyakov qalereyası, Moskva), “Azərbaycanlı qadın” (gips, 1951), “Azadlıq” (tunc, 1957; hər ikisi Azərbaycan İncəsənət Muzeyi), “Azad qadın” (tunc, qranit, 1960, memar M.Hüseynov) və s. əsərlərini yaradıb.

Monqolustanın görkəmli dövlət xadimləri Suxe-Bator və marşal X.Çoybalsanın büst-abidələri (hər ikisi mərmər, 1954, MXR, Ulan-Bator), Rudəki (tunc, 1963), S.Ayninin (tunc, 1964) portretləri, Düşənbədə Rüdəkinin (tunc, qranit, 1964, memar M.Hüseynov; SSRİ Rəssamlıq Akademiyasının qızıl medalına layiq görülüb), Buxarada İbn Sinanın (tunc, qranit, açılışı 1975 ildə olmuşdur; memar H.Muxtarov) abidələri və s. monumental əsərləri Fuad Əbdürrəhmanova bütün dünyada şöhrət qazandırıb. Ömrünün son illərində Sovet İttifaqı qəhrəmanı Mehdi Hüseynzadənin monumental abidəsini (tunc, qranit, 1973 ildə Bakıda açılışı olmuşdur; memar M.Hüseynov) yaratmışdır.

Əsərləri

Təltif və mükafatları

Vəfatı

15 iyun 1971-ci il tarixdə – 56 yaşında, Bakıda vəfat edib. Bakıda – Birinci Fəxri Xiyabanda dəfn olunub.

Xatirəsi

25 may 2022-ci il tarixdə Nizami Kino Mərkəzində (Bakı) onun haqqında “Monumental həyat” sənədli filminin təqdimatı keçirilib.

Ədəbiyyat

  1. ƏBDÜRRƏHMANOV Fuad Hәsәn oğlu // Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası  : [10 cilddə] = Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы / baş red. C.B.Quliyev. — Bakı: Qızıl Şərq, 1980. — IV  cild. — Səhifələrin sayı:  616. — Səh.: 128-129. — 80.000 nüsx.
  2. Məmmədov Ə., Xalıqov F. Əbdürrəhmanov Fuad // Şəki: Alim və ziyalılar. — Bakı: Bakı Universiteti Nəşriyyatı, 2002. — 2 cilddə. — I  cild. — Səhifələrin sayı:  582. — Səh.: 111-112. — 1.000 nüsx.
  3. ƏBDÜRRƏHMANOV Fuad Hәsәn oğlu // Azərbaycan Milli Ensiklopediyası : ensiklopediya  : [25 cilddə] (tiraj: 10 000; 600 s.). — Bakı: “Azərbaycan Milli Ensiklopediyası” Elmi Mərkəzi, 2018. —VIII  c. — Səh. 179-180. — ISBN 978-9952-441-13-0.
  4. Nizami Kino Mərkəzində “Monumental həyat” sənədli filminin təqdimatı keçirilib : [arx. 26.05.2022] // AZƏRTAC. — 2022. — 25 may. — Müraciət tarixi: 26.05.2022.

Həmçinin, bax: