Məmməd Əfəndiyev: Redaktələr arasındakı fərq

Şəki Ensiklopediyası səhifəsi
Redaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
(3 redaktor tərəfindən edilmiş 39 dəyişiklik göstərilmir)
Sətir 1: Sətir 1:
[[Kateqoriya:M]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış alimlər]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış pedaqoqlar]]
[[Kateqoriya:{{padleft:|1|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəxslər (familiya sırası ilə)|{{Əvvəlcə familiya|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış alimlər]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış pedaqoqlar]]
{{Alim
{{Alim
|Adı            = Məmməd Əfəndiyev
|Adı            = Məmməd Əfəndiyev
Sətir 5: Sətir 5:
|Orijinal adı  = ''Əfəndiyev Məmməd Rəşid bəy oğlu''  
|Orijinal adı  = ''Əfəndiyev Məmməd Rəşid bəy oğlu''  
|Digər adları  =  
|Digər adları  =  
|Şəkil          = Mamed Efendiyav.jpg
|Şəkil          = Məhəmməd_Əfəndiyev.jpg
|Şəkil məlumat  = Məmməd Əfəndiyev, 1911-ci il
|Şəkil məlumat  = Məmməd Əfəndiyev, ahıl yaşlarında.
|Şəkil miqyası  =  
|Şəkil miqyası  =  
|Fəaliyyəti    =  
|Fəaliyyəti    =  
|Milliyəti      = [[azərbaycanlı]]
|Milliyəti      = [[azərbaycanlı]]
|Doğum tarixi  = {{doğum tarixi|1887|10|5}}
|Doğum tarixi  = (5) {{doğum tarixi|1887|10|17}}
|Doğum yeri    = [[Nuxa]], [[Nuxa qəzası]], Yelizavetpol quberniyası, <br/>{{Rusİmp}}
|Doğum yeri    = [[Nuxa]], [[Nuxa qəzası]], Yelizavetpol quberniyası, {{Rusİmp}}
|Vəfatı        = {{vəfat tarixi və yaşı|1977|6|1|1887|10|5}}
|Vəfatı        = {{vəfat tarixi və yaşı|1977|6|1|1887|10|17}}
|Vəfat yeri    = Bakı, Azərbaycan SSR,<br/>{{SSRİ}}
|Vəfat yeri    = Bakı, {{AzSSR}}, {{SSRİ}}
|Vəfat səbəbi  =  
|Vəfat səbəbi  =  
|Dəfn yeri      =  
|Dəfn yeri      =  
|Atası          = [[Rəşid bəy Əfəndiyev]]
|Atası          = [[Rəşid bəy Əfəndiyev]]
|Anası          =  
|Anası          = Zeynəb
|İş yeri        =  
|İş yeri        =  
|Elmi dərəcəsi  =  
|Elmi dərəcəsi  =  
|Elmi adı      = professor (1944-cü ildən)
|Elmi adı      = professor
|Həyat yoldaşı  =  
|Həyat yoldaşı  =  
|Uşaqları      =  
|Uşaqları      = [[Fəridə Əfəndiyeva|Fəridə]], [[Adilə Əfəndiyeva|Adilə]]
|Rəsmi vebsaytı =  
|Rəsmi vebsaytı =  
|Mükafatları    = {{"Lenin" ordeni}} {{"Qırmızı Əmək Bayrağı" ordeni (SSRİ)}} {{"Qırmızı Əmək Bayrağı" ordeni (SSRİ)}} {{"1941-1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində rəşadətli əməyə görə" medalı}} {{"1941-1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində rəşadətli əməyə görə" medalı}} {{"Qafqazın müdafiəsinə görə" medalı}}
|Mükafatları    = {{"Lenin" ordeni}}{{"Qırmızı Əmək Bayrağı" ordeni (SSRİ)}}{{"Qırmızı Əmək Bayrağı" ordeni (SSRİ)}}{{"1941-1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində rəşadətli əməyə görə" medalı}}{{"1941-1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində rəşadətli əməyə görə" medalı}}{{"Qafqazın müdafiəsinə görə" medalı}}
|İmzası        =  
|İmzası        =  
}}
}}
'''Məmməd Əfəndiyev''' (''Əfəndiyev Məmməd Rəşid bəy oğlu''; 15 oktyabr 1887-ci il, [[Nuxa]], [[Nuxa qəzası]], Yelizavetpol quberniyası, Rusiya İmperiyası – Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ) − azərbaycanlı sovet riyaziyyatçı-pedaqoqu, professor, S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universiteti nəzdində fəaliyyət göstərən Fizika-Riyaziyyat Elmi-Tədqiqat İnstitutunun direktoru (1944-cü ildən). Tanınmış azərbaycanlı pedaqoq və yazıçı-dramaturq [[Rəşid bəy Əfəndiyev|Rəşid bəy Əfəndiyevin]] oğludur.
'''Məmməd Əfəndiyev''' (1887–1977) riyaziyyatçı-pedaqoq, professor, S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universiteti nəzdində Fizika-Riyaziyyat Elmi-Tədqiqat İnstitutunun direktoru. Tanınmış pedaqoq və yazıçı-dramaturq [[Rəşid bəy Əfəndiyev|Rəşid bəy Əfəndiyevin]] oğludur.


== Haqqında məlumatlar ==
== Haqqında məlumatlar ==
17 (5) oktyabr 1887-ci il tarixdə [[Nuxa|Nuxada]] (indiki Şəki) anadan olub.


1887-ci ildə Nuxada anadan olub.  
1908-ci ildə Tiflisdə gimnaziyanı bitirib.


1908-ci ildə Tiflis giminaziyasını bitirib.
1908 – 1913-cü illərdə {{link-interwiki|az=Sank-Peterburq İmperator Universiteti|az_mətn=Sank-Peterburq İmperator Universitetinin|başqa_dil=ru|başqa_dildə_başlıq=Императорский Санкт-Петербургский университет}} mexanika-riyaziyyat fakültəsində təhsil alıb.  
 
[[Şəkil:Məmməd bəy Əfəndiyev2.jpg|thumb|left|Məmməd bəy Əfəndiyev tələbə uniformasında, 1911-ci il.]]
1908 – 1913-cü illərdə {{link-interwiki|az=Sank-Peterburq İmperator Universiteti|az_mətn=Sank-Peterburq İmperator Universitetinin|başqa_dil=ru|başqa_dildə_başlıq=Императорский Санкт-Петербургский университет}} mexanika-riyaziyyat fakültəsinə təhsil alıb.  
[[Fayl:Rəşid bəy Əfəndiyevin ailəsi.jpg|350px|thumb|left|Rəşid bəy Əfəndiyevin ailə üzvləri; soldan: 1) Mahtaban xanım, 2) Cəmilə xanım, 3) '''Məmməd Əfəndiyev''', 4) Naimə xanım, 5) [[Maral Əfəndiyeva|Maral xanım]]. Arxada: [[İzzət Nəbiyev]].]]
[[Şəkil:Məmməd bəy Əfəndiyev2.jpg|thumb|left|Məmməd bəy Əfəndiyev tələbə libasında. 1911-ci il. MATM SMF № 306/4 ]]
1913 – 1915-ci illərdə Qori seminariyasında müəllim,  
1913 – 1915-ci illərdə Qori seminariyasında müəllim,  


Sətir 43: Sətir 43:
1920-ci ildə Bakıya – N.Nərimanovun təşəbbüsü ilə Bakıda təşkil olunmuş birillik kurslarda dərs deməyə dəvət olunur; bu kurslarda orta məktəblər üçün müəllimlər hazırlanırdı.
1920-ci ildə Bakıya – N.Nərimanovun təşəbbüsü ilə Bakıda təşkil olunmuş birillik kurslarda dərs deməyə dəvət olunur; bu kurslarda orta məktəblər üçün müəllimlər hazırlanırdı.


1921 − 1926-cı illərdə fəaliyyət göstərmiş Ali Pedaqoji Kişi İnstitutunun əvvəl fizika-riyaziyyat fakültəsinin dekanı, sonra isə direktoru olub.  
1921 − 1926-cı illərdə Ali Pedaqoji Kişi İnstitutunun əvvəl fizika-riyaziyyat fakültəsinin dekanı, sonra isə direktoru olub.  


1930 − 1936-cı illərdə Pedaqoji İnstitutun riyaziyyat kafedrasının müdiri,  
1930 − 1936-cı illərdə Pedaqoji İnstitutun riyaziyyat kafedrasının müdiri,  
Sətir 50: Sətir 50:


1944-cü ildə S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universiteti nəzdində açılmış Fizika-Riyaziyyat Elmi-Tədqiqat İnstitutuna direktor təyin olunub.  
1944-cü ildə S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universiteti nəzdində açılmış Fizika-Riyaziyyat Elmi-Tədqiqat İnstitutuna direktor təyin olunub.  
1 iyun 1977-ci ildə Bakı şəhərində vəfat edib.
1992-ci ildə Bakıda bir küçəyə onun adı verilib.


===Elmi-pedaqoji fəaliyyəti===
===Elmi-pedaqoji fəaliyyəti===
1933-cü ildə dosent,  
1933-cü ildə dosent,  


Sətir 65: Sətir 60:
1941 – 1956-cı illərdə Azərbaycan Riyaziyyat Cəmiyyətinin sədri olub.
1941 – 1956-cı illərdə Azərbaycan Riyaziyyat Cəmiyyətinin sədri olub.


===Mükafatları===
===Təltif və mükafatları===
*“Azərbaycan SSR Əməkdar Elm xadimi” (1943)  
* [[Azərbaycan SSR əməkdar elm xadimi|“Azərbaycan SSR əməkdar elm xadimi”]] fəxri adı (1943).
*“Lenin” ordeni;
* [[Lenin ordeni|“Lenin” ordeni]];
*“Qırmızı əmək Bayrağı” ordeni, 2 dəfə;
* [["Qırmızı Əmək Bayrağı" ordeni (SSRİ)|“Qırmızı Əmək Bayrağı” ordeni]], 2 dəfə;
*“1941-1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində rəşadətli əməyə görə” medalı, 2 dəfə;
* [["1941-1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində rəşadətli əməyə görə" medalı|“1941-1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində rəşadətli əməyə görə” medalı]], 2 dəfə;
* “Qafqazın müdafiəsinə görə” medalı
* [["Qafqazın müdafiəsinə görə" medalı|“Qafqazın müdafiəsinə görə” medalı]].
 
===Vəfatı===
1 iyun 1977-ci il tarixdə – 89 yaşında, Bakıda vəfat edib.
 
===Xatirəsi===
1992-ci ildə Bakıda bir küçəyə adı verilib.
 
== Ədəbiyyat ==
# {{ŞAZ|1|153-154}}
# {{OTÖ|214-215|Tanınmış riyaziyyatçı}}
# {{AME|8| |ƏFƏNDİYEV Mәmmәd Rәşid oğlu}}
# {{kitab3
| müəllif        = Mərdanov M., [[Ədalət Tahirzadə|Tahirzadə Ə.]]
| hissə          = '''ƏFƏNDİYEV (ƏFƏNDİZADƏ) Məhəmməd bəy Rəşid bəy oğlu'''
| hissənin linki  = https://tahirzade.shaki.info/arxiv/m%C9%99h%C9%99mm%C9%99d-%C9%99f%C9%99ndiyev
| başlıq          = 1920-ci ilədək ali məktəblərdə oxumuş azərbaycanlılar (Ensiklopedik soraq kitabı)
| orijinal        =
| link            =
| vikimənbə      =
| cavabdeh        =
| nəşr            =
| yer            =  Bakı
| nəşriyyat      =  Təhsil
| il              =  2019
| cild            = II
| səhifə          = 227–230
| sütunlar        =
| səhifələr      =
| seriya          =
| isbn            =
| doi            =
| tiraj          =
| archiveurl      = https://web.archive.org/web/20210423074730/https://tahirzade.shaki.info/arxiv/m%C9%99h%C9%99mm%C9%99d-%C9%99f%C9%99ndiyev
| archivedate    = 23 Apr 2021
| ref            =
}}
 
== Aidiyyəti linklər ==
* [http://www.biografija.ru/show_bio.aspx?id=139644 Биография М. Р. Эфендиева]


== İstifadə edilmiş mənbə ==
{{Yoxlanılmış məqalə}}  
*{{ŞAZ|Əfəndiyev Məmməd Rəşid oğlu|153-154}}


== Xarici keçidlər ==
* [http://www.biografija.ru/show_bio.aspx?id=139644 Биография М. Р. Эфендиева]
[[az:Məmməd Əfəndiyev]][[ru:Эфендиев, Мамед Рашид оглы]]
[[az:Məmməd Əfəndiyev]][[ru:Эфендиев, Мамед Рашид оглы]]

05:11, 16 oktyabr 2021 versiyası

Məmməd Əfəndiyev
Əfəndiyev Məmməd Rəşid bəy oğlu
Məmməd Əfəndiyev
Məmməd Əfəndiyev, ahıl yaşlarında.
Doğum tarixi (5) 17 oktyabr 1887(1887-10-17)
Doğum yeri Nuxa, Nuxa qəzası, Yelizavetpol quberniyası, Rusiya İmperiyası
Vəfat tarixi 1 iyun 1977 (89 yaşında)
Vəfat yeri Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ
Milliyyəti azərbaycanlı
Elmi adı professor
Uşaqları Fəridə, Adilə
Atası Rəşid bəy Əfəndiyev
Anası Zeynəb
Mükafatları Lenin ordeni"Qırmızı Əmək Bayrağı" ordeni"Qırmızı Əmək Bayrağı" ordeni"1941-1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində rəşadətli əməyə görə" medalı"1941-1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində rəşadətli əməyə görə" medalı"Qafqazın müdafiəsinə görə" medalı

Məmməd Əfəndiyev (1887–1977) — riyaziyyatçı-pedaqoq, professor, S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universiteti nəzdində Fizika-Riyaziyyat Elmi-Tədqiqat İnstitutunun direktoru. Tanınmış pedaqoq və yazıçı-dramaturq Rəşid bəy Əfəndiyevin oğludur.

Haqqında məlumatlar

17 (5) oktyabr 1887-ci il tarixdə Nuxada (indiki Şəki) anadan olub.

1908-ci ildə Tiflisdə gimnaziyanı bitirib.

1908 – 1913-cü illərdə Sank-Peterburq İmperator Universitetinin(ru) mexanika-riyaziyyat fakültəsində təhsil alıb.

Məmməd bəy Əfəndiyev tələbə uniformasında, 1911-ci il.
Rəşid bəy Əfəndiyevin ailə üzvləri; soldan: 1) Mahtaban xanım, 2) Cəmilə xanım, 3) Məmməd Əfəndiyev, 4) Naimə xanım, 5) Maral xanım. Arxada: İzzət Nəbiyev.

1913 – 1915-ci illərdə Qori seminariyasında müəllim,

1915 – 1920-ci illərdə isə Nuxada şəhər gimnaziyasında əvvəl müəllim, sonra isə müdir işləyib.

1920-ci ildə Bakıya – N.Nərimanovun təşəbbüsü ilə Bakıda təşkil olunmuş birillik kurslarda dərs deməyə dəvət olunur; bu kurslarda orta məktəblər üçün müəllimlər hazırlanırdı.

1921 − 1926-cı illərdə Ali Pedaqoji Kişi İnstitutunun əvvəl fizika-riyaziyyat fakültəsinin dekanı, sonra isə direktoru olub.

1930 − 1936-cı illərdə Pedaqoji İnstitutun riyaziyyat kafedrasının müdiri,

1941-ci ildən S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universitetinin riyazi təhlil kafedrasının müdiri işləyib.

1944-cü ildə S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universiteti nəzdində açılmış Fizika-Riyaziyyat Elmi-Tədqiqat İnstitutuna direktor təyin olunub.

Elmi-pedaqoji fəaliyyəti

1933-cü ildə dosent,

1944-cü ildə professor elmi adını alıb.

Azərbaycan dilində terminologiya tərtib etmiş, Yaxın Şərqdə o vaxtadək istifadə edilməkdə olan riyazi işarə və formulları latınlaşdırmışdır. Bir sıra riyaziyyat dərsliklərinin, o cümlədən, “Sadə diferensial tənliklər” dərsliyinin (1950) müəllifidir.

1941 – 1956-cı illərdə Azərbaycan Riyaziyyat Cəmiyyətinin sədri olub.

Təltif və mükafatları

Vəfatı

1 iyun 1977-ci il tarixdə – 89 yaşında, Bakıda vəfat edib.

Xatirəsi

1992-ci ildə Bakıda bir küçəyə adı verilib.

Ədəbiyyat

  1. Məmmədov Ə., Xalıqov F. Əfəndiyev Məmməd // Şəki: Alim və ziyalılar. — Bakı: Bakı Universiteti Nəşriyyatı, 2002. — 2 cilddə. — I  cild. — Səhifələrin sayı:  582. — Səh.: 153-154. — 1.000 nüsx.
  2. Mete Ə. Tanınmış riyaziyyatçı // O torpağın övladları. — Bakı: Nurlan, 2006. — Səhifələrin sayı:  608. — Səh.: 214-215. — 500 nüsx.
  3. ƏFƏNDİYEV Mәmmәd Rәşid oğlu // Azərbaycan Milli Ensiklopediyası : ensiklopediya  : [25 cilddə] (tiraj: 10 000; 600 s.). — Bakı: “Azərbaycan Milli Ensiklopediyası” Elmi Mərkəzi, 2018. —VIII  c. — ISBN 978-9952-441-13-0.
  4. Mərdanov M., Tahirzadə Ə. ƏFƏNDİYEV (ƏFƏNDİZADƏ) Məhəmməd bəy Rəşid bəy oğlu // 1920-ci ilədək ali məktəblərdə oxumuş azərbaycanlılar (Ensiklopedik soraq kitabı). — Bakı: Təhsil, 2019. — II  cild. — Səh.: 227–230. Arxivləşdirilib; arxivləşdirmə tarixi: 23 aprel 2021.

Aidiyyəti linklər