"Rəcəb Əfəndizadə" səhifəsinin versiyaları arasındakı fərqlər

Rəcəb Əfəndizadə
	Əfəndiyev Rəcəb Əsədulla oğlu
	Rəcəb Əfəndizadə
	Rəcəb Əfəndizadə 1922-ci ildə.
Doğum tarixi	1893
Doğum yeri	Nuxa (indiki Şəki), Nuxa qəzası, Yelizavetpol quberniyası, Rusiya İmperiyası
Vəfat tarixi	20 dekabr 1956 (63 yaşında)
Vəfat yeri	Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ
Elm sahəsi	pedaqogika
Elmi adı	dosent
Təhsili	• Qori Müəllimlər Seminariyası (1909–1914) • S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universiteti, pedaqogika fakultәsi (–1930)

18:56, 19 dekabr 2021 versiyası

Rəcəb Əfəndizadə (1893–1956) — tanınmış maarif xadimi, pedaqoq-alim, yazıçı və tərcüməçi, Nuxa Pedaqoji Texnikumunun ilk direktoru.

Haqqında məlumatlar

1893-cü ildə Nuxada (indiki Şəki), sənətkar ailəsində anadan olub.

Təhsili

1902 – 1903-cü illərdə Nuxadakı mədrəsədə,

1903 – 1909-cu illərdə isə altısinifli şəhər məktəbində oxuyub.

1909 – 1914-cü illərdə Qori Müəllimlər Seminariyasında təhsil alıb.

1930-cu ildə S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universitetinin pedaqogika fakultәsini bitirib.

Əmək fəaliyyəti

Rəcəb Əfəndizadə 1952-ci ildə.

1914 – 1915-ci illərdə Göyçay şəhər məktəbinin,

1915 – 1922-ci illərdə Nuxa kişi-qadın gimnaziyasının,

1920 – 1927-ci illərdə Nuxa Pedaqoji Texnikumunun,

1927 – 1929-cu illərdə isə Tiflis Pedaqoji Texnikumunun direktoru olub.

1929 – 1943-cü illərdə Azərbaycan SSR Xalq Maarifi Komissarlığında kadrlar üzrə inspektor vəzifəsində çalışıb. O cümlədən,

1929 – 1934-cü illərdə Azərbaycan Ali Pedaqoji İnstitutunda əvvəl müəllim, 1933-cü ildən isə dosent vəzifəsində işləyib.

1945 – 1949-cu illərdə Azərbaycan Dövlət Qiyabi Pedaqoji İnstitutunda tədris və elmi işlər üzrə direktor müavini, pedaqogika kafedrasının müdiri olub.

Elmi-pedaqoji fəaliyyəti

1912-ci ildə – hələ 19 yaşı olarkən, rus dilində qələmə aldığı “Tərbiyə sistemində həvəsləndirmə və cəza” adlı 2 çap vərəqi həcmində elmi-metodik əsəri Qori Müəllimlər Seminariyasının iclasında oxunmuş və yüksək qiymətləndirilmişdir.

1917-ci ildə, tərtib etdiyi 160 səhifəlik “Türk çələngi” adlı dərslik Nuxada çap olunub.

1931-ci ildə “İş yeri seçmənin pedaqoji prinsipləri”,

1933-cü ildə “İş otağı”,

1934-cü ildə “Müəllimlərin ixtisasını artırma işinin təşkili”,

1935-ci ildə “Fiziki coğrafiya”, “Kurs işlərinin metodları”, “Xalq maarifi üzrə məlumat kitabı”,

1936-cı ildə “Qiyabi təhsil sistemində şifahi konsultasiya”,

1939-cu ildə “İzahlı pedaqoji lüğət”,

1942-ci ildə “Şagirdlərin fiziki tərbiyəsi və hərbi hazırlığı” və s. adlı elmi-metodiki işləri çap olunub.

Avropa və rus pedaqogikasının klassikləri Y.A.Komenski, İ.H.Pes Talotsi, K.D.Uşinskinin pedaqoji fikirlərini Azərbaycan pedaqogikasına ilk dəfə Rəcəb Əfəndizadə gətirmişdir. Moskvada rusca çap olunmuş ali və orta məktəblər üçün “Psixologiya” və “Pedaqogika” dərsliklərinin azərbaycan dilinə ilk tərcüməçisidir.

Ədəbi yaradıcılığı

1911-ci ildə “Yeni İrşad” qəzetində “Gimnazist Vahid, yaxud müəllimlərə ibrət”, “Aclar”, “Əttar dükanında”, “Rahat olmaq istəyirəm”, “Tərbiyə qurbanı” adlı hekayələri,

1912-ci ildə “Məktəb” jurnalında “Axır çərşənbə” pyesi,

1914-cü ildə “İqbal” qəzetində “Kimdir o?” və “Yaxşılıq” adlı hekayələri,

1915-ci ildə “Dirilik” jurnalında hissə-hissə “Namus” povesti dərc olunub.

1917-ci ildə Nuxa mətbəəsində “Namus” povesti kitabça şəklində çap olunub.

Vəfatı

20 dekabr 1956-cı il tarixdə – 63 yaşında, Bakıda vəfat edib.

Ədəbiyyat

Məmmədov Ə., Xalıqov F. Əfəndiyev Rəcəb Əsədulla oğlu // Şəki: Alim və ziyalılar. — Bakı: Bakı Universiteti Nəşriyyatı, 2002. — 2 cilddə. — I cild. — Səhifələrin sayı: 582. — Səh.: 154-155. — 1.000 nüsx.
Şükürov R., Orsər R. Rəcəb Əsədulla oğlu Əfəndiyev // İşıq məbədi. — Bakı: İdeal-Print, 2010. — Səhifələrin sayı: 310. — Səh.: 104-109. — (Ş 4702060200). — 1.000 nüsx. — ISBN 978995244710.
ƏFƏNDİZADƏ Rəcəb Əsədulla oğlu // Azərbaycan Milli Ensiklopediyası : ensiklopediya : [25 cilddə] (tiraj: 10 000; 600 s.). — Bakı: “Azərbaycan Milli Ensiklopediyası” Elmi Mərkəzi, 2018. —VIII c. — Səh. 221. — ISBN 978-9952-441-13-0.

@@ Sətir 1: / Sətir 1: @@
-[[Kateqoriya:R]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış şair və yazıçılar]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış pedaqoqlar]]
+[[Kateqoriya:{{padleft:|1|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəxslər (familiya sırası ilə)|{{Əvvəlcə familiya|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış şair və yazıçılar]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış pedaqoqlar]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış alimlər]]
-{{Yazıçı
+{{Alim
-  |Adı               = Rəcəb Əfəndizadə
+ |Piktoqram             = yazar <!--yalnız riyaziyyat, fizika, kimya, biologiya, tibb, tarix, arxeologiya və musiqi variantlarından birini seçin-->
-  |Tam adı           = Əfəndizadə (Əfəndiyev) Rəcəb Əsədulla oğlu
+  |Adı                   = Rəcəb Əfəndizadə
-  |Şəkil             = Rəcəb Əfəndizadə3.JPG
+  |Tam adı               = ''Əfəndiyev Rəcəb Əsədulla oğlu''
-  |Şəklin ölçüsü     =
+  |Şəkil                 = Rəcəb Əfəndizadə3.JPG
-  |Şəklin izahı      = Rəcəb Əfəndizadə 1922-ci ildə.
+  |Şəklin ölçüsü         =
- |İlk adı           =
+  |Şəklin izahı          = Rəcəb Əfəndizadə 1922-ci ildə.
- |Təxəllüsü         =
+  |Doğum tarixi          = {{Doğum tarixi|1893||}}
-  |Doğum tarixi      = {{Doğum tarixi|1893||}}
+  |Doğum yeri            = [[Nuxa]] (indiki Şəki), [[Nuxa qəzası]], Yelizavetpol quberniyası, {{Rusİmp}}
-  |Doğum yeri        = [[Nuxa]], [[Nuxa qəzası]], Yelizavetpol quberniyası, {{Rusİmp}}
+  |Vəfat tarixi          = {{Vəfat tarixi və yaşı|1956|12|20|1893|0|0}}
-  |Vəfat tarixi      = {{Vəfat tarixi və yaşı|1956|12|20|1893|0|0}}
+  |Vəfat yeri            = Bakı, {{AzSSR}}, {{SSRİ}}
-  |Vəfat yeri        = Bakı, {{AzSSR}}, {{SSRİ}}
+  |Vəfat səbəbi          =
-  |Vəfat səbəbi      =
+  |Dəfn yeri             =
-  |Dəfn yeri         =
+  |Vətəndaşlığı          =
-  |Vətəndaşlığı      =
+  |Milliyyəti            =
-  |Milliyəti         =
+  |Həyat yoldaşı         =
-  |Həyat yoldaşı     =
+  |Uşağı                 =
-  |Uşağı             =
+  |Atası                 =
-  |Atası             =
+  |Anası                 =
-  |Anası             =
+  |Elm sahəsi            = pedaqogika
-  |Təhsili           =
+  |Elmi dərəcəsi         =
-  |İxtisası          =
+  |Elmi adı              = dosent
-  |Fəaliyyəti        =
+  |İş yeri               =
-  |Fəaliyyət illəri  =
+  |Alma-mater            = <!--Qədim təhsil ocaqları-->
-  |Əsərlərinin dili  =
+  |Təhsili              = {{*}}Qori Müəllimlər Seminariyası (1909–1914)
-  |İstiqamət         =
+{{*}}S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universiteti, pedaqogika fakultәsi (–1930)
-  |Janr              =
+  |Elmi rəhbəri          =
-  |İlk əsəri         =
+  |Tanınmış yetirmələri  =
-  |Tanınmış əsərləri =
+  |Tanınır               = <!--Alimə fəaliyyətinə görə verilən ləqəb-->
-  |Mükafatları       =
+  |Mühüm layihələri      =
-  |İmzası            =
+  |Üzvlüyü               =
-  |Sayt              =
+  |Mükafatları           =
- |Vikimənbə         =
+  |İmzası                =
-  |Commons           =
+  |Sayt                  =
+  |Commons               =
 }}
-'''Rəvəb Əfəndizadə''' (1893 – 1956) — maarif xadimi, pedaqoq-alim, yazıçı vә tәrcümәçi.
+'''Rəcəb Əfəndizadə''' (1893–1956) — tanınmış maarif xadimi, pedaqoq-alim, yazıçı və tərcüməçi, [[Nuxa Pedaqoji Texnikumu|Nuxa Pedaqoji Texnikumunun]] ilk direktoru.
 ==Haqqında məlumatlar==
--cü ildə Nuxada, sənətkar ailəsində anadan olub.
+-cü ildə [[Nuxa|Nuxada]] (indiki Şəki), sənətkar ailəsində anadan olub.
 ===Təhsili===
@@ Sətir 47: / Sətir 48: @@
 – 1914-cü illərdə Qori Müəllimlər Seminariyasında təhsil alıb.
--cu ildə S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universitetinin pedaqogika fakültәsini bitirib.
+-cu ildə S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universitetinin pedaqogika fakultәsini bitirib.
 ===Əmək fəaliyyəti===
 [[Fayl:Rəcəb Əfəndiyev.JPG|160px|thumb|Rəcəb Əfəndizadə 1952-ci ildə.]]
-– 1915-ci illərdə Göyçay şәhәr mәktәbinin,
+– 1915-ci illərdə Göyçay şəhər məktəbinin,
 – 1922-ci illərdə Nuxa kişi-qadın gimnaziyasının,
@@ Sətir 59: / Sətir 60: @@
 – 1929-cu illərdə isə Tiflis Pedaqoji Texnikumunun direktoru olub.
-– 1943-cü illərdə Azərbaycan SSR Xalq Maarifi Komissarlığında kadrlar üzrə inspektor olub. O cümlədən,
+– 1943-cü illərdə Azərbaycan SSR Xalq Maarifi Komissarlığında kadrlar üzrə inspektor vəzifəsində çalışıb. O cümlədən,
-– 1934-cü illərdə Azərbaycan Ali Pedaqoji İnstitutunda əvvəl müəllim, 1933-cü ildən isə dosent vəzifəsində çalışıb.
+– 1934-cü illərdə Azərbaycan Ali Pedaqoji İnstitutunda əvvəl müəllim, 1933-cü ildən isə dosent vəzifəsində işləyib.
-– 1949-cu illərdə Azәrbaycan Dövlәt Qiyabi Pedaqoji İnstitutunda tәdris vә elmi işlәr üzrә direktor müavini, pedaqogika kafedrasının müdiri olub.
+– 1949-cu illərdə Azərbaycan Dövlət Qiyabi Pedaqoji İnstitutunda tədris və elmi işlər üzrə direktor müavini, pedaqogika kafedrasının müdiri olub.
-===Elmi və yaradıcı fəaliyyəti===
+===Elmi-pedaqoji fəaliyyəti===
+-ci ildə – hələ 19 yaşı olarkən, rus dilində qələmə aldığı “Tərbiyə sistemində həvəsləndirmə və cəza” adlı 2 çap vərəqi həcmində elmi-metodik əsəri Qori Müəllimlər Seminariyasının iclasında oxunmuş və yüksək qiymətləndirilmişdir.
+-ci ildə, tərtib etdiyi 160 səhifəlik “Türk çələngi” adlı dərslik Nuxada çap olunub.
-Ali Pedaqoji İn-tda müәllim vә dosent (1929–34), Azәrb. Dövlәt Qiyabi Pedaqoji İn-tunda tәdris vә elmi işlәr üzrә direktor müavini, pedaqogika kafedrasının müdiri (1945–49) işlәmişdir. “Türk qiraәti” (1918) dәrsliyini nәşr etdirmiş, “İş otağı” (1933), “Müәllimlәrin ixtisasını artırma işinin tәşkili” (1934), “Fiziki coğrafiya” (1935), “İzahlı pedaqoji lüğәt” (1939), “Şagirdlәrin fiziki tәrbiyәsi vә hәrbi hazırlığı” (1942), “Uşaqlarda sәhiyyә vәrdişlәri tәrbiyәsi” (1947) vә s. әsәrlәri ilә Azәrb.-da xalq maarifi vә tәrbiyә işinin elmi-metodiki әsaslar üzәrindә qurulmasında mühüm rol oynamışdır. Avropa vә rus pedaqogikasının klassiklәri Y.A.Komenski, İ.H.Pes talotsi, K.D.Uşinskinin pedaqoji fikirlәrini Azәrb. pedaqogikasına Ə. daxil etmişdir. Ali vә orta mәktәblәr üçün Moskvada nәşr olunan “Psixologiya” vә “Pedaqogika” dәrsliklәrinin ilk tәrcümәçisidir. Ə. bәdii yaradıcılıqla da mәşğul olmuş, uşaqlar üçün “İnsanlar birbirinә möhtacdır” (1911), “Gimnazist Vahid” (1911) vә s. hekayәlәrini, “Axır çәrşәnbә” (1913) pyesini yazmışdır.
+-ci ildə “İş yeri seçmənin pedaqoji prinsipləri”,
+-cü ildə “İş otağı”,
+-cü ildə “Müəllimlərin ixtisasını artırma işinin təşkili”,
-Rəcəb Əfəndizadə 1893-cü ildə Nuxa şəhərində sənətkar ailəsində anadan olmuşdur.<ref>Hüseyn Əhmədov. Azərbaycan məktəb və pedaqoji fikir tarixi. Bakı: Elm və təhsil, 2014. - səh. 250.</ref>
+-ci ildə “Fiziki coğrafiya”, “Kurs işlərinin metodları”, “Xalq maarifi üzrə məlumat kitabı”,
-[[Şəki]]də mollaxanada ([[1900]]-[[1901]]), altısinifli şəhər məktəbində ([[1902]]-[[1910]]), Qori Müəllimlər Seminariyasında ([[1910]]-[[1914]]) təhsil almışdır. Ekstern yolu ilə [[Azərbaycan Dövlət Universiteti]]nin pedaqogika fakültəsini bitirmişdir ([[1930]]). [[Göyçay]] ikinci dərəcəli şəhər məktəbində ([[1914]]-[[1915]]), Şəki kişi-qadın gimnaziyasında müəllim ([[1915]]-[[1922]]), [[Şəki Pedaqoji Texnikumu]]nda ([[1922]]-[[1927]]), Tiflis Pedaqoji Texnikumunda ([[1928]]-[[1929-cu ilin filmləri|1929]]) direktor, Ali Pedaqoji İnstitutda müəllim ve dosent ([[1929]]-[[1934]]), Azərbaycan Dövlət Qiyabi Pedaqoji İnstitutunda tədris və elmi işlər üzrə direktor müavini, pedaqogika kafedrasının müdiri ([[1945]]-[[1949]]) işləmişdir. Rəcəb bəy Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti dövründə Nuxa qəzasında Hökumətin xalq maarifi sahəsində təd-birlərini həyata keçirmiş, "Türk qiraəti" ([[1918]]) dərsliyini nəşr etdirmişdir. "İş otağı" ([[1933]]), "Müəllimlərin ixtisasını artırma işinin təşkili" ([[1934]]), "Xalq maarifi üzrə məlumat kitabı" ([[1935]]), "Fiziki coğrafiya" ([[1935]]), "Qiyabi təhsil sistemində şifahi konsultasiya" ([[1936]]), "İzahlı pedaqoji lüğət" ([[1939]]), "Şagirdlərin fiziki tərbiyəsi və hərbi hazırlığı" ([[1942]]), "Uşaqlarda səhiyyə vərdişləri tərbiyəsi" ([[1947]]) və s. əsərləri Azərbaycanda xalq maarifi və tərbiyə işlərinin elmi-metodik əsaslar üzərində qurulmasında mühüm rol oynamışdır. Avropa və rus pedaqogikasının klassikləri Y.A.Komenski ("Didaktik prinsiplər"), İ.H.Pestalotsi ("Seçilmiş pedaqoji əsərləri") və K.D.Uşinskinin ("Məktəbdə təlim-tərbiyə işləri haqqında") irsi Azərbaycan pedaqoji fikrinə ilk dəfə Əfəndizadənin tərcümələri vasitəsilə daxil olmuşdur. Əfəndizadə ali və orta məktəblər üçün Moskvada nəşr olunmuş "Psixologiya" və "Pedaqogika" dərsliklərinin də ilk tərcüməçisidir. Əfəndizadə bədii yaradıcılıqla da məşğul olmuş, uşaqlar üçün "İnsanlar bir-birinə möhtacdır" ([[1911]]), "Gimnazist Vahid" ([[1911]]), "Kimdir o", "Namus" ([[1915]]), "İntiqam" ([[1915]]) hekayələrini, "Axır çərşənbə" ([[1913]]) pyesini və s. yazmışdır.<ref name=":0" />
+-cı ildə “Qiyabi təhsil sistemində şifahi konsultasiya”,
-== Ədəbiyyatİstifadə edilmiş mənbələr==
+-cu ildə “İzahlı pedaqoji lüğət”,
-*{{ŞAZ|1|154 – 155|Əfəndiyev Rəcəb Əsədulla oğlu}}
-*{{İM|Rəcəb Əsədulla oğlu Əfəndiyev|kitabın səhifəsi}}
+-ci ildə “Şagirdlərin fiziki tərbiyəsi və hərbi hazırlığı” və s. adlı elmi-metodiki işləri çap olunub.
-*{{AME|8|?|ƏFƏNDİZADƏ Rəcəb Əsədulla oğlu|17265}}
+Avropa və rus pedaqogikasının klassikləri Y.A.Komenski, İ.H.Pes Talotsi, K.D.Uşinskinin pedaqoji fikirlərini Azərbaycan pedaqogikasına ilk dəfə Rəcəb Əfəndizadə gətirmişdir. Moskvada rusca çap olunmuş ali və orta məktəblər üçün “Psixologiya” və “Pedaqogika” dərsliklərinin azərbaycan dilinə ilk tərcüməçisidir.
+===Ədəbi yaradıcılığı===
+-ci ildə “Yeni İrşad” qəzetində “Gimnazist Vahid, yaxud müəllimlərə ibrət”, “Aclar”, “Əttar dükanında”, “Rahat olmaq istəyirəm”, “Tərbiyə qurbanı” adlı hekayələri,
+-ci ildə “Məktəb” jurnalında “Axır çərşənbə” pyesi,
+-cü ildə “İqbal” qəzetində “Kimdir o?” və “Yaxşılıq” adlı hekayələri,
+-ci ildə “Dirilik” jurnalında hissə-hissə “Namus” povesti dərc olunub.
+-ci ildə Nuxa mətbəəsində “Namus” povesti kitabça şəklində çap olunub.
+===Vəfatı===
+dekabr 1956-cı il tarixdə – 63 yaşında, Bakıda vəfat edib.
+== Ədəbiyyat==
+# {{ŞAZ|1|154-155|Əfəndiyev Rəcəb Əsədulla oğlu}}
+# {{İM|Rəcəb Əsədulla oğlu Əfəndiyev| 104-109}}
+# {{AME|8|221|ƏFƏNDİZADƏ Rəcəb Əsədulla oğlu}}
+{{Yoxlanılmış məqalə}}
+[[az:Rəcəb Əfəndizadə]]