MediaWiki:Şahanduxt II
Aydinsalis (Müzakirə | töhfələr) tərəfindən edilmiş 04:33, 29 dekabr 2021 tarixli dəyişiklik
 | Bu məqaləni ensiklopedikləşdirmək lazımdır. |
| Şahanduxt | |
|---|---|
| Doğum tarixi | ? |
| Vəfat tarixi | 1116[1] |
| Dini | xristian |
| Atası | Seveda |
| Anası | Sofya |
Şahanduxt — Albaniya məleykəsi və Sünik çariçası. Atası Seveda – Albaniya çarı[2], anası Sofya – Albaniya məleykəsi[3] olub. Sünik hakimi I Qriqora ərə getmişdir. lakin övladları olmadığına görə I Qriqorun ölümündən sonra (1072) Süniyi böyük qardaşı Sənəkərim ilə birlikdə idarə etmiş, daha sonra isə hakimiyyət Sənəkərimin oğlu I Qriqora keçmişdir.
Adı epikrafik mənbələrdə
1086-cı ildə Vahanvəng monastırı ərazisində bacısı Kata ilə birlikdə müqəddəs Məryəm adına ikimərtəbəli kilsə tikdirmişdir[4]. Kilsənin üzərindəki bu yazı zamanəmizədək gəlib çatıb:
|
535-сi (1086-cı) ildə mən, Şahanduxt, Sevada ağvan çarının qızı və Qriqorun – Aşotikin oğunun arvadı, bizim varisimiz olmadığına görə, mən və bacım Kata müqəddəs Məryəmin mərhəmətini qaznmaq üçün bu Müqəddəs Məryəm kilsəsini tikdirdik...[5] | 
|
Monastırın ərazisində Sahanduxtun anasının qəbri də aşkarlanmışdır. Başdaşı üzərində yazılıb:
|
|
Sofya —ağvan çariçası, çar Qriqorun—Aşotikin oğlunun, qaynanası. 530-cu (1081-ci) ilin yayı[6] |
|
Nəsil şəcərəsi
| Vatçaqan | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Kousçaq | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Filipp | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Seveda | Sofya | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Sənəkərim | II Şahanduxt | Kata | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| II Qriqor | Smbat | Seveda | Kürike | Kata | |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
| Şuşik | Kata | ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
İstinadlar
- ↑ Григорян Г. М., 1990, p. 163.
- ↑ Григорян Г. М., 1990, p. 307.
- ↑ Григорян Г. М., 1990, p. 225.
- ↑ Григорян Г. М., 1990, p. 16, 356.
- ↑ Григорян Г. М., 1990, p. 308.
- ↑ Григорян Г. М., 1990, p. 225, qeyd 250.
Ədəbiyyat
- Григорян Г. М. Очерки истории Сюника. IX—XV вв. / Отв. ред. X. А. Торосян, Б. А. Улубабян. — Ереван: Издательство АН Армянской ССР, 1990. — ISBN 5—8080—0042—4.
- Chronique de Matthieu d'Édesse (962-1136) Continuée par Grégoire le prêtre.
Linklər
- Г. М. Григорян. Новонайденные надписи Ваанаванка // Ист.-филол. журн.. — 1972. — С. 215-229.