Sətir 1: |
Sətir 1: |
− | [[Kateqoriya:S]][[Kateqoriya:Şəxslər (familiya sırası ilə)|{{Əvvəlcə familiya|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış görkəmli şəxslər]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış şair və yazıçılar]]{{Yazıçı | + | [[Kateqoriya:S]][[Kateqoriya:Şəxslər (familiya sırası ilə)|{{Əvvəlcə familiya|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış görkəmli şəxslər]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış dövlət xadimləri]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış pedaqoqlar]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış teatr xadimləri]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış şair və yazıçılar]]{{Yazıçı |
| |Adı = Sabit Rəhman | | |Adı = Sabit Rəhman |
| |Orijinal adı = ''Mahmudov Sabit Kərim oğlu'' | | |Orijinal adı = ''Mahmudov Sabit Kərim oğlu'' |
Sətir 8: |
Sətir 8: |
| |Təxəllüsü = <!-- Yazıçının ədəbi təxəllüsləri --> | | |Təxəllüsü = <!-- Yazıçının ədəbi təxəllüsləri --> |
| |Doğum tarixi = {{doğum tarixi|1910|3|26}} | | |Doğum tarixi = {{doğum tarixi|1910|3|26}} |
− | |Doğum yeri = [[Nuxa]], [[Nuxa qəzsı]], Yelizavetpol quberniyası, {{Rusİmp}} | + | |Doğum yeri = [[Nuxa]], [[Nuxa qəzası]], Yelizavetpol quberniyası, {{Rusİmp}} |
| |Vəfatı = {{vəfat tarixi və yaşı|1970|9|23|1910|3|26}} | | |Vəfatı = {{vəfat tarixi və yaşı|1970|9|23|1910|3|26}} |
| |Vəfat yeri = Bakı, {{AzSSR}}, {{SSRİ}} | | |Vəfat yeri = Bakı, {{AzSSR}}, {{SSRİ}} |
Sətir 20: |
Sətir 20: |
| |Milliyət = | | |Milliyət = |
| |İxtisası = | | |İxtisası = |
− | |Təhsili = <!-- İxtisas təhsili aldığı təhsil müəssisələri --> | + | |Təhsili = Bakı Darülmüəllimi, ədəbiyyat fakültəsi (1923 – 1926) |
| + | |
| + | V.İ.Lenin adına Azərbaycan Dövlət Pedaqoji İnstitutu, ədəbiyyat fakültəsi (1929 – 1932) |
| |Fəaliyyəti = <!-- Ədəbi profili: nasir, şair, dramaturq, esseist --> | | |Fəaliyyəti = <!-- Ədəbi profili: nasir, şair, dramaturq, esseist --> |
| |Fəaliyyət illəri = <!-- Ədəbi yaradıcılıq illəri --> | | |Fəaliyyət illəri = <!-- Ədəbi yaradıcılıq illəri --> |
Sətir 28: |
Sətir 30: |
| |İlk əsəri = | | |İlk əsəri = |
| |Tanınmış əsərləri= | | |Tanınmış əsərləri= |
− | |Mükafatları = {{"Qırmızı Əmək Bayrağı" ordeni (SSRİ)}} | + | |Mükafatları = {{"Qırmızı Əmək Bayrağı" ordeni (SSRİ)}}<br>{{Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi}} |
| |imdb_id = 1150609 | | |imdb_id = 1150609 |
| |İmzası = | | |İmzası = |
| |Sayt = | | |Sayt = |
| + | |Commons = Sabit Rəhman |
| }} | | }} |
− | '''Sabit Rəhman''' (''Mahmudov Sabit Kərim oğlu''; {{d.}} 26 mart 1910-cu ildə, [[Nuxa]], [[Nuxa qəzası]], Yelisavetpol quberniyası, Rusiya İmperiyası — {{ö.}} 23 sentyabr 1970-ci ildə, Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ) — yazıçı, dramaturq, Azərbaycanın SSR əməkdar incəsənət xadimi. | + | '''Sabit Rəhman''' (''Mahmudov Sabit Kərim oğlu''; {{d.}} 26 mart 1910-cu ildə, [[Nuxa]], [[Nuxa qəzası]], Yelisavetpol quberniyası, Rusiya İmperiyası — {{ö.}} 23 sentyabr 1970-ci ildə, Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ) — Azərbaycan sovet yazıçısı, dramaturq və ssenaristi, [[Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi]], Azərbaycan sovet komediyasının banilərindən biri. |
| | | |
| == Haqqında məlumatlar == | | == Haqqında məlumatlar == |
Sətir 40: |
Sətir 43: |
| | | |
| === Təhsili === | | === Təhsili === |
| + | 1921-ci ildə Nuxa nümunə zəhmət məktəbini bitirmişdir |
| + | |
| + | 1923 – 1926-cı illərdə Bakı Darülmüəlliminin ədəbiyyat fakültəsində, |
| + | |
| + | 1929 – 1932-ci illərdə isə V.İ.Lenin adına Azərbaycan Dövlət Pedaqoji İnstitutun ədəbiyyat fakültəsində, |
| + | |
| + | 1936 – 1937-ci illərdə - Moskvada Ümumittifaq Kinematoqrafiya İnstitutunun ssenari kurslarında təhsil alıb. |
| | | |
− | === Yaradıcılığı === | + | === Əmək fəaliyyəti === |
− | 1926 – 1927-ci illərdə “Molla Nəsrəddin” jurnalında dərc etdiyi felyetonlarla ədəbi yaradıcılığa başlayıb. | + | 1926 – 1929 Nuxada, vaxtilə özü oxuduğu ibtidai məktəbdə 3 il müəllim işləyib. |
| | | |
− | 1931-ci ildə “Pozğun” adlı ilk hekayələr məcmuəsi çap olunub.
| + | 1929 – 1933-cü illərdə “Gənc işçi” qəzetinin redaksiyasında çalışıb. |
| | | |
− | Sabit Rəhman Azərbaycan komediyasının banilərindəndir. O, dünyaca məşhur "[[Arşın mal alan (film, 1945)|Arşın mal alan]]" və "[[O olmasın, bu olsun (film, 1956)|O olmasın, bu olsun]]", "[[Koroğlu (film, 1960)|Koroğlu]]", "[[Əhməd haradadır? (film, 1963)|Əhməd haradadır?]]" filmlərinin, [[Ulduz (film, 1964)|Ulduz]] musiqili komediyasının ssenarilərinin, [[Yeddi gözəl]] baletinin librettosunun müəllifidir.
| + | 1932 – 1933-cü illərdə “İnqilab və mədəniyyət” jurnalının məsul katibi olub. |
| | | |
− | [[1943]]-cü ildə Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi adına layiq görülmüş, iki dəfə Qırmızı Əmək Bayrağı ordeni və medalları ilə təltif olunmuşdur. Şəki dram teatrı S.Rəhmanın adını daşıyır. [[Bakı]] və [[Şəki]] şəhərlərində onun adına küçə vardır.
| + | 1933 – 1934-cü illərdə - Nuxa MTS siyasi şöbəsində “Mübariz” qəzeti redaksiyasında işləyib. |
| | | |
− | Sabit Rəhman [[1970]]-ci ildə [[Bakı]]da vəfat etmişdir.
| + | 1934 – 1936-cı illərdə Azərbaycan Dövlət Dram Teatrının ədəbi hissə müdiri, |
| | | |
− | * Bəstəkar [[Emin Sabitoğlu]]nun atasıdır.
| + | 1937 – 1938-ci illərdə Bakı Kinostudiyasında ssenari şöbəsinin müdiri olub. |
− | * Musiqişünas [[Ceyran Mahmudova]]nın babasıdır.
| |
| | | |
− | == Əsərləri ==
| + | 1938-cı ildə Azərbaycan Yazıçılar İttifaqında nəsr üzrə məsləhətçi işləyib. |
− | *Hekayələri:
| |
− | "Şirin bülbül", "Qudurğan", "Mir Qasımın macəraları", "Kölgələr", "Mirzəkələntər", "Xəyal plov", "Nikolay taxtdan düşdü", "Qohumlar".
| |
− | *Povestləri:
| |
− | "Vəfasız", "Son faciə".
| |
− | *Pyesləri:
| |
− | "Toy", "Xoşbəxtlər", "Aşnalar", "Aydınlıq", "Əliqulu evlənir", "Yalan" və s.
| |
− | *Romanı:
| |
− | "Nina".
| |
| | | |
− | == Kitabları == | + | 1939 – 1940-cı illərdə C.Cabbarlı adına Teatr Muzeyində elmi işçi vəzifəsində çalışıb. |
− | [[File:Sabit Rəhmanın Bakıda xatirə lövhəsi.jpg|thumb|250px|Sabit Rəhmanın xatirə lövhəsi ([[Bakı]])]] | + | |
− | #Pozğun (hekayələr). Bakı: 1931
| + | 1941 – 1942-ci iollərdə Azərbaycan SSR Nazirlər Sovetinin İncəsənət İşləri İdarəsində teatr şöbəsinin müdiri olub. |
− | #Şirin bülbül (hekayələr). Bakı: 1933
| + | |
− | #Vəfasız (povest). Bakı: 1933
| + | 1942 – 1944-cü illərdə Azərbaycan Nazirlər Sovetinin İncəsənət İşləri İdarəsində rəis müavini vəzifəsində çalışıb. |
− | #Xəyalplov. Bakı: 1938
| + | |
− | #Son faciə (povest). Bakı: 1939
| + | 1945 – 1946-cı illərdə Bakı Kinostudiyasının direktoru olub. |
− | #Hüseyn Ərəblinski (povest). Bakı: 1948
| + | |
− | #Hədiyyə.Bakı: 1949
| + | 1945 – 1946-cı illərdə Azərbaycan SSR kinematoqrafiya nazirinin müavini vəzifəsində çalışıb. |
| + | |
| + | 1947 – 1951-ci illərdə Azərbaycan Yazıçılar İttifaqında dramaturgiya üzrə məsləhətçi və Teatr İnstitutunda müəllim işləyib. |
| + | |
| + | ===İctimai aktivliyi=== |
| + | 1935 - Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının üzvü olmuşdur. |
| + | 1935 -Azərbaycan Yazıçılar İttifaqında uşaq bölməsinin rəhbəri olmuşdur. |
| + | |
| + | === Ədəbi yaradıcılığı === |
| + | |
| + | 1926-cı ildə “Molla Nəsrəddin” julnalında “Şeyx Samit” imzası ilə dərc etdirdiyi “Rabfak kitabxanasında həyat lövhələri” felyetonu ilə ədəbi yaradıcılığa başlayıb. |
| + | |
| + | 1927 - Nuxada çıxan “Qızıl qələm” məcmuəsində ilk şeiri çap olunub. |
| + | |
| + | 1932 - “Pozğun” adlı ilk hekayələr kitabı nəşr edilib. |
| + | |
| + | 1938 - “Toy” adlı ilk komediyasını yazmışdır. |
| + | |
| + | 1939-cu ildə “Toy” komediyası Azərbaycan Dövlət Dram Teatrında tamaşaya qoyulub. |
| + | |
| + | 1945-сi ildə çəkilmiş [[:az:Arşın mal alan (film, 1945)|“Arşın mal alan”]], 1956-cı ildə çəkilmiş [[:az:O olmasın, bu olsun (film, 1956)|“O olmasın, bu olsun”]], 1960-cı ildə çəkilmiş [[:az:Koroğlu (film, 1960)|“Koroğlu”]], 1963-cü ildə çəkilmiş [[:az:Əhməd haradadır? (film, 1963)|“Əhməd haradadır?”]] filmlərinin ssenarilərinin, 1964-cu ildə çəkilmiş [[:az:Ulduz (film, 1964)|“Ulduz”]] filminin librettosunun müəllifi, 1952-ci ildə səhnəyə qoyulmuş “[[:az:Yeddi gözəl]]” baletinin librettosunun həmmüəllifidir. |
| + | |
| + | === Təltif və mükafatları === |
| + | *“[[Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi]]” fəxri adı (1943). |
| + | * [["Qırmızı Əmək Bayrağı" ordeni (SSRİ)|“Qırmızı Əmək Bayrağı” ordeni]] (1970). |
| + | |
| + | === Vəfatı === |
| + | 23 sentyabr 1970-ci il tarixdə Bakıda vəfat edib. Fəxri Xiyabanda dəfn edilib. |
| + | |
| + | === Ailəsi === |
| + | * Bəstəkar [[Emin Sabitoğlu|Emin Sabitoğlunun]] atasıdır. |
| + | * Musiqişünas [[Ceyran Mahmudova|Ceyran Mahmudovanın]] babasıdır. |
| | | |
| == Filmoqrafiya == | | == Filmoqrafiya == |
− | #[[Arşın mal alan (film, 1945)]] - (ssenari müəllifi) | + | #[[:az:Arşın mal alan (film, 1945)|Arşın mal alan (film, 1945)]] - ssenari müəllifi. |
− | #[[O olmasın, bu olsun (film, 1956)]] - (ssenari müəllifi) | + | #[[:az:O olmasın, bu olsun (film, 1956)|O olmasın, bu olsun (film, 1956)]] - ssenari müəllifi. |
− | #[[Koroğlu (film, 1960)]] - (ssenari müəllifi) | + | #[[:az:Koroğlu (film, 1960)|Koroğlu (film, 1960)]] - ssenari müəllifi. |
− | #[[Əhməd haradadır? (film, 1963)]] - (ssenari müəllifi) | + | #[[:az:Əhməd haradadır? (film, 1963)|Əhməd haradadır? (film, 1963)]] - ssenari müəllifi. |
− | #[[Ulduz (film, 1964)]] - (libretto müəllifi) | + | #[[:az:Ulduz (film, 1964)|Ulduz (film, 1964)]] - libretto müəllifi. |
− | #[[Hicran (teatr tamaşası, 1983)]] - (ssenari müəllifi) | + | #[[:az:Hicran (teatr tamaşası, 1983)|Hicran (teatr tamaşası, 1983)]] - ssenari müəllifi. |
− | #[[Şirin bülbül (film, 2000)]] - (əsərin müəllifi) | + | #[[:az:Şirin bülbül (film, 2000)|Şirin bülbül (film, 2000)]] - əsərin müəllifi. |
− | #[[Gülüş fenomeni. Sabit Rəhman (film, 2014)]] | + | #[[:az:Gülüş fenomeni. Sabit Rəhman (film, 2014)|Gülüş fenomeni. Sabit Rəhman (film, 2014)]]. |
| | | |
− | == Mənbə == | + | == Ədəbiyyat == |
− | * [[Şəmsəddin Abbasov]]. “Sovet Azərbaycanının kinosu” //Kommunist.- 1958.- 29 avqust. | + | * {{kitab3 |
− | * Xamis Muradov. Kinofabrikdən başlanan yol. Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. C.Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyası. Aydın Kazımzadə. Bizim "Azərbaycanfilm". 1923-2003-cü illər. Bakı: Mütərcim, 2004.- səh. 4.
| + | | müəllif = |
− | * Azərbaycan Respublikası Mədəniyyət Nazirliyi. C.Cabbarlı adına "Azərbaycanfilm" kinostudiyası. Aydın Kazımzadə. Bizim "Azərbaycanfilm". 1923-2003-cü illər. Bakı: Mütərcim, 2004.- səh. 106.
| + | | hissə = |
− | | + | | hissənin linki = |
− | == Xarici keçidlər == | + | | başlıq = SABİT RƏHMAN – 100 (BİBLİOQRAFİYA) |
− | {{Vikianbar kateqoriyası|Sabit Rəhman}}
| + | | orijinal = |
− | *[http://www.shekiteatr.com/ S.Rəhman adına Şəki Dövlət Dram Teatrı]
| + | | link = http://anl.az/down/rs_biblioqrafiya.pdf |
| + | | vikimənbə = |
| + | | cavabdeh = M.F.AXUNDOV ADINA AZƏRBAYCAN MİLLİ KİTABXANASI |
| + | | nəşr = AZƏRBAYCAN RESPUBLİKASI MƏDƏNİYYƏT VƏ TURİZM NAZİRLİYİ |
| + | | yer = Bakı |
| + | | nəşriyyat = M.F.Aхundоv adına Azərbaycan Milli Kitabхanasının mətbəəsi |
| + | | il = 2010 |
| + | | cild = |
| + | | səhifə = |
| + | | sütunlar = |
| + | | səhifələr = |
| + | | seriya = |
| + | | isbn = |
| + | | doi = |
| + | | tiraj = 150 |
| + | | archiveurl = https://web.archive.org/web/20170329024526/http://anl.az/down/rs_biblioqrafiya.pdf |
| + | | archivedate =7 Oct 2010 - 29 Mar 2017 |
| + | | ref = |
| + | }} |
| [[azb:ثابت رحمان]][[az:Sabit Rəhman]][[fa:ثابت رحمان]][[ka:საბით რაჰმანი]][[ru:Рахман, Сабит]] | | [[azb:ثابت رحمان]][[az:Sabit Rəhman]][[fa:ثابت رحمان]][[ka:საბით რაჰმანი]][[ru:Рахман, Сабит]] |
| + | {{Yaxşı məqalə}} |