Changes

[[Kateqoriya:A]]{{Dövlət xadimi

[[Kateqoriya:{{padleft:|1|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:1826-cı ilədək Şəki hakimləri, xanları və s.]]

|azərbaycan dilində adı = Atrnerseh

{{Dövlət xadimi

|adın orijinalı =  

|azərbaycan dilində adı   = Atrnerseh

|portret =  

|adın orijinalı           =  

|portretin ölçüsü =  

|portret                   =  

|izah =  

|portretin ölçüsü         =  

|titul = [[Şəki dövləti|Şəki hökmdarı]] <br><small> (ranların çarı – {{sfn|Мусхелишвили Д. Л.|1982|p=41}})

|izah                     =  

|titul                     = [[Şəki dövləti|Şəki hökmdarı]] <br><small> (ranların çarı – {{sfn|Мусхелишвили Д. Л.|1982|p=41}})

|bayraq =  

|bayraq =  

|dövr əvvəl = ən geci 906-cı il

|dövr əvvəl               = ən geci 906-cı il

|dövr son = ən tezi 944-cü il

|dövr son                 = ən tezi 944-cü il

|sələfi = [[Qriqor Hammam]]

|sələfi                   = [[Qriqor Hammam]]

|xələfi = [[İşxan Əbu Əbdülmalik]]

|xələfi                   = [[İşxan Əbu Əbdülmalik]]

|doğum tarixi =  

|doğum tarixi             =  

|doğum yeri =  

|doğum yeri               =  

|ölüm tarixi =

|ölüm tarixi               =

|ölüm yeri =  

|ölüm yeri                 =  

|sülalə = [[Mehranilər]]

|sülalə                   = Mehranilər

|atası = [[Qriqor Hammam]]

|atası                     = Qriqor Hammam

|anası =  

|anası =  

|həyat yoldaşı = [[Dinar]]

|həyat yoldaşı             = [[Dinar]]

|uşaqları = [[İşxan Əbu Əbdülmalik]]

|uşaqları                 = [[İşxan Əbu Əbdülmalik]]

|imzası =  

|imzası =  

}}

}}

 

'''Atrnerseh''', yaxud '''Adarnerse''' — [[Şəki dövləti|Şəki hökmdarı]] və [[Qafqaz Albaniyası|Albaniya]] çarı. Mənbələrdə adı ilk dəfə 906-cı, sonuncu dəfə isə 944-cü ildə baş vermiş hadisələrlə bağlı olaraq çəkilib. Albaniya çarı Qriqor Hammamın oğlu, Girdman knyazı [[Sahak Sevada|Sahak Sevadanın]] qardaşı, Tao-Klarceti hakimi, eristavlar-eristavı III Adarnersenin qızı [[Dinar|Dinarın]] əri,  özündən sonra Şəki hökmdarı olmuş [[İşxan Əbu Əbdülmalik|İşxan Əbu Əbdülmalikin]] atası idi.

'''Atrnerseh''', yaxud '''Adarnerse''' — [[Şəki dövləti|Şəki hökmdarı]] və [[Qafqaz Albaniyası|Albaniya]] çarı. Mənbələrdə adı ilk dəfə 906-cı, sonuncu dəfə isə 944-cü ildə baş vermiş hadisələrin təsvirində çəkilmişdir. Alban çarı [[Qriqor Hammam|Qriqor Hammamın]] oğlu, Girdman knyazı [[Sahak Sevada|Sahak Sevadanın]] qardaşı, [[Tao-Klarceti]] hakimi, eristavlar-eristavı [[III Adarnase (Tao-Klarcet)|III Adarnersenin]] qızı [[Dinar|Dinarın]] əri,  özündən sonra Şəki hökmdarı olmuş [[İşxan Əbu Əbdülmalik]]in atası idi.

==Həyatı və siyasi fəaliyyəti==

==Həyatı və siyasi fəaliyyəti==

===906/907-ci il tarixli Tatev monastırının mülki haqqında sənəddə adının çəkilməsi===

===906/907-ci il tarixli Tatev monastırının mülki haqqında sənəddə adının çəkilməsi===

[[Stepanos Orbelyan|Stepanos Orbelyanın]] “Sünik vilayətinin tarixi”ndə Atrnersehin Albaniya knyazları Saak və Qriqor Yesaye ilə birlikdə və Albaniya katolikosu [[Katolikos II Simeon|Simeonun]] (902-923) iştirakı ilə 906/907-ci ildə təsdiq etdiyi [[Tatev monastırı|Tatev monastırının]] mülki haqqında sənəddən bəhs edilir{{sfn|Moisey Kalankatuklu.|2006|p=378}}.

Stepanos Orbelyanın “Sünik vilayətinin tarixi”ndə Atrnersehin Albaniya knyazları Saak və Qriqor Yesaye ilə birlikdə və Albaniya katolikosu II Simeonun (902-923) iştirakı ilə 906/907-ci ildə təsdiq etdiyi Tatev monastırının mülki haqqında sənəddən bəhs edilir{{sfn|Moisey Kalankatuklu.|2006|p=378}}.

===906-cı il hadisələrində “heretilərin çarı", yaxud "patrik Adarnerse”===

===906-cı il hadisələrində “heretilərin çarı", yaxud "patrik Adarnerse”===

[[Şəkil:Vejini tower, Georgia.jpg|thumb|320px|right||[[Vecini]] kəndinin yaxınlığında qüllə.]]{{Yer xəritəsi+|Gürcüstan|width=400|float=left||caption=Abxaz çarı III Konistantinin 906-cı il yürüşü ilə bağlı mənbələrdə adı çəkilən bəzi yerlər müasir Gürcüstan xəritəsində|places=

[[Şəkil:Vejini tower, Georgia.jpg|thumb|320px|right||[[Vecini]] kəndinin yaxınlığında qüllə.]]{{Yer xəritəsi+|Gürcüstan|width=400|float=left||caption=Abxaz çarı III Konistantinin 906-cı il yürüşü ilə bağlı mənbələrdə adı çəkilən bəzi yerlər müasir Gürcüstan xəritəsində|places=

   {{Yer xəritəsi~|Gürcüstan|lat_deg=41|lat_min=42|lon_deg=45|lon_min=49|mark=Castlesymbol.svg|marksize=18|label_size=120|position=right|label=Vecini<br/>qalası}}

   {{Yer xəritəsi~|Gürcüstan|lat_deg=41|lat_min=42|lon_deg=45|lon_min=49|mark=Castlesymbol.svg|marksize=18|label_size=120|position=right|label=Vecini<br/>qalası}}

}}[[Şəkil:Alaverdi (4).jpg|thumb|300px|left|[[Alaverdi monastırı]] — İddialara görə ХI əsrdə [[Böyük Kverike]] köhnə Müqəddəs Georgi kilsəsinin yerində bu monastırı tikdirmişdir. Hansı ki 906-cı ildə abxaz çarı III Konistantin Şəkidən sülhlə geri döndükdən sonra həmin Müqəddəs Georgi kilsəsində dini ayinləri icra etmiş, sabahı gün Vecini qalasını yola düşüb, Vecini qalasını dağıtdırmışdır.]]

}}[[Şəkil:Alaverdi (4).jpg|thumb|300px|left|[[Alaverdi monastırı]] — İddialara görə ХI əsrdə [[Böyük Kverike]] köhnə Müqəddəs Georgi kilsəsinin yerində bu monastırı tikdirmişdir. Hansı ki 906-cı ildə abxaz çarı III Konistantin Şəkidən sülhlə geri döndükdən sonra həmin Müqəddəs Georgi kilsəsində dini ayinləri icra etmiş, sabahı gün Vecini qalasını yola düşüb, Vecini qalasını dağıtdırmışdır.]]

[[Şəkil:JvariAugust2008.jpg|thumb|320px|right||[[Cvari monastırı]] – 906-cı ildə burada Şəki hökmdarı Atrnerseh ilə abxaz çarı III Konistantin və Kaxeti xorepiskopu I Kviriki arasında barışıq əldə olunmuşdur.]]

[[Şəkil:JvariAugust2008.jpg|thumb|320px|right||[[Cvari monastırı]] – 906-cı ildə burada Şəki hökmdarı Atrnerseh ilə abxaz çarı III Konistantin və Kaxeti xorepiskopu I Kviriki arasında barışıq əldə olunmuşdur.]]

906-cı ildə Abxaz çarı [[III Konstantin, abxaz çarı|Konstantin]] və Kaxeti xorepiskopu<ref name=Q8 group=qeyd/> [[I Kvirike]] Şəki ərazisinə daxil olaraq Vecini qalasını mühasirəyə aldılar. Vecini qalası Şəkinin Kaxetiya ilə sərhəddəki ilk qalalarından biri hesab olunurdu; {{Bax|#Orta əsr gürcü mənbələrində Şəki çarlığı ilə Kaxeti arasındakı tarixi sərhədlər|green}}

906-cı ildə Abxaz çarı III Konstantin və Kaxeti xorepiskopu<ref name=Q8 group=qeyd/> [[I Kvirike]] Şəki ərazisinə daxil olaraq Vecini qalasını mühasirəyə aldılar. Vecini qalası Şəkinin Kaxetiya ilə sərhəddəki ilk qalalarından biri hesab olunurdu; {{Bax|#Orta əsr gürcü mənbələrində Şəki çarlığı ilə Kaxeti arasındakı tarixi sərhədlər|green}}

Eredvi kəndindəki kilsənin kitabəsində göstərilir ki, 906-cı ilin yayında abxaz çarı III Konstantin

Eredvi kəndindəki kilsənin kitabəsində göstərilir ki, 906-cı ilin yayında abxaz çarı III Konstantin

===909-cu il hadisələrində “Albaniya çarı Atrnerseh”===

===909-cu il hadisələrində “Albaniya çarı Atrnerseh”===

Erməni katolikosu və tarixçisi [[Ohanes Drasxanakertli]] müəllifi olduğu “Ermənistan tarixi”ndə Albaniya çarı Atrnersehin adını çəkir; Ovanes Drasxanakertli 909-cu ilin yayında Ermənistandan baş götürüb “Qafqazın şimal-şərqinə” – Albaniya knyazı Saakın (Sevedanın) və Albaniya çarı Atrnersexin yanına qaçmışdır<ref>{{Harvnb|Иованнес Драсханакертци.|1986|p=}}{{oq|ru|И так как злые набежники коварных поработителей продолжали наводнять нашу страну, поэтому я, повелением господа скитаясь из города в город, прибыл в край Восточный – Алванк к великому ишхану Сааку и к царю их Атрнерсеху, что на северо-востоке Кавказа, ибо и они из нашего народа и паства пажити нашей. }}</ref>.

Erməni katolikosu və tarixçisi [[Ohanes Drasxanakertli]] müəllifi olduğu “Ermənistan tarixi”ndə Albaniya çarı Atrnersehin adını çəkir; Ovanes Drasxanakertli 909-cu ilin yayında Ermənistandan baş götürüb “Qafqazın şimal-şərqinə” – Albaniya knyazı Saakın (Sevedanın) və Albaniya çarı Atrnersexin yanına qaçmışdır<ref>{{Harvnb|Иованнес Драсханакертци.|1986|p=}}{{oq|ru|И так как злые набежники коварных поработителей продолжали наводнять нашу страну, поэтому я, повелением господа скитаясь из города в город, прибыл в край Восточный – Алванк к великому ишхану Сааку и к царю их Атрнерсеху, что на северо-востоке Кавказа, ибо и они из нашего народа и паства пажити нашей. }}</ref>.

  | ref            = Əliyev Ş. H.

  | ref            = Əliyev Ş. H.

}}

}}

[[Kateqoriya:Qafqaz Albaniyası]]

[[Kateqoriya:Qafqaz Albaniyası]]

{{Yaxşı məqalə}}

{{Yaxşı məqalə}}