Changes

== Qeydlər ==

== Qeydlər ==

{{Siyahı sütunlarla|2|

{{Siyahı sütunlarla|2|

|group=qeyd

|group=qeyd

|refs=

|refs=

<ref name=Q22>Bəzi tədqiqatçılara görə Qriqor Hammam Hereti knyazlarından ilk olaraq – 893-cü ildə, çar titulu qəbul etmiş hökmdardır {{oq|ru|Из эретских князей титул царя в 893 г. принимает князь Амам (Папуашвили Т. Г. Из политической истории Эрети, с. 70—71) – {{Harvnb|Лордкипанидзе М. Д., § 2. Эрети|1988|p=}}.}}. Şirinbəy Hacıəli isə David Musxelişviliyə istinad edərək {{link-interwiki|az=Eredvi|az_mətn=Eredvi|başqa_dil=ru|başqa_dildə_başlıq=Ередви}}  kəndindəki kilsənin kitabəsində Hammamın adının çəkildiyini göstərir ({{Harvnb|Əliyev Ş. H.|2007|p=82}}). Lakin David Musxelişvili Eredvi kəndindəki kilsənin kitabəsində Hammamın adının çəkildiyini yox, yalnız “''herlər çarının varisi''” ifadəsinin işləndiyini yazır və əlavə edir ki, herlər çarının varisi, yəni ki Hammamın varisi deməkdir ({{Harvnb|Мусхелишвили Д. Л.|1982|p=38}}). Yuxarıda Eredvi kəndindəki kilsənin kitabəsinin mətni iqtibas gətirilib və orada nə Şirinbəy Hacıəlinin yazdığı kimi Hammamın adı var, nə də David Musxelişvilinin yazdığı kimi “''herlər çarının varisi''” ifadəsi. İqtibas gətirilən mətndə heretililərin çarından, yəni Atrnersehdən söhbət gedir ({{Harvnb|Гунба М. М. |2012|}}): {{Bax|#Atrnerseh|green}}</ref>

<ref name=Q22>Bəzi tədqiqatçılara görə Qriqor Hammam Hereti knyazlarından ilk olaraq – 893-cü ildə, çar titulu qəbul etmiş hökmdardır {{oq|ru|Из эретских князей титул царя в 893 г. принимает князь Амам (Папуашвили Т. Г. Из политической истории Эрети, с. 70—71) – {{Harvnb|Лордкипанидзе М. Д., § 2. Эрети|1988|p=}}.}}. Şirinbəy Hacıəli isə David Musxelişviliyə istinad edərək {{link-interwiki|az=Eredvi|az_mətn=Eredvi|başqa_dil=ru|başqa_dildə_başlıq=Ередви}}  kəndindəki kilsənin kitabəsində Hammamın adının çəkildiyini göstərir ({{Harvnb|Əliyev Ş. H.|2007|p=82}}). Lakin David Musxelişvili Eredvi kəndindəki kilsənin kitabəsində Hammamın adının çəkildiyini yox, yalnız “''herlər çarının varisi''” ifadəsinin işləndiyini yazır və əlavə edir ki, herlər çarının varisi, yəni ki Hammamın varisi deməkdir ({{Harvnb|Мусхелишвили Д. Л.|1982|p=38}}). Yuxarıda Eredvi kəndindəki kilsənin kitabəsinin mətni iqtibas gətirilib və orada nə Şirinbəy Hacıəlinin yazdığı kimi Hammamın adı var, nə də David Musxelişvilinin yazdığı kimi “''herlər çarının varisi''” ifadəsi. İqtibas gətirilən mətndə heretililərin çarından, yəni Atrnersehdən söhbət gedir ({{Harvnb|Гунба М. М. |2012|}}): {{Bax|#Atrnerseh|green}}</ref>

<ref name=Q24>Ş.Əliyev yazır: ''Bəzi müasir tədqiqatçılar bu məlumatlara, habelə Məsudinin “şekinlər şahı Adarnerse ibn Hammam” haqqında məlumatına istinad edərək Adarnersehin I Qriqor Hammamın oğlu və varisi hesab etmişlər. Əslində isə A.Y.Krımskinin qeyd  etdiyi (109, s. 376) və yuxarıda göstərdiyimiz kimi, Adarnerseh II Qriqor Hammamın oğlu, Sahaqın nəvəsi, I Qriqor Hammamın nəticəsi idi... M.Kalankatuklu isə öz konsepsiyasında qeyri-dəqiqliyə yol verərək “İşxan adlanan Sevadanı” Adarnersehin qardaşı, II Qriqor Hammamın oğlu olduğunu yazırdı (31, s. 203; , III, 19)''.{{Harvnb|Əliyev Ş. H.|2007|p=85, 90}}. R.Mustafa da öz məqaləsində səhvə yol verərək “Albaniya tarixi”ndə adı çəkilən Atrnerseh barədə yazıb ki, “''məhz bu Adarnerse ərəb mənbələrindəki Şəki hökmdarı kimi qeyd olunan Azərnərsədir''” {{Harvnb|Rəşad M.|2022|s=108}}</ref>

<ref name=Q24>Ş.Əliyev yazır: ''Bəzi müasir tədqiqatçılar bu məlumatlara, habelə Məsudinin “şekinlər şahı Adarnerse ibn Hammam” haqqında məlumatına istinad edərək Adarnersehin I Qriqor Hammamın oğlu və varisi hesab etmişlər. Əslində isə A.Y.Krımskinin qeyd  etdiyi (109, s. 376) və yuxarıda göstərdiyimiz kimi, Adarnerseh II Qriqor Hammamın oğlu, Sahaqın nəvəsi, I Qriqor Hammamın nəticəsi idi... M.Kalankatuklu isə öz konsepsiyasında qeyri-dəqiqliyə yol verərək “İşxan adlanan Sevadanı” Adarnersehin qardaşı, II Qriqor Hammamın oğlu olduğunu yazırdı (31, s. 203; , III, 19)''.{{Harvnb|Əliyev Ş. H.|2007|p=85, 90}}. R.Mustafa da öz məqaləsində səhvə yol verərək “Albaniya tarixi”ndə adı çəkilən Atrnerseh barədə yazıb ki, “''məhz bu Adarnerse ərəb mənbələrindəki Şəki hökmdarı kimi qeyd olunan Azərnərsədir''” {{Harvnb|Rəşad M.|2022|s=108}}</ref>

}}

}}

==Ədəbiyyat==

==Ədəbiyyat==

{{Siyahı|2|

{{Siyahı sütunlarla|2|

#{{kitab3

#{{kitab3

  | müəllif        =  [[Yaqub Mahmudov|Mahmudov Y. M.]]

  | müəllif        =  [[Yaqub Mahmudov|Mahmudov Y. M.]]