Sətir 48: |
Sətir 48: |
| | | |
| == Ümumi məlumat == | | == Ümumi məlumat == |
− | [[Xan məscidi (Şəki)|Şəki Xan məscidinın]] şərq tərəfində yerləşən Şəki Xan qəbiristanlığında vaxtilə 15-20-yə qədər yazılı başdaşı olmuşdur{{sfn|Nemətova M.S.|1961|p=18-37}}. Hal-hazırda orada cəmi 10 yazılı başdaşı və bir yazılı qəbirüstü abidə var. | + | [[Xan məscidi (Şəki)|Şəki Xan məscidinın]] şərq tərəfində yerləşən Şəki Xan qəbiristanlığında vaxtilə 15-20-yə qədər yazılı başdaşı olmuşdur{{sfn|Nemətova M.S.|1961|p=19-37}}. Hal-hazırda orada cəmi 10 yazılı başdaşı və bir yazılı qəbirüstü abidə var. |
| | | |
− | Qəbiristanlıqdakı 9 başdaşının kitabəsi haqqında [[Məşədixanım Nemət]] 1961-ci ildə elmi nəşrdə dərc olunmuş məqaləsində{{sfn|Nemətova M.S.|1961|p=18-37}}, bir neçə başdaşı haqqında isə 1984-cü və 2001-ci ildə çap olunmuş kitablarında{{sfn|Нейматова М.С.|1981|p=}}{{sfn|Нейматова М.С.|2001|p=108}} məlumat vermişdir. Bir başdaşı hissəsi üzərindəki kitabəni 2009-cu ildə [[Aydın Məmmədov (jurnalist)|Aydın Məmmədov]] oxumuş və həmin başdaşının [[İsmayıl xan Xoyski|İsmayıl xanın]] qızı Saadət bəyimə aid olduğunu ilk dəfə müəyyənləşdirmişdir{{sfn|Məmmədov A.S.|2009|p=4}}. | + | Qəbiristanlıqdakı 9 başdaşının kitabəsi haqqında [[Məşədixanım Nemət]] 1961-ci ildə elmi nəşrdə dərc olunmuş məqaləsində{{sfn|Nemətova M.S.|1961|p=19-37}}, bir neçə başdaşı haqqında isə 1984-cü və 2001-ci ildə çap olunmuş kitablarında{{sfn|Нейматова М.С.|1981|p=}}{{sfn|Нейматова М.С.|2001|p=108}} məlumat vermişdir. 2009-cu ildə [[Aydın Məmmədov (jurnalist)|Aydın Məmmədov]] bir başdaşı hissəsi üzərindəki vəfat tarixinin [[İsmayıl xan Xoyski|İsmayıl xanın]] qızı Saadət bəyimin vəfat tarixi ilə üst-üstə düşməsi və həmin başdaşının Saadət bəyimin qızı [[Səltənət bəyim Xoyskaya|Səltənət bəyimin]] başdaşı ilə eyni üslubda olmasına görə həmin başdaşının Saadət bəyimə aid olması fikrini irəli sürmüşdür{{sfn|Məmmədov A.S.|2009|p=4}}. |
| | | |
− | Qəbiristanlıqda Şəki xanlarından cəmi birinin — [[Fətəli xan (Şəki xanı)|Fətəli xanın]], qəbrinin üzərində başdaşı var. Onun 1831-ci ildə Həştərxanda vəfat etmiş qardaşı [[Məhəmmədhəsən xan (Şəki xanı)|Məhəmmədhəsən xan]]ın da bu qəbiristanlıqda dəfn edilməsi{{sfn|Tahirzadə Ə.Ş.|2005|p=277}}, atası [[Məhəmmədhüseyn xan|Məhəmmədhüseyn xanın]] isə Xan məscidinin mehrabı içində dəfn edilməsi{{sfn|Salman Mümtaz|1925|p=}} məlum olsa da başdaşıları aşkar edilməmişdir. | + | Qəbiristanlıqda Şəki xanlarından cəmi birinin — [[Fətəli xan (Şəki xanı)|Fətəli xanın]], qəbrinin üzərində başdaşı var. Onun 1831-ci ildə Həştərxanda vəfat etmiş qardaşı [[Məhəmmədhəsən xan (Şəki xanı)|Məhəmmədhəsən xanın]] da bu qəbiristanlıqda dəfn edilməsi{{sfn|Tahirzadə Ə.Ş.|2005|p=277}}, atası [[Məhəmmədhüseyn xan|Məhəmmədhüseyn xanın]] isə Xan məscidinin mehrabı içində dəfn edilməsi{{sfn|Salman Mümtaz|1925|p=}} məlum olsa da başdaşıları aşkar edilməmişdir. |
| | | |
− | Heç bir şübhə yoxdur ki, gəncəli [[Cavad xan|Cavad xanın]] arvadının da qəbri buradadır; mənbədə göstərilir ki, Cavad xan ruslarla döyüşdə öldürüldükdən sonra onun arvadı Nuxaya qayıtmış (Məhəmmədhəsən xanın bacısı idi) və 1830-cu ildə burada vəfat etmişdir{{sfn|AKAK, səh.: 905|1875|p=}}. | + | Heç bir şübhə yoxdur ki, Gəncə xanı [[Cavad xan|Cavad xanın]] arvadının da qəbri buradadır; mənbədə göstərilir ki, Cavad xan ruslarla döyüşdə öldürüldükdən sonra onun arvadı Nuxaya qayıtmış (Məhəmmədhəsən xanın bacısı idi) və 1830-cu ildə burada vəfat etmişdir{{sfn|AKAK, səh.: 905|1875|p=}}. |
| | | |
− | 2010-cu ilin əvvəllərində salamat vəziyyətdə olan bir bütöv başdaşı və bir neçə başdaşı hissəsi qəbristanlıqdan götürülərək R.B.Əfəndiyev adına Şəki Tarix-Diyarşünaslıq muzeyinə aparılmışdır{{sfn|Məmmədov A.S.|2010|p=}} və indiyə qədər orada saxlanılmaqdadır. Xan qəbristanlığından götürülmüş bütöv başdaşı Azərbaycanın görkəmli dövlət xadimi [[Fətəli xan Xoyski]]nin atabir bacısı [[Səltənət bəyim|Səltənət bəyimə]], başdaşı qəlpələrindən biri isə Səltənət bəyimin anası Səadət bəyimə ([[İsmayıl xan Xoyski|İsmayıl xan Xoyskinin]] qızı) aid idi. | + | 2010-cu ilin əvvəllərində salamat vəziyyətdə olan bir bütöv başdaşı və bir neçə başdaşı hissəsi qəbristanlıqdan götürülərək [[Rəşid bəy Əfəndiyev adına Şəki Tarix-Diyarşünaslıq Muzeyi|R.B.Əfəndiyev adına Şəki Tarix-Diyarşünaslıq muzeyinə]] aparılmışdır{{sfn|Məmmədov A.S.|2010|p=}} və indiyə qədər orada saxlanılmaqdadır. Xan qəbristanlığından götürülmüş bütöv başdaşı Azərbaycanın görkəmli dövlət xadimi [[Fətəli xan Xoyski|Fətəli xan Xoyskinin]] atabir bacısı [[Səltənət bəyim|Səltənət bəyimin]] qəbrinin üstündəki başdaşı idi. |
| | | |
| == Siyahı == | | == Siyahı == |
Sətir 63: |
Sətir 63: |
| |- | | |- |
| |-style="background:#808000" | | |-style="background:#808000" |
− | | colspan=5 class="imageMapHighlighter"|{{#tag:imageMap| | + | | colspan=5 class="imageMapHighlighter"| |
− | Image:Sheki_khan_gebiristanligi,_umumi.jpg{{!}}1000px{{!}}Şəki Xan qəbiristanlığının ümumi görünüşü
| + | <imagemap> |
− | rect 196 153 270 267 [[#Telli bəyimin başdaşı|Telli bəyimin başdaşı]] | + | Şəkil:Sheki_khan_gebiristanligi,_umumi.jpg|1000px|Şəki Xan qəbiristanlığındakı epiqrafik abidələr |
− | rect 280 182 330 250 [[#Əbdülhəmid ağanın başdaşı|Əbdülhəmid ağanın başdaşı]] | + | |
− | rect 345 185 370 220 [[#Tutu ağanın başdaşı|Tutu ağanın başdaşı]] | + | rect 671 513 900 897 [[#Telli bəyimin başdaşı|Telli bəyimin başdaşı]] |
− | rect 445 199 455 210 [[#Hacı Ağa Nigarın/Zeynəbin başdaşı|Hacı Ağa Nigarın/Zeynəbin başdaşı]] | + | rect 933 608 1104 837 [[#Əbdülhəmid ağanın başdaşı|Əbdülhəmid ağanın başdaşı]] |
− | rect 470 196 484 210 [[#Bulaq kitabəsi|Bulaq kitabəsi]]
| + | rect 1171 617 1251 741 [[#Tutu ağanın başdaşı|Tutu ağanın başdaşı]] |
− | rect 645 143 697 210 [[#Cəmilə xanımın başdaşı|Cəmilə xanımın başdaşı]]
| + | rect 1497 670 1543 717[[#Hacı Ağa Nigarın/Zeynəbin başdaşı|Hacı Ağa Nigarın/Zeynəbin başdaşı]] |
− | rect 698 142 737 203 [[#Kərim ağa Şəkixanovun başdaşı|Kərim ağa Şəkixanovun başdaşı]]
| + | poly 1583 650 1583 713 1642 709 1642 650 [[#Qəbirüstü abidə|Qəbirüstü abidə]] |
− | rect 735 134 776 195 [[#Fətəli xanın başdaşı|Fətəli xanın başdaşı]]
| + | poly 2215 484 2215 712 2355 702 2351 474 [[#Cəmilə xanımın başdaşı|Cəmilə xanımın başdaşı]] |
− | rect 776 119 830 200 [[#Güllü xanımın başdaşı|Güllü xanımın başdaşı]]
| + | poly 2355 486 2359 695 2490 675 2486 475 [[#Kərim ağa Şəkixanovun başdaşı|Kərim ağa Şəkixanovun başdaşı]] |
− | rect 856 124 901 185 [[#Göyçək xanımın başdaşı|Göyçək xanımın başdaşı]]
| + | poly 2510 455 2616 446 2625 646 2510 662 [[#Fətəli xanın başdaşı|Fətəli xanın başdaşı]] |
− | rect 938 113 985 195 [[#Mustafa ağanın başdaşı|Mustafa ağanın başdaşı]]
| + | poly 2675 407 2671 682 2806 663 2802 392[[#Güllü xanımın başdaşı|Güllü xanımın başdaşı]] |
| + | poly 2945 420 2945 630 3041 620 3045 410 [[#Göyçək xanımın başdaşı|Göyçək xanımın başdaşı]] |
| + | poly 3242 382 3210 670 3300 649 3320 365 [[#Mustafa ağanın başdaşı|Mustafa ağanın başdaşı]] |
| + | |
| + | desc bottom-left |
| + | </imagemap> |
| | | |
− | desc bottom-right
| |
− | }}
| |
| |- | | |- |
| | colspan=5 | | | | colspan=5 | |
Sətir 93: |
Sətir 96: |
| | colspan=5 |{{görünən haşiyə|Mustafa ağanın başdaşı}} | | | colspan=5 |{{görünən haşiyə|Mustafa ağanın başdaşı}} |
| |-style="background:#CFFF9F" | | |-style="background:#CFFF9F" |
− | | [[Şəkil:Mustafa aqa Shekikhanof.jpg|200px]] || [[Mustafa ağa Şuxi|Mustafa ağa]]<br>Kərim ağa oğlu<br>Şəkixanov|| ≈1831 || 1895, 5 noyabr <br> (Hicri 1313, cəmadiyəl-əvvəl ayının 17-si) || | + | | [[Şəkil:Mustafa aqa Shekikhanof.jpg|200px]] || [[Mustafa ağa Şəkixanov|Mustafa ağa]]<br>Kərim ağa oğlu<br>Şəkixanov|| ≈1831 || 1895, 5 noyabr <br> (Hicri 1313, cəmadiyəl-əvvəl ayının 17-si) || |
| |- | | |- |
| | colspan=5 | | | | colspan=5 | |
Sətir 100: |
Sətir 103: |
| | colspan=5 |{{görünən haşiyə|Göyçək xanımın başdaşı}} | | | colspan=5 |{{görünən haşiyə|Göyçək xanımın başdaşı}} |
| |-style="background:#D0F0C0" | | |-style="background:#D0F0C0" |
− | |[[Şəkil:Sheki khan gebiristanligi.jpg|200px]]|| Göyçək xanım<br> [[Məhəmmədhüseyn xan Müştaq|Məhəmmədhüseyn]] xan qızı|| ||1849, may/iyun ayı<br>(Hicri 1265-ci il ilin rəcəb ayı) | + | |[[Şəkil:Sheki khan gebiristanligi.jpg|200px]]|| Göyçək xanım<br> [[Məhəmmədhüseyn xan|Məhəmmədhüseyn]] xan qızı|| ||1849, may/iyun ayı<br>(Hicri 1265-ci il ilin rəcəb ayı) |
| || | | || |
| |- | | |- |
Sətir 108: |
Sətir 111: |
| | colspan=5 |{{görünən haşiyə|Güllü xanımın başdaşı}} | | | colspan=5 |{{görünən haşiyə|Güllü xanımın başdaşı}} |
| |-style="background:#CFFF9F" | | |-style="background:#CFFF9F" |
− | |[[Şəkil:Gullu khanim.jpg|200px]]|| Güllü xanım <br> [[Kərim ağa Fateh|Kərim ağa]] qızı <br>Şəkixanova|| ||19.11.1858-ci il<br>(Hicri 12.04.1275-ci il) | + | |[[Şəkil:Gullu khanim.jpg|200px]]|| Güllü xanım <br> [[Kərim ağa Şəkixanov|Kərim ağa]] qızı <br>Şəkixanova|| ||19.11.1858-ci il<br>(Hicri 12.04.1275-ci il) |
| || | | || |
| |- | | |- |
Sətir 124: |
Sətir 127: |
| | colspan=5 |{{görünən haşiyə|Kərim ağa Şəkixanovun başdaşı}} | | | colspan=5 |{{görünən haşiyə|Kərim ağa Şəkixanovun başdaşı}} |
| |-style="background:#CFFF9F" | | |-style="background:#CFFF9F" |
− | |[[Şəkil:Kerim aga.jpg|200px]] || Kərim ağa<br>Fətəli xan oğlu Şəkixanov|| ≈1788 ||10.12.1858-ci il<br>(Hicri 14.05.1275-ci il) | + | |[[Şəkil:Kerim aga.jpg|200px]] || [[Kərim ağa Şəkixanov|Kərim ağa<br>Fətəli xan oğlu Şəkixanov]]|| ≈1788 ||10.12.1858-ci il<br>(Hicri 14.05.1275-ci il) |
| || | | || |
| |- | | |- |
Sətir 149: |
Sətir 152: |
| |-style="background:#D0F0C0" | | |-style="background:#D0F0C0" |
| |[[Şəkil:Abdulhemid aga.jpg|200px]]|| Əbdülhəmid ağa<br>Əbdülhəşım ağa oğlu|| ||1854/55-ci il<br>(Hicri 1271-ci il) | | |[[Şəkil:Abdulhemid aga.jpg|200px]]|| Əbdülhəmid ağa<br>Əbdülhəşım ağa oğlu|| ||1854/55-ci il<br>(Hicri 1271-ci il) |
− | || | + | ||Baş daşı kitabəsində öz əcəli ilə ölmədiyi, öldürüldüyü qeyd olunub. |
| |- | | |- |
| | colspan=5 | | | | colspan=5 | |
Sətir 172: |
Sətir 175: |
| | colspan=5 |{{görünən haşiyə|Səltənət bəyimin başdaşı}} | | | colspan=5 |{{görünən haşiyə|Səltənət bəyimin başdaşı}} |
| |-style="background:#CFFF9F" | | |-style="background:#CFFF9F" |
− | |[[Şəkil:Seltenet beyim.jpg|200px]]|| Səltənət bəyim<br />[[İskəndər xan Xoyski|İskəndər xan]] qızı|| ||05.01.1869-cu il<br />(Hicri 22.09.1285-cı il) | + | |[[Şəkil:Seltenet beyim.jpg|200px]]|| [[Səltənət bəyim|Səltənət bəyim]]<br />[[İskəndər xan Xoyski|İskəndər xan]] qızı|| ||06.01.1869-cu il<br />(Hicri 22.09.1285-cı il) |
| || 2010-cu ilin əvvəllərində salamat vəziyyətdə olan bu başdaşı bir neçə başdaşı hissəsi ilə birlikdə qəbristanlıqdan götürülərək R.b.əfəndiyev adına Şəki Tarix-Diyarşünaslıq muzeyinə aparılmış{{sfn|Məmmədov A.S.|2010|p=}} və indiyə qədər orada saxlanılmaqdadır. Səltənət bəyim Azərbaycanın görkəmli dövlət xadimi Fətəli xan Xoyskinin atabir bacısı idi. | | || 2010-cu ilin əvvəllərində salamat vəziyyətdə olan bu başdaşı bir neçə başdaşı hissəsi ilə birlikdə qəbristanlıqdan götürülərək R.b.əfəndiyev adına Şəki Tarix-Diyarşünaslıq muzeyinə aparılmış{{sfn|Məmmədov A.S.|2010|p=}} və indiyə qədər orada saxlanılmaqdadır. Səltənət bəyim Azərbaycanın görkəmli dövlət xadimi Fətəli xan Xoyskinin atabir bacısı idi. |
| |- | | |- |
Sətir 180: |
Sətir 183: |
| | colspan=5 |{{görünən haşiyə|Səadət xanımın başdaşı}} | | | colspan=5 |{{görünən haşiyə|Səadət xanımın başdaşı}} |
| |-style="background:#D0F0C0" | | |-style="background:#D0F0C0" |
− | |[[Şəkil:Saadet beyim.jpg|200px]]|| Səadət xanım <br />[[İsmayıl xan Xoyski|İsmayıl xan]] qızı||1819||24.07.1892-cu il<br />(Hicri 28.12.1309 -cu il) | + | |[[Şəkil:Saadet beyim.jpg|200px]]|| Səadət xanım <br />[[İsmayıl xan Xoyski|İsmayıl xan]] qızı||1819||24.07.1892<br />(Hicri 28.12.1309 -cu il) |
| || 2010-cu ilin əvvəllərində qəbristanlıqdan götürülərək R.b.əfəndiyev adına Şəki Tarix-Diyarşünaslıq muzeyinə aparılmış və indiyə qədər orada saxlanılmaqdadır. Səadət xanımın anası Tuti ağa idi. | | || 2010-cu ilin əvvəllərində qəbristanlıqdan götürülərək R.b.əfəndiyev adına Şəki Tarix-Diyarşünaslıq muzeyinə aparılmış və indiyə qədər orada saxlanılmaqdadır. Səadət xanımın anası Tuti ağa idi. |
| |- | | |- |
Sətir 186: |
Sətir 189: |
| |- | | |- |
| |-style="background:#98CF99" align="center" | | |-style="background:#98CF99" align="center" |
− | | colspan=5 |{{görünən haşiyə|Bulaq kitabəsi}} | + | | colspan=5 |{{görünən haşiyə|Qəbirüstü abidə}} |
| |-style="background:#D0F0C0" | | |-style="background:#D0F0C0" |
| |[[Şəkil:Bulaq 1275.jpg|200px]]||Məhəmməd paşa <br />Əhməd xan oğlu||20 may <br />1859<br />(Hicri 17 şəvval 1275-ci il) ||5 oktyabr 1920-ci il<br />(Hicri 21 məhərrəm 1339-cu il) | | |[[Şəkil:Bulaq 1275.jpg|200px]]||Məhəmməd paşa <br />Əhməd xan oğlu||20 may <br />1859<br />(Hicri 17 şəvval 1275-ci il) ||5 oktyabr 1920-ci il<br />(Hicri 21 məhərrəm 1339-cu il) |
− | || Bulaq daşı üzərinə həkk olunmuş kitabə. | + | || Qəbirüstü abidə üzərinə həkk olunmuş kitabə. |
| |}</div> | | |}</div> |
| | | |