Sətir 1: |
Sətir 1: |
− | [[Kateqoriya:Ş]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış görkəmli şəxslər]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış alimlər]]{{Alim | + | [[Kateqoriya:Ş]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış görkəmli şəxslər]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış alimlər]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış jurnalistlər]]{{Alim |
| |Adı = Şirməmməd Hüseynov | | |Adı = Şirməmməd Hüseynov |
| |Piktoqram = mətbuat | | |Piktoqram = mətbuat |
− | |Orijinal adı = Şirməmməd Ağaməmməd oğlu Hüseynov | + | |Orijinal adı = ''Hüseynov Şirməmməd Ağaməmməd oğlu'' |
| |Şəkil = Şirməmməd Hüseynov.jpg | | |Şəkil = Şirməmməd Hüseynov.jpg |
− | |Şəkil miqyası = 250px | + | |Şəkil miqyası = |
| |Şəkil məlumat = | | |Şəkil məlumat = |
| |Doğum tarixi = {{doğum tarixi|1924|12|17}} | | |Doğum tarixi = {{doğum tarixi|1924|12|17}} |
− | |Doğum yeri = Nuxa | + | |Doğum yeri = Nuxa, Nuxa qəzası, {{AzSSR}}, {{ZSFSR}}, {{SSRİ}} |
| |Vəfatı = {{vəfat tarixi və yaşı|2019|6|24|1924|12|17}} | | |Vəfatı = {{vəfat tarixi və yaşı|2019|6|24|1924|12|17}} |
− | |Vəfat yeri = Bakı | + | |Vəfat yeri = Bakı, {{AZE}} |
| |Atası = | | |Atası = |
| |Anası = | | |Anası = |
| |Vətəndaşlıq = {{USSR}}→{{AZE}} | | |Vətəndaşlıq = {{USSR}}→{{AZE}} |
− | |Elm sahəsi = Mətbuat tarixi, publisistika | + | |Elm sahəsi = mətbuat tarixi, publisistika |
| |Alma mater = | | |Alma mater = |
− | |Təhsili = * Nuxa Müəllimlər İnstitutu, fizika-riyaziyyat fakültəsi (1941–1943); <br/> * Azərbaycan Dövlət Universiteti, filologiya-jurnalistika şöbəsi (1945–1950);<br/> * Mixail Lomonosov adına Moskva Dövlət Universiteti, jurnalistika fakültəsinin aspirantura şöbəsi (1950–1954). | + | |Təhsili = * [[Nuxa İkiillik Müəllimlər İnstitutu]], fizika-riyaziyyat fakültəsi (1941 – 1943); <br/> * Azərbaycan Dövlət Universiteti, filologiya-jurnalistika şöbəsi (1945 – 1950);<br/> * Mixail Lomonosov adına Moskva Dövlət Universiteti, jurnalistika fakültəsinin aspirantura şöbəsi (1950 – 1954). |
| |İş yeri = Azərbaycan/Bakı Dövlət Universiteti (1954 – 2019) | | |İş yeri = Azərbaycan/Bakı Dövlət Universiteti (1954 – 2019) |
| |Elmi dərəcəsi = elmlər namizədi (1954) | | |Elmi dərəcəsi = elmlər namizədi (1954) |
Sətir 28: |
Sətir 28: |
| }} | | }} |
| | | |
− | '''Şirməmməd Hüseynov''' — görkəmli Azərbaycan alimi və mətbuat tədqiqatçısı. Azərbaycan/Bakı Dövlət Universitetinin mətbuat tarixi kafedrasının professoru (1988 – 2019) və Prezident təqaüdçüsü (2005 – 2019) idi. | + | '''Şirməmməd Hüseynov''' (''Hüseynov Şirməmməd Ağaməmməd oğlu''; {{d.}}17 dekabr 1924-cü ildə, Nuxa, Nuxa qəzası, Azərbaycan SSR, ZSFSR, SSRİ – {{ö.}}24 iyun 2019-cu ildə, Bakı, Azərbaycan Respublikası) — görkəmli Azərbaycan alimi və mətbuat tədqiqatçısı, Azərbaycan SSR-in Əməkdar jurnalisti, Azərbaycan/Bakı Dövlət Universitetinin mətbuat tarixi kafedrasının professoru (1988 – 2019) və Prezident təqaüdçüsü (2005 – 2019) olub. |
| | | |
| == Həyat və fəaliyyəti == | | == Həyat və fəaliyyəti == |
− | 1924-cü ildə Nuxada anadan olmuşdur. Üç yaşı olarkən atası vəfat edib. 1940-cı ildə orta məktəbi bitirmiş, 1941–1943-cü illərdə Nuxa Müəllimlər İnstitutunun fizika-riyaziyyat fakültəsində birinci ali təhsilini almışdır. Sonra – 1943-cü ilin mart ayından 1944-cü ilin iyun ayınadək Zaqatala rayonunun Varxian, Şəki rayonunun Aşağı Göynük və Oxud kəndlərinin orta məktəblərində fizika-riyaziyyat müəllimi işləyib. 1944-cü ilin iyun ayından 1945-ci ilin avqustuna qədər [[Nuxa fəhləsi (qəzet)|“Nuxa fəhləsi”]] qəzetində ədəbi işçi olub. Bundan sonra, 1945–1950-ci illərdə, Azərbaycan Dövlət Universiteti filologiya-jurnalistika şöbəsində ikinci ali təhsil alır. Eyni vaxtda – həm 1947-ci ilin aprel ayından 1950-ci ilin sentyabr ayına qədər universitetin “Lenin tərbiyəsi uğrunda” qəzetində redaktor müavini, həm də 1948-1950-ci illərdə “Azərbaycan müəllimi” qəzetində şöbə müdiri olur. 1950–1954-cü illərdə Mixail Lomonosov adına Moskva Dövlət Universitetinin jurnalistika fakültəsinin aspirantura şöbəsində təhsilini artırır. Elə orada – 1954-cü ildə, namizədlik dissertasiyasını müvəffəqiyyətlə müdafiə edir. | + | 1924-cü ildə Nuxada anadan olmuşdur. Üç yaşı olarkən atası vəfat edib. 1940-cı ildə orta məktəbi bitirmiş, 1941 – 1943-cü illərdə [[Nuxa İkiillik Müəllimlər İnstitutu|Nuxa İkiillik Müəllimlər İnstitutunun]] fizika-riyaziyyat fakültəsində birinci ali təhsilini almışdır. Sonra – 1943-cü ilin mart ayından 1944-cü ilin iyun ayınadək Zaqatala rayonunun Varxian, Nuxa rayonunun [[Aşağı Göynük]] və [[Oxud]] kəndlərinin orta məktəblərində fizika-riyaziyyat müəllimi işləyib. 1944-cü ilin iyun ayından 1945-ci ilin avqustuna qədər [[Nuxa fəhləsi (qəzet)|“Nuxa fəhləsi”]] qəzetində ədəbi işçi olub. Bundan sonra, 1945 – 1950-ci illərdə, Azərbaycan Dövlət Universiteti filologiya-jurnalistika şöbəsində ikinci ali təhsil alıb. Eyni vaxtda – həm 1947-ci ilin aprel ayından 1950-ci ilin sentyabr ayına qədər universitetin “Lenin tərbiyəsi uğrunda” qəzetində redaktor müavini, həm də 1948 – 1950-ci illərdə “Azərbaycan müəllimi” qəzetində şöbə müdiri olub. 1950 – 1954-cü illərdə M.Lomonosov adına Moskva Dövlət Universitetinin jurnalistika fakültəsinin aspirantura şöbəsində təhsilini artırır. Elə orada – 1954-cü ildə, namizədlik dissertasiyasını müvəffəqiyyətlə müdafiə edir. |
| | | |
| Elmi fəaliyyətini, əsasən, Azərbaycan jurnalistikası tarixinin öyrənilməsinə həsr etmişdir; mətbuatşünaslığa dair 30-dan çox kitab və monoqrafiyanın, 800-dən artıq elmi və elmi-publisistik məqalənin müəllifidir. Azərbaycan klassik jurnalistikasının görkəmli simaları olan Həsən bəy Zərdabi, Əli bəy Hüseynzadə, Məhəmməd Əmin Rəsulzadə, Üzeyir Hacıbəyli, Əhməd Ağaoğlu, Cəlil Məmmədquluzadə irsini hərtərəfli araşdıraraq yetişməkdə olan nəslə çatdırılmasında təqdirəlayiq xidmətlər göstərmişdir. Onun Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti qurucularının fəaliyyətinə dair araşdırmalarının Azərbaycan tarixinin öyrənilməsində xüsusi əhəmiyyəti vardır. | | Elmi fəaliyyətini, əsasən, Azərbaycan jurnalistikası tarixinin öyrənilməsinə həsr etmişdir; mətbuatşünaslığa dair 30-dan çox kitab və monoqrafiyanın, 800-dən artıq elmi və elmi-publisistik məqalənin müəllifidir. Azərbaycan klassik jurnalistikasının görkəmli simaları olan Həsən bəy Zərdabi, Əli bəy Hüseynzadə, Məhəmməd Əmin Rəsulzadə, Üzeyir Hacıbəyli, Əhməd Ağaoğlu, Cəlil Məmmədquluzadə irsini hərtərəfli araşdıraraq yetişməkdə olan nəslə çatdırılmasında təqdirəlayiq xidmətlər göstərmişdir. Onun Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti qurucularının fəaliyyətinə dair araşdırmalarının Azərbaycan tarixinin öyrənilməsində xüsusi əhəmiyyəti vardır. |
| | | |
| === Azərbaycan/Bakı Dövlət Universitetində tutduğu vəzifələr === | | === Azərbaycan/Bakı Dövlət Universitetində tutduğu vəzifələr === |
− | * 1954–1961-ci illərdə Filologiya fakültəsi jurnalistika kafedrasının müəllimi, dosent; | + | * 1954 – 1961-ci illərdə filologiya fakültəsi jurnalistika kafedrasının müəllimi, dosent; |
− | * 1962-1969-cu illərdə Filologiya fakültəsinin dekan müavini; | + | * 1962 – 1969-cu illərdə filologiya fakültəsinin dekan müavini; |
− | * 1961-1971-ci illərdə Jurnalistikanın nəzəriyyə və təcrübəsi kafedrasının dosenti; | + | * 1961 – 1971-ci illərdə jurnalistikanın nəzəriyyə və təcrübəsi kafedrasının dosenti; |
− | * 1971-1976-cı illərdə Jurnalistika fakültəsinin dekanı; | + | * 1971 – 1976-cı illərdə jurnalistika fakültəsinin dekanı; |
− | * 1971-1988-ci illərdə Mətbuat tarixi kafedrasının dosenti; | + | * 1971 – 1988-ci illərdə mətbuat tarixi kafedrasının dosenti; |
− | * 1976-1988-ci illərdə Mətbuat tarixi kafedrasının müdiri; | + | * 1976 – 1988-ci illərdə mətbuat tarixi kafedrasının müdiri; |
− | * 1988-ci ildən isə Mətbuat tarixi kafedrasının professoru. | + | * 1988-ci ildən isə mətbuat tarixi kafedrasının professoru. |
| | | |
− | == Mükafatları == | + | === Mükafatları === |
| *1948 — “Nizami təqaüdü”; | | *1948 — “Nizami təqaüdü”; |
| *1966 — “Qızıl qələm” mükafatı; | | *1966 — “Qızıl qələm” mükafatı; |
| *1972 — “Qızıl qələm” mükafatı; | | *1972 — “Qızıl qələm” mükafatı; |
− | *1988 — “Əməkdar jurnalist” fəxri adı; | + | *1988 — “Azərbaycan SSR Əməkdar jurnalisti” fəxri adı; |
| *1991 — Zərdabi adına mükafat; | | *1991 — Zərdabi adına mükafat; |
| *1992 — Yusif Məmmədəliyev adına mükafat; | | *1992 — Yusif Məmmədəliyev adına mükafat; |
| *1998 — Məmmədəmin Rəsulzadə adına mükafat; | | *1998 — Məmmədəmin Rəsulzadə adına mükafat; |
− | *2014 — “Şərəf” ordeni. | + | *2014 — [["Şərəf" ordeni|“Şərəf” ordeni]]. |
| | | |
| ==Kitabları== | | ==Kitabları== |
Sətir 60: |
Sətir 60: |
| # Publisistikanın irsi və müasirliyi. Bakı, 2007; | | # Publisistikanın irsi və müasirliyi. Bakı, 2007; |
| # Mətbu irsimizdən səhifələr. Bakı, 2007; | | # Mətbu irsimizdən səhifələr. Bakı, 2007; |
− | # Müstəqilliyin çətin yolu...reallıqlar, düşüncələr. «Elm» nəşriyyatı, 33 ç.v., Bakı, 2009; | + | # Müstəqilliyin çətin yolu... reallıqlar, düşüncələr. «Elm» nəşriyyatı, 33 ç.v., Bakı, 2009; |
| # M. Ə. Rəsulzadə-Azərbaycanda milli hərəkat. (Təqdim edəni və ön sözün müəllifi). «Elm» nəşriyyatı, Bakı, 2009; | | # M. Ə. Rəsulzadə-Azərbaycanda milli hərəkat. (Təqdim edəni və ön sözün müəllifi). «Elm» nəşriyyatı, Bakı, 2009; |
| # Ü. Hacıbəyli. Nəşrlərdə kənarda qoyulmuş mətbu əsərləri. I hissə, «Elm», Bakı, 2009; | | # Ü. Hacıbəyli. Nəşrlərdə kənarda qoyulmuş mətbu əsərləri. I hissə, «Elm», Bakı, 2009; |
Sətir 111: |
Sətir 111: |
| * [https://report.az/siyasi-xeberler/daxili-siyaset/prezident-i-lham-eliyev-sirmemmed-huseynovun-vefati-ile-bagli-nekroloq/ Prezident İlham Əliyev Şirməmməd Hüseynovun vəfatı ilə bağlı nekroloq imzalayıb (report.az) ]. | | * [https://report.az/siyasi-xeberler/daxili-siyaset/prezident-i-lham-eliyev-sirmemmed-huseynovun-vefati-ile-bagli-nekroloq/ Prezident İlham Əliyev Şirməmməd Hüseynovun vəfatı ilə bağlı nekroloq imzalayıb (report.az) ]. |
| | | |
− | == Xarici keçidlər == | + | == Həmçinin, bax: == |
− | * [https://www.youtube.com/watch?v=inLuSfvZQg0 Milli Metr - Şirməmməd Hüseynov ];
| + | <youtube width="200" height="120">inLuSfvZQg0</youtube> |
− | * [https://www.youtube.com/watch?v=GhXEqiS_ang Shirmemmed Huseynov ve Ulker Huseynova TRT Ömür Dediğin 121. bölüm];
| + | <youtube width="200" height="120">GhXEqiS_ang</youtube> |
− | * [https://www.youtube.com/watch?v=qmsJmIavi3I Şirməmməd Hüseynovun Cümhuriyyəti ];
| + | <youtube width="200" height="120">qmsJmIavi3I</youtube> |
− | * [https://www.youtube.com/watch?v=DPmBz5u7clM Şirməmməd Hüseynov "Qondarma Erməni Soyqırımı" haqqında ];
| + | <youtube width="200" height="120">DPmBz5u7clM</youtube> |
− | * [https://www.youtube.com/watch?v=XLkra8BbiX0 Mətbuat Aynasında: Cümhuriyyət parlamentinin açılışı].
| + | <youtube width="200" height="120">XLkra8BbiX0</youtube> |