Sətir 1: |
Sətir 1: |
− | {{mənbə azlığı}} | + | [[Kateqoriya:{{padleft:|1|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəxslər (familiya sırası ilə)|Xoyski Kəlbəli xan]] |
| {{Şəxs | | {{Şəxs |
| |Adı = Kəlbəli xan Xoyski | | |Adı = Kəlbəli xan Xoyski |
− | |Orijinal adı = | + | |Orijinal adı = Xoyski Kəlbəli xan Əhməd xan oğlu |
− | |Tam adı = Kəlbəli xan Əhməd xan oğlu Xoyski
| |
| |Digər adları = Kiçik ağa | | |Digər adları = Kiçik ağa |
− | |Şəkil = | + | |Şəkil = Seltenet beyim.jpg |
− | |Şəkil məlumat = | + | |Şəkil məlumat = Kəlbəli xan Xoyskinin nəvəsi [[Səltənət bəyim Xoyskaya|Səltənət bəyim Xoyskayanın]] qəbri üzərindəki baş daşı, [[Xan qəbiristanlığı (Şəki)|Şəki Xan qəbiristanlığı]], 2009-cu il. |
| |Şəkil miqyası = | | |Şəkil miqyası = |
| |Fəaliyyəti = | | |Fəaliyyəti = |
| |Milliyəti = | | |Milliyəti = |
− | |Doğum tarixi = {{doğum tarixi|1775||}} | + | |Doğum tarixi = {{doğum tarixi|1785||}} |
| |Doğum yeri = | | |Doğum yeri = |
− | |Vəfatı = {{vəfat tarixi|1834|08|10}} | + | |Vəfatı =(29 iyul) {{vəfat tarixi və yaşı|1834|08|10|1785|0|0}} |
− | |Vəfat yeri = | + | |Vəfat yeri = Yelisavetpol (indiki Gəncə) |
| |Vəfat səbəbi = | | |Vəfat səbəbi = |
− | |Dəfn yeri = [[Kərbəla]] | + | |Dəfn yeri = Kərbəla |
− | |Atası = [[Əhməd xan Dünbili| Əhməd xan ]] | + | |Atası = Əhməd xan |
| |Anası = Səltənət bəyim | | |Anası = Səltənət bəyim |
| |Həyat yoldaşı = Sara xanım Cəfərqulu xan qızı | | |Həyat yoldaşı = Sara xanım Cəfərqulu xan qızı |
Sətir 24: |
Sətir 23: |
| |İmzası = | | |İmzası = |
| }} | | }} |
| + | '''Kəlbəli xan Xoyski''' (1785–1834) — Rusiya İmperator Ordusunun general-mayoru. Rusiya İmperator Ordusunun general-leytenantı [[İskəndər xan Xoyski|İskəndər xan Xoyskinin]] atası, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin ilk baş naziri [[Fətəli xan Xoyski|Fətəli xan Xoyskinin]] babasıdır. |
| | | |
− | '''Kəlbəli xan Əhməd xan oğlu Xoyski''' — Rus ordusunda general mayor, [[İskəndər xan Xoyski]]ın atası, [[Fətəli xan Xoyski]]nin ata babası.
| + | == Haqqında məlumatlar == |
| + | Xoy xanı Əhməd xanın oğlu idi və əmisi [[Cəfərqulu xan Dünbili| Cəfərqulu xanın]] qızı Sara xanımla evlənmişdir. 1806-cı ildə [[Cəfərqulu xan Xoyski]] ilə birlikdə Xoydan Tiflisə, sonra isə Nuxaya köçmüşdü. |
| | | |
− | == Həyatı ==
| + | 1819-cu ildə – Şəki xanlığının ləğv edilməsindən az sonra, ruslar [[İsmayıl xan Xoyski|İsmayıl xanın]] qohum-əqrəbasının bir qisminə illik təqaüd kəsmişdilər. O cümlədən, “Kiçik ağa” ləğəbi ilə tanınan əmisi oğlu Kəlbəli bəyə, yəni Kəlbəli xan Xoyskiyə, əvvəl 1300, sonra isə 2300 manat; onun anası Səltənət bəyimə 1200 manat. Lakin bununla yanaşı, həm də onlardan Nuxanı tərk etmək də tələb olunurdu. |
− | [[Cəfərqulu xan Dünbili | Cəfərqulu xan Xoyski]] ilə birlikdə Nuxaya ([[Şəki]]yə) gələn xoylulardan biridir. O, [[Xoy xanlığı | Xoy xanı]] [[Əhməd xan Dünbili| Əhməd xan]]ın oğlu idi və əmisi [[Cəfərqulu xan Dünbili| Cəfərqulu xanın]] qızı Sara xanımla evlənmişdi. | |
| | | |
− | 1819-cu ildə - Şəki xanlığının ləğv edilməsindən az sonra, ruslar mərhum İsmayıl xanın qohum-əqrəbasının bir qisminə illik təqaüd kəsdilər. Məsələn, o vaxt "Kiçik ağa" ləğəbi ilə tanınan əmisi oğlu Kəlbəli bəyə, yəni Kəlbəli xan Xoyskiyə, əvvəl 1300, sonra isə 2300 manat; onun anası Səltənət bəyimə 1200 manat və s. Lakin bununla yanaşı, həm də onlara Nuxanı tərk etmək "məsləhət" görüldü.
| + | Eyni vaxtda İran şahının vəliəhdi Abbas Mirzə isə rəsmi şəkildə Kəlbəli bəyin İrana qayıtmasını istəyirdi. Kəlbəli bəyin Abbas mirzənin arzusuna uyğun olaraq İrana qayıdıb-qayıtmaması məlum deyil. Amma məlumdur ki 28 noyabr 1828-ci il tarixli sənəddə onun titulu xan, özü isə “''Xoyu idarə edən şəxs''” kimi göstərilir. Həmin vaxt Xoy rus işğalı altında idi və Kəlbəli xanın ruslara xidmət etməsinin müqabilində, 22 avqust 1829-cu il tarixdə rütbəsi artırıldı – general-mayor oldu (–20 ildən artıq idi ki polkovnik idi). |
| | | |
− | Bu arada, [[İran]] şahının vəliəhdi [[Abbas mirzə Qovanlı-Qacar | Abbas Mirzə]] rəsmi şəkildə Kəlbəli bəyin İrana qayıtmasını istəyirdi. Həmin işin nə vaxt və nə dərəcədə realizə olması bəlli deyil. Yalnız o məlumdur ki [[28 noyabr]] [[1828]]-ci il tarixli sənəddə onun titulu xan, özü isə "''Xoyu idarə edən şəxs" kimi göstərilir''". Həmin vaxt [[Xoy]] [[Rusiya İmperiyası| Rus]] işğalı altında idi və Kəlbəli xanın onlara xidmət etməsinin müqabilində, [[22 avqust]] [[1829]]-cu il tarixdə rütbəsi (–20 ildən artıq idi ki polkovnik idi) artırıldı – general-mayor oldu.
| + | Daha sonralar, 20 dekabr 1831-ci il tarixli sənəddə, həmin vaxt Dərbənddən Dağıstanın içərilərinə doğru hərbi missiyaya başlamış rus qoşunlarının komandanlarından biri kimi Kəlbəli xanın da adına təsadüf edilir. |
| | | |
− | Daha sonralar, [[20 dekabr]] [[1831]]-ci il tarixli sənəddə, həmin vaxt [[Dərbənd]]ən Dağıstanın içərilərinə doğru hərbi missiyaya başlamış rus qoşunlarının komandanlarından biri kimi Kəlbəli xanın da adına təsadüf edilir. Kəlbəli xan [[10 avqust]] [[1834]]-cü il tarixdə Yelisavetpolda (– [[Gəncə şəhəri]]ndə) dünyasını dəyişmişdir.
| + | Kəlbəli xan 10 avqust 1834-cü il tarixdə Yelisavetpolda (Gəncə) vəfat etmiş, ölümündən bir ay sonra – 11 sentyabr 1834-cü il tarixdə cənazəsi dəfn olunmaq üçün Kərbəlaya göndərilmişdir. |
| | | |
− | Kəlbəli xanın ölümündən bir ay sonra – [[11 sentyabr]] [[1834]]-cü il tarixdə cənazəsi Kərbəlaya göndərilmişdir (1819-cu ildə İsmayıl xanın ölümündən də sonra həmin bu Kəlbəli bəy rus hakimiyyət dairələrinə rəsmən müraciət edərək mərhumun nəşinin [[Kərbəla]]ya aparılması üçün təşkilati köməklik göstərilməsini istəmişdir).
| + | ==Ədəbiyyat== |
| + | # {{ATŞCX|4|35-59| Ханы Хойские. Материалы к родословной и биографиям|Исмаилов Э.Э.|ru}} |
| + | # {{Sayta istinad|url=http://www.almanach.be/search/i/iran_khoy.html |author =Mirzazade P.Ch.|authorlink= |title='''Khoy, Iran''' |subtitle= |deadlink= |archiveurl=https://web.archive.org/web/20030812040847/http://www.almanach.be/search/i/iran_khoy.html |url-status=live |archivedate=16 Apr 2002 - 6 May 2021 |lang=en|showlang=yes|responsible= |website=Almanach de Bruxelles|websiteurl=http://www.almanach.be/ |type= |date= |accessdate= 16.09.2021|quote= |quoteup= |description= |ref= }} |
| + | # {{Sayta istinad|url=http://shekinin-sesi.narod.ru/xoyski.htm |author = Məmmədov A.S.|authorlink=Aydın Məmmədov (jurnalist) |title='''Bir qəbir kitabəsinin izi ilə, yaxud F.X.Xoyskinin əsli-nəcabətinə dair faktlar''' |subtitle= |deadlink= |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160305023829/http://shekinin-sesi.narod.ru/xoyski.htm |archivedate=13 Mar 2012 - 5 Mar 2016|lang=az |showlang=|responsible= |website=“Şəkinin səsi” qəzetinin saytı |websiteurl=http://shekinin-sesi.narod.ru |type= |date=06.05.2009 |accessdate= 16.09.2021|quote= |quoteup= |description= |ref= }} |
| | | |
− | == Ailəsi ==
| + | |
− | Kəlbəli bəy Sara bəyimlə ailə qurmuş və bi nikahdan [[İskəndər xan Xoyski | İsgəndər xan]] doğulmuşdur.
| + | {{Yoxlanılmış məqalə}} |
− | | |
− | ==Mənbə==
| |
− | | |
− | [http://sites.google.com/site/fxxoyski/ Aydın Məmmədov. Bir qəbir kitabəsinin izi ilə, yaxud Fətəli xan Xoyskinin əsli nəcabətinə dair tarixi faktlar]
| |
− | | |
− | == Həmçinin bax ==
| |
− | | |
− | *[[Xoyskilər]]
| |
− | {{Azərbaycanlı generallar}} | |
− | | |
− | [[Kateqoriya:Azərbaycanlı generallar]]
| |
− | [[Kateqoriya:Azərbaycan generalları]]
| |
− | [[Kateqoriya:Xoyskilər]]
| |
− | [[Kateqoriya:Azərbaycan hərbçiləri]]
| |
− | [[Kateqoriya:1775-ci ildə doğulanlar]]
| |
− | [[Kateqoriya:1866-cı ildə vəfat edənlər]]
| |
− | [[Kateqoriya:Azərbaycanlı generallar]]
| |