Changes

  |Piktoqram            = <!--yalnız riyaziyyat, fizika, kimya, biologiya, tibb, tarix, arxeologiya və musiqi variantlarından birini seçin-->

  |Piktoqram            = <!--yalnız riyaziyyat, fizika, kimya, biologiya, tibb, tarix, arxeologiya və musiqi variantlarından birini seçin-->

  |Adı                  = Məhəmmədəmin Darğazadə

  |Adı                  = Məhəmmədəmin Darğazadə

  |Tam adı              = {{dil-tr|Mehmet Emin Bey, Darugazade}}

  |Tam adı              = Darğazadə Məhəmmədəmin Abdurrəhim əfəndi oğlu <br/>{{dil-tr|Mehmet Emin Bey, Darugazade}}

  |Şəkil                = Mabeyinci Mehmet Emin Bey.jpg

  |Şəkil                = Məhəmmədəmin_Darğazadə.jpg

  |Şəklin ölçüsü        =  

  |Şəklin ölçüsü        = 220

  |Şəklin izahı          = Məhəmmədəmin Darğazadə

  |Şəklin izahı          = Məhəmmədəmin Darğazadə.

  |Doğum tarixi          =  {{Doğum tarixi|1854||}}

  |Doğum tarixi          =  {{Doğum tarixi|1854||}}

  |Doğum yeri            =  [[Nuxa]] (indiki Şəki), [[Nuxa qəzası]], Yelazavetpol quberniyası, {{Rusİmp}}

  |Doğum yeri            =  [[Nuxa]] (indiki Şəki), [[Nuxa qəzası]], Yelazavetpol quberniyası, {{Rusİmp}}

  |Milliyyəti            =  

  |Milliyyəti            =  

  |Həyat yoldaşı        =  

  |Həyat yoldaşı        =  

  |Uşağı                =

  |Uşağı                = Əhməd Səid, Fatma Xeyriyə

  |Atası                =

  |Atası                = Abdurrəhim əfəndi Əhməd əfəndi oğlu

  |Anası                =

  |Anası                =

  |Elm sahəsi            =  

  |Elm sahəsi            =  

  |Commons              =  

  |Commons              =  

}}

}}

'''Məhəmmədəmin Darğazadə''' ({{dil-tr|Mehmet Emin Bey, Darugazade}}, 1854–1925) — Osmanlı İmperiyasının görkəmli dövlət xadimi, alim və yazıçı, İstanbuldan orta Asiyaya doğru səyahət etmiş ilk türk səyyahı; Nuxada doğulmuş, 9 yaşından etibarən 6 il Fransada təhsil almış, sonralar uzun müddət Osmanlı Sarayında ikinci [[:tr:Mâbeyn-i Hümâyun|mabeynçi]], özəl padşahlıq xəzinəsinin rəhbəri kimi yüksək vəzifələr tutmuşdur.  

'''Məhəmmədəmin Darğazadə''' (1854–1925) — İstanbuldan Orta Asiyaya doğru səyahət etmiş ilk türk səyyahı, alim, yazıçı və dövlət xadimi. [[Nuxa|Nuxada]] (indiki Şəki) anadan olmuş, 9 yaşından etibarən 6 il Fransada təhsil almış, sonralar uzun müddət Osmanlı Sarayında ikinci [[:tr:Mâbeyn-i Hümâyun|mabeynçi]], özəl padşahlıq xəzinəsinin rəhbəri kimi yüksək vəzifələr tutmuşdur.  

==Haqqında məlumatlar==

==Haqqında məlumatlar==

1854-cü ildə [[Nuxa|Nuxada]] (indiki Şəki) anadan olub. İlk adı Məhəmmədəli idi. İpək və barama taciri olan atası dünyanın bir çox ölkələri ilə ticarət edirdi.

1854-cü ildə [[Nuxa|Nuxada]] (indiki Şəki) anadan olub. İlk adı Məhəmmədəli idi. İpək və barama taciri olan atası dünyanın bir çox ölkələri ilə ticarət edirdi.

1863 – 1869-cu illərdə Fransanın Marsel şəhərindəki fransız liseyində,

1863 – 1869-cu illərdə Fransanın Marsel şəhərindəki fransız liseyində,

1869 – 1875-ci illərdə İstanbulldakı Qalatasaray Sultanisində,

1869 – 1875-ci illərdə İstanbuldakı Qalatasaray Sultanisində,

1876 – 1877-cı illərdə isə İstanbuldakı Hüquqi-Şahanə Məktəbində  təhsil alıb.  

1876 – 1877-cı illərdə isə İstanbuldakı Hüquqi-Şahanə Məktəbində  təhsil alıb.  

===Hindistan səyahəti===

===Hindistan səyahəti===

Əsəblərinin pozulması səbəbindən həkimlər ona səyahətə çıxmasını tövsiyə ediblər. O da 1877-nin aprelində İstanbuldan yola çıxaraq Potiyə, oradan Tiflis və Yelizavetpoldan keçərək Nuxaya gəlir. Nuxada biləndə ki, atası Hindistandadır, atasının dalınca Hindistana yola düşür; əvvəlcə Nuxadan Bakıya, Bakıdan isə gəmi ilə Orta Asiyaya gedir, Xivə, Daşkənd, Kokand, Qaşğar və Əfqanıstandan keçərək Hindistana yetişir. Oradan İstanbula geri döndükdən sonra  öz səyahəti barədə yazılarını “Asiyayi-Vüstəyə Səyahət” adı ilə hisssə-hissə İstanbulda çıxan “Tərcümani-həqiqət” qəzetində çap etdirir. Bu 1878-ci ildə kitab şəklində çap edildikdən sonra isə Osmanlı sultanı II Əbdülhəmidin diqqətini çəkib.

Əsəblərinin pozulması səbəbindən həkimlər ona səyahətə çıxmasını tövsiyə ediblər. O, da 1877-nin aprelində İstanbuldan yola çıxaraq Potiyə, oradan Tiflis və Yelizavetpoldan keçərək Nuxaya gəlir. Nuxada biləndə ki, atası Hindistandadır, atasının dalınca Hindistana yola düşür; əvvəlcə Nuxadan Bakıya, Bakıdan isə gəmi ilə Orta Asiyaya gedir, Xivə, Daşkənd, Kokand, Qaşğar və Əfqanıstandan keçərək Hindistana yetişir. Oradan İstanbula geri döndükdən sonra  öz səyahəti barədə yazılarını “Asiyayi-Vüstəyə Səyahət” adı ilə hisssə-hissə İstanbulda çıxan “Tərcümani-həqiqət” qəzetində çap etdirir. Bu 1878-ci ildə kitab şəklində çıxdıqdan sonra isə Osmanlı sultanı II Əbdülhəmidin diqqətini çəkir.

===Əmək fəaliyyəti===

===Əmək fəaliyyəti===

1920-ci ilin 17 aprelindən  –  1922-ci ilin 25 fevralınadək isə Xəzineyi-xasseyi-şahanənin ümumi müdiri və eyni zamanda onun idarə heyətinin sədri vəzifəsində çalışıb.  

1920-ci ilin 17 aprelindən  –  1922-ci ilin 25 fevralınadək isə Xəzineyi-xasseyi-şahanənin ümumi müdiri və eyni zamanda onun idarə heyətinin sədri vəzifəsində çalışıb.  

===Kitabları===

===Kitabları===

#'''Sığır Beslemek Usûlü''', ''İstanbul, 1306, 72 s.'' – 8 bölümdən ibarət, şəkillərlə bəzədilmiş 72 səhifəlik bu kitabda inək bəsləməklə bağlı hərtərəfli məlumatlar var.  

#'''Sığır Beslemek Usûlü''', ''İstanbul, 1306, 72 s.'' – 8 bölümdən ibarət, şəkillərlə bəzədilmiş 72 səhifəlik bu kitabda inək bəsləməklə bağlı hərtərəfli məlumatlar var.  

#'''Musavver Tarif-i Hayvanat'''. ''İstanbul, 1310 71 s. Matbaa-i Osmaniye'' – İstanbulda ilk dəfə 1889-cu ildə Mətbəeyi-Amirədə, ikinci dəfə 1893-cü ildə Mətbəeyi-Osmaniyyədə basılıb. Əsasən uşaqlar üçün hazırlanmış bu əsərdə heyvanlar aləmindən danışılır, heyvan növləri tanıdılır.  

#'''Musavver Tarif-i Hayvanat'''. ''İstanbul, 1310 71 s. Matbaa-i Osmaniye'' – İstanbulda ilk dəfə 1889-cu ildə Mətbəeyi-Amirədə, ikinci dəfə 1893-cü ildə Mətbəeyi-Osmaniyyədə basılıb. Əsasən uşaqlar üçün hazırlanmış bu əsərdə heyvanlar aləmindən danışılır, heyvan növləri tanıdılır.  

# '''Merkez-i Arza Seyahat, İstanbul''', ''1302 416 s.'' – məşhur fransız yazıçısı Jül Vernin romanının türcəyə tərcüməsi.

# '''Merkez-i Arza Seyahat, İstanbul''', ''1302 416 s.'' – məşhur fransız yazıçısı Jül Vernin romanının türkcəyə tərcüməsi.

# '''Beş Hafta Balon ile Seyahat''', ''İstanbul, 1305, 351 s.'' – məşhur fransız yazıçısı Jül Vernin romanının türcəyə tərcüməsi.

# '''Beş Hafta Balon ile Seyahat''', ''İstanbul, 1305, 351 s.'' – məşhur fransız yazıçısı Jül Vernin romanının türkcəyə tərcüməsi.

 

16 sentyabr 1925-ci il tarixdə – 71 yaşında, İstanbulda vəfat edib. İstanbuldakı Qaracaəhməd qəbiristanlığında dəfn olunub.

===Xatirəsi===

===Xatirəsi===

===Həmçinin, bax:===

===Həmçinin, bax:===

<youtube width="300" height="180">ac823Ju-eFg</youtube>

<youtube width="300" height="180">ac823Ju-eFg</youtube>

==Ədəbiyyat==

==Ədəbiyyat==

# {{cite web |url= https://www.turkyurdu.com.tr/yazar-yazi.php?id=3961|title=ASYA-YI VUSTA SEYYAHI KURENA MEHMET EMİN BEYİN HİKÂYESİ |author=Ali BİRİNCİ |date=Mart 2006 |website=https://www.turkyurdu.com.tr/ |publisher=Türk Ocakları Basın, Yayın ve Eğitim Hizmetleri İşletmesi Türk Yurdu Dergisi 2020 |language=tr |accessdate= |archiveurl = |archivedate = }}

# {{Sayta istinad|url=https://www.turkyurdu.com.tr/yazar-yazi.php?id=3961 |author =Birinci A.|authorlink= |title=Asya-yı Vusta Seyyahı Kurena Mehmet Emin Bey'in Hikâyesi|subtitle=|deadlink=|archiveurl=https://web.archive.org/web/20210421103256/https://www.turkyurdu.com.tr/yazar-yazi.php?id=3961 |archivedate=27 Sep 2020 - 21 Apr 2021 |lang=tr |showlang=yes|responsible=  |website=Türk Yurdu |websiteurl=https://www.turkyurdu.com.tr/ |type= |date=01.03.2006 |accessdate= 18.07.2021|quote= |quoteup= |description= |ref= }}

# {{cite web |url=http://www.science.gov.az/news/open/612 |title=Şəki Regional Elmi Mərkəzi tərəfindən yeni kitab işiq üzü görüb |author= |date= 05.03.2014 00:00|website=http://www.science.gov.az/ |publisher=  Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası|language=az |accessdate= |archiveurl = https://web.archive.org/web/20200927014321/http://www.science.gov.az/news/open/612|archivedate = 27 Sep 2020}}

# {{Sayta istinad|url=http://science.gov.az/az/news/open/612 |author = |authorlink= |title=Şəki Regional Elmi Mərkəzi tərəfindən yeni kitab işiq üzü görüb |subtitle= |deadlink= |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200927014321/http://www.science.gov.az/news/open/612 |archivedate=27 Sep 2020 |lang= |showlang=yes|responsible=  |website=Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası 1995 - 2021|websiteurl=http://www.science.gov.az/ |type= |date=05.03.2014 |accessdate= 18.07.2021|quote= |quoteup= |description= |ref= }}

# {{cite web |url=http://kaspi.az/az/murad-dara-sekide-indi-darazadelerden-hec-kim-qalmayib/?action=disablemobile |title=Murad Darğa: "Şəkidə indi Darğazadələrdən heç kim qalmayıb" |author= |date= |website= |publisher= |language=az |accessdate= |archiveurl = |archivedate = }}

# {{Sayta istinad|url=https://kaspi.az/az/murad-dara-sekide-indi-darazadelerden-hec-kim-qalmayib |author =Abbasova V. |authorlink= |title=Murad Darğa: “Şəkidə indi Darğazadələrdən heç kim qalmayıb”  |subtitle= |deadlink= |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210122095512/https://kaspi.az/az/murad-dara-sekide-indi-darazadelerden-hec-kim-qalmayib|archivedate=10 Aug 2019 - 22 Jan 2021 |lang= |showlang=yes|responsible= |website=Kaspi |websiteurl=https://kaspi.az/ |type= |date=10.08.2019 |accessdate= 18.07.2021|quote= |quoteup= |description= |ref= }}

# {{cite web |url=https://lent.az/news/232923 |title=Ədalət Tahirzadə: “Türkiyə ordusunda əslən Şəkidən olan 3 general qulluq edib” |author= |date=16 Fevral 2016 |website=https://lent.az/ |publisher=lent.az |language=az |accessdate= |archiveurl =https://web.archive.org/web/20160217195005/http://lent.az/news/232923 |archivedate =17 Feb 2016 - 27 Sep 2020 }}

# {{Sayta istinad|url=https://web.archive.org/web/20160217195005/http://lent.az/news/232923 |author = |authorlink= |title=Ədalət Tahirzadə: “Türkiyə ordusunda əslən Şəkidən olan 3 general qulluq edib” |subtitle= |deadlink= |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160217195005/http://lent.az/news/23292 |archivedate=17 Feb 2016 - 27 Sep 2020 |lang= |showlang=yes|responsible=  |website=Lent.az|websiteurl=https://lent.az/ |type= |date=16.02.2016 |accessdate= 18.07.2021|quote= |quoteup= |description= |ref= }}

# {{Sayta istinad|url=https://report.az/sosial-mudafie/ll-ebdulhemidin-osmanli-sarayinda-vezife-verdiyi-sekilinin-neticesi/ |author =Abbasova V. |authorlink= |title=ll Əbdülhəmidin sarayda vəzifə verdiyi azərbaycanlının nəticəsi: "Maddi imkanım zəif olduğundan Şəkiyə gedə bilmirəm" - MÜSAHİBƏ - VİDEO |subtitle= |deadlink= |archiveurl= https://web.archive.org/web/20211031082958/https://report.az/sosial-mudafie/ll-ebdulhemidin-osmanli-sarayinda-vezife-verdiyi-sekilinin-neticesi/|archivedate= 31 Oct 2021|lang=az |showlang=|responsible=  |website=Report.az|websiteurl=https://report.az/ |type= |date= 10.08.2019|accessdate= 31.10.2021|quote= |quoteup= |description= |ref= }}

{{Yaxşı məqalə}}

{{Yoxlanılmış məqalə}}