Diqqət! 4 aprel 2024-cü il tarixdən saytın yeni versiyası sheki.org domenində fəaliyyət göstərir. Bu köhnə versiyadır və yenilənməsi məhdudlaşdırılıb. Lakin 6 yanvar 2025-ci il tarixədək bu vəziyyətdə internetdə qalacaqdır...

Changes

Jump to navigation Jump to search
Nəzərə çarpan dəyişiklik yoxdur.
Sətir 28: Sətir 28:  
  |Commons              =
 
  |Commons              =
 
}}
 
}}
'''Varaz-Peroj''' ('''Varaz-Firuz''') –  Aranşahi<ref name=Q1 group=q/> və Mehrani sülaləsinin davamçısı, knyaz<ref name=Q3 group=q/>, Qafqaz Albaniyası şahzadəsi; Albaniya hökmdarlarından Varaz-Qriqorun ({{h.o.}}628 – 652<ref name=Q4 group=q/>) böyük oğlu, Cavanşirin ({{h.o.}}652 – 681) böyük qardaşı, Varaz-Tiridatın ({{h.o.}}681 – 701) isə atasıdır. Adı heç yerdə Şəki knyazı kimi çəkilməsə də, mənbələrdə onun [[Şəki dövləti|Şəkinin]] knyazı olduğunu göstərən bəzi məlumatlar var və bu məlumatlar əsasında ehtimal etmək olur ki, 651/652-ci ildə, yaxud bundan az sonra<ref name=Q5 group=q/> Şəki ərazisinə daxil olmuş ərəblərlə sülh müqaviləsi bağlamış, ərəb mənbəsində adı çəkilmədən “Şəki hökmdarı” kimi təqdim olunmuş şəxs{{Sfnaz|əl-Bəlazuri|2005|p=113|loc=}} də odur. ''Laknar''<ref name=Q6 group=q/> titulu da daşımış və ailəsi ilə birlikdə [[Kiş]] kəndində yaşamışdır.  
+
'''Varaz-Peroj''' ('''Varaz-Firuz''') Aranşahi<ref name=Q1 group=q/> və Mehrani sülaləsinin davamçısı, knyaz<ref name=Q3 group=q/>, Qafqaz Albaniyası şahzadəsi; Albaniya hökmdarlarından Varaz-Qriqorun ({{h.o.}}628–652<ref name=Q4 group=q/>) böyük oğlu, Cavanşirin ({{h.o.}}652–681) böyük qardaşı, Varaz-Tiridatın ({{h.o.}}681–701) isə atasıdır. Adı heç yerdə Şəki knyazı kimi çəkilməsə də, mənbələrdə onun [[Şəki dövləti|Şəkinin]] knyazı olduğunu göstərən bəzi məlumatlar var və bu məlumatlar əsasında ehtimal etmək olur ki, 651/652-ci ildə, yaxud bundan az sonra<ref name=Q5 group=q/> Şəki ərazisinə daxil olmuş ərəblərlə sülh müqaviləsi bağlamış, ərəb mənbəsində adı çəkilmədən “Şəki hökmdarı” kimi təqdim olunmuş{{Sfnaz|əl-Bəlazuri|2005|p=113|loc=}} şəxs , məhz, Varaz-Peroj olmuşdur. ''Laknar''<ref name=Q6 group=q/> titulu da daşımış və ailəsi ilə birlikdə [[Kiş]] kəndində yaşamışdır.  
    
==Haqqında məlumatlar==
 
==Haqqında məlumatlar==
638-ci ildə{{Sfnaz|Moisey Kalankatuklu.|2006|p=360, haşiyə 134 və 135|loc=}} iranlıların Bərdədə girov götürdükləri Mehrani xanədanının nümayəndələri arasında{{Sfnaz|Moisey Kalankatuklu.|2006|p=200|loc=}} çox güman ki, Varaz-Peroj da olub.
+
638-ci ildə{{Sfnaz|Moisey Kalankatuklu.|2006|p=360, haşiyə 134 və 135|loc=}} iranlıların Bərdədə girov götürdükləri Mehrani xanədanının nümayəndələri arasında{{Sfnaz|Moisey Kalankatuklu.|2006|p=200|loc=}} çox güman ki, Varaz-Peroj da olmuşdur.
    
Bunun ardınca isə bir müddət sonra Varaz-Peroj və qardaşı Cavanşir, Bərdədə iranlılar tərəfindən yenidən girov götürülmüş ataları Varaz-Qriqorun azad edilməsi üçün Kürün sol sahilindən Bərdəyə müvəffəqiyyətli əks-hücum təşkil etmişdilər{{Sfnaz|Moisey Kalankatuklu.|2006|p=202|loc=}}.  
 
Bunun ardınca isə bir müddət sonra Varaz-Peroj və qardaşı Cavanşir, Bərdədə iranlılar tərəfindən yenidən girov götürülmüş ataları Varaz-Qriqorun azad edilməsi üçün Kürün sol sahilindən Bərdəyə müvəffəqiyyətli əks-hücum təşkil etmişdilər{{Sfnaz|Moisey Kalankatuklu.|2006|p=202|loc=}}.  
Sətir 42: Sətir 42:     
== Qeydlər ==
 
== Qeydlər ==
{{Siyahı sütunlarla|3|
+
 
 
{{İstinad siyahısı
 
{{İstinad siyahısı
 
|group=q
 
|group=q
Sətir 61: Sətir 61:  
O ki qaldı eyni ərəb mənbəsində «''Kəmibəran''»la yanaşı qeyd olunan «''Şəkkən''» hökmdarının kim olmasına, biz “Albaniya tarixi”ndən bilirik ki,  Uxtanesin katolikosluğu dövründə (671 – 680) Cavanşirin böyük qardaşı Varaz-Perojun ailəsi Kürün sol sahilindəki Həcəri nahiyəsində – Uti vilayətinin Kiş kəndində  yaşayırdı {{Harvnbru|Мовсес Каланкатуаци (книга вторая)|1985|p=|loc=''...и на другом берегу реки Куры hЕджери, семья Вараз-Перожа, носящего патив лакнара в Гисе в гаваре Ути, [семья] Варажна из Аражакана и семья Туерака.''}}, bundan başqa, Varaz-Peroj şəxsən özü Kiş kilsəsini təmir etməyə çaışmışdır, həm də knyaz titulu daşıyırdı {{Harvnbru|Мовсес Каланкатуаци (книга первая)|1985|p=|loc=''Впоследствии, спустя длительное время, один из знатных людей – князь Вараз-Перож из рода Араншаhиков – решил обновить Старую Церковь, но не мог сломать кирпичную кладку вершины купола, ибо под ним покоились Крест Господен и мощи мучеников''}} və knyaz titulu daşıması isə onun həmin ərazinin hakimi olduğunu göstərir (bax: 3-cü qeydə).
 
O ki qaldı eyni ərəb mənbəsində «''Kəmibəran''»la yanaşı qeyd olunan «''Şəkkən''» hökmdarının kim olmasına, biz “Albaniya tarixi”ndən bilirik ki,  Uxtanesin katolikosluğu dövründə (671 – 680) Cavanşirin böyük qardaşı Varaz-Perojun ailəsi Kürün sol sahilindəki Həcəri nahiyəsində – Uti vilayətinin Kiş kəndində  yaşayırdı {{Harvnbru|Мовсес Каланкатуаци (книга вторая)|1985|p=|loc=''...и на другом берегу реки Куры hЕджери, семья Вараз-Перожа, носящего патив лакнара в Гисе в гаваре Ути, [семья] Варажна из Аражакана и семья Туерака.''}}, bundan başqa, Varaz-Peroj şəxsən özü Kiş kilsəsini təmir etməyə çaışmışdır, həm də knyaz titulu daşıyırdı {{Harvnbru|Мовсес Каланкатуаци (книга первая)|1985|p=|loc=''Впоследствии, спустя длительное время, один из знатных людей – князь Вараз-Перож из рода Араншаhиков – решил обновить Старую Церковь, но не мог сломать кирпичную кладку вершины купола, ибо под ним покоились Крест Господен и мощи мучеников''}} və knyaz titulu daşıması isə onun həmin ərazinin hakimi olduğunu göstərir (bax: 3-cü qeydə).
 
</ref>
 
</ref>
}}
   
}}
 
}}
   Sətir 68: Sətir 67:     
==Ədəbiyyat==
 
==Ədəbiyyat==
#{{kitab3
+
# {{kitab3
 
  | müəllif        =  Мовсес Каланкатуаци.
 
  | müəllif        =  Мовсес Каланкатуаци.
 
  | hissə          =  Книга первая
 
  | hissə          =  Книга первая
Sətir 114: Sətir 113:  
  | ref            = Мовсес Каланкатуаци (книга вторая)
 
  | ref            = Мовсес Каланкатуаци (книга вторая)
 
}}
 
}}
#{{kitab3
+
# {{kitab3
 
  | müəllif        = Мойсея Каганкатваци
 
  | müəllif        = Мойсея Каганкатваци
 
  | hissə          = .
 
  | hissə          = .
Sətir 139: Sətir 138:  
  | ref            = Мойсея Каганкатваци
 
  | ref            = Мойсея Каганкатваци
 
}}
 
}}
#{{kitab3
+
# {{kitab3
 
  | müəllif        = Moisey Kalankatuklu  
 
  | müəllif        = Moisey Kalankatuklu  
 
  | hissə          =  
 
  | hissə          =  
Sətir 162: Sətir 161:  
  | ref            = Moisey Kalankatuklu.
 
  | ref            = Moisey Kalankatuklu.
 
}}
 
}}
#{{kitab3
+
# {{kitab3
 
  | müəllif        = əl-Bəlazuri
 
  | müəllif        = əl-Bəlazuri
 
  | hissə          = Kitəb futuhi-l-buldən; Ərməniyyənin fəthi
 
  | hissə          = Kitəb futuhi-l-buldən; Ərməniyyənin fəthi
Sətir 185: Sətir 184:  
  | ref            = əl-Bəlazuri
 
  | ref            = əl-Bəlazuri
 
}}
 
}}
 +
 
{{Şəkidə hakimiyyətdə olmuş şəxslər}}
 
{{Şəkidə hakimiyyətdə olmuş şəxslər}}
{{Yaxşı məqalə}}  
+
 
 +
{{Yoxlanılmış məqalə}}
 +
 
 
[[az:Varaz Peroz]]
 
[[az:Varaz Peroz]]

Naviqasiya menyusu