Sətir 1: |
Sətir 1: |
− | [[Kateqoriya:Ə]]{{Dövlət xadimi | + | [[Kateqoriya:{{padleft:|1|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəxslər (familiya sırası ilə)|Əmircanov Əbdüləli bəy]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış görkəmli şəxslər]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış dövlət xadimləri]] |
− | | azərbaycan dilində adı = Əbdüləli bəy Əmircanov | + | {{Dövlət xadimi |
− | | adın orijinalı = Əbdüləli Şirəli bəy oğlu | + | |adı = Əbdüləli bəy Əmircanov |
− | | portret = Abdulali bey Amirjanov.jpg | + | |tam adı = Əmircanov Əbdüləli bəy Şirəli bəy oğlu |
− | | portretin ölçüsü = 250px | + | |şəkil = Abdulali_bey_Amirjanov_2.jpg |
− | | izah = | + | |şəklin ölçüsü = 160 |
| + | |şəklin izahı = Əbdüləli bəy Əmircanov. |
| | | |
− | | titul_2 = [[Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti|Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin 1-ci Maliyyə naziri]] | + | | titul_2 = Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin 1-ci maliyyə naziri |
− | | bayraq_2 = Coat_of_arms_of_Azerbaijan.svg | + | | bayraq_2 = Coat_of_arms_of_Azerbaijan.svg |
− | | bayraq2_2 = Flag_of_Azerbaijan.svg | + | | bayraq2_2 = Flag_of_Azerbaijan.svg |
− | | dövr əvvəl_2 = [[17 iyun]] [[1918]] | + | | dövr əvvəl_2 = 17 iyun 1918 |
− | | dövr son_2 = [[6 oktyabr]] [[1918]] | + | | dövr son_2 = 6 oktyabr 1918 |
− | | sələfi_2 = vəzifə təsis edilib | + | | sələfi_2 = vəzifə təsis edilib |
− | | xələfi_2 = [[Məmmədhəsən Hacınski]] | + | | xələfi_2 = Məmmədhəsən Hacınski |
| | | |
− | | doğum tarixi = {{Doğum_tarixi|1870||}} | + | |doğum tarixi = (18) {{Doğum_tarixi|1874|5|30}} |
− | | doğum yeri = [[Şəki]], [[Bakı quberniyası]], <br>{{Rusİmp}} | + | |doğum yeri = [[Nuxa]], [[Nuxa qəzası]], Yelizavetpol quberniyası, {{Rusİmp}} |
− | | ölüm tarixi = {{Vəfat tarixi və yaşı|1948|5|15|1870|1|1}} | + | |vəfat tarixi = {{Vəfat tarixi|1948||}} (74 yaşında) |
− | | ölüm yeri = [[İstanbul]], {{TUR}} | + | |vəfat yeri = İstanbul, {{TUR}} |
− | | sülaləsi = | + | |təhsili = Moskva İmperator Universiteti, hüquq fakültəsi (1895–1899) |
− | | atası = | + | |elmi dərəcəsi = |
− | | anası = | + | |elmi adı = |
− | | həyat yoldaşı = | + | |sülalə = |
− | | uşaqları = | + | |atası = [[Şirəli bəy Əmircanov]] |
− | | təhsili = | + | |anası = Fatma xanım ([[Mustafa ağa Şəkixanov|Mustafa ağa Şəkixanovun]] qızı) |
− | | imzası = | + | |həyat yoldaşı = Səltənət xanım |
| + | |uşağı = Valiyə, Məryəm, Murad, Fuad |
| + | |imzası = |
| + | |mükafatları = |
| + | |Commons = |
| }} | | }} |
| + | '''Əbdüləli bəy Əmircanov''' (1874–1948) — Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin parlament üzvü olmuş, həmçinin, cümhuriyyətin ikinci nazirlər kabinetində maliyyə naziri postunu tutmuş dövlət xadimi. 1920-ci il aprelin 27-də Azərbaycanda sovet hakimiyyəti qurulduqdan sonra Türkiyəyə mühacirət etmişdir. |
| | | |
− | '''Əbdüləli bəy Əmircanov''' — Azərbaycan Milli Şurasının üzvü, [[Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti]]nin maliyyə naziri.
| + | ==Haqqında məlumatlar== |
| + | 30 (18) may 1874-ci il tarixdə [[Nuxa|Nuxada]] (indiki Şəki) anadan olub. |
| | | |
− | == Həyatı == | + | ===Təhsili=== |
− | Əbdüləli Şirəli bəy oğlu [[1870]]-cü ildə [[Şəki]] şəhərində anadan olmuşdu. 1876-1883-də Şəki şəhər məktəbində oxumuşdur. [[1888]]-ci ildə [[Tiflis]]də müəllimlər İnstitutunu bitirdikdən sonra [[Şəki]], [[Lənkəran]] və [[Bakı]]da müəllim işləmişdi. [[Teymur bəy Bayraməlibəyov]]la birlikdə bir çox mədəni-maarif tədbirlərini həyata keçirmişdir.
| + | 1895-ci ildə Yelizavetpol şəhər giminaziyasının 8-ci sinfini bitirib. |
| | | |
− | Əmircanov XX əsrin əvvəllərindən [[Bakı]]da müəllim, dövlət idarələrində və müxtəlif şirkətlərdə mühasib işləmiş, mədəni-maarif cəmiyyətlərinin işində yaxından iştirak etmiş, "Nəşri-maarif" cəmyyəti təftiş komissiyasının üzvü, [[Bakı]] Müsəlman Xeyriyyə Cəmiyyəti sədrinin müavini olmuşdur. [[Rusiya]]da Fevral inqilabından ([[1917]]) sonra siyasi proseslərə qoşulmuşdur. Bakı Müsəlman İctimai Təşkilatlarının Müvəqqəti İcraiyyə Komitəsinin üzvü idi.
| + | 1895 – 1899-cu ilərdə Moskva İmperator Universitetinin hüquq fakültəsində təhsil alıb. |
| | | |
− | [[1918]]-ci ilin martında Bakıda [[türklər]]ə qarşı törədilən soyqırım zamanı minlərlə azərbaycanlının ölümdən xilas olunmasında, şəhərdə qırğının qarşısının alınmasında müstəsna xidmətlər göstərmişdi. Böyük qardaşı, [[Moskva Universiteti]]nin hüquq fakültəsinin məzunu, tanınmış hüquqşünas Qasım bəy Əmircanov ermənilər tərəfindən öldürülmüşdü.
| + | ===Əmək fəaliyyəti=== |
| + | 1899-cu ildə Bakı Dairə Məhkəməsində məhkəmə vəzifələrinə kiçik namizəd təyin edilib. |
| | | |
− | Əmircanov Azərbaycan Xalq Cumhuriyyətinin ikinci hökumət kabinəsində (1918, iyun-oktyabr) maliyyə naziri, dövlət nəzarətçisi (1918, oktyabr-dekabr) olmuşdur. Azərbaycan Milli Şurasının "Azərbaycan Məclisi-Məbusanının təsisi haqqında qanun"na (1918, 19 noyabr) əsasən, Azərbaycan Xalq Cumhuriyyəti Parlamentinə seçilmişdir (1918, dekabr). Bitərəflər qrupuna daxil olan Əmircanov Parlamentdə maliyyə-büdcə və sorğu komissiyalarının üzvü olmuşdur. O, xarici ölkələrlə ticarət əlaqələri yaratmaq üçün 1919-cu ilin ortalarda Bakıda "Dəyanət" şirkətinin təsis olunmasında iştirak etmişdir. Aprel işğalından sonra [[İstanbul]]a mühacirət etmiş, orada fəaliyyət göstərən Azərbaycan Milli Mərkəzinin üzvü olmuşdur. O, [[1948]]-ci ildə [[İstanbul]]da vəfat etmişdi.
| + | 1900 — 1902-ci illərdə Bakı Xəzinə Palatasında masa rəisi işləyib və eyni zamanda Bakı quberniyası və Dağıstan vilayətinin vergi müfəttişi vəzifəsini də yerinə yetirib. |
| | | |
− | Əbdüləli bəy Səltənət xanım Əlibəyova ilə ailə qurmuşdu. Fuad bəy, Rüstəm bəy, Rəşid bəy, Murad bəy adlı oğulları, Valiyə xanım, Məryəm xanım adlı qızları vardı.
| + | 1902-ci ildən Lənkəranda sahə vergi müfəttişi, |
| | | |
− | == Həmçinin bax ==
| + | 1905 – 1918-ci illərdə Bakıda sahə vergi müfəttişi, |
− | * [[Əmircanovlar]]
| |
− | * [[Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti]]
| |
| | | |
− | [[Kateqoriya:Şəkidə doğulanlar]] | + | 1918-ci ilin 17 iyun – 6 oktyabr tarixləri arasında Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin maliyyə naziri, |
− | [[Kateqoriya:İstanbulda vəfat edənlər]] | + | |
− | [[Kateqoriya:Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin siyasətçiləri]] | + | 1918-ci ilin 6 oktyabr – 7 dekabr tarixləri arasında isə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin dövlət müfəttişi vəzifəsində çalışıb. |
− | [[Kateqoriya:Əmircanovlar]] | + | |
− | [[Kateqoriya:Azərbaycanın maliyyə nazirləri]] | + | ===İctimai-siyasi fəaliyyəti=== |
− | [[Kateqoriya:Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin nazirləri]] | + | 1907-ci ildə Bakı Şəhər Dumasına keçirilmiş 9-cu seçkidə və 1917-ci ildə keçirilmiş 12-ci seçkidə Dumanın üzvü, |
| + | |
| + | 1918-ci ildə Azərbaycan Cümhuriyyəti Parlamentinin üzvü seçilib. |
| + | |
| + | 1928-ci ilin iyununda M.Ə.Rəsulzadənin sədrlik etdiyi Azərbaycan Milli Mərkəzinin 1927-ci ildəki birinci və 1928-ci ildəki ikinci heyətinin üzvü olub. |
| + | |
| + | ===Mülki rütbəsi=== |
| + | 1914-cü ildə {{link-interwiki|az=Kollej müşaviri|az_mətn=kollej müşaviri|başqa_dil=ru |başqa_dildə_başlıq=Коллежский советник}} mülki məmur rütbəsinə malik idi. |
| + | |
| + | ===Digər=== |
| + | 1918-ci ilin sentyabrında Türk İslam Ordusunun Bakıya yürüşü zamanı Behbud xan Cavanşir ilə birlikdə Ələtin alınmasında iştirak edib. |
| + | |
| + | ===Vəfatı=== |
| + | 1948-ci ildə – 74 yaşında, İstanbulda vəfat edib. İstanbuldakı Fəriköy məzarlığında – ailəvi qəbirdə, dəfn olunub. |
| + | |
| + | ===Ailəsi=== |
| + | ''Atası:'' [[Şirəli bəy Əmircanov|Şirəli bəy Əliəşrəf bəy oğlu Əmircanov]] (1847-1922) {{link-interwiki|az=quberniya katibi|az_mətn=quberniya katibi |başqa_dil=ru|başqa_dildə_başlıq=Губернский секретарь}} mülki məmur rütbəsinə malik idi və və bir sıra məsul vəzifələrdə işləmişdir. |
| + | |
| + | ''Anası:'' Fatma xanım, [[Mustafa ağa Şəkixanov|Mustafa ağa Şəkixanovun]] qızı. |
| + | |
| + | XIX əsrin axırlarında Lənkəranda yaşayarkən ailə qurub. Murad və Fuad adlı oğulları, Valiyə və Məryəm adlı qızları olub. Valiyənin qızı [[Alev Ebuzziya-Siesbye]] bədii keramika sahəsində dünyada tanınmış rəssam və dizaynerdir. |
| + | |
| + | {{Əmircanovlar}} |
| + | |
| + | ===Video-çarx=== |
| + | <youtube width="300" height="180">K3HjJ1_Hf4g</youtube> |
| + | |
| + | ==Ədəbiyyat== |
| + | # {{məqalə |
| + | | müəllif = Yaqublu N. |
| + | | başlıq = Cümhuriyyətin Maliyyə naziri Əbdüləli bəy Əmircanov |
| + | | orijinal = |
| + | | link = https://525.az/site/?name=xeber&news_id=108272#gsc.tab=0 |
| + | | dil = az |
| + | | cavabdeh = |
| + | | nəşrin müəllifi = |
| + | | nəşr = 525-ci qəzet |
| + | | tip = qəzet |
| + | | yer = Bakı |
| + | | nəşriyyat = |
| + | | il = 1918 |
| + | | cild = |
| + | | buraxılış = 18 oktyabr |
| + | | nömrə = 182 |
| + | | səhifələr = 6 |
| + | | isbn = |
| + | | issn = |
| + | | doi = |
| + | | bibcode = |
| + | | arxiv = |
| + | | pmid = |
| + | | ref = |
| + | | archiveurl = https://web.archive.org/web/20181103225025/https://525.az/site/?name=xeber&news_id=108272 |
| + | | archivedate = 18 Oct 2018 - 3 Nov 2018 |
| + | }} |
| + | # {{Sayta istinad|url=https://ourbaku.com/index.php/%D0%90%D0%BC%D0%B8%D1%80%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D0%B2_%D0%90%D0%B1%D0%B4%D1%83%D0%BB%D0%B0%D0%BB%D0%B8_%D0%B1%D0%B5%D0%BA_%D0%A8%D0%B8%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B8_%D0%B1%D0%B5%D0%BA_%D0%BE%D0%B3%D0%BB%D1%83 |author = |authorlink= |title=Амирджанов Абдулали бек Ширали бек оглу |subtitle= |deadlink= |archiveurl=https://web.archive.org/web/2019*/https://ourbaku.com/index.php/%D0%90%D0%BC%D0%B8%D1%80%D0%B4%D0%B6%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D0%B2_%D0%90%D0%B1%D0%B4%D1%83%D0%BB%D0%B0%D0%BB%D0%B8_%D0%B1%D0%B5%D0%BA_%D0%A8%D0%B8%D1%80%D0%B0%D0%BB%D0%B8_%D0%B1%D0%B5%D0%BA_%D0%BE%D0%B3%D0%BB%D1%83 |archivedate=9 Sep 2016 - 19 Jul 2019 |lang=ru |showlang=yes|responsible= |website=Наш Баку |websiteurl=https://ourbaku.com/ |type= |date= |accessdate= 17.01.2022|quote= |quoteup= |description= |ref=Наш Баку }} |
| + | #{{kitab3 |
| + | | müəllif = Mərdanov M, [[Ədalət Tahirzadə|Tahirzadə Ə.]] |
| + | | hissə = ƏMİRCANOV Əbdüləli bəy Şirəli bəy oğlu |
| + | | hissənin linki = https://tahirzade.shaki.info/arxiv/%C9%99bd%C3%BCl%C9%99li-b%C9%99y-%C9%99mircanov |
| + | | başlıq = 1920-ci ilədək ali məktəblərdə oxumuş azərbaycanlılar (Ensiklopedik soraq kitabı) |
| + | | orijinal = |
| + | | link = |
| + | | vikimənbə = |
| + | | cavabdeh = |
| + | | nəşr = |
| + | | yer = Bakı |
| + | | nəşriyyat = Təhsil |
| + | | il = 2019 |
| + | | cild = II |
| + | | səhifə = 455-463 |
| + | | sütunlar = |
| + | | səhifələr = |
| + | | seriya = |
| + | | isbn = |
| + | | doi = |
| + | | tiraj = |
| + | | archiveurl = https://web.archive.org/web/20210515113349/https://tahirzade.shaki.info/arxiv/%C9%99bd%C3%BCl%C9%99li-b%C9%99y-%C9%99mircanov |
| + | | archivedate = 15 May 2021 |
| + | | ref = |
| + | }} |
| + | |
| + | # {{AME|8|423|ƏMİRCANOV Əbdülәli bәy Şirәli bәy oğlu}} |
| + | # {{məqalə |
| + | | müəllif = Əhməd D. |
| + | | başlıq = Əmircan ailəsi – İstiqlal uğrunda bir əsr |
| + | | orijinal = |
| + | | link = https://teleqraf.com/news/toplum/207703.html |
| + | | dil = az |
| + | | cavabdeh = |
| + | | nəşrin müəllifi = |
| + | | nəşr = Teleqraf.com |
| + | | tip = sayt |
| + | | yer = |
| + | | nəşriyyat = |
| + | | il = 22 Aprel 2019 |
| + | | cild = |
| + | | buraxılış = |
| + | | nömrə = |
| + | | səhifələr = |
| + | | isbn = |
| + | | issn = |
| + | | doi = |
| + | | bibcode = |
| + | | arxiv = |
| + | | pmid = |
| + | | ref = |
| + | | archiveurl = https://web.archive.org/web/20210412071315/https://teleqraf.com/news/toplum/207703.html |
| + | | archivedate = 19 Feb 2020 - 12 Apr 2021 |
| + | }} |
| + | |
| + | {{Yoxlanılmış məqalə}} |
| + | |
| + | [[az:Əbdüləli bəy Əmircanov]][[en:Abdulali bey Amirjanov]][[fa:عبدالعلیبیگ امیرجانف]][[hy:Աբդուլալի բեկ Ամիրջանով]][[ja:アブデュラリ・ベイ・アミルジャノフ]] |