Ceyhun Həmidova

Ceyhun Həmidova
Ceyhun Şəfayət qızı Həmidova
Doğum tarixi	5 aprel 1955 (1955-04-05)
Doğum yeri	Şəki
Vətəndaşlıq	Azərbaycan Respublikası
Elm sahəsi	kimya
İş yeri	Aşqarlar Kimyası İnstitutunda aparıcı elmi işçi
Elmi dərəcəsi	kimya üzrə fəlsəfə doktoru
Elmi adı	dosent

Ceyhun Şəfayət qızı Həmidova (5 aprel 1955) — kimyaçı alim, AMEA-nın akademik Ə.Quliyev adına Aşqarlar Kimyası İnstitutunun aparıcı elmi işçisi, dosent, kimya üzrə fəlsəfə doktoru.

Həyatı

Ceyhun Həmidova 1955-ci ilin aprel ayının 5-də Şəkidə qulluqçu ailəsində anadan olub. 1972-ci ildə M.Əzizbəyov adına Neft və Kimya İnstitutunun (indiki Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universiteti) kimya-texnologiya fakultəsinə qəbul olunub. 1977-ci ildə institutu bitirdikdən sonra təyinatla Aşqarlar Kimyası İnstitutuna göndərilib. 1985-c- ildə dissertant kimi təsdiq olunub, 1990-cı ildə “Alfa-olefin oliqomerləri əsasında çoxfunksiyalı aşqarlar” mövzusunda namizədlik dissertasiyası müdafiə edərək – “Neft kimyası” ixtisası üzrə kimya elmləri namizədi elmi dərəcəsinə layiq görülüb. 2011-ci ildə dosent elmi adını alıb. 2012-ci ildə“Neft kimyası” ixtisasından elmlər doktoru hazırlığı üzrə dissertant təsdiq edilmişdir və hal-hazırda “С4-С6 alfa-olefinlər əsasında oliqomer və birgə oliqomerlərin sintezi, funksiyalaşdırılması və aşqar kimi tədqiqi” mövzüsunda dissertasiya işi üzərində çalışır. 1977-2009-cu illərdə İnstitutun “Polimer aşqarlar” laboratoriyasında ardıcıl olaraq böyük laborant, mühəndis, böyük mühəndis, kiçik elmi işçi, elmi işçi, böyük elmi işçi vəzifələrində çalışıb, 2010-cu ildən isə aparıcı elmi işçi vəzifəsində çalışır.

Mükafatları

• “Əmək veteranı” fəxri adı.

Elmi fəaliyyəti

C.Ş. Həmidova Neft kimyası sahəsində fəaliyyət göstərərək, tərkibində metal saxlayan küllü və külsüz çoxfunksiyalı aşqarların sintezi və tədqiqi ilə məşğul olmuş, oksidləşməyə, korroziyaya qarşı və yuyucu-dispersləşdirici xassələrə malik yüksək təsirli aşqarların alınmasında (o cümlədən, sənaye miqyasında istehsal üçün buraxılış almış çoxfunksiyalı ИХП-388 aşqarının alınması və istehsalı mərhələsinə çatdırılmasında) bilavasitə iştirak etmişdir. C.Ş. Həmidova bəzi vinil və allil monomerləri əsasında polimer birləşmələr alınması və onların neft yağlarına müxtəlif təyinatlı aşqarlar, sintetik və yarım sintetik baza yağları, həmçinin yağlara sintetik komponent kimi tədqiqi ilə məğul olub və aparılan tədqiqatlar nəticəsində konkret tələbata cavab verə bilən polimer birləşmələrin məqsədyönlü sintezinin elmi əsasları işlənib hazırlanıb. Neftin və neft məhsullarının emalı, nəqli və saxlanılması zamanı meydana çıxan texnoloji problemlərin həllində laboratoriyada sintez edilmiş birləşmələrdən reagent kimi istifadə edilməsi istiqamətində də tədqiqatlar aparılmasında onun böyük əməyi olub. C.Ş. Həmidova yerli xammal kimi Bakı neftlərindən alınan naften turşuları əsasında yüksək özlülük indeksinə malik özlülük aşqarlarının sintezi və tədqiqi ilə bilavasitə məşğul olub. C.Ş.Həmidova AR Prezidenti yanında Elmin İnkişafı Fondunun 30.05.2013-cü il tarixli (EİF-2012-2(6)-39/25/4-M-32 saylı qrant müqaviləsi üzrə) “Heksen-1-in fenol iştirakı ilə oliqomerləşməsi” və SOCAR Elm Fondunun (19 saylı qrant müqaviləsi üzrə (15.10.2014 - 15.10.2015)) “Yüksək özlülük indeksinə malik baza yağlarının alınması” layihələrində icraçı (maddələrin sintezi) qismində iştirak edib.

Elmi əsərləri

C.Ş.Həmidova 156 elmi əsərin, o cümlədən 66 elmi məqalənin (bunlardan 42-si xaricdə), 9 müəlliflik şəhadətnaməsi və 21 Azərbaycan patentinin, 1 monoqrafiyanın müəllifidir. Respublika (EİF və ARDNŞ-ın Elm Fondu) qrant layihələrinin qalibi olmuşdur.

Kitabları

• Вязкостные присадки полиалкил-метакрилатного типа. // Germany: LAP LAMBERT Academic Publishing, 2014, 84 с. // А.И.Ахмедов, Д.Ш.Гамидова, Э.У.Исаков.

Monoqrafiyada son illərdə Ə.M.Quliyev adına Aşqarlar Kimyası İnstitutunda polimetakrilat tipli özlülük aşqarlarının sintezi və tədqiqi sahəsində aparılan elmi-tədqiqat işlərinin nəticələri verilmişdir.

Elmi məqalələri

• Полифункциональные присадки к маслам на основе сульфированных олигомеров // Журнал прикладной химии, 2007, т.80, вып.2, с.347-348 // А.И. Ахмедов (birgə).
• Полифункциональные присадки на основе олигоалкилтолуолов // Журнал «Нефтепереработка и нефтехимия», 2008, №7, с. 37-39 // Ахмедов А.И., Исаков Э.У., Аскерова Х.А. (birgə).
• Синтез вязкостных присадок к смазочным маслам сополимеризацией бутилметакрилата с аллилнафтенатами и α-олефинами // Журнал «Нефтепереработка и нефтехимия» №5, 2009, с.31-32 //

А.И.Ахмедов, Х.А.Аскерова, Э.У.Исаков (birgə).

• Олигомеры с a-олефинов в синтезе полимерных присадок // Журнал «Нефтепереработка и нефтехимия» №1, 2010, с.29-32 // А.И.Ахмедов (birgə).
• Синтез олигомеров гексена-1 с инденом – исходного сырья для получения функциональных присадок // Журнал прикладной химии. 2011. т.84. Вып.1. С.170-172 // А.И.Ахмедов, Р.Х.Назаров,

Э.У.Исаков (birgə).

• Изучение термической устойчивости сополимеров алкилметакрилатов с о-аллилфенолом // Журнал прикладной химии. 2011. т.88. Вып.4. С.639-642 // А.И.Ахмедов, Э.И.Гасанова,

Т.Х.Акчурина, Э.У.Исаков (birgə).

• Присадки и масла на основе олигомеров с дициклопентадиеновыми звеньями // Журнал «Нефтепереработка и нефтехимия» № 1, 2012 , с.42-44 // А.И.Ахмедов, Э.У.Исаков (birgə).
• Синтез сополимеров аллилкапроната со стиролом и исследование их в качестве вязкостных присадок к нефтяным маслам // Журнал прикладной химии. 2013. т.86. Вып.6. С.998-1000 //

А.И.Ахмедов, С.Т.Мехтиева (birgə).

• Improving viscosity-temperature properties of petroleum oils by using of c6 α-olefins’ oligomers and cooligomers // Азербайджанский химический журнал, № 3, 2013, с. 112-114 //

A.I.Ahmadov E.U.Isakov F.J.Adigezalova (birgə).

• Synthesis of copolymers of decylmethacrylate with 4-methylpentene-1 as a viscosity additive // Austrian Journal of Technical and Natural Sciences, № 1, January-February, 2014, pp.

136-141 // A.I.Ahmadov, E.U.Isakov, E.I.Hasanova (birgə).

• Copolymer allylnaphthenate-styrene as the viscosity additive for petroleum oil // European Journal of Analytical and Applied Chemistry, Austria, Vienna, № 2, 2015, p. 28-30 //

M.A.Musayeva, E.U.Isakov, E.I.Hasanova (birgə).

• Вязкостные присадки на основе полистирола // Журнал прикладной химии. 2015. Т. 88. Вып. 11. С. 1602-1606 // Л.А.Абдуллаева, Э.У.Исаков, В.С.Гасанов (birgə).
• Investigation oligomers of hexene-1 with the aromatic fragment as synthetic components to petroleum oils // International scientific journal «Theoretical & Applied Science», № 06(38) 2016, pp. 26-30 // E.I.Isakov, E.I.Hasanova (birgə).
• Synthesis of Copolymers of Decylmethacrylatewith Decene-1 as a Viscosity Additive // Open Journal of Yangtze Gas and Oil, 2017, 2, 82-91 // Elkhan U. Isakov, Jeyhun Sh. Hamidova,

Elnara I. Hasanova

Müəlliflik şəhadətnamələri

• Способ получения многофункциональной присадки к смазочным маслам // А.С.СССР 1203898 (xidməti istifadə üçün) // А.M Кулиев, А.М.Левшина, В.М.Башаев, М.А. Агаева, И.А. Буният-заде

(birgə).

• Смазочная композиция для форсированных дизельных двигателей // А.С.СССР 1431321 (xidməti istifadə üçün) // А.М.Кулиев, А.М.Левшина, М.А.Агаева, В.Е.Башаев, Т.И.Шамил-заде (birgə).
• Способ получения низкомолекулярного сополимера изобутилена // А.С.СССР 1508547 (xidməti istifadə üçün) // В.М.Фарзалиев, А.И.Ахмедов, К.Т.Керимов, М.А.Агаева, А.М.Левшина (birgə).
• Способ получения многофункциональной присадки к смазочным маслам // А.С.СССР 1635553 (xidməti istifadə üçün) // А.И.Ахмедов, М.А.Агаева, И.А.Буният-заде (birgə).

Patentləri

• Oliqoalkilpolistirollar neft yağlarına özlülük aşqarı kimi // Azərb. Patenti İ 2002 0014. «SM», 2003, № 2, s. 75 // Ə.İ.Əhmədov, V.M.Fərzəliyev, Е.U.İsakov,N.C.İsmayılova (birgə).
• Allilnaftenatın butilmetakrilatla birgə polimeri neft yağlarına özlülük aşqarı kimi // Azərb. Patenti İ 2004 0053. «SМ», 2004, №4, s.75 // Ə.İ.Əhmədov, V.M.Fərzəliyev,

H.Ə.Cavadova,T.İ. Şamilzadə, N.C.İsmayılova (birgə).

• Sintetik yağın alınma üsulu // Azərb. Patenti İ 2004 0129. «SM», 2005, №1, s.78 // Ə.İ.Əhmədov, İ.A.Bünyadzadə, М.Ə.Musayeva (birgə).
• Sürtkü yağlarına çoxfunksiyalı polimer aşqarın alınma üsulu // Azərb. Patenti İ 2006 0081. «SM», 2006, № 4 , s.29 // Ə.İ.Əhmədov, Е.U.İsakov, М.Ə.Musayeva (birgə).
• Butilmetakrilat, allilnaftenat və stirolun üçqat sopolimeri mürəkkəb efir yağlarına özlülük aşqarı kimi // Azərb. Patenti İ 2007 0214. «SM», 2008, №1, s.27 // Ə.İ.Əhmədov,

Z.Ə.Laçınova, F.C.Adıgözəlova, N.C.İsmayılova (birgə).

• 4-metilpenten-1-in indenlə birgə oliqomeri neft yağlarına sintetik əlavə kimi // Azərb. Patenti İ 2011 0105. « SM», 2012, № 1, s. 21 // Ə.İ.Əhmədov, Е.U.İsakov, R.H.Nəzərov,

X.Ə.Əsgərova (birgə).

• Desilmetakrilatın o-allilfenolla birgə polimeri neft yağlarına özlülük aşqarı kimi //

Azərb. Patenti İ 2015 0023. “SM”, 2014, № 2, s. 9 // Ə.İ.Əhmədov E.İ.Həsənova E.U.İsakov (birgə).

• Neft məhsullarının buxarlanmasının qarşısını alan reagent // Azərb. Patenti İ 2016 0036. «SM», 2016, № 8, s. 39 // Ə.İ.Əhmədov E.İ.Həsənova E.U.İsakov (birgə).

Beynəlxalq konfranslarda iştirakı

• Сополимеры бутилметакрилата предотвращающие испарение нефтепродуктов // Материалы конф. «Перспективы развития хим. переработки и горючих ископаемых» (ХПГИ-2006), 12-15 сентября

2006 С.-Петербург, с.199 // Ахмедов А.И., Исаков Э.У., Гасанова Э.И., Адигезалова Ф.Д., Лачинова З.А. (birgə).

• Вязкостные присадки к нефтяным и сложноэфирным маслам на основе виниловых и аллиловых мономеров // Материалы. межрегионального Пагуошского симпозиума «Наука и высшая школа

Чеченской респ.: Перспективы развития межрегионального и междуна-родного научно-технич. сотрудничества», 22-24 апреля 2010 г., с.314-315 // А.И. Ахмедов, Э.У. Исаков (birgə).

• Новое в синтезе вязкостных присадок к смазочным маслам // Тезисы докладов ХХIII Междун. научно-техн. конф. «Химические реактивы, реагенты и процессы малотоннажной химии»

РЕАКТИВ-2010, Минск, 27-29 октября 2010, с. 53 // А.И. Ахмедов, Э.У. Исаков (birgə).

• Химически модифицированные олигомеры 4-метилпентена-1 в получении высокоиндексных базовых масел // Тезисы XXVI Междун. Научно-техн. конференции «Химические реактивы, реагенты и

процессы малотоннажной химии» РЕАКТИВ-2012, Минск, 3-6 октября 2012, с. 99 // А.И.Ахмедов, С.Т.Мехтиева, Э.И.Гасанова (birgə).

• Polymers and cooligomer in getting high viscosity base oils // 9th Conference“European Applied Sciences:modern approaches in scientific researches”, 31 Marth 2014, Shuttgart,

Germany, pp.129-130 // A.I.Ahmadov, E.U.Isakov, E.I.Hasanova (birgə).

• Использование растительных масел при получении присадок к смазочным маслам // «Альтернативные источники сырья и топлива – АИСТ-2015». Тезисы докл. V Межд. научно-технич. конф., 26-

28 мая 2015, г. Минск, Беларусь, с.39 // Э.И.Гасанова, Э.У.Исаков (birgə).

• Getting High Index Base Oils // “4rd International Caucasian Symposium on Polymers and Materials (ICSP&AM4)”, 1-4th Jule 2015, Batumi, Georgia, pp. 36. // V.M.Farzaliyev E.U.Isakov

E.I.Hasanova O.M.Gulalov (birgə).

• Синтез вязкостных присадок к смазочным маслам сополимеризацией аллилнафтенатов со стиролом // XXIX научно-техническая конференция «Химические реактивы, реагенты и процессы

малотоннажной химии» – «Реактив-2015», г.Новосибирск, Россия, 28 сентября-1 октября 2015, с. 113. // Мусаева М.Э., Исаков Э.У., Гасанова Э.И., Назаров Р.Х., Аскерова Х.А. (birgə).

• Синтез беззольной алкилфенолятной присадки аминометилированием олигогексенилфенола // II Межд. научно-практическая конф. «Актуальные вопросы естественных и математических наук в

современных условиях развития страны». Сбор. Науч. трудов по итогам конф., г. С.-Петербург, 2015, с.36-38 // Исаков Э.У., Гасанова Э.И., Мусаева М.Э. (birgə).

• Изучение термических свойств алкилировaнных полистиролом олигомеров гексена-1 // XXX научно-технич. Конф. «Химич. реактивы, реагенты и процессы малотоннажной химии» –

«Реактив-2016», г.Новосибирск, Россия, 14-16 ноября 2016, с. 17-18 // Абдуллаева Л.А., Исаков Э.У. (birgə).

• Copolymerization of Decylmethacrylate with Decene-1 // II International Turkic World Conference on Chemical Sciences And Technologies (ITWCCST) 26-30 October 2016, Skopje

(Macedonia). P. 245 // V.M.Farzaliyev, E.U.Isakov, E.I.Hasanova (birgə).

• Улучшение эксплуатационных свойств базовых масел // «Альтернативные источники сырья и топлива – АИСТ-2017». Тезисы докл. V Межд. научно-технич. конф., 30 мая – 1 июня 2017, г.

Минск, Беларусь, с.53 // Э.У.Исаков, Э.И.Гасанова, (birgə).

Xarici keçidlər

• AMEA-nın rəsmi saytında kimya üzrə fəlsəfə doktoru Ceyhun Həmidova haqqında məlumat