"Mustafa Şərifov" səhifəsinin versiyaları arasındakı fərqlər
(Eyni redaktor tərəfindən edilmiş 22 dəyişiklik göstərilmir) | |||
Sətir 1: | Sətir 1: | ||
− | [[Kateqoriya:{{padleft:|1|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəxslər (familiya sırası ilə)|{{Əvvəlcə familiya|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış həkimlər | + | [[Kateqoriya:{{padleft:|1|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəxslər (familiya sırası ilə)|{{Əvvəlcə familiya|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış həkimlər]] |
{{Şəxs | {{Şəxs | ||
|Adı = Mustafa Şərifov | |Adı = Mustafa Şərifov | ||
|Tam adı = Şərifov Mustafa İsmayıl oğlu | |Tam adı = Şərifov Mustafa İsmayıl oğlu | ||
|Piktoqram = tibb | |Piktoqram = tibb | ||
− | |Şəkil = Mustafa | + | |Şəkil = Mustafa Şərifov3.png |
− | |Şəklin ölçüsü = | + | |Şəklin ölçüsü = |
|Şəklin izahı = Mustafa Şərifov. | |Şəklin izahı = Mustafa Şərifov. | ||
|Digər adı = Şərifov Mustafa ağa, Şərifov Mustafa bəy, Şərifov Yevgeni Mixayloviç | |Digər adı = Şərifov Mustafa ağa, Şərifov Mustafa bəy, Şərifov Yevgeni Mixayloviç | ||
|Doğum tarixi = (4) {{doğum tarixi|1875|8|16}} | |Doğum tarixi = (4) {{doğum tarixi|1875|8|16}} | ||
− | |Doğum yeri = Yuxarı Əksibara (indiki | + | |Doğum yeri = Yuxarı Əksibara (indiki Yuxarı Əskipara), Qazax qəzası, Yelizavetpol quberniyası, {{Rusİmp}} |
|Vəfat tarixi = + {{Vəfat tarixi|1939||}} | |Vəfat tarixi = + {{Vəfat tarixi|1939||}} | ||
|Vəfat yeri = | |Vəfat yeri = | ||
Sətir 15: | Sətir 15: | ||
|Dəfn yeri = | |Dəfn yeri = | ||
|Vətəndaşlığı = | |Vətəndaşlığı = | ||
− | |Həyat yoldaşı = | + | |Həyat yoldaşı = Doridnısina Anna İvanovna, Şərifova Sona |
− | |Uşağı = Angelina və Aleksandr (A.İ. | + | |Uşağı = Angelina və Aleksandr (A.İ.Doridnisinadan), Məryəm və İsmayıl (Sona Şərifovadan) |
|Partnyoru = | |Partnyoru = | ||
|Atası = | |Atası = | ||
Sətir 32: | Sətir 32: | ||
|Commons = | |Commons = | ||
}} | }} | ||
− | '''Mustafa Şərifov''' ( | + | '''Mustafa Şərifov''' (1875–+1938) — 19-cu əsrin son rübündən 20-ci əsrin ortalarınadək indiki Azərbaycanın bir neçə bölgəsində və Bakı şəhərində fəaliyyət göstərmiş tanınmış həkim. İlk azərbaycanlı sanitar həkimdir. Rusiya İmperiyası dövründə {{link-interwiki|az=saray katibi|az_mətn=saray müşaviri|başqa_dil=ru|başqa_dildə_başlıq=Надворный советник}} ({{dil-ru|надворный советник}}) mülki məmur rütbəsinə malik olmuş, sovet dövründə [[Əmək qəhrəmanı|Azərbaycan SSR əmək qəhrəmanı]] adı ilə təltif edilmişdir. |
==Haqqında məlumatlar== | ==Haqqında məlumatlar== | ||
− | 4 | + | 16 (4) avqust 1875-ci il tarixdə Qazax qəzasının Yuxarı Əksibara (indiki Yuxarı Əskipara) kəndində anadan olub. |
===Təhsili=== | ===Təhsili=== | ||
Sətir 53: | Sətir 53: | ||
1918 – 1920-ci illərdə əvvəl Bakı şəhər idarəsi səhiyyə şöbəsinin naziri{{Sfn|Mərdanov M, Tahirzadə Ə.|2023|s=320–326}}, sonra Bakı şəhər tibb-sanitar hissəsinin müdiri{{Sfn|Mete Ə.|2008|s=172}}, | 1918 – 1920-ci illərdə əvvəl Bakı şəhər idarəsi səhiyyə şöbəsinin naziri{{Sfn|Mərdanov M, Tahirzadə Ə.|2023|s=320–326}}, sonra Bakı şəhər tibb-sanitar hissəsinin müdiri{{Sfn|Mete Ə.|2008|s=172}}, | ||
− | 1920 – 1922-ci illərdə Bakı İnqilab Komitəsi Səhiyyə Şöbəsində kollegiya üzvü, Bakı | + | 1920 – 1922-ci illərdə Bakı İnqilab Komitəsi Səhiyyə Şöbəsində kollegiya üzvü, Bakı şəhər səhiyyə şöbəsi müdirinin müavini, |
− | 1922-ci ildən Bakı | + | 1922-ci ildən Bakı şəhər səhiyyə şöbəsinin müdiri, |
1923 – 1924-cü illərdə Azərbaycan SSR Xalq Səhiyyə Komissarlığında sanitar-epidemioloji şöbənin müdiri{{Sfn|Весь Баку 1923 год}}{{Sfn|Список медицинских врачей СССР}}. | 1923 – 1924-cü illərdə Azərbaycan SSR Xalq Səhiyyə Komissarlığında sanitar-epidemioloji şöbənin müdiri{{Sfn|Весь Баку 1923 год}}{{Sfn|Список медицинских врачей СССР}}. | ||
Sətir 63: | Sətir 63: | ||
1925 – 1931-ci illərdə Bakı şəhər səhiyyə idarəsi müdirinin müavini<ref name=Q3 group=qeyd/>, | 1925 – 1931-ci illərdə Bakı şəhər səhiyyə idarəsi müdirinin müavini<ref name=Q3 group=qeyd/>, | ||
− | 1936 – 1937-ci illərdə Əmək və Peşə Xəstəlikləri Gigiyeniyası İnstitutunda statistika şöbəsinin müdiri | + | 1936 – 1937-ci illərdə Əmək və Peşə Xəstəlikləri Gigiyeniyası İnstitutunda statistika şöbəsinin müdiri vəzifəsində çalışıb{{Sfn|Mete Ə.|2008|s=172}}{{Sfn|Mərdanov M, Tahirzadə Ə.|2023|s=320–326}}. |
+ | |||
+ | ===Mülki rütbəsi=== | ||
+ | 1908-ci ildə {{link-interwiki|az=saray katibi|az_mətn=saray müşaviri |başqa_dil=ru|başqa_dildə_başlıq=Надворный советник}} mülki məmur rütbəsi alıb{{Sfn|Mərdanov M, Tahirzadə Ə.|2023|s=320–326}}{{Sfn|The National Parliamentary Library of Georgia|с=252}}. | ||
===Təltif və mükafatları=== | ===Təltif və mükafatları=== | ||
− | “[[Əmək qəhrəmanı|Azərbaycan SSR əmək qəhrəmanı]]” adı (15.03.1932) | + | “[[Əmək qəhrəmanı|Azərbaycan SSR əmək qəhrəmanı]]” adı (15.03.1932). |
− | |||
− | |||
− | |||
===Digər=== | ===Digər=== | ||
− | 1897-ci ildə Anna İvanovna | + | 1897-ci ildə Anna İvanovna Doridnisina adlı xristian-pravoslav qızla evlənmək üçün xristianlığın pravoslavlıq təriqətini qəbul edib{{Sfn|The National Parliamentary Library of Georgia|с=252}}. |
1905-ci ilin noyabrında Tiflisdə yaşayırdı; həmin vaxt Tiflisin müsəlman icması nümayəndələrinin toplantısında erməni provokasiyalarına qarşı qəti tədbirlər görmək və azərbaycanlılarla ermənilərin toqquşmasına yol verməmək üçün xüsusi komissiyanın yaradılması qərara alınmışdı. Mustafa Şərifov da həmin komissiyanın üzvü olub{{Sfn|Алиева И.|2009|с=95}}. | 1905-ci ilin noyabrında Tiflisdə yaşayırdı; həmin vaxt Tiflisin müsəlman icması nümayəndələrinin toplantısında erməni provokasiyalarına qarşı qəti tədbirlər görmək və azərbaycanlılarla ermənilərin toqquşmasına yol verməmək üçün xüsusi komissiyanın yaradılması qərara alınmışdı. Mustafa Şərifov da həmin komissiyanın üzvü olub{{Sfn|Алиева И.|2009|с=95}}. | ||
− | 1910-cu ildə yenidən islam dininə qayıdıb və Anna | + | 1910-cu ildə yenidən islam dininə qayıdıb və Anna Doridnisinanı boşayıb{{Sfn|The National Parliamentary Library of Georgia|с=252}}. |
1912-сi ildə əmisi qızı Sona xanım Şərifova ilə evlənib{{Sfn|The National Parliamentary Library of Georgia|с=252}}. | 1912-сi ildə əmisi qızı Sona xanım Şərifova ilə evlənib{{Sfn|The National Parliamentary Library of Georgia|с=252}}. | ||
Sətir 83: | Sətir 83: | ||
===Vəfatı=== | ===Vəfatı=== | ||
− | 1939-cu ildən sonra vəfat etmişdir | + | Vəfat tarixi məlum deyil. Ehtimal edilir ki 1939-cu ilədək həyatda olmuş, 1939-cu ildən sonra vəfat etmişdir. |
== Qeydlər == | == Qeydlər == |
Səhifəsinin 20:03, 16 avqust 2024 tarixinə olan son halı
Mustafa Şərifov | |
---|---|
Şərifov Mustafa İsmayıl oğlu | |
Mustafa Şərifov. |
Mustafa Şərifov (1875–+1938) — 19-cu əsrin son rübündən 20-ci əsrin ortalarınadək indiki Azərbaycanın bir neçə bölgəsində və Bakı şəhərində fəaliyyət göstərmiş tanınmış həkim. İlk azərbaycanlı sanitar həkimdir. Rusiya İmperiyası dövründə saray müşaviri(ru) (rus.: надворный советник) mülki məmur rütbəsinə malik olmuş, sovet dövründə Azərbaycan SSR əmək qəhrəmanı adı ilə təltif edilmişdir.
Haqqında məlumatlar[redaktə | HTML redaktə]
16 (4) avqust 1875-ci il tarixdə Qazax qəzasının Yuxarı Əksibara (indiki Yuxarı Əskipara) kəndində anadan olub.
Təhsili[redaktə | HTML redaktə]
1899-cu ildə Xarkov Universitetinin tibb fakültəsini bitirib.
Əmək fəaliyyəti[redaktə | HTML redaktə]
1900 – 1901-ci illərdə İrəvan quberniyasının Şərur-Dərəliyəz qəzasında kənd həkimi,
1901 – 1904-cü illərdə Cavanşir qəzasının həkimi,
1904 – 1908-cü ildə Nuxa şəhərinin həkimi,
1908 – 1909-cü ildə Cavanşir qəzasında kənd həkimi,
1913 – 1918-ci illərdə Bakı Şəhər İdarəsi Tibb-Sanitariya bürosunda rayon sanitar həkimi, Bakı şəhərinin sanitar həkimi[qeyd 1], şəhər dezstansiyasının müdiri, sanitar təşkilatın müdiri,
1918 – 1920-ci illərdə əvvəl Bakı şəhər idarəsi səhiyyə şöbəsinin naziri[1], sonra Bakı şəhər tibb-sanitar hissəsinin müdiri[2],
1920 – 1922-ci illərdə Bakı İnqilab Komitəsi Səhiyyə Şöbəsində kollegiya üzvü, Bakı şəhər səhiyyə şöbəsi müdirinin müavini,
1922-ci ildən Bakı şəhər səhiyyə şöbəsinin müdiri,
1923 – 1924-cü illərdə Azərbaycan SSR Xalq Səhiyyə Komissarlığında sanitar-epidemioloji şöbənin müdiri[3][4].
1924 – 1925-ci illərdə “Azərneft”in Tibb-Sanitariya İdarəsində kurort hissəsi müdirinin müavini,
1925 – 1931-ci illərdə Bakı şəhər səhiyyə idarəsi müdirinin müavini[qeyd 2],
1936 – 1937-ci illərdə Əmək və Peşə Xəstəlikləri Gigiyeniyası İnstitutunda statistika şöbəsinin müdiri vəzifəsində çalışıb[5][6].
Mülki rütbəsi[redaktə | HTML redaktə]
1908-ci ildə saray müşaviri(ru) mülki məmur rütbəsi alıb[7][8].
Təltif və mükafatları[redaktə | HTML redaktə]
“Azərbaycan SSR əmək qəhrəmanı” adı (15.03.1932).
Digər[redaktə | HTML redaktə]
1897-ci ildə Anna İvanovna Doridnisina adlı xristian-pravoslav qızla evlənmək üçün xristianlığın pravoslavlıq təriqətini qəbul edib[9].
1905-ci ilin noyabrında Tiflisdə yaşayırdı; həmin vaxt Tiflisin müsəlman icması nümayəndələrinin toplantısında erməni provokasiyalarına qarşı qəti tədbirlər görmək və azərbaycanlılarla ermənilərin toqquşmasına yol verməmək üçün xüsusi komissiyanın yaradılması qərara alınmışdı. Mustafa Şərifov da həmin komissiyanın üzvü olub[10].
1910-cu ildə yenidən islam dininə qayıdıb və Anna Doridnisinanı boşayıb[11].
1912-сi ildə əmisi qızı Sona xanım Şərifova ilə evlənib[12].
1912-сi ildə Qafqaz müsəlman xeyriyyə cəmiyyəti üzvlüyünə namizəd olub[13].
Vəfatı[redaktə | HTML redaktə]
Vəfat tarixi məlum deyil. Ehtimal edilir ki 1939-cu ilədək həyatda olmuş, 1939-cu ildən sonra vəfat etmişdir.
Qeydlər[redaktə | HTML redaktə]
- ↑ 1914 və 1916-cı illərdə Bakı şəhərinin sanitar həkimi olması digər mənbələrdə də təsdiqini tapır (bax: Врачи Баку, 1914; Врачи Баку, 1916).
- ↑ 1926 və 1927-ci illərdə Azərbaycan SSR Xalq Səhiyyə Komissarlığında Bakı şəhər səhiyyə şöbəsinin müdirinin müavini vəzifəsində işləməsi digər mənbələrdə də təsdiqini tapır (bax: Народный Комиссариат Здравоохранения, 1926; Городская справочная и адресная книга, 1927).
İstinadlar[redaktə | HTML redaktə]
Ədəbiyyat[redaktə | HTML redaktə]
- Tahirzadə Ə. Ali təhsil tariximizdən // Azərbaycan müəllimi : qəzet. — 2012. — В. 3 fevral. — № 5. Arxivləşdirilib; arxivləşdirmə tarixi: 25 Oct 2017 - 4 Jun 2021.
- Mete Ə. İlk azərbaycanlı sanitar həkim // O torpağın övladları. — Bakı: Nurlan, 2006. — Səhifələrin sayı: 608. — Səh.: 330-331. — 500 nüsx.
- Mete Ə. Şərifov Mustafa İsmayıl oğlu // Loğmanlar. — Nurlan, 2008. — Səhifələrin sayı: 498. — Səh.: 172–173. — 500 nüsx.
- Врачи Баку. 1916 (rus.). https://ourbaku.com/ (1916). Müraciət tarixi: 30 iyul 2021. Arxivləşdirilib (30 iyul 2021)..
- Врачи Баку 1914 год (rus.). https://ourbaku.com/ (1914). Müraciət tarixi: 30 iyul 2021. Arxivləşdirilib (30 iyul 2021)..
- Весь Баку 1923 год. Адресный и справочный указатель. Наркомздрав : [arx. 30.07.2021] : [rus.] // Наш Баку. — 1923. — 10 ноября. — Müraciət tarixi: 30.07.2021.
- Список медицинских врачей СССР : Мужчины - врачи : [arx. 30.07.2021] : [rus.] // Baku Pages. — 1924. — 10 ноября. — Müraciət tarixi: 30.07.2021.
- Здравоохранение. Народный Комиссариат Здравоохранения (1926) deadlink= (rus.). https://ourbaku.com/ (1926). Müraciət tarixi: 30 iyul 2021. Arxivləşdirilib (30 iyul 2021)..
- Весь Баку. Городская справочная и адресная книга на 1927 год (rus.). https://ourbaku.com/ (1927). Müraciət tarixi: 30 iyul 2021. Arxivləşdirilib (30 iyul 2021)..
- Определение Грузино-Имеретинского Синодальной Конторы : По делу врача Мустафы Ага-Шарифова производившемуся в Синодальной Конторы : [arx. 30.07.2021] : [rus.] // The National Parliamentary Library of Georgia. — 1916. — 10 ноября. — 251–256. — Müraciət tarixi: 30.07.2021.
- Алиева И. Политическое и социальноэкономическое положение азербайджанцев Тифлисской Губернии (1846-1917). — Баку: Тахсил, 2009. — С. 95. — 154 с. — 500 экз. Arxivləşdirilib; arxivləşdirmə tarixi: 31 Mar 2016 - 7 Oct 2017.
- Кавказский календарь на 1913 год : Кавказское мусульманское благотворительное общество : [arx. 30.07.2021] : [rus.] // Наш Баку. — 1912. — 10 ноября. — Müraciət tarixi: 30.07.2021.
- Фотография первого санитарного врача Азербайджана Мустафы Шарифова в коллекции музея : [arx. 11.07.2022] : [rus.] // Национальный Музей Истории Азербайджана. — 2022. — 21 июня. — Müraciət tarixi: 15.11.2022.
- Mərdanov M, Tahirzadə Ə. ŞƏRİFOV Mustafa bəy İsmayıl ağa oğlu // 1920-ci ilədək ali məktəblərdə oxumuş azərbaycanlılar (ensiklopedik soraq kitabı). — Bakı: Təhsil, 2023. — VIII cild. — Səh.: 320 – 326.
.
.