9.240 bayt əlavə edildi
, 04:48, 21 oktyabr 2020
[[Kateqoriya:X]][[Kateqoriya:Şəxslər (familiya sırası ilə)|{{Əvvəlcə familiya|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış musiqiçilər]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış görkəmli şəxslər]]{{Musiqiçi
|adı = Xəyyam Mirzəzadə
|orijinal adı = Xəyyam Hadı oğlu Mirzəzadə
|digər adları =
|şəkil = MirzazadePhaiyam.jpg
|şəklin ölçüsü = 250px
|şəklin izahı =
|fəaliyyəti = ifaçı olmayan personal
|ilk adı =
|ləqəbi =
|doğum tarixi = {{Doğum tarixi|1935|10|5}}
|doğum yeri = [[Bakı]], [[Azərbaycan SSR]], [[ZSFSR]], [[SSRİ]]
|vəfat tarixi = {{Vəfat tarixi və yaşı|2018|07|30|1935|10|5}}
|vəfat yeri = [[Bakı]], [[Azərbaycan]]
|vəfat səbəbi =
|dəfn yeri =
|vətəndaşlığı = {{SSRİ}}→<br>{{AZE}}
|milliyyəti =
|peşəsi = [[bəstəkar]]
|mənşə = [[Azərbaycanlı]]
|üslub =
|musiqi aləti =
|səs tembri =
|fəaliyyət illəri=
|albom şirkəti =
|əlaqələri =
|təhsili =
|üzvlüyü =
|mükafatları = {{Azərbaycan SSR xalq artisti|1978}} {{Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi|1972}} {{Azərbaycan SSR dövlət mükafatı|1975}} {{Azərbaycan SSR dövlət mükafatı|1986}} {{Azərbaycan SSR Lenin komsomolu mükafatı|1970}}<br>{{"Şöhrət" ordeni (Azərbaycan)|2000}} {{"Şərəf" ordeni|2010}}
|imzası =
|imzanın eni =
|imzanın izahı =
|saytı =
|vikimənbə =
|vikianbar =
}}
'''Xəyyam Hadı oğlu Mirzəzadə''' — Azərbaycan bəstəkarı, pedaqoq, Lenin komsomolu mükafatı laureatı ([[1970]]), Azərbaycanın əməkdar incəsənət xadimi ([[1972]]), Azərbaycan SSR Dövlət Mükafatı laureatı ([[1975]], [[1986]]), professor ([[1979]]), Azərbaycan SSR xalq artisti ([[1987]]), [["Şöhrət" ordeni (Azərbaycan)|"Şöhrət"]] ([[2000]]), [["Şərəf" ordeni]] laureatı (2010).
== Həyatı ==
Xəyyam Mirzəzadə [[1935]]-ci il [[5 oktyabr|oktyabrın 5-də]] Bakıda anadan olub. [[1957]]-ci ildə Üzeyir Hacıbəyov adına Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasını bitirib. Həmin ildən orada çalışır. 1969-1983-cü illərdə kompozisiya kafedrasının müdiri olub.
Onun əsərləri [[Avstriya]], [[İngiltərə]], [[Macarıstan]], [[Hollandiya]], [[Almaniya]], [[İtaliya]], [[Fransa]] və s. ölkələrdə ifa olunub. 30-dan artıq kinofilmə və 15 dram tamaşasına, estrada və caz pyeslərinə, populyar mahnılara musiqi bəstələmişdir.<ref>[http://www.musigi-dunya.az/Magazine4/articles/25/25.html Solmaz Qasımova — Xəyyam Mirzəzadə haqqda məqalə] sayt [http://www.musigi-dunya.az Musiqi Dünyası]</ref>
Xəyyam Mirzəzadə 52 il Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqının üzvü olduqdan sonra oradan ayrılıb.<ref>[http://news.lent.az/news/45612 LentAz Xəyyam Mirzəzadə: “Azərbaycan bəstəkarlıq məktəbi yoxdur”]</ref>
Görkəmli bəstəkar 30 iyul 2018-ci ildə, 82 yaşında uzun sürən xəstəlikdən sonra evində dünyasını dəyişmişdir.<ref>{{cite web|url=https://www.xezerxeber.az/son_xəbər/213859.html|title=Xalq artisti Xəyyam Mirzəzadə vəfat edib|publisher=xezerxeber.az|language=Azerbaijani|date=30 İyul 2018|accessdate=30 İyul 2018}}</ref> II Fəxri Xiyabanda dəfn olunmuşdur.
== Mükafatları ==
*{{bayraq|Azərbaycan SSR}} [[Azərbaycan SSR Lenin komsomolu mükafatı]] — 1970
*{{bayraq|Azərbaycan SSR}} "[[Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi]]" fəxri adı — 19 aprel 1972<ref name="19.04.1972">[http://www.anl.az/down/he_serencamlar.pdf Ü.Hacıbəyov adına Azərbaycan Dövlət Konservatoriyası işçilərinə fəxri adlar verilməsi haqqında Azərbaycan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin 19 aprel 1972-ci il tarixli '''Fərmanı'''] — '''anl.az''' saytı</ref>
*{{bayraq|Azərbaycan SSR}} [[Azərbaycan SSR dövlət mükafatı]] — 1975, 1986<ref name="dm1976">[http://www.anl.az/down/he_serencamlar.pdf Ədəbiyyat, incəsənət və arxitektura sahəsində 1976-cı il Azərbaycan SSR Dövlət mükafatlarının verilməsi haqqında Azərbaycan KP MK-nın və Azərbaycan SSR Nazirlər Sovetinin 1976-cı il tarixli '''Qərarı'''] — '''anl.az''' saytı</ref>
*{{bayraq|Azərbaycan SSR}} "[[Azərbaycan SSR xalq artisti]]" fəxri adı — 11 dekabr 1987
*{{bayraq|Azərbaycan}} [["Şöhrət" ordeni (Azərbaycan)|Şöhrət ordeni]] — 4 oktyabr 2000
*{{bayraq|Azərbaycan}} [["Şərəf" ordeni]] — 7 oktyabr 2010
== Haqqında ==
Haqqında "Bir ömrün fəsilləri: Xəyyam Mirzəzadə-75" adlı sənədli film çəkilmişdir.<ref>Ələsgərli, K. Bir ömrün fəsilləri: Xəyyam Mirzəzadə-75: [Bəstəkar Xəyyam Mirzəzadəyə həsr olunmuş sənədli film haqqında] //Qobustan: sənət toplusu. — 2011.- № 2.- S.76-78.</ref>
== Əsərləri ==
=== Baletləri ===
* "[[Ağlar və qaralar (balet)]]"(2000)
=== Kamera orkestri üçün ===
* Musiqi (1964)
* Üç xoreoqrafik şəkil (1969)
=== Simfonik orkestr üçün ===
* I Simfoniya (1957)
* II Simfoniya (Triptix, 1970)
* Kiçik lirik süita (1963)
* Oçerklər-63 simfonik poema (1963)
* "Muğan çöllərində" süitası (1967)
=== Xor, solist və simfonik orkestr üçün ===
* "Çiçəklən, Vətənim" (1964) — E. Mahmudovla birgə, sözləri: Zeynal Cabbarzadə
* Partiya haqqında oda (1975) — sözləri: Bəxtiyar Vahabzadə
=== Ağacdan nəfəs alətləri üçün ===
* Sekstet (1962)
=== Misdən nəfəs alətləri üçün ===
* Kvartet (1970)
=== Simli kvartet üçün ===
* I Kvartet (1956)
* II Kvartet (1961)
* Dörd miniatür (1958)
* [[Noraşen]] rəqsləri (1972)
=== Skripka və fortepiano üçün ===
* Sonatina (1950)
* Poema vä sketso (1952)
== Filmoqrafiya ==
{{columns-list|2|
#[[Abidələr danışır (film, 1964)]]
#[[Abşeron ritmləri (film, 1970)]]
#[[Afroditanın qolları (film, 1987)]]
#[[Axınla aşağı (film, 2014)]]
#[[Arxada qalmış gələcək (film, 2004)]]
#[[Arxadan vurulan zərbə (film, 1977)]]
#[[Bağ mövsümü (film, 1985)]]
#[[Bakı eyvanları (film, 1986)]]
#[[Bakıda küləklər əsir (film, 1974)]]
#[[Baş tutmayan ziyafət (film, 1981)]]
#[[Belə də olur (film, 1988)]]
#[[Bir ailəlik bağ evi (film, 1978)]]
#[[Birisigün, gecəyarısı... (film, 1981)]]
#[[Bir ömrün fəsilləri. Bəstəkar Xəyyam Mirzəzadə (film, 2010)]]
#[[Bizim küçə (film, 1961)]]
#[[Bu, Qum adasında olmuşdur (film, 1962)]]
#[[Cazibə qüvvəsi (film, 1964)(film, kinoalmanax)]]
#[[Çay daşı (film, 2001)]]
#[[Daş (film, 1977)]]
#[[Dənizə çıxmaq qorxuludur (film, 1973)]]
#[[Düyün (film, 2008)]]
#[[Əlamət (film, 1982)]]
#[[Ev (film, 2007)]]
#[["Fransız" (film, 1995)]]
#[[Gənc memar (film, 1978)]]
#[[Güllələnmə təxirə salınır!... (film, 2002)]]
#[[Günlərin bir günündə... (film, 1975)]]
#[[Havalansın Xanın səsi (film, 2001)]]
#[[Xatirələr sahili (film, 1972)]]
#[[İlıq dənizdə buz parçası (film, 1983)]]
#[[İliçin döyünən qəlbi (film, 1967)]]
#[[Kinorejissor Arif Babayev (film, 2000)]]
#[[Maestro. Özüm və zaman haqqında. Bəstəkar Xəyyam Mirzəzadə (film, 2011)]]
#[[Mahnı qanadlarında (film, 1973)]]
#[[Meşəyə insan gəlir (film, 1980)]]
#[[Məhv olmuş gündəliklər (film, 1999)]]
#[[Mənim ağ şəhərim (film, 1993)]]
#[[Mənim günahım (film, 1985)]]
#[[Mikayıl Abdullayev (film, 1972)]]
#[[Mir Teymur (film, 2003)]]
#[[O dünyadan salam (film, 1991)]]
#[[Oqtay Ağayev. Ötən günlər (film, 2004)]]
#[[Sonuncu şahid (film, 2004)]]
#[[Yanmış körpülər (film, 2007)]]
#[[Yarımçıq təsərrüfatlar (film, 1988)]]
#[[Yeddi oğul istərəm... (film, 1970)]]
#[[Zirzəmi (film, 1990)]]
}}
== İstinadlar ==
{{İstinad stili}}
{{İstinad siyahısı}}
== Xarici keçidlər ==
* [http://www.youtube.com/watch?v=xw4BD555FVQ Bir ömrün fəsilləri. Bəstəkar Xəyyam Mirzəzadə — veriliş] sayt [http://www.youtube.com/ Youtube]
* [http://music.day.az/az/712-xeyyam-mirzezade-gezinti Xəyyam Mirzəzadə — "Axşama doğru" və "Gəzinti" musiqi parçaları]
* [http://www.youtube.com/watch?v=M8J8taFROJk İlhamə Quliyeva — Sırğalar (Sırğamın qaşı zümrüd)] sayt [http://www.youtube.com/ Youtube]
* [http://www.youtube.com/watch?v=zjGlwcVR08w Oqtay Ağayev — Köhnə qayalar] — sözlər: [[Anar]]
* [http://www.youtube.com/watch?v=w-x45JxD6Ek Xəyyam Mirzəzadə — Kapriççio] sayt [http://www.youtube.com/ Youtube]
* [http://www.youtube.com/watch?v=zD0q-rlJ9U4 Xəyyam Mirzəzadə — Triptix, I hissə] sayt [http://www.youtube.com/ Youtube]
* [http://www.youtube.com/watch?v=uPQmpjQfr5w Xəyyam Mirzəzadə — Triptix, II hissə] sayt [http://www.youtube.com/ Youtube]
* [http://www.youtube.com/watch?v=dX36YivUVW8 Xəyyam Mirzəzadə — Triptix, III hissə] sayt [http://www.youtube.com/ Youtube]
== Həmçinin bax ==
* [[Hadi Mirzəzadə]]
* [[Çimnaz Mirzəzadə]]
* [[Ağlar və qaralar (balet)]]
[[arz:خايام ميرزازاد]][[az:Xəyyam Mirzəzadə]][[en:Khayyam Mirzazade]][[es:Khayyam Mirzazade[[]]fr:Khayyam Mirzazade]][[hy:Խայյամ Միրզեզադե]][[ru:Мирзазаде, Хайям Хады оглы]][[simple:Khayyam Mirzazade]]