Diqqət! 4 aprel 2024-cü il tarixdən saytın yeni versiyası sheki.org domenində fəaliyyət göstərir. Bu köhnə versiyadır və yenilənməsi məhdudlaşdırılıb. Lakin 6 yanvar 2025-ci il tarixədək bu vəziyyətdə internetdə qalacaqdır...

"İvan Parfyonov" səhifəsinin versiyaları arasındakı fərqlər

Şəki Ensiklopediyası səhifəsi
Jump to navigation Jump to search
Sətir 15: Sətir 15:
 
|Mənsubiyyəti        =
 
|Mənsubiyyəti        =
 
|Qoşun növü          =  
 
|Qoşun növü          =  
|Xidmət illəri        = 1794-1816
+
|Xidmət illəri        = 1794–1816
 
|Rütbə                = polkovnik
 
|Rütbə                = polkovnik
 
|Hissə                =  [[17-ci yeger alayı]]
 
|Hissə                =  [[17-ci yeger alayı]]
Sətir 23: Sətir 23:
 
|Əlaqələr            =
 
|Əlaqələr            =
 
|İstefada            =
 
|İstefada            =
|Mükafatları          = 3-cü dərəcəli Müqəddəs Anna Ordeni
+
|Mükafatları          = {{III dərəcəli "Müqəddəs Anna" ordeni}}
 
|İmzası              =  
 
|İmzası              =  
 
|İmzanın eni          =  
 
|İmzanın eni          =  
Sətir 29: Sətir 29:
 
}}
 
}}
  
'''İvan İvanoviç Parfyonov''' [[17-ci yeger alayı]]nın komandiri (1810-1816).  
+
'''İvan İvanoviç Parfyonov''' (1778–1816) — Rusiya İmperator Ordusunun zabiti, polkovnik, [[17-ci yeger alayı|17-ci yeger alayının]] komandiri.
  
==Həyat və fəaliyyəti==
+
==Haqqında məlumatlar==
16 yaşında Kuban Yeger korpusunun 4-cü batalyonunda kapral kimi hərbi xidmətə başlamışdır. 1797-ci ildə 18-ci Yeger polkunun unter-zabit heyətinə daxil olmuş, iki il sonra podporuçik rütbəsi almışdır. 1796-cı ildən hərbi əməliyyatlarda iştirak edib. Bambak ekspedisiyası zamanı podpruçik rütbəsi alıb. [[Gəncə qalasının işğalı|Gəncənin mühasirəsi]] zamanı rota komandiri idi. Gəncənin tutulmasına görə III dərəcəli Müqəddəs Anna ordeni ilə təltif olunmuşdur. 1805-ci ildə mayor, bundan cəmi iki il sonra isə podpolkovnik rütbəsi alıb.  Bir müddət Gəncə qalasının komendantı da olmuşdur.  
+
1778-ci ildə anadan olub.
  
===1805-ci ilin iyun ayında karyerasında uğursuzluq ===
+
===Hərbçi fəaliyyəti===
Bu zaman Şəki xanlığı ərazisində - Səlim xanın iqamətgahı olan [[Nuxa qalası]]ndan 20 verst (təxm. 21 km.) kənardakı hərbi düşərgədə,  17-ci [[yeger]] (ovçular) alayının İvan Parfyonovun başçılıq etdiyi  dəstəsi vardı. Dəstə Tiflis müşketyor alayından olan 285 nəfərdən ibarət idi və onların da istifadəsində 2 top vardı.  
+
16 yaşında Kuban Yeger korpusunun 4-cü batalyonunda kapral kimi hərbi xidmətə başlayıb.  
  
Rus hərb tarixçisi [[Nikolay Dubrovin]]in yazdığına görə,
+
1797-ci ildə 18-ci Yeger polkunun unter-zabit heyətinə daxil edilib.
{{Sitatın əvvəli}}
 
[[Şəkil:Dubrovin NF.jpg|thumb|left|Rus hərb tarixçisi Nikolay Fyodoroviç Dubrovin]]
 
''Səlim xan İbrahim xanın öldürülməsindən xəbərdar olan kimi, mayor Parfyonovun yanına adam göndərib, təcili öz yanına gəlməsini istəyir. Səlim xanın göndərdiyi adam Parfyonova deyir ki, xan onunla təcili görüşmək istəyir, guya, iranlıların onun xanlığına yaxınlaşması barədə ciddi bir məlumat alıb və niyyəti də budur ki, rus dəstəsi ilə öz qoşununu birləşdirib sərhəddə doğru - düşməni qarşılamağa getsin. Parfyonov Səlim xanın dəvətini qəbul edir, bir adütant və 15 nəfər mühafizəçi [[Kazaklar|kazak]] ilə birlikdə səhər tezdən düşərgəni tərk edir. [[Şəki (şəhər)|Nuxaya]] 7 [[verst]] qalanda, Səlim xanın 3 min nəfərlik hərbi düşərgəsi ilə qarşılaşır. Qarşılaşdığı bu mənzərə onu iranlıların yaxınlaşması barədə şayiənin doğru olmasına daha da inandırır və heç nədən şübhələnmədən Səlim xanın hərbi düşərgəsinə gedir. Onu burada xanın məmurlarından biri qarşılayır, onunla müxtəlif məsələlər barədə 4 saat söhbət etdikdən sonra, adütantı ilə birlikdə öz çadırına dəvət edir, özü isə onların gəlişi barədə xana məlumat vermək adıyla çıxıb gedir. 1 saatdan sonra 100 nəfər silahlı şəkili onun mühafizəçi kazaklarına qəfildən hücum edirlər, bəzisini qılıncdan keçirirlər və bəzisini isə tərksilah edirlər. Şəkililər kazakların paltarlarını cırırlar, onları bir alt paltarında saxlayıb əllərini arxadan bağlayırlar və atlarını da götürürlər. Eyni vaxtda 6 nəfər əlində sıyrılmış xəncərlə Parfyonovun olduğu çadıra soxulur, onu da yerə yıxıb ağzını bağlayırlar, bütün qiymətli əşyalarını və pullarını götürürlər, əllərini arxadan bağlayıb, belə bir vəziyyətdə, piyada, qova-qova və güclü mühafizə altında Nuxa qalasına aparırlar. Lakin bir-neçə saat Nuxa qalasında zindanda saxladıqdan sonra yenidən həmin yerə - Səlim xanın düşərgəsinə, gətirirlər və burada axşam ona bildirirlər ki, onları azad edirlər, bu şərtlə ki, başçılıq etdiyi dəstəni Şəki xanlığı ərazisindən çıxartsın.''
 
  
''Parfyonov gecə vaxtı öz düşərgəsinə qayıdır, orada ona məlumat verirlər ki, gündüz Şəki qoşunları düşərgəyə  yaxınlaşıbmış və düşərgədən atəş açılmasına baxmayaraq, şəkililər rusların düşərgə ətrafında otlayan atlarını qovub dağıdıblarmış.''
+
1796-cı ildən hərbi əməliyyatlarda iştirak edib.  
  
''Səhər rus hərbi düşərgəsi Şəki qoşunu tərəfindən mühasirəyə alınır və ruslardan tələb olunur ki, onlar həmin saat Şəki xanlığı ərazisini tərk etsinlər''.
+
1803-cü ilin sonunda Gəncənin mühasirəsi zamanı rota komandiri idi.  
{{Sitatın sonu}}
 
  
Beləliklə, Cənubi Qafqazda ilk dəfə olaraq rus qoşunu tutduğu mövqeni tərk etməyə məcbur edilir. Bu hadisə barədə Parfyonovun [[24 iyun]] (Yuli təqvimi ilə: 12 iyun) tarixli raportunda məlumat verdiyini nəzərə alsaq, onun [[23 iyun]] tarixində həbs edildiyini, rus qoşunlarının isə 1 gün sonra - [[24 iyun]] tarixində, Şəki xanlığı ərazisini tərk etdiyini güman etmək olar.
+
1806-ci ilin ortalarında Nuxa qalasının 20 verstiyində (təxm. 21 km) yerləşən rus hərbi düşərgəsindəki 285 nəfərlik və iki toplu [[ru:Отряд (военное дело)|dəstənin]] komandiri idi. Şəki xanı [[Səlim xan]] onu öz yanına çağıraraq Şəki xanlığı ilə Rusiya İmperiyası arasında bağılanmış 1805-ci il Kürəkçay sazişinin qüvvədən düşdüyünü bildirmiş və dərhal Şəki xanlığı ərazisindəki rus qoşununun Şəki xanlığı ərazisindən çıxarılmasını tələb etmişdir. Beləliklə, Cənubi Qafqazda ilk dəfə olaraq rus qoşunu tutduğu mövqeni tərk etməyə məcbur edilir. Bu hadisə barədə Parfyonovun 24 iyun (Yuli təqvimi ilə: 12 iyun) tarixli raportunda məlumat verdiyini nəzərə alsaq, onun 23 iyun tarixdə Səlim xanın yanına dəvət edildiyini, başçılıq etdiyi dəstənin isə 1 gün sonra 24 iyun tarixində, Şəki xanlığı ərazisini tərk etdiyini güman etmək olar. Rus hərb tarixçiləri bu hadisəni Cənubi Qafqazda qalibiyyətlə hərəkət edən rus ordusu üçün biabırçılıq kimi qiymətləndiriblər.
  
Rus hərb tarixçisi bu hadisəni Cənubi Qafqazda qalibiyyətlə hərəkət edən rus ordusu üçün biabırçılıq kimi qiymətləndirmişdi.
+
Bir müddət Gəncə qalasının komendantı olub.
 +
 
 +
===Hərbi rütbələri===
 +
1799-cu ildə podporuçik, sonra Bambak ekspedisiyası zamanı podpruçik,
 +
 
 +
1805-ci ildə mayor,
 +
 
 +
1807-ci ildə isə podpolkovnik rütbəsi alıb. 
 +
 
 +
===Təltif və mükafatları===
 +
* III dərəcəli [[Müqəddəs Anna ordeni]] – Gəncənin tutulmasına görə (1804)
 +
 
 +
===Vəfatı===
 +
4 may (22 aprel) 1816-cı il tarixdə – 38 yaşında, vəfat edib.
  
 
==Ədəbiyyat==
 
==Ədəbiyyat==

19:56, 3 may 2022 versiyası

İvan İvanoviç Parfyonov
Иван Иванович Парфёнов
Doğum tarixi 1778(1778-Şablondakı doğum və ya ölüm tarixində texniki yanlışlıq var!-00)
Vəfat tarixi (22 aprel) 4 may 1816 (38 yaşında)
Vətəndaşlıq Rusiya İmperiyası
Hərbi fəaliyyəti
Xidmət illəri 1794–1816
Rütbə polkovnik
Hərbi hissə 17-ci yeger alayı
Vəzifəsi polk komandiri
Təltifləri III dərəcəli Müqəddəs Anna ordeni

İvan İvanoviç Parfyonov (1778–1816) — Rusiya İmperator Ordusunun zabiti, polkovnik, 17-ci yeger alayının komandiri.

Haqqında məlumatlar

1778-ci ildə anadan olub.

Hərbçi fəaliyyəti

16 yaşında Kuban Yeger korpusunun 4-cü batalyonunda kapral kimi hərbi xidmətə başlayıb.

1797-ci ildə 18-ci Yeger polkunun unter-zabit heyətinə daxil edilib.

1796-cı ildən hərbi əməliyyatlarda iştirak edib.

1803-cü ilin sonunda Gəncənin mühasirəsi zamanı rota komandiri idi.

1806-ci ilin ortalarında Nuxa qalasının 20 verstiyində (təxm. 21 km) yerləşən rus hərbi düşərgəsindəki 285 nəfərlik və iki toplu komandiri idi. Şəki xanı Səlim xan onu öz yanına çağıraraq Şəki xanlığı ilə Rusiya İmperiyası arasında bağılanmış 1805-ci il Kürəkçay sazişinin qüvvədən düşdüyünü bildirmiş və dərhal Şəki xanlığı ərazisindəki rus qoşununun Şəki xanlığı ərazisindən çıxarılmasını tələb etmişdir. Beləliklə, Cənubi Qafqazda ilk dəfə olaraq rus qoşunu tutduğu mövqeni tərk etməyə məcbur edilir. Bu hadisə barədə Parfyonovun 24 iyun (Yuli təqvimi ilə: 12 iyun) tarixli raportunda məlumat verdiyini nəzərə alsaq, onun 23 iyun tarixdə Səlim xanın yanına dəvət edildiyini, başçılıq etdiyi dəstənin isə 1 gün sonra – 24 iyun tarixində, Şəki xanlığı ərazisini tərk etdiyini güman etmək olar. Rus hərb tarixçiləri bu hadisəni Cənubi Qafqazda qalibiyyətlə hərəkət edən rus ordusu üçün biabırçılıq kimi qiymətləndiriblər.

Bir müddət Gəncə qalasının komendantı olub.

Hərbi rütbələri

1799-cu ildə podporuçik, sonra Bambak ekspedisiyası zamanı podpruçik,

1805-ci ildə mayor,

1807-ci ildə isə podpolkovnik rütbəsi alıb.

Təltif və mükafatları

Vəfatı

4 may (22 aprel) 1816-cı il tarixdə – 38 yaşında, vəfat edib.

Ədəbiyyat

  1. Бобровский Павел Осипович. История 13-го Лейб-Гренадерского Эриванского Его Величества полка за 250 лет. Часть третья. C. 168-169 .
  2. Дубровин Н. Ф. История войны и владычества русских на Кавказе // История войны и владычества русских на Кавказе. — : Тип. Департамента уделов, 1887. — Т. V. — С. 56-60.