Şəki Ensiklopediyası

Changes

Şəki Xan qəbiristanlığındakı epiqrafik abidələr (başlanğıc kodu nəzərdən keçir)

21:27, 3 dekabr 2023 versiyası

161 bayt əlavə edildi ,  21:27, 3 dekabr 2023
Nəzərə çarpan dəyişiklik yoxdur.
Sətir 3: Sətir 3:  
  |Orijinal adı            =  
 
  |Orijinal adı            =  
 
  |Şəkil                    = Sheki_khan_gebiristanligi,_umumi.jpg
 
  |Şəkil                    = Sheki_khan_gebiristanligi,_umumi.jpg
−
  |Şəkilaltı mətn          = Şəki şəhərindəki [[Xan məscidi]] və Xan qəbiristanlığı
+
  |Şəkilaltı mətn          = Şəki şəhərindəki [[Xan məscidi]] və [[Xan qəbiristanlığı]]
 
  |Şəklin eni              =  
 
  |Şəklin eni              =  
 
  |Status                  =  
 
  |Status                  =  
Sətir 48: Sətir 48:     
== Ümumi məlumat ==
 
== Ümumi məlumat ==
−
[[Xan məscidi (Şəki)|Şəki Xan məscidinın]] şərq tərəfində yerləşən Şəki Xan qəbiristanlığında vaxtilə 15-20-yə qədər yazılı başdaşı olmuşdur{{sfn|Nemətova M.S.|1961|p=18-37}}. Hal-hazırda orada cəmi 10 yazılı başdaşı və  bir yazılı qəbirüstü abidə var.
+
[[Xan məscidi (Şəki)|Şəki Xan məscidinın]] şərq tərəfində yerləşən Şəki Xan qəbiristanlığında vaxtilə 15-20-yə qədər yazılı başdaşı olmuşdur{{sfn|Nemətova M.S.|1961|p=19-37}}. Hal-hazırda orada cəmi 10 yazılı başdaşı və  bir yazılı qəbirüstü abidə var.
   −
Qəbiristanlıqdakı 9 başdaşının kitabəsi haqqında [[Məşədixanım Nemət]] 1961-ci ildə elmi nəşrdə dərc olunmuş məqaləsində{{sfn|Nemətova M.S.|1961|p=18-37}},  bir neçə başdaşı haqqında isə 1984-cü və 2001-ci ildə çap olunmuş kitablarında{{sfn|Нейматова М.С.|1981|p=}}{{sfn|Нейматова М.С.|2001|p=108}}  məlumat vermişdir. Bir başdaşı hissəsi üzərindəki kitabəni 2009-cu ildə [[Aydın Məmmədov (jurnalist)|Aydın Məmmədov]] oxumuş və həmin başdaşının [[İsmayıl xan Xoyski|İsmayıl xanın]] qızı Saadət bəyimə aid olduğunu ilk dəfə müəyyənləşdirmişdir{{sfn|Məmmədov A.S.|2009|p=4}}. 2018-ci ilin sonlarında isə [[AMEA Şəki Regional Elmi Mərkəzi]] qəbristanlıqdakı epiqrafik abidələrin kompleks tədqiqinə başlayıb.
+
Qəbiristanlıqdakı 9 başdaşının kitabəsi haqqında [[Məşədixanım Nemət]] 1961-ci ildə elmi nəşrdə dərc olunmuş məqaləsində{{sfn|Nemətova M.S.|1961|p=19-37}},  bir neçə başdaşı haqqında isə 1984-cü və 2001-ci ildə çap olunmuş kitablarında{{sfn|Нейматова М.С.|1981|p=}}{{sfn|Нейматова М.С.|2001|p=108}}  məlumat vermişdir. 2009-cu ildə [[Aydın Məmmədov (jurnalist)|Aydın Məmmədov]] bir başdaşı hissəsi üzərindəki vəfat tarixinin [[İsmayıl xan Xoyski|İsmayıl xanın]] qızı Saadət bəyimin vəfat tarixi ilə üst-üstə düşməsi və həmin başdaşının Saadət bəyimin qızı [[Səltənət bəyim Xoyskaya|Səltənət bəyimin]] başdaşı ilə eyni üslubda olmasına görə həmin başdaşının Saadət bəyimə aid olması fikrini irəli sürmüşdür{{sfn|Məmmədov A.S.|2009|p=4}}.  
   −
Qəbiristanlıqda Şəki xanlarından cəmi birinin — [[Fətəli xan (Şəki xanı)|Fətəli xanın]], qəbrinin üzərində başdaşı var. Onun 1831-ci ildə Həştərxanda vəfat etmiş qardaşı [[Məhəmmədhəsən xan (Şəki xanı)|Məhəmmədhəsən xan]]ın da bu qəbiristanlıqda dəfn edilməsi{{sfn|Tahirzadə Ə.Ş.|2005|p=277}}, atası [[Məhəmmədhüseyn xan Müştaq|Məhəmmədhüseyn xanın]] isə Xan məscidinin mehrabı içində dəfn edilməsi{{sfn|Salman Mümtaz|1925|p=}} məlum olsa da başdaşıları aşkar edilməmişdir.
+
Qəbiristanlıqda Şəki xanlarından cəmi birinin — [[Fətəli xan (Şəki xanı)|Fətəli xanın]], qəbrinin üzərində başdaşı var. Onun 1831-ci ildə Həştərxanda vəfat etmiş qardaşı [[Məhəmmədhəsən xan (Şəki xanı)|Məhəmmədhəsən xanın]] da bu qəbiristanlıqda dəfn edilməsi{{sfn|Tahirzadə Ə.Ş.|2005|p=277}}, atası [[Məhəmmədhüseyn xan|Məhəmmədhüseyn xanın]] isə Xan məscidinin mehrabı içində dəfn edilməsi{{sfn|Salman Mümtaz|1925|p=}} məlum olsa da başdaşıları aşkar edilməmişdir.
   −
Heç bir şübhə yoxdur ki, gəncəli [[Cavad xan|Cavad xanın]] arvadının da qəbri buradadır; mənbədə göstərilir ki, Cavad xan ruslarla döyüşdə öldürüldükdən sonra onun arvadı Nuxaya qayıtmış (Məhəmmədhəsən xanın bacısı idi) və 1830-cu ildə burada dünyasını dəyişmişdir{{sfn|AKAK, səh.: 905|1875|p=}}.
+
Heç bir şübhə yoxdur ki, Gəncə xanı [[Cavad xan|Cavad xanın]] arvadının da qəbri buradadır; mənbədə göstərilir ki, Cavad xan ruslarla döyüşdə öldürüldükdən sonra onun arvadı Nuxaya qayıtmış (Məhəmmədhəsən xanın bacısı idi) və 1830-cu ildə burada vəfat etmişdir{{sfn|AKAK, səh.: 905|1875|p=}}.
   −
2010-cu ilin əvvəllərində salamat vəziyyətdə olan bir bütöv başdaşı və bir neçə başdaşı hissəsi qəbristanlıqdan götürülərək R.B.Əfəndiyev adına Şəki Tarix-Diyarşünaslıq muzeyinə aparılmışdır{{sfn|Məmmədov A.S.|2010|p=}} və indiyə qədər orada saxlanılmaqdadır. Xan qəbristanlığından götürülmüş bütöv başdaşı Azərbaycanın görkəmli dövlət xadimi [[Fətəli xan Xoyski]]nin atabir bacısı [[Səltənət bəyim|Səltənət bəyimə]], başdaşı qəlpələrindən biri isə Səltənət bəyimin anası Səadət bəyimə ([[İsmayıl xan Xoyski|İsmayıl xan Xoyskinin]] qızı) aid idi.
+
2010-cu ilin əvvəllərində salamat vəziyyətdə olan bir bütöv başdaşı və bir neçə başdaşı hissəsi qəbristanlıqdan götürülərək [[Rəşid bəy Əfəndiyev adına Şəki Tarix-Diyarşünaslıq Muzeyi|R.B.Əfəndiyev adına Şəki Tarix-Diyarşünaslıq muzeyinə]] aparılmışdır{{sfn|Məmmədov A.S.|2010|p=}} və indiyə qədər orada saxlanılmaqdadır. Xan qəbristanlığından götürülmüş bütöv başdaşı Azərbaycanın görkəmli dövlət xadimi [[Fətəli xan Xoyski|Fətəli xan Xoyskinin]] atabir bacısı [[Səltənət bəyim|Səltənət bəyimin]] qəbrinin üstündəki başdaşı idi.
    
== Siyahı ==
 
== Siyahı ==
Sətir 71: Sətir 71:  
rect 1171 617 1251  741 [[#Tutu ağanın başdaşı|Tutu ağanın başdaşı]]
 
rect 1171 617 1251  741 [[#Tutu ağanın başdaşı|Tutu ağanın başdaşı]]
 
rect 1497 670 1543  717[[#Hacı Ağa Nigarın/Zeynəbin başdaşı|Hacı Ağa Nigarın/Zeynəbin başdaşı]]
 
rect 1497 670 1543  717[[#Hacı Ağa Nigarın/Zeynəbin başdaşı|Hacı Ağa Nigarın/Zeynəbin başdaşı]]
−
poly 1583 650 1583 713 1642 709 1642 650 [[#Bulaq kitabəsi|Bulaq kitabəsi]]
+
poly 1583 650 1583 713 1642 709 1642 650 [[#Qəbirüstü abidə|Qəbirüstü abidə]]
 
poly 2215 484 2215 712 2355 702 2351 474 [[#Cəmilə xanımın başdaşı|Cəmilə xanımın başdaşı]]
 
poly 2215 484 2215 712 2355 702 2351 474 [[#Cəmilə xanımın başdaşı|Cəmilə xanımın başdaşı]]
 
poly 2355 486 2359 695 2490 675 2486 475 [[#Kərim ağa Şəkixanovun başdaşı|Kərim ağa Şəkixanovun başdaşı]]
 
poly 2355 486 2359 695 2490 675 2486 475 [[#Kərim ağa Şəkixanovun başdaşı|Kərim ağa Şəkixanovun başdaşı]]
Sətir 103: Sətir 103:  
| colspan=5 |{{görünən haşiyə|Göyçək xanımın başdaşı}}
 
| colspan=5 |{{görünən haşiyə|Göyçək xanımın başdaşı}}
 
|-style="background:#D0F0C0"
 
|-style="background:#D0F0C0"
−
|[[Şəkil:Sheki khan gebiristanligi.jpg|200px]]|| Göyçək xanım<br> [[Məhəmmədhüseyn xan Müştaq|Məhəmmədhüseyn]] xan qızı|| ||1849, may/iyun ayı<br>(Hicri 1265-ci il ilin rəcəb ayı)
+
|[[Şəkil:Sheki khan gebiristanligi.jpg|200px]]|| Göyçək xanım<br> [[Məhəmmədhüseyn xan|Məhəmmədhüseyn]] xan qızı|| ||1849, may/iyun ayı<br>(Hicri 1265-ci il ilin rəcəb ayı)
 
||
 
||
 
|-
 
|-
Sətir 152: Sətir 152:  
|-style="background:#D0F0C0"
 
|-style="background:#D0F0C0"
 
|[[Şəkil:Abdulhemid aga.jpg|200px]]|| Əbdülhəmid ağa<br>Əbdülhəşım ağa oğlu|| ||1854/55-ci il<br>(Hicri 1271-ci il)
 
|[[Şəkil:Abdulhemid aga.jpg|200px]]|| Əbdülhəmid ağa<br>Əbdülhəşım ağa oğlu|| ||1854/55-ci il<br>(Hicri 1271-ci il)
−
||
+
||Baş daşı kitabəsində öz əcəli ilə ölmədiyi, öldürüldüyü qeyd olunub.
 
|-
 
|-
 
| colspan=5 |
 
| colspan=5 |
Sətir 175: Sətir 175:  
| colspan=5 |{{görünən haşiyə|Səltənət bəyimin başdaşı}}
 
| colspan=5 |{{görünən haşiyə|Səltənət bəyimin başdaşı}}
 
|-style="background:#CFFF9F"
 
|-style="background:#CFFF9F"
−
|[[Şəkil:Seltenet beyim.jpg|200px]]|| [[Səltənət bəyim|Səltənət bəyim]]<br />[[İskəndər xan Xoyski|İskəndər xan]] qızı|| ||05.01.1869-cu il<br />(Hicri 22.09.1285-cı il)
+
|[[Şəkil:Seltenet beyim.jpg|200px]]|| [[Səltənət bəyim|Səltənət bəyim]]<br />[[İskəndər xan Xoyski|İskəndər xan]] qızı|| ||06.01.1869-cu il<br />(Hicri 22.09.1285-cı il)
 
|| 2010-cu ilin əvvəllərində salamat vəziyyətdə olan bu başdaşı bir neçə başdaşı hissəsi ilə birlikdə qəbristanlıqdan götürülərək R.b.əfəndiyev adına Şəki Tarix-Diyarşünaslıq muzeyinə aparılmış{{sfn|Məmmədov A.S.|2010|p=}} və indiyə qədər orada saxlanılmaqdadır. Səltənət bəyim Azərbaycanın görkəmli dövlət xadimi Fətəli xan Xoyskinin atabir bacısı idi.  
 
|| 2010-cu ilin əvvəllərində salamat vəziyyətdə olan bu başdaşı bir neçə başdaşı hissəsi ilə birlikdə qəbristanlıqdan götürülərək R.b.əfəndiyev adına Şəki Tarix-Diyarşünaslıq muzeyinə aparılmış{{sfn|Məmmədov A.S.|2010|p=}} və indiyə qədər orada saxlanılmaqdadır. Səltənət bəyim Azərbaycanın görkəmli dövlət xadimi Fətəli xan Xoyskinin atabir bacısı idi.  
 
|-
 
|-
Sətir 189: Sətir 189:  
|-
 
|-
 
|-style="background:#98CF99" align="center"
 
|-style="background:#98CF99" align="center"
−
| colspan=5 |{{görünən haşiyə|Bulaq kitabəsi}}
+
| colspan=5 |{{görünən haşiyə|Qəbirüstü abidə}}
 
|-style="background:#D0F0C0"
 
|-style="background:#D0F0C0"
 
|[[Şəkil:Bulaq 1275.jpg|200px]]||Məhəmməd paşa <br />Əhməd xan oğlu||20 may <br />1859<br />(Hicri 17 şəvval 1275-ci il) ||5 oktyabr 1920-ci il<br />(Hicri 21 məhərrəm 1339-cu il)
 
|[[Şəkil:Bulaq 1275.jpg|200px]]||Məhəmməd paşa <br />Əhməd xan oğlu||20 may <br />1859<br />(Hicri 17 şəvval 1275-ci il) ||5 oktyabr 1920-ci il<br />(Hicri 21 məhərrəm 1339-cu il)
−
|| Bulaq daşı üzərinə həkk olunmuş kitabə.
+
|| Qəbirüstü abidə üzərinə həkk olunmuş kitabə.
 
|}</div>
 
|}</div>
   Sətir 199: Sətir 199:     
== İstifadə edilmiş mənbələr ==
 
== İstifadə edilmiş mənbələr ==
−
*{{məqalə
+
# {{məqalə
 
  |müəllif        = [[Məşədixanım Nemətova|Nemətova M.S.]]
 
  |müəllif        = [[Məşədixanım Nemətova|Nemətova M.S.]]
 
  |başlıq          = Nuxa “Xan qəbiristanlığı”ndakı başdaşıların kitabələri haqqında
 
  |başlıq          = Nuxa “Xan qəbiristanlığı”ndakı başdaşıların kitabələri haqqında
Sətir 221: Sətir 221:  
  |pmid            =  
 
  |pmid            =  
 
}}
 
}}
−
*{{kitab3
+
# {{kitab3
 
  | müəllif        = [[Ədalət Tahirzadə|Tahirzadə Ə.Ş.]]
 
  | müəllif        = [[Ədalət Tahirzadə|Tahirzadə Ə.Ş.]]
 
  | hissə          =  
 
  | hissə          =  
Sətir 244: Sətir 244:  
  | ref            = Tahirzadə Ə.Ş.
 
  | ref            = Tahirzadə Ə.Ş.
 
}}
 
}}
−
 
+
# {{kitab3
−
*{{kitab3
   
  | müəllif        = Нейматова М.С.
 
  | müəllif        = Нейматова М.С.
 
  | hissə          =  
 
  | hissə          =  
Sətir 268: Sətir 267:  
  | ref            = Нейматова М.С.
 
  | ref            = Нейматова М.С.
 
}}
 
}}
−
*{{kitab3
+
# {{kitab3
 
  | müəllif        = Неймат М.С.
 
  | müəllif        = Неймат М.С.
 
  | hissə          =  
 
  | hissə          =  
Sətir 291: Sətir 290:  
  | ref            = Нейматова М.С.
 
  | ref            = Нейматова М.С.
 
}}
 
}}
−
*{{AKAK+|62|905|910}}
+
# {{AKAK+|62|905|910}}
−
*{{məqalə
+
# {{məqalə
 
  |müəllif        = [[Aydın Məmmədov (jurnalist)|Məmmədov A.S.]]
 
  |müəllif        = [[Aydın Məmmədov (jurnalist)|Məmmədov A.S.]]
 
  |başlıq          = F. x. Xoyskinin bacısının baş daşı Şəki Xan qəbristanlığından “yığışdırılmış”dır!  
 
  |başlıq          = F. x. Xoyskinin bacısının baş daşı Şəki Xan qəbristanlığından “yığışdırılmış”dır!  
Sətir 314: Sətir 313:  
  |pmid            =  
 
  |pmid            =  
 
}}
 
}}
−
*{{məqalə
+
# {{məqalə
 
  |müəllif        = Məmmədov A.S.
 
  |müəllif        = Məmmədov A.S.
 
  |başlıq          = Ədalət Tahirzadənin “Şəkinin tarixi qaynaqlarda” kitabı
 
  |başlıq          = Ədalət Tahirzadənin “Şəkinin tarixi qaynaqlarda” kitabı
Sətir 336: Sətir 335:  
  |pmid            =  
 
  |pmid            =  
 
}}
 
}}
−
*{{məqalə
+
# {{məqalə
 
  |müəllif        = Məmmədov A.S.
 
  |müəllif        = Məmmədov A.S.
 
  |başlıq          = Şəki Xan qəbiristanlığı
 
  |başlıq          = Şəki Xan qəbiristanlığı
Sətir 358: Sətir 357:  
  |pmid            =  
 
  |pmid            =  
 
}}
 
}}
−
*{{kitab3
+
# {{kitab3
 
  | müəllif        =  
 
  | müəllif        =  
 
  | hissə          =  
 
  | hissə          =  
Sətir 382: Sətir 381:  
}}
 
}}
   −
== Həmçinin bax ==
+
== Həmçinin, bax: ==
 
*[[Xan məscidi (Şəki)]]
 
*[[Xan məscidi (Şəki)]]
−
{{Yaxşı siyahı}}
+
 
 +
{{Yoxlanılmış siyahı}}  
 +
 
 +
{{Yoxlanılmış məqalə}}
 +
 
 
[[az:Şəki Xan qəbiristanlığındakı epiqrafik abidələr]]
 
[[az:Şəki Xan qəbiristanlığındakı epiqrafik abidələr]]
 
[[ru:Эпиграфические памятники на Ханском кладбище (Шеки)]]
 
[[ru:Эпиграфические памятники на Ханском кладбище (Шеки)]]
Mənbə — "https://shaki.info/wiki/Xidməti:MobileDiff/23822...56883"