Diqqət! 4 aprel 2024-cü il tarixdən saytın yeni versiyası sheki.org domenində fəaliyyət göstərir. Bu köhnə versiyadır və yenilənməsi məhdudlaşdırılıb. Lakin 6 yanvar 2025-ci il tarixədək bu vəziyyətdə internetdə qalacaqdır...

Changes

Jump to navigation Jump to search
Sətir 1: Sətir 1: −
[[Kateqoriya:Ə]]{{Şəxs
+
[[Kateqoriya:{{padleft:|1|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəxslər (familiya sırası ilə)|{{Əvvəlcə familiya|{{PAGENAME}}}}]]
 +
{{Şəxs
 
|Adı            = Əliyar Əmircanov
 
|Adı            = Əliyar Əmircanov
 
|Orijinal adı  = Əmircanov Əliyar bəy  Hacı bəy oğlu
 
|Orijinal adı  = Əmircanov Əliyar bəy  Hacı bəy oğlu
 
|Tam adı        =  
 
|Tam adı        =  
 
|Digər adları  =  
 
|Digər adları  =  
|Şəkil          = Əlyar əmircanov2.jpg
+
|Şəkil          = Əlyar bəy Əmircanov2.jpg
|Şəkil məlumat  = Əliyar Əmircanov
+
|Şəkil məlumat  = Əliyar Əmircanov.
 
|Şəkil miqyası  =  
 
|Şəkil miqyası  =  
 
|Fəaliyyəti    =  
 
|Fəaliyyəti    =  
 
|Milliyəti      =  
 
|Milliyəti      =  
|Doğum tarixi  = {{doğum tarixi|1897|5|17}}
+
|Doğum tarixi  = (17)  {{doğum tarixi|1897|5|29}}
|Doğum yeri    = [[Nuxa]], [[Nuxa qəzası]], Yelizavetpol quberniyası, {{Rusİmp}}
+
|Doğum yeri    = [[Nuxa]] (indiki Şəki), [[Nuxa qəzası]], Yelizavetpol quberniyası, {{Rusİmp}}
 
|Ölüm tarixi    = +1945
 
|Ölüm tarixi    = +1945
 
|Ölüm yeri      =  Zaparojye, {{UkSSR}}, {{SSRİ}}
 
|Ölüm yeri      =  Zaparojye, {{UkSSR}}, {{SSRİ}}
 
|Ölüm səbəbi    =  
 
|Ölüm səbəbi    =  
 
|Dəfn yeri      =  
 
|Dəfn yeri      =  
|Təhsili        = Bakı kişi realnı məktəbi (1907/1908 – 1915); Moskva Ali Texniki Məktəbi (1915 – 1917, natamam), Berlin Ali Texniki Məktəbi  (1922 – 1927)
+
|Təhsili        = Bakı kişi realnı məktəbi (1907/1908–1915)
 +
 
 +
Moskva Ali Texniki Məktəbi (1915–1917, natamam)
 +
 
 +
Berlin Ali Texniki Məktəbi  (1922–1927)
 
|Atası          =  
 
|Atası          =  
 
|Anası          =  
 
|Anası          =  
Sətir 23: Sətir 28:  
|İmzası        =  
 
|İmzası        =  
 
}}
 
}}
'''Əliyar Əmircanov''' (''Əmircanov Əliyar bəy  Hacı bəy oğlu''; {{d.}} 17 may 1897-ci il, [[Nuxa]], [[Nuxa qəzası]], Yelizavetpol quberniyası, Rusiya İmperiyası – {{ö.}} + 1945, Zaparojye, Ukarayna SSR, SSRİ) — Berlin Ali Texniki Məktəbinin məzunu  (1922 – 1927), Leninqrad Elmi-Tədqiqat Dizel İnstitutunda avtomobil dizellərinin layihələndirilməsi işi üzrə mühəndis vəzifəsində işləyib. 1935-ci ildə siyasi ittihamla həbs edilsə də ittiham sübuta yetirilmədiyinə görə həbsdən azad edilib və Leninqradda işləməyə davam edib; 1945-ci ildən sonra Zaporojyeyə ezamiyyətdə olarkən orada xəstələnib və vəfat edib, orada da dəfn edilib. Məhəmmədəmin Rəsulzadə 1922-ci ildə yazdığı məktubunda Əliyar Əmircanovun Berlində təhsil almasından məlumatlı olduğunu ona etibar etdiyini göstərib. General-polkovnik [[Tofiq Ağahüseynov|Tofiq Ağahüseynovun]] dayısıdır.
+
'''Əliyar Əmircanov''' (1897–+1945) — avtomobil hissələri üzrə tanınmış sovet mühəndisi; 1932-ci ildən Leninqrad Elmi-Tədqiqat Dizel İnstitutunda avtomobil dizellərinin layihələndirilməsi üzrə mühəndis vəzifəsində işləmişdir. 1922-ci ildə Berlində təhsil alarkən, Məhəmmədəmin Rəsulzadənin ona məktub yazdığı və onu etibarlı şəxs hesab etdiyi də məlumdur{{Sfn|Tanyeri C.|1995|p=30}}. General-polkovnik [[Tofiq Ağahüseynov|Tofiq Ağahüseynovun]] dayısıdır.
    
== Haqqında məlumatlar ==
 
== Haqqında məlumatlar ==
1897-ci ildə Nuxada anadan olub.  
+
29 (17) may 1897-ci il tarixdə [[Nuxa|Nuxada]] (indiki Şəki) anadan olub.  
    
===Təhsili===
 
===Təhsili===
Sətir 32: Sətir 37:  
1907/1908 – 1915-ci ilərdə 1-ci Bakı kişi realnı məktəbində oxuyub.
 
1907/1908 – 1915-ci ilərdə 1-ci Bakı kişi realnı məktəbində oxuyub.
   −
1915-ci ildə attestatların müsabiqəsi üzrə Petroqrad Politexnik İnstitutunun elektromexanika bölümünə qəbul olunmuş, lakin arzusuna uyğun olaraq Moskva Ali Texniki Məktəbinin mexanika şöbəsində təhsil almağa başlayıb.
+
1915-ci ildə attestatların müsabiqəsi üzrə Petroqrad Politexnik İnstitutunun elektromexanika bölümünə qəbul olunsa da, arzusuna uyğun olaraq Moskva Ali Texniki Məktəbinin mexanika şöbəsində təhsil almağa başlayıb.
    
1917-ci ilin 7 noyabrında Rusiyada baş vermiş Oktyabr nqilabından sonra təhsilini yarımçıq buraxaraq geri qayıtmağa məcbur olub.
 
1917-ci ilin 7 noyabrında Rusiyada baş vermiş Oktyabr nqilabından sonra təhsilini yarımçıq buraxaraq geri qayıtmağa məcbur olub.
   −
2 avqust 1919-cu ildə Azərbaycan Cümhuriyyəti xalq maarif nazirinin adına məktub yazaraq ali təhsilini İsveçrədəki məşhur Sürix Politexnikumunun mexanika bölməsində dövlət hesabına bitirməyə ona imkan yaradılmasını xahiş edib.
+
2 avqust 1919-cu ildə Azərbaycan Cümhuriyyəti xalq maarif nazirinin adına məktub yazaraq İsveçrədəki məşhur Sürix Politexnikumunun mexanika bölməsində dövlət hesabına təhsil almasına imkan yaradılmasını xahiş edib.
    
Azərbaycan Cümhuriyyəti Parlamentinin 1919-cu il 1 sentyabr tarixli qərarında isə təhsilini dövlət hesabına davam etdirməsi üçün onun İsveçrəyə yox, Rusiya göndərilməsi məqbul sayılmışdır.
 
Azərbaycan Cümhuriyyəti Parlamentinin 1919-cu il 1 sentyabr tarixli qərarında isə təhsilini dövlət hesabına davam etdirməsi üçün onun İsveçrəyə yox, Rusiya göndərilməsi məqbul sayılmışdır.
   −
5 noyabr 1919-cu il tarixdə Azərbaycan Cümhuriyyəti xalq maarif nazirinin adına ikinci məktubunu yazaraq Rusiya əvəzinə İsveçrəyə göndərilməsini xahiş etmişdir.  
+
5 noyabr 1919-cu il tarixdə Azərbaycan Cümhuriyyəti xalq maarif nazirinin adına ikinci məktubunu yazaraq Rusiya əvəzinə İsveçrəyə göndərilməsini təkrarən xahiş edib.  
    
25 noyabr 1919-cu il tarixdə Azərbaycan Cümhuriyyəti xalq maarif nazirinin adına yazdığı ərizəsində  isə təhsilini Xarkov şəhərində davam etdirməkdən ötrü Rusiyaya getmək üçün ona çatası pulların verilməsini xahiş edib.
 
25 noyabr 1919-cu il tarixdə Azərbaycan Cümhuriyyəti xalq maarif nazirinin adına yazdığı ərizəsində  isə təhsilini Xarkov şəhərində davam etdirməkdən ötrü Rusiyaya getmək üçün ona çatası pulların verilməsini xahiş edib.
Sətir 52: Sətir 57:  
1922 – 1927-ci illərdə Berlin Ali Texniki Məktəbində təhsil alıb. İlk iki ili orada yaşayan dayısı İsmayıl Əlizadənin hesabına yaşayıb və oxuyub. Sonradan isə Azərbaycan SSR Xalq Maarif Komissarlığından təqaüd almağa başlayıb.
 
1922 – 1927-ci illərdə Berlin Ali Texniki Məktəbində təhsil alıb. İlk iki ili orada yaşayan dayısı İsmayıl Əlizadənin hesabına yaşayıb və oxuyub. Sonradan isə Azərbaycan SSR Xalq Maarif Komissarlığından təqaüd almağa başlayıb.
   −
===İş yerləri===
+
===Əmək fəaliyyəti===
 
1918-ci ildə qısa müddət ərzində türk hərbçilərinin sürücüsü,
 
1918-ci ildə qısa müddət ərzində türk hərbçilərinin sürücüsü,
   Sətir 65: Sətir 70:  
1928-ci ilin yanvar – sentyabr aylarında XTŞ Azərdövlətmetalsənaye 5-ci zavodunda mühəndis-konstruktor,
 
1928-ci ilin yanvar – sentyabr aylarında XTŞ Azərdövlətmetalsənaye 5-ci zavodunda mühəndis-konstruktor,
   −
1928-ci ilin oktyabr ayından 1932-ci ilin noyabr ayınadək Azərneftin avtomobil təmiri zavoduna mühəndis-konstruktor işləyib
+
1928-ci ilin oktyabr ayından 1932-ci ilin noyabr ayınadək Azərneftin avtomobil təmiri zavoduna mühəndis-konstruktor işləyib.
   −
1932-ci ilin noyabr ayından Leninqrad Elmi-Tədqiqat Dizel İnstitutunun dəvəti ilə Leninqrad şəhərinə köçmüş və həmin institutda avtomobil dizellərinin layihələndirilməsi üzrə mühəndis vəzifəsində işləməyə başlayıb.
+
1932-ci ilin noyabr ayından Leninqrad Elmi-Tədqiqat Dizel İnstitutunun dəvəti ilə Leninqrad şəhərinə köçmüş və həmin institutda avtomobil dizellərinin layihələndirilməsi üzrə mühəndis vəzifəsində işləməyə başlamışdır.
   −
===Siyasi ittihamlarla həbsləri===
+
===Siyasi ittihamla həbsi===
 
[[Fayl:Əliyar Əmircanov1.jpg|350px|thumb|Əliyar Əmircanov həbsdə olarkən, 1935-ci il.]]
 
[[Fayl:Əliyar Əmircanov1.jpg|350px|thumb|Əliyar Əmircanov həbsdə olarkən, 1935-ci il.]]
1922-ci ildə Məhəmmədəmin Rəsulzadə Finlandiyada olarkən Sədri Maqsudi Arsala yazdığı məktubunda Əliyar Əmircanovun adını çəkib və onun həmin vaxt Berlində təhsil aldığndan məlumatlı olduğunu və ona etibar etdiyini göstərib<ref>{{məqalə
+
1922-ci ildə Məhəmmədəmin Rəsulzadə Finlandiyada olarkən Sədri Maqsudi Arsala yazdığı məktubunda Əliyar Əmircanovun adını çəkib və onun həmin vaxt Berlində təhsil aldığndan məlumatlı olduğunu, ona məktub yazdığını və ona etibar etdiyini göstərib{{Sfn|Tanyeri C.|1995|p=30}}.
 +
 
 +
6 fevral 1935-ci ildə əks-inqilabçı “Qafqaz-Türk Xalq Partiyası”nın üzvü olması ittihamı ilə Leninqradda həbs edilib.
 +
 
 +
21 may 1935-ci ildə əks-inqilabi təşkilata mənsub olması ittihamı sübuta yetirilmədiyi üçün həbsdən azad edilib.
 +
 
 +
===Vəfatı===
 +
Həbsdən azad edildikdən sonra Leninqradda işinə davam etmişdir.
 +
 
 +
1945-ci ildən sonra Zaporojyedə ezamiyyətdə olarkən, orada ağır xəstələnib; Zaporojyedə vəfat etmiş, orada da dəfn edilmişdir.
 +
 
 +
===Ailəsi===
 +
[[Fayl:Fərid Əmircanov.jpg|150px|thumb|Əmircanov Fərid Əliyar oğlu.]]
 +
'''Atası:''' Hacı bəy Süleyman bəy oğlu Əmircanov Nuxa rus-tatar ibtidai məktəbinin müəllimi, Bakı 4-cü rus-türk məktəbinin müdiri olub (1907/1908-ci ilədək). Sonra qardaşı Musa bəy Əmircanovun kontorunda hesabdar işləyib (1920-ci ilin mayınadək).
 +
 
 +
Bacıları: 1935-ci ildə Leninqradda həbs edilərkən istintaq materiallarında bacıları haqqında aşağıdakı məlumatlar daxil edilib:
 +
 
 +
* Ağahüseynova Hüsniyyə, 40 yaş, evdar, Bakı şəhəri;
 +
* Əmircanova Hökumə, 33 yaş, Bakı şəhəri, XMK, katibə;
 +
* Dadanova Zivər, 29 yaş, evdar, Bakı şəhəri;
 +
* İbrahimova Cavahir, 27 yaş, Bakı, Azərneft, kimyaçı mühəndis;
 +
* Əmircanova İsmət, 24 yaş, Bakı, teleqrafçı;
 +
* Əmircanova Şövkət, 21 yaş, makinaçı, Bakı.
 +
 
 +
Həyat yoldaşı: Səkinə.
 +
 
 +
Oğlu: Fərid; çox gec evlənib, 49 yaşında, evladı olmayıb.
 +
 
 +
{{Əmircanovlar}}
 +
 
 +
== İstinadlar ==
 +
{{İstinad siyahısı}}
 +
 
 +
==Ədəbiyyat==
 +
# {{kitab3
 +
| müəllif        = Mərdanov M, [[Ədalət Tahirzadə|Tahirzadə Ə.]]
 +
| hissə          = ƏMİRCANOV Əliyar bəy Hacı bəy oğlu
 +
| hissənin linki  = https://tahirzade.shaki.info/arxiv/%C9%99liyar-b%C9%99y-%C9%99mircanov
 +
| başlıq          = 1920-ci ilədək ali məktəblərdə oxumuş azərbaycanlılar (ensiklopedik soraq kitabı)
 +
| orijinal        =
 +
| link            =
 +
| vikimənbə      =
 +
| cavabdeh        =
 +
| nəşr            =
 +
| yer            =  Bakı
 +
| nəşriyyat      =  Təhsil
 +
| il              =  2019
 +
| cild            = II
 +
| səhifə          = 464-472
 +
| sütunlar        =
 +
| səhifələr      =
 +
| seriya          =
 +
| isbn            =
 +
| doi            =
 +
| tiraj          =
 +
| archiveurl      = https://web.archive.org/web/20210518095902/https://tahirzade.shaki.info/arxiv/%C9%99liyar-b%C9%99y-%C9%99mircanov
 +
| archivedate    = 18 May 2021
 +
| ref             =
 +
}}
 +
# Tahirzadə Ə. Azərbaycan Cümhuriyyəti tələbələri: tarixi arayış, bəlgələr, yaşamlar / Ədalət Tahirzadə, Oğuztoğrul Tahirli; red. Ə.M.Quliyev; ön sözün müəl. K.K.Şükürov; Avropa-Azərbaycan Cəmiyyətinin Azərbaycanşünaslıq Araşdırmalar Mərkəzi.- Bakı : TEAS Press, 2016. - 1222 s.
 +
# {{məqalə
 
  | müəllif        = Tanyeri C.
 
  | müəllif        = Tanyeri C.
 
  | başlıq          = M.E.Resulzade'nin Sadri Maksud Arsal'a Hitaben yazdığı Iki Mektub
 
  | başlıq          = M.E.Resulzade'nin Sadri Maksud Arsal'a Hitaben yazdığı Iki Mektub
Sətir 97: Sətir 162:  
  | archiveurl      =  
 
  | archiveurl      =  
 
  | archivedate    =  
 
  | archivedate    =  
}}</ref>.
+
| ref            =Tanyeri C.
 +
}}
   −
6 fevral 1935-ci ildə əks-inqilabçı “Qafqaz-Türk Xalq Partiyası”nın üzvü olması ittihamı ilə Leninqradda həbs edilib.
+
{{Yaxşı məqalə}}
   −
21 may 1935-ci ildə əks-inqilabi təşkilata mənsubluğu ittihamı sübuta yetirilmədiyinə görə həbsdən azad edilib.
  −
  −
===Vəfatı===
  −
Həbsdən azad edildikdən sonra Leninqradda işinə davam edib, Zaporojyeyə ezamiyyətdə olarkən orada ağır xəstələnib və vəfat edib, orada da dəfn edilib.
  −
  −
==Həmçinin, bax:==
  −
*[[Ədəbiyyat:Əmircanov Əliyar bəy Hacı bəy oğlu]]
  −
  −
==Ailəsi==
  −
Atası Hacı bəy Əmircanov Nuxa rus-tatar ibtidai məktəbinin müəllimi, Bakı 4-cü rus-türk məktəbinin müdiri olub (1907/1908-ci ilədək). Sonra oğlu Musa bəy Əmircanovun kontorunda hesabdar işləyib (1920-ci ilin mayınadək).
  −
  −
1935-ci ildə Leninqradda həbs edilərkən istintaq materiallarında bacıları haqqında aşağıdakı məlumatlar daxil edilib:
  −
  −
* Ağahüseynova Hüsniyyə, 40 yaş, evdar, Bakı şəhəri;
  −
* Əmircanova Hökumə, 33 yaş, Bakı şəhəri, XMK, katibə;
  −
* Dadanova Zivər, 29 yaş, evdar, Bakı şəhəri;
  −
* İbrahimova Cavahir, 27 yaş, Bakı, Azərneft, kimyaçı mühəndis;
  −
* Əmircanova İsmət, 24 yaş, Bakı, teleqrafçı;
  −
* Əmircanova Şövkət, 21 yaş, makinaçı, Bakı.
  −
  −
Həyat yoldaşı: Səkinə.
  −
  −
Oğlu: Fərid; çox gec evlənib, 49 yaşında, evladı olmayıb.
  −
  −
==Ədəbiyyat==
  −
*Mərdanov M., Tahirzadə Ə. 1920-ci ilədək ali məktəblərdə oxumuş azərbaycanlılar (ensiklopedik soraq kitabı), Bakı, 2018, 479 s.
  −
*Tahirzadə Ə. Azərbaycan Cümhuriyyəti tələbələri: tarixi arayış, bəlgələr, yaşamlar / Ədalət Tahirzadə, Oğuztoğrul Tahirli; red. Ə.M.Quliyev; ön sözün müəl. K.K.Şükürov; Avropa-Azərbaycan Cəmiyyətinin Azərbaycanşünaslıq Araşdırmalar Mərkəzi.- Bakı : TEAS Press, 2016. - 1222 s.
  −
  −
== İstinadlar ==
  −
{{İstinad siyahısı}}
   
[[az:Əliyar Əmircan]]
 
[[az:Əliyar Əmircan]]
{{Yaxşı məqalə}}
 

Naviqasiya menyusu