Diqqət! 4 aprel 2024-cü il tarixdən saytın yeni versiyası sheki.org domenində fəaliyyət göstərir. Bu köhnə versiyadır və yenilənməsi məhdudlaşdırılıb. Lakin 6 yanvar 2025-ci il tarixədək bu vəziyyətdə internetdə qalacaqdır...

Changes

Jump to navigation Jump to search
Sətir 1: Sətir 1: −
[[Kateqoriya:M]][[Kateqoriya:Şəxslər (familiya sırası ilə)|{{Əvvəlcə familiya|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış alimlər]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış jurnalistlər]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış pedaqoqlar]]
+
[[Kateqoriya:{{padleft:|1|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəxslər (familiya sırası ilə)|{{Əvvəlcə familiya|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış alimlər]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış jurnalistlər]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış pedaqoqlar]]
 
{{Alim  
 
{{Alim  
 
  |Adı                  = Məmməd Adilov
 
  |Adı                  = Məmməd Adilov
 
  |Orijinal adı        = ''Adilov Məmməd  Musa oğlu''  
 
  |Orijinal adı        = ''Adilov Məmməd  Musa oğlu''  
 
  |Şəkil                = Məmməd Adilov.jpg
 
  |Şəkil                = Məmməd Adilov.jpg
  |Şəkil məlumat        = Məmməd Adilov
+
  |Şəkil məlumat        = Məmməd Adilov.
 
  |Doğum tarixi        = {{Doğum_tarixi|1953|11|18}}
 
  |Doğum tarixi        = {{Doğum_tarixi|1953|11|18}}
  |Doğum yeri          = [[Nuxa]], {{AzSSR}}, {{SSRİ}}
+
  |Doğum yeri          = [[Nuxa]] (indiki Şəki), {{AzSSR}}, {{SSRİ}}
  |Vəfatı              = {{Vəfat_tarixi və yaşı|2011|10|16}}
+
  |Vəfatı              = {{Vəfat_tarixi və yaşı|2011|10|16|1953|11|18}}
 
  |Vəfat yeri          = [[Şəki]], {{AZE}}
 
  |Vəfat yeri          = [[Şəki]], {{AZE}}
 
  |Vətəndaşlıq          = {{SSRİ}}→{{AZE}}
 
  |Vətəndaşlıq          = {{SSRİ}}→{{AZE}}
 
  |Elm sahəsi          =  
 
  |Elm sahəsi          =  
 
  |Alma mater          =  
 
  |Alma mater          =  
  |Təhsili              = S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universiteti, şərqşünaslıq fakültəsi ( – 1976)
+
  |Təhsili              = S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universiteti, şərqşünaslıq fakültəsi (–1976)
 
  |İş yeri              = AMEA M.Füzuli adına Əlyazmalar İnstitutu
 
  |İş yeri              = AMEA M.Füzuli adına Əlyazmalar İnstitutu
 
  |Elmi dərəcəsi        = Filologiya elmləri doktoru
 
  |Elmi dərəcəsi        = Filologiya elmləri doktoru
Sətir 19: Sətir 19:  
  |Tanınmış yetirmələri =  
 
  |Tanınmış yetirmələri =  
 
  |Tanınır              =  
 
  |Tanınır              =  
  |Mükafatları          = AMEA-nın fəxri fərmanı (2003)<br/>{{"Tərəqqi" medalı|2005}}
+
  |Mükafatları          = {{"Tərəqqi" medalı|2005}}
 
  |İmzası              =  
 
  |İmzası              =  
 
  |İmzanın eni          =  
 
  |İmzanın eni          =  
 
  |Sayt                =  
 
  |Sayt                =  
 
}}
 
}}
'''Məmməd Musa oğlu Adilov''' ədəbiyyatşünas alim, filologiya elmləri doktoru. Həyatının son illərində AMEA M.Füzuli adına Əlyazmalar İnstitutunun direktoru vəzifəsində çalışıb.
+
'''Məmməd Adilov''' (1953–2011) — ədəbiyyatşünas alim, filologiya elmləri doktoru, AMEA Məhəmməd Füzuli adına Əlyazmalar İnstitutunun direktoru.
    
==Haqqında məlumatlar==
 
==Haqqında məlumatlar==
18 noyabr 1953-cü il tarixdə [[Nuxa]] şəhərində anadan olub.   
+
18 noyabr 1953-cü il tarixdə [[Nuxa|Nuxada]] (indiki Şəki) anadan olub.   
    
===Təhsili===
 
===Təhsili===
Bakı Dövlət Universitetinin məzunudur (1976).
+
1971-ci ildə Şəki şəhər 10 №-li orta məktəbi,
 +
 
 +
1976-cı ildə S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universitetinin şərqşünaslıq fakültəsini bitirib.
    
===Əmək fəaliyyəti===
 
===Əmək fəaliyyəti===
Sətir 41: Sətir 43:  
1982 – 1984-cü illərdə sovet ordusunda tərcüməçi zabit vəzifəsində çalışıb.
 
1982 – 1984-cü illərdə sovet ordusunda tərcüməçi zabit vəzifəsində çalışıb.
   −
1984-cü ildən Azərbaycan SSR EA Əsaslı Kitabxanasında baş redaktor<ref>[http://elyazmalarinstitutu.com/26.htm Məmməd Adilovun ölümü ilə bağlı Əlyazmalar İnstitutun saytında dərc olunmuş nekroloqda belə yazılıb], bu M.Adilovun vaxtilə, özünün yazdığı tərcümeyi-halından götürülmüşdür. İndiki Azərbaycan MEA-nın mərkəzi kitabxanasına Sovet dövründə "''əsaslı kitabxana''" deyilirdi,  orada həqiqətən də Sovet zamanında redaktor vəzifəsi mövcud olub.</ref>, elə həmin ildən Azərbaycan EA Əlyazmalar İnstitutunda baş laborant, daha sonralar kiçik elmi işçi, elmi işçi, elmi katib, direktor müavini vəzifələrində çalışıb.  
+
1984-cü ildən Azərbaycan SSR EA Əsaslı Kitabxanasında baş redaktor<ref>Məmməd Adilovun ölümü ilə bağlı Əlyazmalar İnstitutun saytında dərc olunmuş nekroloqda belə yazılıb, bu M.Adilovun vaxtilə, özünün yazdığı tərcümeyi-halından götürülmüşdür. İndiki Azərbaycan MEA-nın mərkəzi kitabxanasına Sovet dövründə "''əsaslı kitabxana''" deyilirdi,  orada sovet zamanında redaktor vəzifəsi mövcud olub.</ref>, elə həmin ildən Azərbaycan EA Əlyazmalar İnstitutunda baş laborant, daha sonralar kiçik elmi işçi, elmi işçi, elmi katib, direktor müavini vəzifələrində çalışıb.  
   −
1993 – 1996-illərdə Lənkəran Dövlət Universitetində,  
+
1993 – 1995-ci illərdə Lənkəran Dövlət Universitetində,  
    
1995 – 1998-ci illərdə isə  Bakı İslam Universiteti Sumqayıt filialında müəllimlik edib.  
 
1995 – 1998-ci illərdə isə  Bakı İslam Universiteti Sumqayıt filialında müəllimlik edib.  
   −
2003 – 2011-ci illərdə AMEA M.Füzuli adına Əlyazmalar İnstitutunun direktoru vəzifəsində çalışıb.  
+
1995 – 2011-ci illərdə AMEA M.Füzuli adına Əlyazmalar İnstitutunun direktor əvəzi,
 +
 
 +
1995 – 2011-ci illərdə isə AMEA M.Füzuli adına Əlyazmalar İnstitutunun direktoru vəzifəsində çalışıb.  
    
===Elmi-ictimai fəaliyyəti===
 
===Elmi-ictimai fəaliyyəti===
   
1986-cı ildə “Azərbaycan dilində ixtisar sözlər” mövzusunda namizədlik,  
 
1986-cı ildə “Azərbaycan dilində ixtisar sözlər” mövzusunda namizədlik,  
   Sətir 59: Sətir 62:  
İSESKO-nun Rabatda (1993) və Qahirədə (1996) keçirilmiş simpoziumlarında iştirak edib, həmçinin, Moskvada, İstanbulda, Tehranda, Vilnüsdə, Aşqabadda, Məkkədə, Konyada, Urmiyada, Qazanda, Türküstanda elmi ezamiyyətlərdə olub.
 
İSESKO-nun Rabatda (1993) və Qahirədə (1996) keçirilmiş simpoziumlarında iştirak edib, həmçinin, Moskvada, İstanbulda, Tehranda, Vilnüsdə, Aşqabadda, Məkkədə, Konyada, Urmiyada, Qazanda, Türküstanda elmi ezamiyyətlərdə olub.
   −
1999-cu ildə “Kitabi-Dədə Qorqud”un yazıya alınmasının 1300 illik yubileyini, 2003-cü ildə isə Xacə Nəsirəddin Tusinin 800 illik yubileyini keçirən dövlət komissiyalarının üzvü idi.
+
1999-cu ildə “Kitabi-Dədə Qorqud”un yazıya alınmasının 1300 illik yubileyini, 2003-cü ildə isə Xacə Nəsirəddin Tusinin 800 illik yubileyini keçirən dövlət komissiyalarının üzvü olub.
 +
 
 +
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Ali Attestasiya Komissiyasının filologiya elmləri üzrə ekspert şurasının üzvü və "Əlyazmalar xəzinəsində" jurnalının baş redaktoru olub.
   −
Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Ali Attestasiya Komissiyasının filologiya elmləri üzrə ekspert şurasının üzvü "Əlyazmalar xəzinəsində" jurnalının baş redaktoru idi.  
+
=== Əsas elmi nailiyyətləri ===
 +
* Azərbaycan paleoqrafiyasının elmi-nəzəri təcrübi məsələlərinin tədqiqi;
 +
* Azərbaycan orfoqrafiyası tarixinin tədqiqi;
 +
* Orta əsr türk mətninin transfoneliterasiya prinsiplərinin müəyyənləşdirilməsi;
 +
* Orta əsr əlyazma kitabı anlayışının dəqiqləşdirilməsi;
 +
* Ədəbi və tarixi abidələrinin, arxiv materiallarının nəşri;
 +
* Müasir Azərbaycan dili problemləri ilə bağlı tədqiqatlar: İxtisar sözlər, onomastika, terminologiya, frazeologiya, leksikoqrafiya, nitq mədəniyyəti məsələləri.
 +
 
 +
=== Əsas elmi əsərləri ===
 +
* Azərbaycan paleoqrafiya və tarixi orfoqrafiyası. – Bakı, Nurlan, 2002, 200 s.
 +
* Türk mətninin transfoneliterasiyası problemləri. – Bakı, Nurlan, 2003, 120 s.
 +
* Azərbaycan əlyazmalarında filiqranlar (A.Məmmədbağıroğlu ilə). Bakı, Tural-Ə, 2001, 56 s.
 +
* Rəşid bəy Axundov. Məktublar, sənədlər, tərcümələr, məqalələr. – Bakı: Nurlan, 2003, 467 s. (H.Ə.Həsənovla)
 +
* İsmail bəy Qasprinski. Türküstan üləması. – Bakı: Örnək, 2001, 55 s.
 +
* Azərbaycan paleoqrafiyası. Bakı: Elm, 2009.
    
===Təltif və mükafatları===
 
===Təltif və mükafatları===
 
* 2003-cü ildə AMEA-nın fəxri fərmanı (2003);
 
* 2003-cü ildə AMEA-nın fəxri fərmanı (2003);
   
* [["Tərəqqi" medalı|“Tərəqqi” medalı]] (2005).
 
* [["Tərəqqi" medalı|“Tərəqqi” medalı]] (2005).
    
===Vəfatı===
 
===Vəfatı===
16 oktyabr 2011-ci il tarixdə toy ziyafətində iştirak etmək üçün Şəki şəhərinə gəlmiş, toyda iştrak etmiş, lakin toydan getdikdən sonra həmin gecə, Şəki şəhərində qəflətən dünyasını dəyişmişdir.
+
16 oktyabr 2011-ci il tarixdə – 57 yaşında, [[Şəki|Şəkidə]] toy məclisində iştirak etdikdən sonra qəflətən vəfat edib.
   −
== Əsas elmi nailiyyətləri ==
+
== Ədəbiyyat ==
*Azərbaycan paleoqrafiyasının elmi-nəzəri və təcrübi məsələlərinin tədqiqi;
+
# {{ŞAZ|1|31}}
*Azərbaycan orfoqrafiyası tarixinin tədqiqi;
+
# {{AME|1|95|ADİLOV Məmməd Musa oğlu}}
*Orta əsr türk mətninin transfoneliterasiya prinsiplərinin müəyyənləşdirilməsi;
+
# {{cite web |url=http://www.anl.az/down/meqale/respublika/2013/noyabr/336367.htm |title=TANINMIŞ PALEOQRAF ALİM/Filologiya elmləri doktoru Məmməd Musa oğlu Adilov dünyasını dəyişəndə 58 yaşı hələ tamam olmamışdı|author=Əli Məmmədbağıroğlu |date=2013.- 17 noyabr |website=http://www.anl.az/ |publisher="Respublika" qəzeti |language=az |accessdate= |archiveurl =https://web.archive.org/web/20201016145927/http://www.anl.az/down/meqale/respublika/2013/noyabr/336367.htm |archivedate =16 Oct 2020 }}
*Orta əsr əlyazma kitabı anlayışının dəqiqləşdirilməsi;
  −
*Ədəbi və tarixi abidələrinin, arxiv materiallarının nəşri;
  −
*Müasir Azərbaycan dili problemləri ilə bağlı tədqiqatlar: İxtisar sözlər, onomastika, terminologiya, frazeologiya, leksikoqrafiya, nitq mədəniyyəti məsələləri.
     −
== Əsas elmi əsərləri ==
+
== İstinadlar ==
*Azərbaycan paleoqrafiya və tarixi orfoqrafiyası. – Bakı, Nurlan, 2002, 200 s.
+
<references/>
*Türk mətninin transfoneliterasiyası problemləri. – Bakı, Nurlan, 2003, 120 s.
  −
*Azərbaycan əlyazmalarında filiqranlar (A.Məmmədbağıroğlu ilə). Bakı, Tural-Ə, 2001, 56 s.
  −
*Rəşid bəy Axundov. Məktublar, sənədlər, tərcümələr, məqalələr. – Bakı: Nurlan, 2003, 467 s. (H.Ə.Həsənovla)
  −
*İsmail bəy Qasprinski. Türküstan üləması. – Bakı: Örnək, 2001, 55 s.
  −
*[http://www.elyazmalarinstitutu.com/pdf/arasdirmalar/Adilov.pdf  Azərbaycan paleoqrafiyası. Bakı: Elm, 2009]
     −
== Mənbə ==
+
{{Yoxlanılmış məqalə}}
*[http://www.sia.az/index.php?action=static_detail&static_id=177876 Sia.az]
  −
*[http://www.adam.az/test/print.php?id=1266606305&archive= Adam.az]
     −
== İstinadlar ==
+
[[az:Məmməd Adilov]]
 
  −
<references/>
  −
{{Yaxşı məqalə}}
 

Naviqasiya menyusu