Diqqət! 4 aprel 2024-cü il tarixdən saytın yeni versiyası sheki.org domenində fəaliyyət göstərir. Bu köhnə versiyadır və yenilənməsi məhdudlaşdırılıb. Lakin 6 yanvar 2025-ci il tarixədək bu vəziyyətdə internetdə qalacaqdır...

"Məmməd Rəşidov" səhifəsinin versiyaları arasındakı fərqlər

Şəki Ensiklopediyası səhifəsi
Jump to navigation Jump to search
Sətir 1: Sətir 1:
[[Kateqoriya:M]]{{Alim
+
[[Kateqoriya: H]]{{Yazıçı
|Adı                 = Məmməd Rəşidov
+
|Adı               = Hikmət Ziya
|Piktoqram            = yazar
+
|Orijinal adı     = Hikmət Ziya oğlu Əfəndiyev
|Orijinal adı         = Rəşidov Məmməd İsmayıl oğlu
+
|Şəkil             = Hikmət Ziya.jpg
|Şəkil               = Məmməd Rəşidov7.PNG
+
|Şəkil miqyası    =
|Şəkil məlumat       = Məmməd Rəşidov, 1951-ci il
+
|Şəkil məlumat     = Hikmət Ziya
|Doğum tarixi         = {{doğum tarixi|1916|1|27}}
+
|İlk adı          =
|Doğum yeri           = [[Nuxa]], [[Nuxa qəzası]], Yelizavetpol quberniyası, {{RUSEMP}}   
+
|Təxəllüsü        =  
|Vəfatı               = {{Vəfat tarixi və yaşı|1988|12|29|1916|1|27}}
+
|Doğum tarixi     = {{doğum tarixi|1929|05|13}}
|Vəfat yeri           = Bakı
+
|Doğum yeri       = [[Nuxa]], [[Nuxa qəzası]], Yelizavetpol quberniyası, {{RUSEMP}}   
|Vətəndaşlıq         = {{SSRİ}}
+
|Vəfatı           = {{vəfat tarixi və yaşı|1995|08|02|1929|05|13}}
|Təhsili              =  
+
|Vəfat yeri       = Bakı, {{AzSSR}}, {{SSRİ}}
*Nuxa pedaqoji fəhlə fakültəsi (1932 –?);
+
|Dəfn yeri        =
*Azərbaycan Dövlət Ali Pedaqoji İnstitutu (? – 1937);
+
|Vəfat səbəbi      =
*[[Sov.İKP MK yanında İctimai Elmlər Akademiyası]] (1949 – 1952)
+
|Atası            =
|Elm sahəsi           =  
+
|Anası            =
|İş yeri              = Azərbaycan Pedaqoji İnstitutu
+
|Həyat yoldaşı    =
  |Elmi dərəcəsi        =
+
|Uşaqları          =
|Elmi vəzifəsi        = dosent
+
|Peşəsi            = şair
|Elmi rəhbəri        =  
+
|Vətəndaşlıq       = {{SSRİ}}→{{AZE}}
|Tanınmış yetirmələri =  
+
|Milliyət          =  
|Tanınır              =  
+
|İxtisası          =
|Mükafatları         = {{II dərəcəli "Vətən Müharibəsi" ordeni}}{{I dərəcəli "Vətən Müharibəsi" ordeni}}{{"İgidliyə görə" medalı (SSRİ)}}{{"Əmək veteranı" medalı}}
+
|Təhsili           =  
|İmzası              =  
+
|Fəaliyyəti        =  
|İmzanın eni          =  
+
|Fəaliyyət illəri =
|Sayt                 =  
+
|Əsərlərinin dili  =  
 +
|İstiqamət        =  
 +
|Janr              =  
 +
|İlk əsəri        =  
 +
|Tanınmış əsərləri =  
 +
|Mükafatları       = {{Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi|1986}}
 +
|imdb_id          =  
 +
|İmzası            =  
 +
|Sayt             =  
 
}}
 
}}
'''Məmməd Rəşidov''' (''Rəşidov Məmməd İsmayıl oğlu''; {{d.}} 27 yanvar 1916-cı il, [[Nuxa]], [[Nuxa qəzası]], Yelizavetpol quberniyası, Rusiya İmperiyası — {{ö.}} 29 dekabr 1988-ci il, Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ) – azərbaycanlı alım,  bir sıra elmi və elmi-tənqidi məqalələrin, o cümlədən, 1981-ci ildə çap olunmuş “M.Qorki və bədii yaradıcılıq məsələləri” adlı monoqrafiyanın müəllifidir. Azərbaycan Pedaqoji İnstitutunun Elmi kommunizm kafedrasında dosent və s. vəzifələrdə çalışıb.
 
  
==Haqqında məlumatlar ==
+
'''Hikmət Əfəndiyev ''' (''Əfəndiyev Hikmət Ziya oğlu''; {{d.}} 13 may 1929-cu il, [[Nuxa]], [[Nuxa qəzası]], Yelizavetpol quberniyası, Rusiya İmperiyası — {{ö.}} 2 avqust 1995-ci il, Bakı, Azərbaycan Respublikası)  — azərbaycanlı şair, tərcüməçi, Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının üzvü (1958), Azərbaycan Jurnalistlər İttifaqının üzvü (1959), Qabaqcıl maarif xadimi (1978), Azərbaycan SSR-nin əməkdar incəsənət xadimi (1986).
  
1916-cı ildə Nuxada anadan olub.
+
== Həyatı ==
  
1932-ci ildə orta məktəbi bitirib və Nuxa pedaqoji fəhlə fakültəsində təhsil almağa başlayıb.
+
1929-cu ild Nuxa şəhərində anadan olub.  
  
Nuxa pedaqoji fəhlə fakültəsini bitirdikdən sonra təhsilini Azərbaycan Dövlət Ali Pedaqoji İnstitutunun Dil-ədəbiyyat fakültəsində davam etdirib.
+
Ağdam şəhərində 1 saylı orta məktəbi bitirdikdən sonra ADU-nun filologiya fakültəsinin jurnalistika şöbəsində təhsil alıb (1947-1952).  
  
1937 1939-cu illərdə Nuxa Pedaqoji Texnikumunda müəllim tədris hissəsi üzrə direktor müavini vəzifəsində işləyib.
+
1952 969-cu illərdə “Azərbaycan pioneri” qəzetinin redaksiyasında ədəbi işçi, ədəbiyyat incəsənət şöbəsinin müdiri
  
1939 1940-cı illərdə hərbi xidmətdə olub.
+
1969 1984-cı illərdə “Göyərçin” jurnalının redaksiyasında poeziya şöbəsinin müdiri,
  
1943 – 1945-ci illərdə Böyük Vətən müharibəsində zabit kimi iştirak edib, bir sıra orden medallarla təltif olunub.
+
1984-cü ildə “Göyərçin” jurnalının redaksiyasında məsul katib vəzifəsində işləyib.
  
1945 – 1946-cı illərdə Azərbaycan SSR EA Nizami adına Azərbaycan Ədəbiyyatı Muzeyində Sovet ədəbiyyatı şöbəsinin müdiri vəzifəsində çalışıb.
+
==Yaradıcılığı==
  
1946 – 1949-cu illərdə Bakıda aspiranturda oxusa da, 1949-cu ildə aspirant təhsili verən daha nüfuzlu təhsil müəssisəsinə qəbul olunduğuna görə Bakıdakı aspirant təhsilini yarımçıq buraxıb.
+
1952-ci ildə “Azərbaycan pioneri” qəzetində çap edilən “Qoqola” adlı ilk şeiri ilə ədəbi yaradıcılığa başlayıb.  
  
1949 – 1952-ci illərdə Moskvada – [[Sov.İKP MK yanında İctimai Elmlər Akademiyası|Sov.İKP MK yanında İctimai Elmlər Akademiyasında]] təhsil alıb.
+
Sonra dövri-mətbuatda vaxtaşırı çıxış edib.  
  
1952-ci ildə Nuxaya qayıdıb.
+
İlk satirik şeirləri, eyni zamanda “Atamın hədiyyəsi” (1957), “Bahar gözəldir, ya qış?” (1959), “Milçək ürəyi” (1960) kitabları Hikmət Əfəndiyev imzası ilə çap olunub.  
  
1957-ci ildən Azərbaycan Pedaqoji İnstitutunun Fəlsəfə kafedrasında baş müəllim vəzifəsində işləməyə başlayıb, 1973-cü ildən ömrünün sonuna qədər – 1988-ci ilə qədər isə Elmi kommunizm kafedrasında dosent vəzifəsində çalışıb, o cümlədən, 1967 – 1974-cü illərdə bu kafedranın ilk partiya təşkilatının sədri olub.
+
“Sınaq”, “Ekiz qardaşlar” pyesləri tamaşaya qoyulmuş, librettolarına (“Nənəmin nağılı”, “İkilərin sərgüzəştləri”, “Solğun çiçəklər”) və şeirlərinə musiqi bəstələnib.  
  
===Elmi fəaliyyəti===
+
Əsərləri keçmiş SSRİ xalqlarının dillərinə tərcümə olub. O özü də bədii tərcüməyə qayğı ilə yanaşmışdır. Ölkənin ayrı-ayrı şəhərlərində keçirilən uşaq və gənclər kitabı həftələrində, eləcə də təşviqat qatarı ilə səfərlərdə, yubiley təntənələrində iştirak etmişdir. “Mozalan” satirik kino-jurnalı bədii şurasının, Ümumittifaq uşaq və gənclər ədəbiyyatı şurasının, "Azərbaycan pioneri" və "Literaturnıy Azerbaydjan" jurnalı redaksiya heyətinin üzvü idi.
  
1981-ci ildə çap olunmuş “M.Qorki və bədii yaradıcılıq məsələləri” monoqrafiyasının, müxtəlif illərdə “İnqilab və mədəniyyət”, “Azərbaycan ədəbiyyatı”, “Azərbaycan”, “Rus dili qeyri rus dilli məktəblərdə”, “Ədəbiyyat və incəsənət” və s. jurnal və qəzetlərdə dərc olunmuş elmi, elmi-tənqidi və metodik məqalələrin müəllifidir. N.Poqodinin “Kreml saatı” əsərini rus dilindən azərbaycan dilinə tərcümə edib.
+
2 avqust 1995-ci il tarixdə Azərbaycanın Bakı şəhərində dünyasını dəyişib.
  
===Mükafatları===
+
==Mükafatları==
* “Vətən Müharibəsi” ordeni, II dərəcəli (SSRİ);
+
Azərbaycan Respublikası Ali Soveti Rəyasət Heyətinin Fəxri fərmanı (1988).
* “Vətən Müharibəsi” ordeni, I dərəcəli (SSRİ);
 
* “İgidliyə görə" medalı” (SSRİ);
 
* “Azərbaycan maarif əlaçısı” döş nişanı;
 
* “Əmək veteranı” medalı.
 
  
===Ailəsi===
+
== Kitabları ==
''Həyat yoldaşı:'' Münəvvər Rəşidova (Qaragözova) Mürsəl bəy qızı (1921 – 19 mart 2003).
+
# Atamın hədiyyəsi. Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1956, 20 səh.
 +
# Bahar gözəldir, ya qış? Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1959, 27 səh.
 +
# Milçək ürəyi. Bakı: Azərnəşr, 1960, 46 səh.
 +
# Şeirlər və təmsillər. Bakı: Azərnəşr, 1963,64 səh.
 +
# Ulduzların  söhbəti. Bakı: Azərnəşr, 1964, 51 səh.
 +
# Qısa təmsillər. Bakı: Azərnəşr, 1965, 55 səh.
 +
# Xatirə. Bakı: Azərnəşr, 1966, 101 səh.
 +
# Tülkü arayışında. Bakı: Gənclik, 1967, 67 səh.
 +
# Buludlar. Bakı: Gənclik, 1968, 57 səh.
 +
# Mənim dovşanım. Bakı: İşıq, 1970, 26 səh.
 +
# Qısqanc qarışqa. Bakı: Gənclik, 1971, 87 səh.
 +
# Günəş və ləkələr. Bakı: Azərnəşr, 1972, 67  səh.
 +
# Leylək yuvası. Bakı: Gənclik, 1973, 121 səh.
 +
# Mənim  misralarım. Bakı: Gənclik, 1975, 139 səh.
 +
# Qardaşlar ovda. Bakı: Gənclik, 1978, 143 səh.
 +
# Qərib cinlər diyarında. Bakı: Gənclik, 1980, 134 səh.
 +
# Təmsillər. Bakı: Yazıçı, 1982, 237 səh.
 +
# İlin balaları. Bakı: Gənclik, 1983, 126 səh.
 +
# Qardaşlığın qüdrəti (Bəstəkar M.Mirzəyevlə şərikli). Bakı: İşıq, 1983, 65 səh.
 +
# Təmsillər. Bakı: Gənclik, 1985, 120 səh.
 +
# Ömrümün payı. Bakı: Yazıçı, 1986, 235 səh.
 +
# Vətənim mənim. Bakı: Gənclik, 1988, 120 səh.
 +
# Seçilmiş əsərləri. Bakı: Azərnəşr, 1992, 295 səh.
  
''Evladları:''
+
== Tərcümələri ==
*Rəna Rəşidova (1939 – 2019);
+
(ruscadan)
*Rəşad Rəşidov (14 avqist 1946) – 1960-cı ildə Bakı Energetika texnikumuna daxil olub. Hərbi xidmət borcunu yerinə yetirdikdən sobra 1969 – 1973-cü illərdə Azərbaycan Dövlət Pedaqoji İnstitunda təhsil alıb. 1979 – 1981-ci illərdə Şəkidə peşə məktəbinin müdiri olub. 1981 – 1985-ci illərdə Şəki Xalq Nəzarəti şöbəsində inspektor işləyib. 1991-ci ildən Şəki şəhərindəki 91 səyli peşə məktəbininin direktoru vəzifəsində işləməyə başlayıb. 2020-ci il üçün Şəki Şəhər Təhsil Şöbəsinin əməkdaşıdır.
+
# İ.A.Krılov. Təmsillər. Bakı: Gənclik, 1982, 80 səh.
*[[Şəmsa Rəşidova]]
 
*[[Namiq Rəşidov]]
 
*Mübariz Rəşidov (1951), elmlər namizədidir və Hərbi Akadenmiyanın proffessordur.  
 
*[[Səadət Zeynalova]]
 
*[[Afaq Rəşidova]]
 
*[[Azər Rəşidov]]
 
  
==Rəşidovların nəsil şəcərəsi==
+
== Filmoqrafiya ==
{{Rəşidovlar}}
+
[[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış şair və yazıçılar]]
 
 
==Mənbə==
 
*''Ələşrəf Məmmədov, Fikrət Xalıqov''. Şəki (alim və ziyalılar), Bakı 2002. Səh. 464-465.
 
{{Yaxşı məqalə}}
 
[[Kateqoriya:Azərbaycan alimləri]]
 
[[Kateqoriya:Nuxada doğulanlar]]
 

21:47, 12 may 2020 versiyası

Hikmət Ziya
Hikmət Ziya oğlu Əfəndiyev
Hikmət Ziya
Hikmət Ziya
Doğum tarixi 13 may 1929(1929-05-13)
Doğum yeri Nuxa, Nuxa qəzası, Yelizavetpol quberniyası, Flag of Russia.svg Rusiya İmperiyası
Vəfatı 02 avqust 1995 (66 yaşında)
Vəfat yeri Bakı, Flag of the Azerbaijan Soviet Socialist Republic (1956–1991).svg Azərbaycan SSR, Flag of the Soviet Union.svg SSRİ
Vətəndaşlığı Flag of the Soviet Union.svg SSRİFlag of Azerbaijan.svg Azərbaycan
Mükafatları "Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi" fəxri adı — 1986

Hikmət Əfəndiyev (Əfəndiyev Hikmət Ziya oğlu; d.  13 may 1929-cu il, Nuxa, Nuxa qəzası, Yelizavetpol quberniyası, Rusiya İmperiyası — ö.  2 avqust 1995-ci il, Bakı, Azərbaycan Respublikası) — azərbaycanlı şair, tərcüməçi, Azərbaycan Yazıçılar İttifaqının üzvü (1958), Azərbaycan Jurnalistlər İttifaqının üzvü (1959), Qabaqcıl maarif xadimi (1978), Azərbaycan SSR-nin əməkdar incəsənət xadimi (1986).

Həyatı

1929-cu ild Nuxa şəhərində anadan olub.

Ağdam şəhərində 1 saylı orta məktəbi bitirdikdən sonra ADU-nun filologiya fakültəsinin jurnalistika şöbəsində təhsil alıb (1947-1952).

1952 – 969-cu illərdə “Azərbaycan pioneri” qəzetinin redaksiyasında ədəbi işçi, ədəbiyyat və incəsənət şöbəsinin müdiri

1969 – 1984-cı illərdə “Göyərçin” jurnalının redaksiyasında poeziya şöbəsinin müdiri,

1984-cü ildə “Göyərçin” jurnalının redaksiyasında məsul katib vəzifəsində işləyib.

Yaradıcılığı

1952-ci ildə “Azərbaycan pioneri” qəzetində çap edilən “Qoqola” adlı ilk şeiri ilə ədəbi yaradıcılığa başlayıb.

Sonra dövri-mətbuatda vaxtaşırı çıxış edib.

İlk satirik şeirləri, eyni zamanda “Atamın hədiyyəsi” (1957), “Bahar gözəldir, ya qış?” (1959), “Milçək ürəyi” (1960) kitabları Hikmət Əfəndiyev imzası ilə çap olunub.

“Sınaq”, “Ekiz qardaşlar” pyesləri tamaşaya qoyulmuş, librettolarına (“Nənəmin nağılı”, “İkilərin sərgüzəştləri”, “Solğun çiçəklər”) və şeirlərinə musiqi bəstələnib.

Əsərləri keçmiş SSRİ xalqlarının dillərinə tərcümə olub. O özü də bədii tərcüməyə qayğı ilə yanaşmışdır. Ölkənin ayrı-ayrı şəhərlərində keçirilən uşaq və gənclər kitabı həftələrində, eləcə də təşviqat qatarı ilə səfərlərdə, yubiley təntənələrində iştirak etmişdir. “Mozalan” satirik kino-jurnalı bədii şurasının, Ümumittifaq uşaq və gənclər ədəbiyyatı şurasının, "Azərbaycan pioneri" və "Literaturnıy Azerbaydjan" jurnalı redaksiya heyətinin üzvü idi.

2 avqust 1995-ci il tarixdə Azərbaycanın Bakı şəhərində dünyasını dəyişib.

Mükafatları

Azərbaycan Respublikası Ali Soveti Rəyasət Heyətinin Fəxri fərmanı (1988).

Kitabları

  1. Atamın hədiyyəsi. Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1956, 20 səh.
  2. Bahar gözəldir, ya qış? Bakı: Uşaqgəncnəşr, 1959, 27 səh.
  3. Milçək ürəyi. Bakı: Azərnəşr, 1960, 46 səh.
  4. Şeirlər və təmsillər. Bakı: Azərnəşr, 1963,64 səh.
  5. Ulduzların söhbəti. Bakı: Azərnəşr, 1964, 51 səh.
  6. Qısa təmsillər. Bakı: Azərnəşr, 1965, 55 səh.
  7. Xatirə. Bakı: Azərnəşr, 1966, 101 səh.
  8. Tülkü arayışında. Bakı: Gənclik, 1967, 67 səh.
  9. Buludlar. Bakı: Gənclik, 1968, 57 səh.
  10. Mənim dovşanım. Bakı: İşıq, 1970, 26 səh.
  11. Qısqanc qarışqa. Bakı: Gənclik, 1971, 87 səh.
  12. Günəş və ləkələr. Bakı: Azərnəşr, 1972, 67 səh.
  13. Leylək yuvası. Bakı: Gənclik, 1973, 121 səh.
  14. Mənim misralarım. Bakı: Gənclik, 1975, 139 səh.
  15. Qardaşlar ovda. Bakı: Gənclik, 1978, 143 səh.
  16. Qərib cinlər diyarında. Bakı: Gənclik, 1980, 134 səh.
  17. Təmsillər. Bakı: Yazıçı, 1982, 237 səh.
  18. İlin balaları. Bakı: Gənclik, 1983, 126 səh.
  19. Qardaşlığın qüdrəti (Bəstəkar M.Mirzəyevlə şərikli). Bakı: İşıq, 1983, 65 səh.
  20. Təmsillər. Bakı: Gənclik, 1985, 120 səh.
  21. Ömrümün payı. Bakı: Yazıçı, 1986, 235 səh.
  22. Vətənim mənim. Bakı: Gənclik, 1988, 120 səh.
  23. Seçilmiş əsərləri. Bakı: Azərnəşr, 1992, 295 səh.

Tərcümələri

(ruscadan)

  1. İ.A.Krılov. Təmsillər. Bakı: Gənclik, 1982, 80 səh.

Filmoqrafiya