Şəki Ensiklopediyası

Changes

Qərib Calalov (başlanğıc kodu nəzərdən keçir)

03:11, 28 noyabr 2023 versiyası

568 bayt əlavə edildi ,  03:11, 28 noyabr 2023
Nəzərə çarpan dəyişiklik yoxdur.
Sətir 1: Sətir 1: −
[[Kateqoriya:Q]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış alimlər]][[Kateqoriya:Şəxslər (familiya sırası ilə)|{{Əvvəlcə familiya|{{PAGENAME}}}}]]
+
[[Kateqoriya:{{padleft:|1|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəxslər (familiya sırası ilə)|{{Əvvəlcə familiya|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış alimlər]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış görkəmli şəxslər]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış pedaqoqlar]]
−
{{Alim
+
{{Alim  
−
|Şəkil = Qərib Calalov.jpg
+
|Piktoqram            = texnologiya
−
|Şəkil məlumat =
+
|Adı                   = Qərib Calalov
−
|Şəkil miqyası =  
+
|Tam adı               = Calalov Qərib İsaq oğlu
−
|Adı = Qərib Cəlalov
+
|Şəkil                = Qərib Calalov.png
−
|Tam adı = Calalov Qərib İsaq oğlu  
+
|Şəklin ölçüsü        = 
−
|Digər adları =  
+
|Şəklin izahı          = Qərib Calalov 80 illik yubileyində, Neft və Qaz İnstitutu, 5 dekabr 2017-ci il.
−
|Doğum tarixi = [[28 noyabr]], [[1937]]
+
|Doğum tarixi         = {{Doğum tarixi və yaşı|1937|11|28}}
−
|Doğum yeri = [[Baş Göynük]], [[Şəki rayonu]], [[Azərbaycan]]
+
|Doğum yeri           = [[Baş Göynük]], [[Nuxa rayonu|Nuxa (indiki Şəki) rayonu]], {{AzSSR}}, {{SSRİ}}
−
|Elmi dərəcəsi = texnika elmləri doktoru
+
|Vəfat yeri            =
 +
|Vəfat səbəbi          =
 +
|Dəfn yeri            =
 +
|Vətəndaşlığı          = {{SSRİ}}→{{AZE}} 
 +
|Milliyyəti            =
 +
|Həyat yoldaşı        =
 +
|Uşağı                =
 +
|Atası                =
 +
|Anası                =
 +
|Elm sahəsi            =
 +
|Elmi dərəcəsi         = texnika elmləri doktoru
 +
|Elmi adı              = professor
 +
|İş yeri              = AMEA Neft və Qaz İnstitutu, quyu-lay sistemlərinin hidrodinamikasının nəzəri problemləri şöbəsi (şöbənin rəhbəri)
 +
|Alma-mater            = <!--Qədim təhsil ocaqları-->
 +
|Təhsili              = {{*}}S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universiteti, mexanika-riyaziyyat fakültəsi (–1960)
 +
 
 +
{{*}}Azərbaycan SSR EA Neft-Kimya Prosesləri İnstitutu, aspirantura (1964–)
 +
|Elmi rəhbəri          =
 +
|Tanınmış yetirmələri  =
 +
|Tanınır              = <!--Alimə fəaliyyətinə görə verilən ləqəb-->
 +
|Mühüm layihələri      =
 +
|Üzvlüyü              = AMEA, müxbir üzv
 +
|Mükafatları          = {{"Şöhrət" ordeni|2005}}
 +
|İmzası                =
 +
|Sayt                  =
 +
|Commons              =
 
}}
 
}}
−
'''Qərib Calalov''' - texnika elmlər doktoru, professor, [[AMEA]]-nın müxbir üzvü, AMEA-nın [[Geologiya və Geofizika İnstitutu]]nun şöbə müdiri.
+
'''Qərib Calalov''' — yeraltı hidroqaz dinamikası və neft-qaz yataqlarının işlənməsi sahəsində tanınmış alim, texnika elmləri doktoru, professor, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü, AMEA Neft və Qaz İnstitutunun quyu-lay sistemlərinin hidrodinamikasının nəzəri problemləri şöbəsinin rəhbəri.
 +
 
 +
== Haqqında məlumatlar ==
 +
28 noyabr 1937-ci il tarixdə [[Nuxa rayonu|Nuxa (indiki Şəki) rayonunun]] [[Baş Göynük|Baş Göynük kəndində]] anadan olub.
 +
 
 +
===Təhsili ===
 +
1955-ci ildə Baş Göynük kənd orta məktəbini,
 +
 
 +
1960-cı ildə S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universitetinin mexanika-riyaziyyat fakültəsini bitirib.
 +
 
 +
1964-cü ildə Azərbaycan SSR EA Neft-Kimya Prosesləri İnstitutunun aspiranturasına daxil olub.
 +
 
 +
===Əmək fəaliyyəti===
 +
1960-cı ildə Azərbaycan SSR EA Neft-Kimya Prosesləri İnstitutunda kiçik elmi işçi vəzifəsinə qəbul olunub; daha sonra bu institutda kiçik elmi işçi, mühəndis, böyük mühəndis, böyük elmi işçi, aparıcı elmi işçi, baş elmi işçi və laboratoriya müdiri,
 +
 
 +
2003-cü ildən quyu-lay sistemlərinin hidrodinamikasının nəzəri problemləri şöbəsinin rəhbəri vəzifəsini tutub.
 +
 
 +
====Pedaqoji fəaliyyəti====
 +
Azərbaycan Dövlət Neft və Sənaye Universitetinin professor-müəllimidir.
 +
 
 +
===Elmi fəaliyyəti===
 +
1967-ci ildə “Quyuların debitləri müxtəlifliyinin və layın qeyri-bircinsliyinin sulaşma prosesinə təsiri məsələləri” mövzusunda namizədlik dissertasiyasını,
 +
 
 +
1991-ci ildə “Deformasiya olunan kollektorlarda neft və qaz yataqlarının işlənməsinin hidroqazodinamikası” mövzusunda doktorluq dissertasiyasını  müdafiə edib.
   −
== Həyatı ==
+
1992-ci ildə professor elmi adını alıb.
   −
Qərib Calalov [[28 noyabr]] [[1937]]-ci ildə [[Şəki]] rayonunun [[Baş Göynük]] kəndində ziyalı ailəsində anadan olmuşdur. [[1955]]-ci ildə Baş Göynük kənd orta məktəbini bitirmişdir. Elə həmin ildə Azərbaycan Dövlət Universitetinin mexanika-riyaziyyat fakültəsinə daxil olmuş, [[1960]]-cı ildə maye və qaz mexanikası ixtisası üzrə təhsilini başa vurduqdan sonra təyinatla Azərbaycan EA NKPİ-na göndərilmiş və orada kiçik elmi işçi işləmişdir. 1960-2003-cü illərdə Azərbaycan EA DNQYPİ-nun "Neft qatının elektrik modelləşdirilməsi və lay və quyuların tədqiqi" şöbəsində kiçik elmi işçi, böyük elmi işçi, şöbə rəhbəri olmuşdur.
+
2001-ci ildə Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü seçilib.
   −
[[1967]]-ci ildə "Quyuların debitləri müxtəlifliyinin və layın qeyri-bircinsliyinin sulaşma prosesinə təsiri məsələləri" mövzusunda namizədlik dissertasiyası müdafiə etmiş və fizika-riyaziyyat elmləri namizədi alimlik dərəcəsi almışdır.
+
42-si xaricdə və 20-si beynəlxalq bazalarda referatlaşdırılan və indeksləşdirilən jurnallarda dərc olunmaqla çap olunmuş 250 elmi əsərin müəllifidir.  
   −
[[1990]]-ci ildə "Deformasiya olunan kollektorlarda neft və qaz yataqlarının işlənməsinin hidroqazodinamikası" mövzusunda doktorluq dissertasiyası müdafiə etmiş və texnika elmləri doktoru alimlik dərəcəsi almışdır. [[1990]]-ci ildən o ADNA-da "Neft mədən geologiyası" kafedrasının professoru vəzifəsini tutaraq, eyni zamanda elmi və pedaqoji fəaliyyətlə məşğul olurdu.
+
12 elmlər namizədinin, 1 elmlər doktorunun elmi rəhbəri olub.
   −
[[2001]]-ci ildə neft və qaz yataqlarının işlənməsi ixtisası üzrə Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının müxbir üzvü seçilmişdir. [[2003]]-cü ildən indiyə qədər Azərbaycan MEA Geologiya və Geofizika institutunda "Layın hidroqazdinamikası" şöbəsinin rəhbəri işləyir.
+
===Digər===
−
+
5 dekabr 2017-ci il tarixdə Neft və Qaz İnstitutunda özünün iştirakı ilə 80 illik yubileyinə həsr olunan tədbir keçirilib.
−
Onun əsas elmi fəaliyyəti deformasiya olunan böyük yatma dərinlikli məsaməli, çatlı və çatlı-məsaməli neft və qaz yataqlarının kollektorlarında baş verən süzülmə proseslərinin hidro-qazdinamik modelləşdirmə üsullarının yaradılması üzrə kompleks tədqiqatlar aparılması və bu tədqiqatlar əsasında işlənmənin texnoloji göstəricilərini təyin etməyə imkan verən yeni effektiv hesabat sxemlərinin işlənməsi ilə bağlıdır.
     −
Keçiriciliyə nəzərən qeyri-bircins layların modelləşdirilməsinin yeni üsulu təklif  edilmiş və süzülmənin qazhidrodinamik məsələlərinin dəqiq və təqribi analitik həlləri alınmışdır.  Maye və qazın qərarlaşmamış süzülməsi şəraitində  deformasiya olunan layların süzülmə-tutum parametrlərinin identifikasiyası üsulu yaradılmışdır.
+
===Təltif və mükafatları===
−
180-dən elmi məqalənin (bunlardan 30-u xaricdə çap olunmuşdur), 2 monoqrafiyanın müəllifidir. İndiyədək onun rəhbərliyi ilə 8 nəfər elmlər namizədi alimlik dərəcəsinə yiyələnmişdir.
+
* Qubkin adına mükafat (1985);
 +
* [["Şöhrət" ordeni|“Şöhrət” ordeni]] (2005).
   −
Amerika Beynəlxalq mühəndis neftçilər cəmiyyətinin üzvüdür. [[1985]]-ci ildə "Əmək veteranı" medalı, [[1985]]-ci ildə bir qrup alimlə birgə "Mürəkkəb dağ-geoloji şəraitlərdə çoxsaylı neft və qaz yataqlarının öyrənilməsinin dağ-geofiziki və hidrodinamiki üsulları kompleksinin yaradılması və tətbiqi" işinə görə akad. İ.M.Qubkin adına mükafata layiq görülüb. Azərbaycan Respublikasının "Şöhrət" ordeni ilə mükafatlanıb.
+
== Ədəbiyyat ==
 +
# {{ŞAZ|1|80-83}}
 +
# {{AME|5|172}}
 +
# {{Sayta istinad|url= https://science.gov.az/az/news/open/6940|author = |authorlink= |title= Yubileylər|subtitle='''AMEA-nın müxbir üzvü Qərib Calalovun 80 illik yubileyi qeyd olunub''' |deadlink= |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210912163427/https://science.gov.az/az/news/open/6940 |archivedate=12 Sep 2021 |lang= az|showlang=|responsible= |website=Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası |websiteurl=https://science.gov.az |type= |date= 05.12.2017  |accessdate= 12.09.2021|quote= |quoteup= |description= |ref= }}
 +
# {{Sayta istinad|url=https://web.archive.org/web/20210912131259/https://science.gov.az/az/forms/chlenyikorrespondentyi/37 |author = |authorlink= |title=Müxbir üzvlər|subtitle='''Calalov Qərib İsaq oğlu''' |deadlink= |archiveurl=https://web.archive.org/web/20210912131259/https://science.gov.az/az/forms/chlenyikorrespondentyi/37 |archivedate=12 Sep 2021 |lang=az |showlang=|responsible=  |website=Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası|websiteurl= https://science.gov.az/|type= |date= |accessdate= 12.09.2021|quote= |quoteup= |description= |ref= }}
   −
== Əsas elmi əsərlərin adları ==
+
{{Yoxlanılmış məqalə}}
−
# Birgə istismar olunan çoxtəbəqəli yataqlarda quyuların tədqiqi məlumatlarının analizi (ingilis dilində) Project report İDOGD/UNOCAL, USA.
  −
# Neft və qaz yataqlarının işlənməsi prosesində terrigen kollektor süxurlarının süzülmə-tutum xassələrinə lay təzyiqinin təsiri (rus dilində) Геология нефти и газа, №5, 1997.
  −
# Karbohidrogen yataqlarının işlənmə tarixi məlumatları əsasında hidrodinamik modellərin sazlanması haqqında (rus dilində). Известия НАНА, серия науки о земле, №2, 2000.
  −
# Çatlı kollektorların hidroqazdinamikası (rus dilində).<nowiki></nowiki> Баку, Элм, 1988
  −
# Flüyüdlərin qərarlaşmış süzülməsi şəraitində deformasiya olunan layların süzülmə-tutum parametrlərinin identifikasiyası metodikası(rus dilində). Баку, Элм, 1989
     −
== Mənbə ==
+
[[az:Qərib Calalov]]
−
* http://www.science.az saytı, struktur bölməsində AMEA-nın müxbir üzvləri
  −
* Alim və ziyalılar. "Bakı Universiteti Nəşriyyatı", Bakı, 2002, 582 səh.
 
Mənbə — "https://shaki.info/wiki/Xidməti:MobileDiff/7621...56664"