Diqqət! 4 aprel 2024-cü il tarixdən saytın yeni versiyası sheki.org domenində fəaliyyət göstərir. Bu köhnə versiyadır və yenilənməsi məhdudlaşdırılıb. Lakin 6 yanvar 2025-ci il tarixədək bu vəziyyətdə internetdə qalacaqdır...

Changes

Jump to navigation Jump to search
Sətir 36: Sətir 36:  
  |Commons                =
 
  |Commons                =
 
}}
 
}}
'''Səlim xan''' (?–1826) — 1795 – 1797 və 1805 – 1806-ci illərdə hakimiyyətdə olmuş Şəki xanı; 1805-ci ildə hakimiyyətini möhkəmləndirmək və düşmənlərinə qarşı hərbi dəstək almaq üçün xanlığını Rusiya İmperiyasının tərkibinə qatmışsa da, 1806-cı ildə bacısının Qarabağda ruslar tərəfindən öldürülməsindən sonra, dərhal Şəki xanlığı ərazisindəki rus qoşununu xanlığın ərazisindən qovmuş, bundan 4 ay sonra əks-hücuma keçən ruslarla bir neçə gün döyüşmüş, lakin sonda məğlub olaraq 500 nəfərlik dəstəsi ilə İrana qaçmışdır. O, hakimiyyətini geri qaytarmaq ümidiylə bir neçə dəfə İrandan silahlı dəstə ilə Şəkiyə yürüş etsə də uğur qazana bilməyərək geri çəkilmiş, bir müddət İranda yaşadıqdan sonra 1818-ci ilin dekabrında Osmanlı dövlətinin Bağdadakı canişininin yanına gedərək Osmanlı dövlətindən siyasi sığınacaq istəmişdir. Ona aylıq 2500 quruş maaş təyin edilmiş, əvvəl Ərzurumda, sonra isə Ankarada yaşamaq izni verilmişdir.  
+
'''Səlim xan''' (?–1826) — 1795 – 1797 və 1805 – 1806-ci illərdə hakimiyyətdə olmuş sabiq Şəki xanı.
 +
 
 +
1805-ci ildə hakimiyyətini möhkəmləndirmək və düşmənlərinə qarşı hərbi dəstək almaq üçün xanlığını Rusiya İmperiyasının tərkibinə qatmışsa da, 1806-cı ildə bacısının Qarabağda ruslar tərəfindən öldürülməsindən sonra, dərhal Şəki xanlığı ərazisindəki rus qoşununu xanlığın ərazisindən qovmuş, bundan 4 ay sonra əks-hücuma keçən ruslarla bir neçə gün döyüşmüş, lakin sonda məğlub olaraq 500 nəfərlik dəstəsi ilə İrana qaçmışdır. O, hakimiyyətini geri qaytarmaq ümidiylə bir neçə dəfə İrandan silahlı dəstə ilə Şəkiyə yürüş etsə də uğur qazana bilməyərək geri çəkilmiş, bir müddət İranda yaşadıqdan sonra 1818-ci ilin dekabrında Osmanlı dövlətinin Bağdadakı canişininin yanına gedərək Osmanlı dövlətindən siyasi sığınacaq istəmişdir. Ona aylıq 2500 quruş maaş təyin edilmiş, əvvəl Ərzurumda, sonra isə Ankarada yaşamaq izni verilmişdir.  
    
12 aprel 1826-cı il tarixdə Ankara yaxınlığındakı Qırşəhərdə ({{dil-tr|Kırşehr}}) vəfat etdikdən cəmi 4 ay sonra – 11 avqust 1826-cı il tarixdə, oğlanlarından biri – [[Hüseyn xan (Səlim xanın oğlu)|Hüseyn xan]], Şəkidə xan ola bilmiş, lakin onun hakimiyyəti daha qısamüddətli olmuş, cəmi 3 aya yaxın davam etmişdir.
 
12 aprel 1826-cı il tarixdə Ankara yaxınlığındakı Qırşəhərdə ({{dil-tr|Kırşehr}}) vəfat etdikdən cəmi 4 ay sonra – 11 avqust 1826-cı il tarixdə, oğlanlarından biri – [[Hüseyn xan (Səlim xanın oğlu)|Hüseyn xan]], Şəkidə xan ola bilmiş, lakin onun hakimiyyəti daha qısamüddətli olmuş, cəmi 3 aya yaxın davam etmişdir.
Sətir 82: Sətir 84:     
==== Şəki xanlığının Rusiyanın tərkibinə keçməsi barədə Kürəkçay traktatını imzalaması ====
 
==== Şəki xanlığının Rusiyanın tərkibinə keçməsi barədə Kürəkçay traktatını imzalaması ====
[[Şəkil:Gelesen-Goresen.jpg|370px|thumb| [[Gələrsən-Görərsən qalası |“Gələsən-Görəsən” qalasının xarabalığı]], 2011-ci il – Səlim xan 1805-ci ilin yayında, İrandan gözlənilən hərbi müdaxiləni məhz bu qalada dəf etmək fikrində idi{{sfn|AKAK, səh.: 651|1868|p=}}. ]]
+
[[Şəkil:Gelesen-Goresen.jpg|370px|thumb| [[Gələsən, görəsən (qala) |“Gələsən-Görəsən” qalasının xarabalığı]], 2011-ci il – Səlim xan 1805-ci ilin yayında, İrandan gözlənilən hərbi müdaxiləni məhz bu qalada dəf etmək fikrində idi{{sfn|AKAK, səh.: 651|1868|p=}}. ]]
    
{{abbr|26 may|Yuli təqvimi ilə: 14 may.|0}} 1805-ci il tarixdə Pavel Sisianovun Kürəkçay sahilində qurduğu düşərgədə Qarabağ xanı İbrahim xan Qarabağ xanlığının Rusiya İmperiyası tərkibinə keçməsi barədə Kürəkçay traktatına imza atdı. İbrahim xan Səlim xanın həm qayınatası, həm də bacısının əri idi. İbrahim xandan sonra Səlim xan da Pavel Sisianovun düşərgəsinə getdi və {{abbr|2 iyun|Yuli təqvimi ilə: 21 may.|0}} 1805-ci il tarixdə 2-ci Kürəkçay traktatını – Şəki xanlığının Rusiya İmperiyası tərkibinə keçməsi barədə sənədi imzaladı<ref>{{Harvnb|AKAK, səh.: 646|1868|p=|loc=Burada Sisianov  traktaktların imzalanmasından bir gün sonra raport verir.}}</ref>.
 
{{abbr|26 may|Yuli təqvimi ilə: 14 may.|0}} 1805-ci il tarixdə Pavel Sisianovun Kürəkçay sahilində qurduğu düşərgədə Qarabağ xanı İbrahim xan Qarabağ xanlığının Rusiya İmperiyası tərkibinə keçməsi barədə Kürəkçay traktatına imza atdı. İbrahim xan Səlim xanın həm qayınatası, həm də bacısının əri idi. İbrahim xandan sonra Səlim xan da Pavel Sisianovun düşərgəsinə getdi və {{abbr|2 iyun|Yuli təqvimi ilə: 21 may.|0}} 1805-ci il tarixdə 2-ci Kürəkçay traktatını – Şəki xanlığının Rusiya İmperiyası tərkibinə keçməsi barədə sənədi imzaladı<ref>{{Harvnb|AKAK, səh.: 646|1868|p=|loc=Burada Sisianov  traktaktların imzalanmasından bir gün sonra raport verir.}}</ref>.
Sətir 201: Sətir 203:     
== İstinadlar və qeydlər ==
 
== İstinadlar və qeydlər ==
{{istinad siyahısı|2}}
+
{{İstinad siyahısı}}
   −
== İstifadə edilmiş mənbələrin siyahısı ==
+
== Ədəbiyyat ==
 
{{Siyahı sütunlarla|2|
 
{{Siyahı sütunlarla|2|
#{{AKAK+|2|641|643}}
+
# {{AKAK+|2|641|643}}
#:{{AKAK+|2|642|644}}
+
#: {{AKAK+|2|642|644}}
#:{{AKAK+|2|643|645}}
+
#: {{AKAK+|2|643|645}}
#:{{AKAK+|2|644|646}}
+
#: {{AKAK+|2|644|646}}
#:{{AKAK+|2|646|648}}
+
#: {{AKAK+|2|646|648}}
#:{{AKAK+|2|651|653}}
+
#: {{AKAK+|2|651|653}}
#:{{AKAK+|2|652|654}}
+
#: {{AKAK+|2|652|654}}
#{{AKAK+|5|VII|10}}
+
# {{AKAK+|5|VII|10}}
#:{{AKAK+|5|1111|1129}}
+
#: {{AKAK+|5|1111|1129}}
#:{{AKAK+|5|1120|1138}}
+
#: {{AKAK+|5|1120|1138}}
#{{AKAK+|6/1|V|8}}
+
# {{AKAK+|6/1|V|8}}
#:{{AKAK+|6/1|787|804}}
+
#: {{AKAK+|6/1|787|804}}
#:{{AKAK+|6/1|712|729}}
+
#: {{AKAK+|6/1|712|729}}
#{{kitab3
+
# {{kitab3
 
  | müəllif        =  [[Abbasqulu ağa Bakıxanov|Bakıxanov A.]]
 
  | müəllif        =  [[Abbasqulu ağa Bakıxanov|Bakıxanov A.]]
 
  | hissə          =  
 
  | hissə          =  
Sətir 241: Sətir 243:  
  | ref            = Bakıxanov A.
 
  | ref            = Bakıxanov A.
 
}}
 
}}
#{{kitab3
+
# {{kitab3
 
  | müəllif        = [[Kərim ağa Şəkixanov]].
 
  | müəllif        = [[Kərim ağa Şəkixanov]].
 
  | hissə          = Şəki xanlarının müxtəsər tarixi
 
  | hissə          = Şəki xanlarının müxtəsər tarixi
Sətir 264: Sətir 266:  
  | ref            = Kərim ağa Fateh
 
  | ref            = Kərim ağa Fateh
 
}}
 
}}
# {{kitab3
+
# {{kitab3
 
  | müəllif        = Мустафаев Дж.М.
 
  | müəllif        = Мустафаев Дж.М.
 
  | hissə          =  
 
  | hissə          =  
Sətir 287: Sətir 289:  
  | ref            = Мустафаев Дж.М.
 
  | ref            = Мустафаев Дж.М.
 
}}
 
}}
#{{kitab3
+
# {{kitab3
 
  | müəllif        = [[Ədalət Tahirzadə|Tahirzadə Ə.Ş.]]
 
  | müəllif        = [[Ədalət Tahirzadə|Tahirzadə Ə.Ş.]]
 
  | hissə          =  
 
  | hissə          =  
Sətir 310: Sətir 312:  
  | ref            = Tahirzadə Ə.Ş.
 
  | ref            = Tahirzadə Ə.Ş.
 
}}
 
}}
#{{Dubrovin|3|144-145|151|}}
+
# {{Dubrovin|3|144-145|151|}}
#:{{Dubrovin|3|84-90|90|}}
+
#: {{Dubrovin|3|84-90|90|}}
#{{Dubrovin|4|425-426|439|}}
+
# {{Dubrovin|4|425-426|439|}}
#:{{Dubrovin|4|426-427|440|}}
+
#: {{Dubrovin|4|426-427|440|}}
#:{{Dubrovin|4|427|439|441}}
+
#: {{Dubrovin|4|427|439|441}}
#:{{Dubrovin|4|428|440|}}
+
#: {{Dubrovin|4|428|440|}}
#:{{Dubrovin|4|483-484|496|}}
+
#: {{Dubrovin|4|483-484|496|}}
#:{{Dubrovin|4|490|504|}}
+
#: {{Dubrovin|4|490|504|}}
#{{Dubrovin|5|16|24|}}
+
# {{Dubrovin|5|16|24|}}
#:{{Dubrovin|5|56-61|64|}}
+
#: {{Dubrovin|5|56-61|64|}}
#:{{Dubrovin|5|61|69|}}
+
#: {{Dubrovin|5|61|69|}}
#:{{Dubrovin|5|84-90|93|}}
+
#: {{Dubrovin|5|84-90|93|}}
#:{{Dubrovin|5|425-426|435|}}
+
#: {{Dubrovin|5|425-426|435|}}
#{{cite web2 | title =  О принятии Селим-хана Шакинского в подданство России, 21 мая 1805 года | publisher =http://www.historyru.com/  |  date = 1805 | url =http://www.historyru.com/docs/rulers/alex-1/alex-1-orgdoc-16.html#/overview  |ref = Грамота императора Александра I }}
+
# {{cite web2 | title =  О принятии Селим-хана Шакинского в подданство России, 21 мая 1805 года | publisher =http://www.historyru.com/  |  date = 1805 | url =http://www.historyru.com/docs/rulers/alex-1/alex-1-orgdoc-16.html#/overview  |ref = Грамота императора Александра I }}
#{{məqalə
+
# {{məqalə
 
  | müəllif        =  
 
  | müəllif        =  
 
  | başlıq          = Şəki xanlığının bayraqları
 
  | başlıq          = Şəki xanlığının bayraqları
Sətir 352: Sətir 354:  
  | ref            = Şəki xanlığının bayraqları
 
  | ref            = Şəki xanlığının bayraqları
 
}}
 
}}
#{{kitab3
+
# {{kitab3
 
  | müəllif        = Axundov M. F.
 
  | müəllif        = Axundov M. F.
 
  | hissə          =  
 
  | hissə          =  
Sətir 375: Sətir 377:  
  | ref            = Axundov M. F.
 
  | ref            = Axundov M. F.
 
}}
 
}}
#{{məqalə
+
# {{məqalə
 
  | müəllif        = Şükürov Q.
 
  | müəllif        = Şükürov Q.
 
  | başlıq          = Şeki eski hâkimi Selim Han’ın Osmanlı Devleti’ne ilticası
 
  | başlıq          = Şeki eski hâkimi Selim Han’ın Osmanlı Devleti’ne ilticası
Sətir 403: Sətir 405:  
}}
 
}}
 
# {{QD|56}}
 
# {{QD|56}}
 +
# {{Sayta istinad|url=http://az.gumilev-center.ru/s-ki-xanligi-il-osmanli-munasib-tl-ri/ |author =Talıbova G. |authorlink= |title=Şəki xanlığı ilə Osmanlı münasibətləri |subtitle= |deadlink= |archiveurl=https://web.archive.org/web/20200928120739/http://az.gumilev-center.ru/s-ki-xanligi-il-osmanli-munasib-tl-ri/ |archivedate=28 Sep 2020 |lang= |showlang=yes|responsible=  |website=Центр Льва Гумилева в Азербайджане|websiteurl=http://az.gumilev-center.ru/ |type= |date=2013 |accessdate= 02.07.2023|quote= |quoteup= |description= |ref= }}
 
}}
 
}}
   Sətir 408: Sətir 411:     
{{Yoxlanılmış məqalə}}  
 
{{Yoxlanılmış məqalə}}  
 +
 +
{{Akademik məqalə}}
    
[[az:Səlim xan (Şəki xanı)]][[en:Salim Khan (Shaki khan)]][[fa:سلیم‌خان شکی]]
 
[[az:Səlim xan (Şəki xanı)]][[en:Salim Khan (Shaki khan)]][[fa:سلیم‌خان شکی]]

Naviqasiya menyusu