38.967
edits
Changes
Jump to navigation
Jump to search
Sətir 9:
Sətir 9: − + Sətir 20:
Sətir 20: − + + + − + Sətir 29:
Sətir 31: − + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + + − + − 1905-ci ildə Nuxada anadan olub. Atası dəmirçi idi. Molla məktəbində ilk təhsilini aldıqdan sonra 12 yaşından atasının emalatxanasında işləməyə başlayıb. 1920-ci ildə Nuxada yeni təşkil edilmiş gecə məktəbinə yazılır və 1922-ci ildə oradan Bakıya Fəhlə fakültəsinə – Rabfaka, oxumağa göndərilir. 1926-cı ildə Fəhlə fakültəsini bitirdikdən sonra Azərbaycan Dövlət Universitetinin Şərq fakültəsinə daxil olur. Tələbə ikən – 1929-cu ildə, Azərbaycanı tədqiq və təəbbö cəmiyyətinə işə götürülmüşdü. 1930-cu ildə universiteti bitirdikdən sonra təhsilini 1932-ci ilədək Azərbaycan Dövlət elmi Tədqiqat İnstitutunun aspiranturasında davam etdirib. 1934-cü ildə Azərbaycan Dövlət muzeyinə direktor təyin olunub və SSRİ xalqları kafedrası üzrə dosent elmi adı alıb<ref>İstifadə edilmiş mənbələrdə Mövsüm Salamovun 1932-ci il dosent adı aldığı göstərilmişdi. Lakin, 13 yanvar 1934-cü il tarixə qədər SSRİ-də heç kimə dosent elmi adı verilməyib.</ref>. + + + − Sətir 45:
Sətir 69: − + − + + + + − + − + − +
Nəzərə çarpan dəyişiklik yoxdur.
|Doğum tarixi = {{doğum tarixi |1905||}}
|Doğum tarixi = {{doğum tarixi |1905||}}
|Doğum yeri = Nuxa
|Doğum yeri = Nuxa
|Vəfatı = 1985
|Vəfatı = {{Vəfat tarixi|1985| | }} (80 yaşında)
|Vəfat yeri = Bakı
|Vəfat yeri = Bakı
|Vəfat səbəbi =
|Vəfat səbəbi =
|Milliyət = azərbaycanlı
|Milliyət = azərbaycanlı
|İxtisası = şərqşünas
|İxtisası = şərqşünas
|Təhsili = Azərbaycan Dövlət Universitetinin Şərq fakültəsi (1926 – 1930); Azərbaycan Dövlət elmi Tədqiqat İnstitutunun aspiranturası (1930 – 1932)
|Təhsili = {{*}}S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universiteti, şərq fakültəsi (1926–1930)
{{*}}Azərbaycan Dövlət Elmi-Tədqiqat İnstitutunu, aspirantura (1930–1932)
|Fəaliyyəti =
|Fəaliyyəti =
|Fəaliyyət illəri =
|Fəaliyyət illəri =
|Mükafatları =
|Mükafatları = {{"Vladimir İliç Leninin anadan olmasının 100 illiyi ilə əlaqədar" yubiley medalı}}{{Azərbaycan SSR əməkdar mədəniyyət işçisi|1978}}
|imdb id =
|imdb id =
|İmzası =
|İmzası =
}}
}}
'''Mövsüm Salamov''' – Azərbaycan SSR-in əməkdar mədəniyyət işçisi (1978), “Şirvanşahlar Sarayı Kompleksi” Dövlət tarixi-memarlıq qoruq-muzeyinin ilk direktoru, şərqşünas, dosent.
'''Mövsüm Salamov''' (1905–1985) — tanınmış şərqşünas, dosent, [[Azərbaycan SSR-in əməkdar mədəniyyət işçisi]], “Şirvanşahlar Sarayı Kompleksi” Dövlət tarixi-memarlıq qoruq-muzeyinin ilk direktoru.
==Haqqında məlumatlar==
1905-ci ildə [[Nuxa|Nuxada]] (indiki Şəki) anadan olub.
===Təhsili===
1920-ci ildə Nuxada – molla məktəbində, ilk təhsilini bitirib.
1920 – 1922-ci illərdə Nuxada – yeni təşkil edilmiş gecə məktəbində,
1922 – 1926-cı illərdə Bakıdakı Fəhlə fakültəsinə – Rabfakda,
1926 – 1930-cu illərdə S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universitetinin şərq fakültəsində
1930 – 1932-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Elmi-Tədqiqat İnstitutunun aspiranturasında təhsil alıb.
===Əmək fəaliyyəti===
1917-ci ildən – 12 yaşından, atasının dəmirçi emalatxanasında işləməyə başlayıb.
Tələbə ikən – 1929-cu ildə, Azərbaycanı tədqiq və təəbbö cəmiyyətinə işə götürülüb.
1934-cü ildə Azərbaycan Dövlət muzeyinə direktor təyin olunub.
==Həyat və fəaliyyəti==
===Elmi fəaliyyəti===
1934-cü ildən sonra SSRİ xalqları kafedrası üzrə dosent elmi adını alıb<ref>İstifadə edilmiş mənbələrdə Mövsüm Salamovun 1932-ci il dosent adı aldığı göstərilmişdi. Lakin, 13 yanvar 1934-cü il tarixə qədər SSRİ-də heç kimə dosent elmi adı verilməmişdir.</ref>.
1935-ci ildə Tehranda təşkil olunmuş Şərq xalqlarının tarixinə həsr edilmiş konfransa qatılıb və məruzə ilə çıxış edib.
1935-ci ildə Tehranda təşkil olunmuş Şərq xalqlarının tarixinə həsr edilmiş konfransa qatılıb və məruzə ilə çıxış edib.
===Həbs və sürgün həyatı===
===Həbs və sürgün həyatı===
28 fevral 1938-ci il tarixdə SSRİ əleyhinə fəaliyyət ittihamı ilə həbs olunub. Şəxsi işində həbs edilməsinin əsas səbəblərindən biri kimi pantürkizmə meyl etməsi və həyat yoldaşı [[Sara Aşurbəyli|Sara Aşurbəylinin]] qohumları ilə sıx əlaqələrdə olması göstərilirdi. Ona 10 il həbs, 5 il də sürgün cəzası verilir. Həbs illəri Sibirdə keçir (Bəzi məlumatlara<ref>Bu barədə Mövsüm Salamovun yaxın qohumları danışırlar – onlar bunu Mövsüm Salamovun özündən eşitdiklərini deyirlər.</ref> görə, Hüseyn Cavidlə eyni həbs düşərgəsində saxlanılmış, Hüseyn Cavid onun qolları arasında dünyasını dəyişmişdir. Mövsüm Salamov Hüseyn Cavidin dəfn olunduğu yeri və qəbrinin nömrəsini yadında saxlamış və bunun sayəsində də gələcəkdə Hüseyn Cavidin qalıqlarının tapılıb Azərbaycana aparılması, Azərbaycanda dəfn edilməsi mümkün olmuşdu.) Həbs müddəti bitdikdən sonra Komi MSSR-də sürgün həyatı yaşayır. Orada kərpic zavodunda əvvəlcə fəhlə işləyir. Sonra həmin zavodda baş usta, sex rəisi və baş direktor vəzifələrində çalışır.
28 fevral 1938-ci il tarixdə SSRİ əleyhinə fəaliyyət ittihamı ilə həbs olunub. Şəxsi işində həbs edilməsinin əsas səbəblərindən biri kimi pantürkizmə meyl etməsi və həyat yoldaşı [[Sara Aşurbəyli|Sara Aşurbəylinin]] qohumları ilə sıx əlaqələrdə olması göstərilirdi. Ona 10 il həbs, 5 il də sürgün cəzası verilir. Həbs illəri Sibirdə keçir (Bəzi məlumatlara<ref>Bu barədə Mövsüm Salamovun yaxın qohumları danışırlar – onlar bunu Mövsüm Salamovun özündən eşitdiklərini deyirlər.</ref> görə, Hüseyn Cavidlə eyni həbs düşərgəsində saxlanılmış, Hüseyn Cavid onun qolları arasında dünyasını dəyişmişdir. Mövsüm Salamov Hüseyn Cavidin dəfn olunduğu yeri və qəbrinin nömrəsini yadında saxlamış və bunun sayəsində də gələcəkdə Hüseyn Cavidin qalıqlarının tapılıb Azərbaycana aparılması, Azərbaycanda dəfn edilməsi mümkün olmuşdu.) Həbs müddəti bitdikdən sonra Komi MSSR-də sürgün həyatı yaşayır. Orada kərpic zavodunda əvvəlcə fəhlə işləyir. Sonra həmin zavodda baş usta, sex rəisi və baş direktor vəzifələrində çalışır.
Mövsüm Salamov XX əsrin səksənıncı illərinin əvvəllərinə qədər “Şirvanşahlar Sarayı Kompleksi” Dövlət tarixi-memarlıq qoruq-muzeyinin direktoru vəzifəsində çalışıb. Sonra görmə qabiliyyətini itirdiyinə və yaşına görə təqaüdə çıxıb, 1985-ci ildə Bakıda vəfat edib, Bakıda da torpağa tapşırılıb.
Mövsüm Salamov XX əsrin səksənıncı illərinin əvvəllərinə qədər “Şirvanşahlar Sarayı Kompleksi” Dövlət tarixi-memarlıq qoruq-muzeyinin direktoru vəzifəsində çalışıb. Sonra görmə qabiliyyətini itirdiyinə və yaşına görə təqaüdə çıxıb, 1985-ci ildə Bakıda vəfat edib, Bakıda da torpağa tapşırılıb.
===Mükafatları===
===Təltif və mükafatları===
* 2 noyabr 1957-ci il – “''Böyük Oktyabr Sosialist İnqilabının 40 illiyi və respublikanın tikinti təsərrüfatı sahəsində və mədəni-siyasi həyatında qazandığı nailiyyətlərinə görə''” Komi MSSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin Fəxri Fərmanı;
* 2 noyabr 1957-ci il – “''Böyük Oktyabr Sosialist İnqilabının 40 illiyi və respublikanın tikinti təsərrüfatı sahəsində və mədəni-siyasi həyatında qazandığı nailiyyətlərinə görə''” Komi MSSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin Fəxri Fərmanı;
* “Əla işə görə” döş nişanı;
* “Əla işə görə” döş nişanı;
* 22 noyabr 1967-ci il – “Əmək fədakarlığına görə” medalı;
* 22 noyabr 1967-ci il – “Əmək fədakarlığına görə” medalı;
* 31 mart 1970 – “Vladimir İliç Leninin anadan olmasının 100 illiyi ilə əlaqədar” yubiley medalı;
* 31 mart 1970 – [["Vladimir İliç Leninin anadan olmasının 100 illiyi ilə əlaqədar" yubiley medalı|“Vladimir İliç Leninin anadan olmasının 100 illiyi ilə əlaqədar” yubiley medalı]];
* “1973-cü ilin sosialist yarışının qalibi” döş nişanı;
* “1973-cü ilin sosialist yarışının qalibi” döş nişanı;
* 12 aprel 1977-ci il – “N. K. Krupskaya” medalı;
* 12 aprel 1977-ci il – “N. K. Krupskaya” medalı;
* 24 may 1978-ci il – “Azərbaycan SSR-in əməkdar mədəniyyət işçisi” fəxri adı;
* 24 may 1978-ci il – “Azərbaycan SSR-in əməkdar mədəniyyət işçisi” fəxri adı;
* 31 avqust 1981 – “Əmək veteranı” medalı.
* 31 avqust 1981 – “Əmək veteranı” medalı.
===Vəfatı===
1985-ci ildə – 80 yaşında, Bakıda vəfat edib.
===Ailəsi===
===Ailəsi===
[[Şəkil:Mövsüm Salamov, bacı və qardaşları.jpg|thumb|left|400px|'''Mövsüm Salamov bacı-qardaşları ilə birlikdə''' (''Birinci sırada soldan: [[Saleh Əsgərzadə]], [[Səidə Salamova]], [[Vahid Salamov]]; İkinci sırada sağdan: [[Qurbanəli Salamov]], Mövsüm Salamov, [[Məmmədəmin Əsgərzadə]]'') ]].
[[Şəkil:Mövsüm Salamov, bacı və qardaşları.jpg|thumb|left|400px|'''Mövsüm Salamov bacı-qardaşları ilə birlikdə''' (''Birinci sırada soldan: [[Saleh Əsgərzadə]], [[Səidə Salamova]], [[Vahid Salamov]]; İkinci sırada sağdan: [[Qurbanəli Salamov]], Mövsüm Salamov, [[Məmmədəmin Əsgərzadə]]'') ]].
*Atası: Mövsüm Əsgər oğlu Salamov, dəmirçi.
* Atası: Mövsüm Əsgər oğlu Salamov, dəmirçi.
*Anası: Mariyə Hacı Zəkəriyyə qızı.
* Anası: Mariyə Hacı Zəkəriyyə qızı.
*Qardaş-bacıları: 1 bacısı və 4 qardaşı olub (şəkildə adları göstərilir).
* Qardaş-bacıları: 1 bacısı və 4 qardaşı olub (şəkildə adları göstərilir).
*Həyat yoldaşları: Mövsüm Salamov sürgünə göndərilərkən birinci həyat yoldaşı Sara Aşurbəyli ilə nikahını rəsmi şəkildə pozdurmuşdu. Bundan sonra Sara Aşurbəyli başqa bir kişi ilə evlilik həyatı yaşayıb. Mövsüm Salamov isə Komidə Mariya Qorban adlı bir ukraynalı qadınla ailə qurub. Onun ölümündən sonra, ömrünün sonuna yaxın anasının dayısı nəvəsi olan Şəfiqə Bağbanlı ilə evli olub.
*Həyat yoldaşları: Mövsüm Salamov sürgünə göndərilərkən birinci həyat yoldaşı Sara Aşurbəyli ilə nikahını rəsmi şəkildə pozdurmuşdu. Bundan sonra Sara Aşurbəyli başqa bir kişi ilə evlilik həyatı yaşayıb. Mövsüm Salamov isə Komidə Mariya Qorban adlı bir ukraynalı qadınla ailə qurub. Onun ölümündən sonra, ömrünün sonuna yaxın anasının dayısı nəvəsi olan Şəfiqə Bağbanlı ilə evli olub.