14.417
edits
Changes
Səhifəni 'Kateqoriya:Ə{{Musiqiçi | Adı = | Orijinal adı = Əşrəf Həsən oğlu Həsənov | Şəkil = Əşrəf_Həsənov.jpg | Şəkil...' ilə yarat
[[Kateqoriya:Ə]]{{Musiqiçi
| Adı =
| Orijinal adı = Əşrəf Həsən oğlu Həsənov
| Şəkil = Əşrəf_Həsənov.jpg
| Şəkil məlumat = Oturan: Üzeyir Hacıbəyov; Soldan sağa: Qara Qarayev, Səid Rüstəmov, Niyazi və Əşrəf Həsənov — 1941-ci il
| Şəklin ölçüsü =
| Fəaliyyəti = dirijor <!-- 'solo ifaçı', 'vokal ifa etməyən çalğıçı', 'ifaçı olmayan personal', 'dirijor' və 'müvəqqəti' variantlarından uyğun gələni seçin. -->
| Doğum adı =
| Doğum tarixi = {{doğum tarixi|1909|1|24}}
| Doğum yeri = Nuxa, [[Nuxa qəzası]], Yelizavetpol quberniyası, Rusiya İmperiyası
| Vəfat tarixi = {{vəfat tarixi və yaşı|1983|8|9|1909|1|24}}
| Vəfat yeri = Bakı
| Dəfn yeri =
| Vətəndaşlıq = {{SSRİ}}
| Peşəsi = dirijor
| Həyat yoldaşı =
| Uşağı =
| Partnyoru =
| Atası =
| Anası =
| Mənşə =
| Üslub =
| Ləqəbi =
| Musiqi aləti =
| Səs tembri =
| Fəaliyyət illəri =
| Albom şirkəti =
| Əlaqələri =
| Təhsili = Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasının orkestr sinfi (1932); Moskva Dövlət Konservatoriyasının dirijorluq sinfi (1938)
| Üzvlüyü =
| Mükafatları = {{Azərbaycan SSR xalq artisti|1959}} {{Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi|1940}}
| İmzası =
| Saytı =
| Vikianbar =
}}
'''Əşrəf Həsən oğlu Həsənov''' — peşəkar təhsil almış ilk azərbaycanlı dirijorlardan biri, Azərbaycan SSR-in Əməkdar İncəsənət Xadimi (1940) və Azərbaycan SSR-in xalq artisti (1959).
== Həyat və fəaliyyəti ==
24 yanvar 1909-cu il tarixdə Nuxada anadan olub. Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasının orkestr (1932) və Moskva Dövlət Konservatoriyasının dirijorluq (1938) siniflərini bitirib. 1932-1979-cu illərdə Azərbaycan Dövlət Opera və Balet Teatrının dirijoru olmuş, 1949-1962-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasının opera hazırlığı sinifinə rəhbərlik etmişdir.
Hələ Moskva Konservatoriyasının son kursunda oxuyarkən – Moskvada keçirilən Azərbaycan mədəniyyəti və incəsənəti ongünlüyündə, Üzeyir Hacıbəyovun “Koroğlu” operası onun drijorluğu ilə Böyük Teatrın səhnəsində tamaşaya qoyulmuşdu. Bu hadisəni sonralar özü belə xatırlayırdı:
{{sitat2|...Ongünlüyə hazırlıqla əlaqədar, Üzeyir Hacıbəyov, incəsənət işləri idarəsinin rəisi Ruhulla Axundov və operanın direktoru Müseyib Şahbazov Moskvaya gəlmişdilər. Mən Moskva Konservatoriyasının son kursunda oxuyurdum. Moskvada Üzeyir bəylə görüşdük. Görüş zamanı Üzeyir bəy mənə dedi ki, – “Əşrəf, ongünlüklə əlaqədar yaxşı olar ki, Bakıya gələsən və “Koroğlu” operasını yenidən hazırlayasan. Operanın ongünlükdə dirijorluğunu sənə tapşırıram”. Mən Bakıya gəldim və böyük həvəslə məşqlərə başladım. Nəhayət, opera Moskvada, Böyük Teatrın səhnəsində çox böyük müvəffəqiyyətlə üç dəfə tamaşaya qoyuldu.}}
Əşrəf Həsənov Azərbaycan Dövlət Opera və Balet Teatrında Üzeyir bəy Hacıbəyovun “Koroğlu”, “Leyli və Məcnun”, Müslüm Maqomayevin “Şah İsmayıl”, Reynqold Qilierin “Şahsənəm”, Mixail Qlinkanın “İvan Susanin”, Cüzeppe Verdinin “Traviata”, “Aida”, “Riqoletto”, Nikolay Rimski-Korsakovun “Çar gəlini” və “Qar qız”, Jorj Bizenin “Karmen”, Rucero Leonkovallonun “Məzhəkəçilər”, Sergey Raxmaninovun “Aleko”, Aleksandr Darqomıjskinin “Su pərisi”, Pyotr Çaykovskinin “Yevgeni Onegin”, “İolanta” , “Motsart və Salyeri” operalarına, Nikolay Rimski-Korsakovun “Şəhrizad”, İqor Morozovun “Doktor Aybolit” baletlərinə də dirijorluq edib.
9 avqust 1983-cü il tarixdə Bakida vəfat etmişdir.
== Mükafatları ==
* Azərbaycan SSR-in Əməkdar İncəsənət Xadimi fəxri adı — 23 fevral 1940;
* Azərbaycan SSR-in Xalq Artisti fəxri adı — 10 iyun 1959;
* Azərbaycan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin Fəxri Fərmanı — 23 yanvar 1979.
== İstifadə edilmiş əsas mənbələr ==
* [https://web.archive.org/save/http://azteatr.musigi-dunya.az/file?id=106&dt=225 Musiqi Dünyası:Əşrəf Həsənov]
* [https://web.archive.org/web/20190402152340/http://www.anl.az/down/he_serencamlar.pdf Ə.H.Həsənov yoldaşın Azərbaycan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin Fəxri Fərmanı ilə təltif edilməsi haqqında Azərbaycan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin 23 yanvar 1979-cu il tarixli '''Fərmanı'''] — '''anl.az''' saytı
* [https://web.archive.org/web/20180917121916/http://www.anl.az/down/meqale/medeniyyet/2018/aprel/588469.htm ''Gülnarə Ələsgərova''. Unudulmayan on gün: Moskvada ilk Azərbaycan mədəniyyəti və incəsənəti dekadasının 80 illiyi münasibətilə. Mədəniyyət. – 2018.– 27 aprel. – S.10.]
[[Kateqoriya:Azərbaycan musiqiçiləri]]
[[Kateqoriya:Nuxada doğulanlar]]
| Adı =
| Orijinal adı = Əşrəf Həsən oğlu Həsənov
| Şəkil = Əşrəf_Həsənov.jpg
| Şəkil məlumat = Oturan: Üzeyir Hacıbəyov; Soldan sağa: Qara Qarayev, Səid Rüstəmov, Niyazi və Əşrəf Həsənov — 1941-ci il
| Şəklin ölçüsü =
| Fəaliyyəti = dirijor <!-- 'solo ifaçı', 'vokal ifa etməyən çalğıçı', 'ifaçı olmayan personal', 'dirijor' və 'müvəqqəti' variantlarından uyğun gələni seçin. -->
| Doğum adı =
| Doğum tarixi = {{doğum tarixi|1909|1|24}}
| Doğum yeri = Nuxa, [[Nuxa qəzası]], Yelizavetpol quberniyası, Rusiya İmperiyası
| Vəfat tarixi = {{vəfat tarixi və yaşı|1983|8|9|1909|1|24}}
| Vəfat yeri = Bakı
| Dəfn yeri =
| Vətəndaşlıq = {{SSRİ}}
| Peşəsi = dirijor
| Həyat yoldaşı =
| Uşağı =
| Partnyoru =
| Atası =
| Anası =
| Mənşə =
| Üslub =
| Ləqəbi =
| Musiqi aləti =
| Səs tembri =
| Fəaliyyət illəri =
| Albom şirkəti =
| Əlaqələri =
| Təhsili = Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasının orkestr sinfi (1932); Moskva Dövlət Konservatoriyasının dirijorluq sinfi (1938)
| Üzvlüyü =
| Mükafatları = {{Azərbaycan SSR xalq artisti|1959}} {{Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi|1940}}
| İmzası =
| Saytı =
| Vikianbar =
}}
'''Əşrəf Həsən oğlu Həsənov''' — peşəkar təhsil almış ilk azərbaycanlı dirijorlardan biri, Azərbaycan SSR-in Əməkdar İncəsənət Xadimi (1940) və Azərbaycan SSR-in xalq artisti (1959).
== Həyat və fəaliyyəti ==
24 yanvar 1909-cu il tarixdə Nuxada anadan olub. Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasının orkestr (1932) və Moskva Dövlət Konservatoriyasının dirijorluq (1938) siniflərini bitirib. 1932-1979-cu illərdə Azərbaycan Dövlət Opera və Balet Teatrının dirijoru olmuş, 1949-1962-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasının opera hazırlığı sinifinə rəhbərlik etmişdir.
Hələ Moskva Konservatoriyasının son kursunda oxuyarkən – Moskvada keçirilən Azərbaycan mədəniyyəti və incəsənəti ongünlüyündə, Üzeyir Hacıbəyovun “Koroğlu” operası onun drijorluğu ilə Böyük Teatrın səhnəsində tamaşaya qoyulmuşdu. Bu hadisəni sonralar özü belə xatırlayırdı:
{{sitat2|...Ongünlüyə hazırlıqla əlaqədar, Üzeyir Hacıbəyov, incəsənət işləri idarəsinin rəisi Ruhulla Axundov və operanın direktoru Müseyib Şahbazov Moskvaya gəlmişdilər. Mən Moskva Konservatoriyasının son kursunda oxuyurdum. Moskvada Üzeyir bəylə görüşdük. Görüş zamanı Üzeyir bəy mənə dedi ki, – “Əşrəf, ongünlüklə əlaqədar yaxşı olar ki, Bakıya gələsən və “Koroğlu” operasını yenidən hazırlayasan. Operanın ongünlükdə dirijorluğunu sənə tapşırıram”. Mən Bakıya gəldim və böyük həvəslə məşqlərə başladım. Nəhayət, opera Moskvada, Böyük Teatrın səhnəsində çox böyük müvəffəqiyyətlə üç dəfə tamaşaya qoyuldu.}}
Əşrəf Həsənov Azərbaycan Dövlət Opera və Balet Teatrında Üzeyir bəy Hacıbəyovun “Koroğlu”, “Leyli və Məcnun”, Müslüm Maqomayevin “Şah İsmayıl”, Reynqold Qilierin “Şahsənəm”, Mixail Qlinkanın “İvan Susanin”, Cüzeppe Verdinin “Traviata”, “Aida”, “Riqoletto”, Nikolay Rimski-Korsakovun “Çar gəlini” və “Qar qız”, Jorj Bizenin “Karmen”, Rucero Leonkovallonun “Məzhəkəçilər”, Sergey Raxmaninovun “Aleko”, Aleksandr Darqomıjskinin “Su pərisi”, Pyotr Çaykovskinin “Yevgeni Onegin”, “İolanta” , “Motsart və Salyeri” operalarına, Nikolay Rimski-Korsakovun “Şəhrizad”, İqor Morozovun “Doktor Aybolit” baletlərinə də dirijorluq edib.
9 avqust 1983-cü il tarixdə Bakida vəfat etmişdir.
== Mükafatları ==
* Azərbaycan SSR-in Əməkdar İncəsənət Xadimi fəxri adı — 23 fevral 1940;
* Azərbaycan SSR-in Xalq Artisti fəxri adı — 10 iyun 1959;
* Azərbaycan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin Fəxri Fərmanı — 23 yanvar 1979.
== İstifadə edilmiş əsas mənbələr ==
* [https://web.archive.org/save/http://azteatr.musigi-dunya.az/file?id=106&dt=225 Musiqi Dünyası:Əşrəf Həsənov]
* [https://web.archive.org/web/20190402152340/http://www.anl.az/down/he_serencamlar.pdf Ə.H.Həsənov yoldaşın Azərbaycan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin Fəxri Fərmanı ilə təltif edilməsi haqqında Azərbaycan SSR Ali Soveti Rəyasət Heyətinin 23 yanvar 1979-cu il tarixli '''Fərmanı'''] — '''anl.az''' saytı
* [https://web.archive.org/web/20180917121916/http://www.anl.az/down/meqale/medeniyyet/2018/aprel/588469.htm ''Gülnarə Ələsgərova''. Unudulmayan on gün: Moskvada ilk Azərbaycan mədəniyyəti və incəsənəti dekadasının 80 illiyi münasibətilə. Mədəniyyət. – 2018.– 27 aprel. – S.10.]
[[Kateqoriya:Azərbaycan musiqiçiləri]]
[[Kateqoriya:Nuxada doğulanlar]]