Diqqət! 4 aprel 2024-cü il tarixdən saytın yeni versiyası sheki.org domenində fəaliyyət göstərir. Bu köhnə versiyadır və yenilənməsi məhdudlaşdırılıb.
Şəki Ensiklopediyasına maliyyə dəstəyi göstərmək istəyən hər bir şəxs 4169 7388 5183 5607 (05/26 VISA) Kapital Bank kart hesabımıza istədiyi məbləğdə ianə köçürə bilər.   Daha ətraflı...

Changes

Jump to navigation Jump to search

İsmayıl xan Xoyski (başlanğıc kodu nəzərdən keçir)

20:11, 5 avqust 2023 versiyası

2.395 bayt əlavə edildi ,  20:11, 5 avqust 2023
Nəzərə çarpan dəyişiklik yoxdur.
Sətir 1: Sətir 1: −
[[Kateqoriya:İ]]{{mənbə azlığı}}
+
[[Kateqoriya:{{padleft:|1|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəxslər (familiya sırası ilə)|Xoyski İsmayıl xan]][[Kateqoriya:1826-cı ilədək Şəki hakimləri, xanları və s.]]{{Dövlət xadimi
−
{{Dövlət xadimi
   
| adı                          =  
 
| adı                          =  
 
| orijinal adı                = İsmayıl xan Xoyski
 
| orijinal adı                = İsmayıl xan Xoyski
−
| şəkil                        =  
+
| şəkil                        = Tuti aga.jpg
−
| şəklin izahı                =  
+
| piktoqram                    = xan
 +
| şəklin izahı                = İsmayıl xanın arvadı olmuş [[Tuti ağa|Tuti ağanın]] [[Xan qəbiristanlığı (Şəki)|Şəki Xan qəbiristanlığındakı]] qəbri, 2009-cu il.
 
| şəklin ölçüsü                =  
 
| şəklin ölçüsü                =  
 
| titul                        = [[Şəki xanlığı|Şəki xanı]]
 
| titul                        = [[Şəki xanlığı|Şəki xanı]]
−
| dövr əvvəl                  = [[3 sentyabr]], [[1814]]
+
| dövr əvvəl                  = 3 sentyabr 1814  
−
| dövr son                    = [[5 avqust]] [[1819]]
+
| dövr son                    = 5 avqust 1819  
−
| sələfi                      = [[Cəfərqulu xan Dünbili|Cəfərqulu xan Xoyski]]
+
| sələfi                      = [[Cəfərqulu xan Xoyski]]
 
| xələfi                      = Şəki xanlığı ləğv olundu
 
| xələfi                      = Şəki xanlığı ləğv olundu
−
| tacqoyma                    = [[22 may]], [[1815]]
+
| tacqoyma                    = 22 may 1815
 
| varisi                      =
 
| varisi                      =
−
| milliyəti                    = [[Kürd]], dünbüli tayfası<ref>Onlar özlərini Xəlifə Harun ər-Rəşidin vəziri olmuş Cəfər Bərməkinin nəslindən hesab edirdilər.</ref>
+
| milliyəti                    = kürd dünbüli tayfası<ref>Onlar özlərini Xəlifə Harun ər-Rəşidin vəziri olmuş Cəfər Bərməkinin nəslindən hesab edirdilər.</ref>
−
| dini                        = [[İslam]], [[şiə]]
+
| dini                        = islam, şiə
 
| doğum tarixi                =  
 
| doğum tarixi                =  
−
| doğum yeri                  = [[Xoy]],[[Cənubi Azərbaycan]], [[İran]]
+
| doğum yeri                  = Xoy, İran
 
| vəfat tarixi                = {{Vəfat tarixi|1819|8|5}}
 
| vəfat tarixi                = {{Vəfat tarixi|1819|8|5}}
−
| vəfat yeri                  = [[Şəki şəhəri|Nuxa şəhəri]]
+
| vəfat yeri                  = [[Nuxa]] (indiki Şəki)
−
| dəfn yeri                    = [[Kərbəla]]
+
| dəfn yeri                    = Kərbəla
 
| sülalə                      =  
 
| sülalə                      =  
−
| atası                        = [[Cəfərqulu xan Dünbili|Cəfərqulu xan Xoyski]]
+
| atası                        = [[Cəfərqulu xan Xoyski]]
 
| anası                        = Şərəfnisə bəyim
 
| anası                        = Şərəfnisə bəyim
−
| həyat yoldaşı                = Tuti ağa [[Məhəmməd Həsən xan]] qızı
+
| həyat yoldaşı                = [[Tuti ağa]] [[Məhəmmədhəsən xan]] qızı
−
| uşağı                        = 2 qız; 1.Səadət bəyim 2.?
+
| uşağı                        = Səkinə bəyim və Səadət bəyim
−
 
   
}}
 
}}
 +
'''İsmayıl xan Xoyski''' (?–1819) —  [[Şəki xanlığı|Şəki xanı]]. 1814 – 1819-cu illərdə hakimiyyətdə olmuşdur.
   −
'''İsmayıl xan Xoyski''' (?-1819), [[Şəki xanlığı|Şəki xanı]]
+
== Haqqında məlumatlar ==
−
== Həyatı ==
+
Çar Aleksandrın 22 may (Yuli təqvimi ilə: 10 may) 1815-ci il tarixli fərmanı ilə rəsmi şəkildə Şəki xanı kimi təsdiqlənmişdir. Lakin atası [[Cəfərqulu xan Xoyski|Cəfərqulu xandan]] fərqli olaraq, rus hakimiyyət dairələrinin ümidlərini doğrultmadı. Nəhayət, İsmayıl xan xəstələndi və bir həftəlik yataq vəziyyətindən sonra 5 avqust (Yuli təqvimi ilə: 24 iyul) 1819-cu il tarixdə öldü. Belə bir fürsət gözləyən ruslar isə onun oğul varisinin olmamasını bəhanə edərək Şəki xanlığının ləğv edildiyini və yerində [[Şəki əyaləti|Şəki əyalətinin]] yaradıldığını elan etdilər. Şamaxı xanı Mustafa xan o vaxt iddia etmişdir ki, İsmayıl xanı ruslar öldürüblər. Ruslar isə öz növbələrində onun, bacısı Sara bəyim tərəfindən zəhərlənməsindən şübhələndiklərini bildirirdilər.
   −
Atası [[Cəfərqulu xan Dünbili|Cəfərqulu xan]]ın ölümündən sonra Şəkidə hakimiyyətə başladı və [[I Aleksandr|Çar Aleksandr]]ın [[22 may]] (Yuli təqvimi ilə: 10 may) [[1815]]-ci il tarixli fərmanı ilə rəsmi şəkildə [[Şəki xanlığı|Şəki xanı]] kimi təsdiqləndi. Lakin o, [[Rusiya İmperiyası|Rus]] hakimiyyət dairələrinin ümidlərini doğrultmamışdı. Yüksək çinli [[Rusiya İmperiyası|Rus]]  məmurlarının öz aralarındakı raportlarında İsmayıl xanı hətta "великий дурак" da adlandırmışdılar. Nəhayət, İsmayıl xan xəstələndi və bir həftəlik yataq vəziyyətindən sonra [[5 avqust]] (Yuli təqvimi ilə: 24 iyul) [[1819]]-cu ildə öldü. Belə bir fürsət gözləyən [[Rusiya İmperiyası|ruslar]] isə onun oğul varisinin olmamasını bəhanə edərək [[Şəki xanlığı]]nın ləğv edildiyini və yerində Şəki əyalətinin yaradıldığını elan etdilər. [[Şamaxı xanlığı|Şamaxı xanı]] [[Mustafa xan Xançobanlı|Mustafa xan]] o vaxt iddia etmişdir ki İsmayıl xanı ruslar öldürüblər. Ruslar isə öz növbələrində onun, bacısı Sara bəyim tərəfindən zəhərlənməsindən şübhələndiklərini bildirirdilər.
+
Şəki xanlığının ləğv edilməsindən az sonra, ruslar İsmayıl xanın qohum-əqrəbasının bir qisminə illik təqaüd kəsdilər. Məsələn, “Kiçik ağa” ləqəbi ilə tanınan əmisi oğlu Kəlbəli bəyə əvvəl 1300, sonra isə 2300; Kəlbəli bəyin anası Səltənət bəyimə 1200 manat və s. Lakin bununla yanaşı, həm də onlara Nuxanı tərk etmək “məsləhət” görüldü.
   −
[[Şəki xanlığı]]nın ləğv edilməsindən az sonra, ruslar mərhum xanın qohum-əqrəbasının bir qisminə illik təqaüd kəsdilər. Məsələn, "Kiçik ağa" ləğəbi ilə tanınan əmisi oğlu Kəlbəli bəyə əvvəl 1300, sonra isə 2300; Kəlbəli bəyin anası Səltənət bəyimə 1200 manat və s. Lakin bununla yanaşı, həm də onlara Nuxanı tərk etmək "məsləhət" görüldü.
+
İsmayıl xanın ölümündən bir müddət sonra əmisi oğlu Kəlbəli bəy rus hakimiyyət dairələrinə rəsmən müraciət edərək mərhumun nəşinin Kərbəlaya aparılması üçün təşkilati köməklik göstərilməsini xahiş etmişdir.
   −
İsmayıl xanın ölümündən sonra əmisi oğlu Kəlbəli bəy rus hakimiyyət dairələrinə rəsmən müraciət edərək mərhumun nəşinin Kərbəlaya aparılması üçün təşkilati köməklik göstərilməsini istəmişdir.
+
İsmayıl xanın arvadı Şəkinin yerli xanlarından olan [[Məhəmmədhəsən xan|Məhəmmədhəsən xanın]] qızı Tuti ağa idi. [[Tuti ağa]] isə İsmayıl xanın 2 qızının anası idi və bu qızlardan biri isə İsmayıl xanın ölümündən bir-neçə gün sonra dünyaya gəlmişdir.
   −
İsmayıl xanın arvadı Şəkinin yerli xanlarından olan [[Məhəmməd Həsən xan]]ın qızı Tuti ağa idi. Tüti ağa İsmayıl xanın 2 qızının anasıdır və bu qızlardan biri isə İsmayıl xanın ölümündən bir-neçə gün sonra dünyaya gəlmişdir.
+
====Nəsil şəcərəsi====
 +
<div style="height:auto; overflow:auto; ">
 +
<br/>
 +
{{chart/start|summary=Rəşidovlar}}
 +
{{chart|border=1| | | | | | | |i|y|t| | | | | | | | | | | | | |i= [[İsmayıl xan]] |t=[[Hacı Tuti ağa]]}}
 +
{{chart|border=1| | | | | | | | |,|-|^|-|-|-|-|-|.| | | | | | | | | | | | | }}
 +
{{chart|border=1| | | |i|y|sa| |z|~|sk|~|H| | | | | | | |sa= Səadət bəyim |i=[[İsgəndər xan Xoyski]]|sk=Səkinə bəyim|z= [[Zaman bəy Şeyxəlibəyov]]|H= Həsən xan Sultanov}}
 +
{{chart|border=1| | | |,|-|-|^|.| | | | | | | | | | | | | | | | | }}
 +
{{chart|border=1| | |sl| |c|y|so| |sl=[[Səltənət bəyim]]|c=[[Cahangir xan Xoyski]]|so=Səltənət bəyim}}
 +
{{chart|border=1| | | | | | | | | |)|-|-|-|v|-|-|-|v|-|-|-|.| | | | | | }}
 +
{{chart|border=1| | | | |əf|y|ə| |sr| |sh| |t| | | | | | | | | | | |ə=[[Əmiraslan xan Xoyski]]|əf=Əfşan xanım|sr=Sara bəyim|sh=Sehran bəyim|t=Teymur xan}}
 +
{{chart|border=1| | | | | |,|-|^|-|.| | | | | | | | | | | | | }}
 +
{{chart|border=1| | | | |c| |b| | | | | | | | | | | | | | |c=Cəfər ağa |b=Bilqeyis bəyim}}
 +
{{chart|border=1| | | | | |!| | | | | | | | | | | | | | | | | | }}
 +
{{chart|border=1| | | | |a| | | | | | | | | | | | | | | | | |a=Azad Xan-Xoyski (Cahangirli){{Sfn|Əli T.|2020 |s=|loc=}}}}
 +
{{chart/end}}</div>
   −
== Mənbə ==
+
== İstinadlar və qeydlər ==
−
* Aydın Məmmədov. Fətəli xan Xoyskinin əsli nəcabətinə dair faktlar,  "Elm" qəzeti, 4 oktyabr, 2002-ci il.
+
<references/>
   −
== Qeydlər ==
+
==Ədəbiyyat==
−
<references/>
+
# {{ATŞCX|4|35-59| Ханы Хойские. Материалы к родословной и биографиям|Исмаилов Э.Э.|ru}}
 +
# {{Sayta istinad|url=http://www.almanach.be/search/i/iran_khoy.html |author =Mirzazade P.Ch.|authorlink= |title='''Khoy, Iran''' |subtitle= |deadlink= |archiveurl=https://web.archive.org/web/20030812040847/http://www.almanach.be/search/i/iran_khoy.html |url-status=live |archivedate=16 Apr 2002 - 6 May 2021 |lang=en|showlang=yes|responsible=  |website=Almanach de Bruxelles|websiteurl=http://www.almanach.be/ |type= |date= |accessdate= 16.09.2021|quote= |quoteup= |description= |ref= }}
 +
# {{Sayta istinad|url=http://shekinin-sesi.narod.ru/xoyski.htm |author = Məmmədov A.S.|authorlink=Aydın Məmmədov (jurnalist) |title='''Bir qəbir kitabəsinin izi ilə, yaxud F.X.Xoyskinin əsli-nəcabətinə dair faktlar''' |subtitle= |deadlink= |archiveurl=https://web.archive.org/web/20160305023829/http://shekinin-sesi.narod.ru/xoyski.htm |archivedate=13 Mar 2012 - 5 Mar 2016|lang=az |showlang=|responsible=  |website=“Şəkinin səsi” qəzetinin saytı |websiteurl=http://shekinin-sesi.narod.ru |type= |date=06.05.2009 |accessdate= 16.09.2021|quote= |quoteup= |description= |ref= }}
    
== Xarici keçidlər ==
 
== Xarici keçidlər ==
 
[http://sites.google.com/site/fxxoyski/ Aydın Məmmədov. Fətəli xan Xoyskinin əsli nəcabətinə dair faktlar]
 
[http://sites.google.com/site/fxxoyski/ Aydın Məmmədov. Fətəli xan Xoyskinin əsli nəcabətinə dair faktlar]
   −
== Həmçinin bax ==
+
{{Şəkidə hakimiyyətdə olmuş şəxslər}}
−
* [[Xoyskilər]]
  −
* [[Şəki xanlığı]]
     −
{{Azərbaycan xanları}}
+
{{Yoxlanılmış məqalə}}
   −
[[Kateqoriya:Şəki xanları]]
+
[[az:İsmayıl xan Xoyski]][[ru:Хойский, Исмаил-хан]]
−
[[Kateqoriya:Dünbililər]]
 
Mənbə — "https://shaki.info/wiki/Xidməti:MobileDiff/9485...53438"

Naviqasiya menyusu