Changes

[[Kateqoriya:İ]][[Kateqoriya:Şəxslər (familiya sırası ilə)|Xoyski İsmayıl xan]] [[Kateqoriya:1826-cı ilədək Şəki hakimləri, xanları və s.]]

[[Kateqoriya:{{padleft:|1|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəxslər (familiya sırası ilə)|Xoyski İsmayıl xan]] [[Kateqoriya:1826-cı ilədək Şəki hakimləri, xanları və s.]]{{Dövlət xadimi

{{Dövlət xadimi

| adı                          =  

| adı                          =  

| orijinal adı                = İsmayıl xan Xoyski

| orijinal adı                = İsmayıl xan Xoyski

| şəkil                        =  

| şəkil                        =  

| şəklin izahı                =  

| şəklin izahı                =  

| şəklin ölçüsü                =  

| şəklin ölçüsü                =  

| titul                        = [[Şəki xanlığı|Şəki xanı]]

| titul                        = [[Şəki xanlığı|Şəki xanı]]

| dövr əvvəl                  = 3 sentyabr, 1814  

| dövr əvvəl                  = 3 sentyabr 1814  

| dövr son                    = 5 avqust 1819  

| dövr son                    = 5 avqust 1819  

| sələfi                      = Cəfərqulu xan Xoyski

| sələfi                      = [[Cəfərqulu xan Xoyski]]

| xələfi                      = Şəki xanlığı ləğv olundu

| xələfi                      = Şəki xanlığı ləğv olundu

| tacqoyma                    = 22 may, 1815

| tacqoyma                    = 22 may 1815

| varisi                      =

| varisi                      =

| milliyəti                    = kürd, dünbüli tayfası<ref>Onlar özlərini Xəlifə Harun ər-Rəşidin vəziri olmuş Cəfər Bərməkinin nəslindən hesab edirdilər.</ref>

| milliyəti                    = kürd dünbüli tayfası<ref>Onlar özlərini Xəlifə Harun ər-Rəşidin vəziri olmuş Cəfər Bərməkinin nəslindən hesab edirdilər.</ref>

| dini                        = islam, şiə

| dini                        = islam, şiə

| doğum tarixi                =  

| doğum tarixi                =  

| doğum yeri                  = Xoy, İran

| doğum yeri                  = Xoy, İran

| vəfat tarixi                = {{Vəfat tarixi|1819|8|5}}

| vəfat tarixi                = {{Vəfat tarixi|1819|8|5}}

| vəfat yeri                  = [[Nuxa]]

| vəfat yeri                  = [[Nuxa]] (indiki Şəki)

| dəfn yeri                    = Kərbəla

| dəfn yeri                    = Kərbəla

| sülalə                      =  

| sülalə                      =  

| həyat yoldaşı                = Tuti ağa [[Məhəmmədhəsən xan]] qızı

| həyat yoldaşı                = Tuti ağa [[Məhəmmədhəsən xan]] qızı

| uşağı                        = 2 qız; 1.Səadət bəyim 2.?

| uşağı                        = 2 qız; 1.Səadət bəyim 2.?

}}

}}

 

'''İsmayıl xan Xoyski''' (?–1819) – 1814–1819-0cu illərdə hakimiyyətdə olmuş [[Şəki xanlığı|Şəki xanı]].

'''İsmayıl xan Xoyski''' (? – 1819)– [[Şəki xanlığı|Şəki xanı]] (1814 – 1819), atası [[Cəfərqulu xan Xoyski|Cəfərqulu xan Xoyskinin]] vəfatından sonra Şəkidə hakimiyyətə keçmişdir.  

== Haqqında məlumatlar ==

== Haqqında məlumatlar ==

[[Fayl:Tuti aga.jpg|200px|thumb|left|İsmayıl xanın arvadı olmuş [[Tuti ağa|Tuti ağanın]] [[Xan qəbiristanlığı (Şəki)|Şəki Xan qəbiristanlığındakı]] qəbri, 2009-cu il.]]

[[Fayl:Tuti aga.jpg|200px|thumb|left|İsmayıl xanın arvadı olmuş [[Tuti ağa|Tuti ağanın]] [[Xan qəbiristanlığı (Şəki)|Şəki Xan qəbiristanlığındakı]] qəbri, 2009-cu il.]]

Çar Aleksandrın 22 may (Yuli təqvimi ilə: 10 may) 1815-ci il tarixli fərmanı ilə rəsmi şəkildə Şəki xanı kimi təsdiqlənmişdir. Lakin o, atasından fərqli olaraq, rus hakimiyyət dairələrinin ümidlərini doğrultmamışdı. Yüksək çinli rus məmurlarının öz aralarındakı yazışmalarında İsmayıl xanı hətta “böyük axmaq” da adlandırmışdılar. Nəhayət, İsmayıl xan xəstələndi və bir həftəlik yataq vəziyyətindən sonra 5 avqust (Yuli təqvimi ilə: 24 iyul) 1819-cu il tarixdə öldü. Belə bir fürsət gözləyən ruslar isə onun oğul varisinin olmamasını bəhanə edərək Şəki xanlığının ləğv edildiyini və yerində [[Şəki əyaləti|Şəki əyalətinin]] yaradıldığını elan etdilər. Şamaxı xanı Mustafa xan o vaxt iddia etmişdir ki, İsmayıl xanı ruslar öldürüblər. Ruslar isə öz növbələrində onun, bacısı Sara bəyim tərəfindən zəhərlənməsindən şübhələndiklərini bildirirdilər.

Çar Aleksandrın 22 may (Yuli təqvimi ilə: 10 may) 1815-ci il tarixli fərmanı ilə rəsmi şəkildə Şəki xanı kimi təsdiqlənmişdir. Lakin atası [[Cəfərqulu xan Xoyski|Cəfərqulu xandan]] fərqli olaraq, rus hakimiyyət dairələrinin ümidlərini doğrultmadı. Yüksək çinli rus məmurlarının öz aralarındakı yazışmalarında İsmayıl xanı hətta “böyük axmaq” da adlandırmışdılar. Nəhayət, İsmayıl xan xəstələndi və bir həftəlik yataq vəziyyətindən sonra 5 avqust (Yuli təqvimi ilə: 24 iyul) 1819-cu il tarixdə öldü. Belə bir fürsət gözləyən ruslar isə onun oğul varisinin olmamasını bəhanə edərək Şəki xanlığının ləğv edildiyini və yerində [[Şəki əyaləti|Şəki əyalətinin]] yaradıldığını elan etdilər. Şamaxı xanı Mustafa xan o vaxt iddia etmişdir ki, İsmayıl xanı ruslar öldürüblər. Ruslar isə öz növbələrində onun, bacısı Sara bəyim tərəfindən zəhərlənməsindən şübhələndiklərini bildirirdilər.

Şəki xanlığının ləğv edilməsindən az sonra, ruslar mərhum xanın qohum-əqrəbasının bir qisminə illik təqaüd kəsdilər. Məsələn, “Kiçik ağa” ləğəbi ilə tanınan əmisi oğlu Kəlbəli bəyə əvvəl 1300, sonra isə 2300; Kəlbəli bəyin anası Səltənət bəyimə 1200 manat və s. Lakin bununla yanaşı, həm də onlara Nuxanı tərk etmək “məsləhət” görüldü.

Şəki xanlığının ləğv edilməsindən az sonra, ruslar mərhum xanın qohum-əqrəbasının bir qisminə illik təqaüd kəsdilər. Məsələn, “Kiçik ağa” ləğəbi ilə tanınan əmisi oğlu Kəlbəli bəyə əvvəl 1300, sonra isə 2300; Kəlbəli bəyin anası Səltənət bəyimə 1200 manat və s. Lakin bununla yanaşı, həm də onlara Nuxanı tərk etmək “məsləhət” görüldü.

İsmayıl xanın ölümündən bir il sonra əmisi oğlu Kəlbəli bəy rus hakimiyyət dairələrinə rəsmən müraciət edərək mərhumun nəşinin Kərbəlaya aparılması üçün təşkilati köməklik göstərilməsini istəmişdir.

İsmayıl xanın ölümündən bir il sonra əmisi oğlu Kəlbəli bəy rus hakimiyyət dairələrinə rəsmən müraciət edərək mərhumun nəşinin Kərbəlaya aparılması üçün təşkilati köməklik göstərilməsini istəmişdir.

İsmayıl xanın arvadı Şəkinin yerli xanlarından olan [[Məhəmmədhəsən xan|Məhəmmədhəsən xanın]] qızı Tuti ağa idi. Tüti ağa isə İsmayıl xanın 2 qızının anası idi və bu qızlardan biri isə İsmayıl xanın ölümündən bir-neçə gün sonra dünyaya gəlmişdir.

İsmayıl xanın arvadı Şəkinin yerli xanlarından olan [[Məhəmmədhəsən xan|Məhəmmədhəsən xanın]] qızı Tuti ağa idi. [[Tüti ağa]] isə İsmayıl xanın 2 qızının anası idi və bu qızlardan biri isə İsmayıl xanın ölümündən bir-neçə gün sonra dünyaya gəlmişdir.

 

== Mənbə ==

== Ədəbiyyat ==

* Aydın Məmmədov. Fətəli xan Xoyskinin əsli nəcabətinə dair faktlar,  “Elm” qəzeti, 4 oktyabr, 2002-ci il.

* Aydın Məmmədov. Fətəli xan Xoyskinin əsli nəcabətinə dair faktlar,  “Elm” qəzeti, 4 oktyabr, 2002-ci il.

== Xarici keçidlər ==

== Xarici keçidlər ==

[http://sites.google.com/site/fxxoyski/ Aydın Məmmədov. Fətəli xan Xoyskinin əsli nəcabətinə dair faktlar]

[http://sites.google.com/site/fxxoyski/ Aydın Məmmədov. Fətəli xan Xoyskinin əsli nəcabətinə dair faktlar]

{{Şəkidə hakimiyyətdə olmuş şəxslər}}

{{Şəkidə hakimiyyətdə olmuş şəxslər}}