43.625
edits
Changes
Jump to navigation
Jump to search
Sətir 1:
Sətir 1: − + − + − + Sətir 25:
Sətir 25: − + − + − + + − '''Məmməd bəy İsmayıl bəy oğlu Cuvarlinski''' – Azərbaycan SSR Maarif komissarı, partiya və dövlət xadimi.+ + − + + − Məmməd bəy İsmayıl bəy oğlu 1902-ci ildə Cəbrayıl qəzasının Cuvarlı kəndində anadan olmuşdu. İbtidai təhsilini Qarğabazar kənd məktəbində almışdı. Bir müddət kəndlərində təsərrüfatla məşğul olmuşdu. Sonra Bakı şəhərinə köçmüş, müxtəlif yerlərdə fəhlə işləmişdi. Azərbaycanda sovetləşmədən sonra qulluqçu olmuş, 14 il partiya işində çalışmışdı. II dərəcəli sovet partiya məktəbini, ÜİK(b)P MK yanında partiya işçiləri üçün kursu, qiyabi olaraq Pedoqoji texnikumunu bitirmişdi.+ − Məmməd Cuvarlinski Azərbaycan SSR-nin maarif komissarı olmuşdi. AZK(b)P Nuxa (Şəki) Komitəsinin birinci katibi vəzifəsində çalışmışdı. AZK(b)P MK-nin üzvü idi. M. Bağırov 1937-ci ildə Azərbaycan SSR Sovetlər qurultayında partiya qrupundan çıxış edərək Azərbaycan SSR Konstitutisiyasında düzəlişlər edən Cuvarlinskini millətçi adlandırmışdı. Martın 17-də MK-nin bürosu, 19-da isə plenumu Mir Cəfər Bağırovun təklifi ilə Məmməd Cuvarlinskini MK-nın bürosundan, 29-da isə partiya işindən xaric etdilər.<ref>Azərbaycanın təhsil nazirləri. "Məmməd İmsayıl oğlu Cuvarlinski" //Azərbaycan müəllimi.- 2011.- 29 iyul.</ref> M.Cuvarlinski Moskvaya şikayət üçün yollandı. M. Bağırov onu qabaqlayıb həbs etdi. Onu Bakıya, M. Bağırovun kabinetinə gətirdilər. Məmməd Cuvarlinski 13 oktyabr 1937-ci ildə güllələndi.+ − Hal-hazırda 52 saylı orta məktəbə Məmməd İsmayıl oğlu Cuvarlinskinin adı verilib.Qeyd edək ki,məktəb 1966-cı ildən bəri fəaliyyət göstərir.+ + − Məmməd Cuvarlinskinin Şura xanım adlı qızı vardı.+ + + + + + + + + + + + + + + + + + + + Sətir 79:
Sətir 102: + +
Nəzərə çarpan dəyişiklik yoxdur.
[[Kateqoriya:M]][[Kateqoriya:Şəxslər (familiya sırası ilə)|{{Əvvəlcə familiya|{{PAGENAME}}}}]]{{Dövlət xadimi
[[Kateqoriya:M]][[Kateqoriya:Şəxslər (familiya sırası ilə)|{{Əvvəlcə familiya|{{PAGENAME}}}}]]{{Dövlət xadimi
| adı = Məmməd Cuvarlinski
| adı = Məmməd Cuvarlinski
| orijinal adı = Məmməd İsmayıl bəy oğlu Cuvarlinski
| orijinal adı = Cuvarlinski Məmməd İsmayıl bəy oğlu
| şəkil = Məmməd Cuvarlinski.jpg
| şəkil = Məmməd Cuvarlinski.jpg
| şəklin ölçüsü =
| şəklin ölçüsü =
| şəklin izahı =
| şəklin izahı = Məmməd Cuvarlinski.
| xələfi_6 =
| xələfi_6 =
| titul_7 = Nuxa (Şəki) Komitəsinin birinci katibi
| titul_7 = [[Azərbaycan KP Şəki şəhər partiya komitəsinin birinci katibləri|Nuxa (Şəki) Komitəsinin birinci katibi]]
| bayraq_7 = COA Azerbaijan SSR.png
| bayraq_7 = COA Azerbaijan SSR.png
| bayraq2_7 = Flag of Azerbaijan SSR.svg
| bayraq2_7 = Flag of Azerbaijan SSR.svg
| doğum tarixi = {{Doğum tarixi |1902||}}
| doğum tarixi = {{Doğum tarixi |1902||}}
| doğum yeri = [[Cuvarlı]], [[Cəbrayıl qəzası]], [[Yelizavetpol quberniyası]], [[Qafqaz canişinliyi]]
| doğum yeri = Cuvarlı, Karyagin qəzası, Yelizavetpol quberniyası, {{Rusİmp}}
| vəfat tarixi = {{vəfat tarixi|1937|10|13}}
| vəfat tarixi = {{vəfat tarixi|1937|10|13}}
| vəfat yeri =
| vəfat yeri =
| sülaləsi = [[Cuvarlinskilər]]
| sülaləsi =
| atası = İsmayıl bəy
| atası = İsmayıl bəy
| anası =
| anası =
| həyat yoldaşı =
| həyat yoldaşı =
| uşağı = Şura xanım
| uşağı =
| imzası =
| imzası =
}}
}}
'''Məmməd Cuvarlinski''' (1902–1937) — Azərbaycan sovet partiya və dövlət xadimi və pedaqoq. Azərbaycan SSR Maarif komissarı, Nuxa şəhər komitəsinin məsul katibi və s. məsul vəzifələrdə çalışmışdır. 1937-ci ildə Stalin repressiyasına məruz qalaraq güllələnib. 1955-ci ildə SSRİ Ali Məhkəməsi Hərbi Kollegiyasında Məmməd Cuvarlinski barəsində 1937-ci ildə verilmiş hökmü ləğv edilib və cinayət tərkibi olmadığı üçün iş xətm olunub.
== Haqqında məlumatlar ==
1902-ci ildə Karyagin qəzasının Cuvarlı kəndində, kasıb bir ailədə anadan olub.
== Həyatı ==
== Təhsili ==
1911-ci ildə ikisinifli Cuvarlı kənd məktəbində,
1916-cı ildə isə Yelizavetpol (indiki Gəncə) əmək məktəbində təhsil almağa başlasa da, hər ikisində təhsilini yarımçıq buraxmağa məcbur olub.
1921-ci ildən sonra əvvəl Bakıda – Azərbaycan Kommunist (bolşeviklər) Partiyası Mərkəzi Komitəsinin sovet partiya məktəbini, sonra pedaqoji texnikumu və Moskvada –{{ÜİK(b)P MK}} yanındakı partiya işçiləri hazırlayan kursu bitirib.
===Əmək fəaliyyəti===
1916-cı ildən sonra bir müddət əvvəlcə Yelizavetpol şəhər idarəsində, sonra isə Yelizavetpol quberniya komissarlığında gözətçi,
1920-ci ildə əvvəl Karyagin Qəza İnqilab Komitəsində təlimatçı, daha sonra təbliğat-təşviqat şöbəsinin rəhbəri,
1926 – 1929-cu illərdə əvvəl Azərbaycan {{KP}} Gəncə qəza komitəsində, sonra isə Azərbaycan {{KP}} Qubada dairə komitəsində təşkilat şöbəsinin müdiri,
1930-cu ildən Azərbaycan Maarif İşçiləri Həmkarlar İttifaqı Mərkəzi Komitəsinin məsul katibi, sonra Azərbaycan {{KP}} Sabirabad Rayon Partiya Komitəsinin katibi, daha sonra Azərbaycan SSR Dövlət Plan Komitəsinin bölmə rəisi, Azərbaycan {{K(b)P MK}}-nın sovet ticarəti şöbəsi müdirinin müavini,
1934 – 1935-ci illərdə Azərbaycan SSR maarif komissarı,
1935 – 1937-ci illərdə Azərbaycan {{K(b)P MK}} Nuxa şəhər komitəsinin məsul katibi vəzifəsində çalışıb.
===Pedaqoji fəaliyyəti===
1932 – 1934-cü illərdə Azərbaycan Dövlət Pedaqoji İnstitutunun sosialist təsərrüfatı nəzəriyyəsi kafedrasının müdiri olub.
===Həbsi və güllələnməsi ===
1937-ci il martın 19-da Azərbaycan K(b)P MK-nın plenumu Mircəfər Bağırovun təklifi ilə Məmməd Cuvarlinskini {{MK}}-nın bürosundan, martın 20-də isə partiya işindən xaric edir. Məmməd Cuvarlinski şikayət üçün Moskvaya gedir, lakın iyunun 25-də Moskvada həbs edilərək Azərbaycana gətirilir.
1937-ci il oktyabrın 12-də SSRİ Ali Məhkəməsi Hərbi Kollegiyasının səyyar sessiyası bağlı məhkəmə iclasında Məmməd Cuvarlinski ən ağır cəzaya - güllələnmə cəzasına məhkum olundu. 1937-ci il oktyabrın 13-də ölüm hökmü yerinə yetirildi.
===Bəraət alması===
17 iyun 1955-ci il tarixdə SSRİ Ali Məhkəməsi Hərbi Kollegiyasına Məmməd İsmayıl oğlu Cuvarlinskinin işi üzrə verilən hökmün dəyişdirilməsi barədə qərar təqdim edilmişdir. Qərarda deyilirdi ki, M.Cuvarlinskinin həbsi tamamilə əsassız olmuş, onun haqqında qaldırılan iş uydurma materiallardan düzəldilmişdir.
Həmin il avqustun 3-də kollegiya 1937-ci il oktyabrın 12-də verilmiş hökmü ləğv etmiş və cinayət tərkibi olmadığı üçün iş xətm olunmuşdur.
==Ədəbiyyat==
==Ədəbiyyat==
| archivedate = 14 Aug 2020
| archivedate = 14 Aug 2020
}}
}}
{{Yoxlanılmış məqalə}}