43.626
edits
Changes
Jump to navigation
Jump to search
Sətir 1:
Sətir 1: − + − + − + − + − |Adı = Fuad Əbdürrəhmanov+ − + − + − + − + − + − + − + − + − |Vəfat səbəbi = + − + − + − + + + + + + + + + + + + + + − + − + − + − 1915-ci ildə Nuxada, dövlət məmurunun ailəsində anadan olub. − + + + − + + + − Yaradıcılığa portret janrı ilə başlamış, 30-cu illərdə Azərbaycan mədəniyyət xadimlərinin büst-portretlərini (Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev, Mirzə Fətəli Axundov, Üzeyir Hacıbəyov, Asəf Zeynallı və b.), həmçinin “Oxçu” (1934), “Gənc aşıq” (1939) və ilk monumental əsəri olan Füzulinin heykəlini (1939, Nizami adına Azərbaycan Ədəbiyyatı Muzeyinin lociyasında) yaradıb. Sovet İttifaqı qəhrəmanları G.Əsədovun, İ.Məmmədovun, Q.Məmmədovun, Böyük Vətən müharibəsi qəhrəmanı H.Əliyevin portretləri, Cavanşir, Babək və Koroğlunun dərin psixologizmi və ifadəliliyi ilə seçil barelyeflərini hazırlayıb.+ − Həmçinin ustası kimi tanınıb; obrazların fərdi xüsusiyyəti, xarakterlərin dolğun həlli ilə səciyyələnən Səttar Bəhlulzadə (1947), R.Mustafayev (1947), Həzi Aslanov (qəbirüstü abidə, 1949), B.Bağırova (1951), Səməd Vurğun (1957), Kubalı Xesus (1962) və başqa portretlərin müəllifidir.+ − [[Şəkil:Fuad Əbdürəhmanov barelyef.jpg|thumb|200px|right|Fuad Əbdürrəhmanovun xatirə lövhəsi (Bakı)]] Sətir 43:
Sətir 58: − + − + Sətir 56:
Sətir 71: − Şəkil:Nizami Gəncəvinin Bakıdakı heykəli (1).JPG|Nizami Gəncəvinin heykəli, Bakı, 1949 Sətir 62:
Sətir 76: − + + + + + + + + + + + + + + + − * “Azərbaycan SSR-in Əməkdar İncəsənət Xadimi” (1943);+ − * “Azərbaycan SSR-in Xalq Rəssamı” 1955);+ − * II dərəcəli “Stalın mükafatı” (1947) — Nizami Gəncəvinin 1946-cı ildə Kirovabadda ucaldılmış heykəlinə görə;+ − * “Şərəf nişanı” ordeni (09.06.1949);+ − * III dərəcəli “Stalın mükafatı” (1950) — gips «Çoban» heykəlinə görə;+ − * SSRİ Rəssamlıq Akademiyasının qızıl medalı (1966); − * “Şərəf nişanı” ordeni (1960); − * medallar − + − {{İstinad siyahısı}}+ + + + + − ==Mənbələr==+ − *{{ŞAZ|Əbdürrəhmanov Fuad Həsən oğlu|111-112}} − *{{Cite news − | title = Абдурахманов Фуад Гасан оглы - скульптор − | url=http://www.ourbaku.com/index.php5/%D0%90%D0%B1%D0%B4%D1%83%D1%80%D0%B0%D1%85%D0%BC%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D0%B2_%D0%A4%D1%83%D0%B0%D0%B4_%D0%93%D0%B0%D1%81%D0%B0%D0%BD_%D0%BE%D0%B3%D0%BB%D1%8B_-_%D1%81%D0%BA%D1%83%D0%BB%D1%8C%D0%BF%D1%82%D0%BE%D1%80 − | publisher= − | date= − | accessdate = }} − *{{Cite news − | title = Абдурахманов Фуад Гасан Оглы − | url=http://art-drawing.ru/index.php?option=com_content&view=article&id=10:abdurakhmanov-fedro-hasan-oglu&catid=2:biography&Itemid=167 − | publisher= − | date= − | accessdate = }} − *{{Cite news − | title=АБДУРАХМАНОВ ФУАД ГАСАН ОГЛЫ − | url=http://www.azerbaijanworld.com/2010-08-29-18-44-45/10-2010-08-30-10-20-42/229-2010-09-02-08-38-58.html − | publisher=azerbaijanworld.com − | date= − | accessdate= − | archive-url=https://web.archive.org/web/20120426075259/http://www.azerbaijanworld.com/2010-08-29-18-44-45/10-2010-08-30-10-20-42/229-2010-09-02-08-38-58.html − | archive-date=2012-04-26 − | url-status=dead − }} − * ''Наджафов М.'' Ф. Абдурахманов. — М., 1955. − * ''Новрузова Дж. Фуад Абдурахманов. — Баку, 2004. − * Большая советская энциклопедия. — М., 1977. − * Большой энциклопедический словарь (БЭС). — М., 1979. − * Большая художественная энциклопедия. — М., 2009. − * Культура Советского Азербайджана. — Баку: Азербайджанское гос. изд-во, 1980. — С. 89. — 180 с. − + − − {{Seçilmiş məqalə}}
Nəzərə çarpan dəyişiklik yoxdur.
[[Kateqoriya: F]]
[[Kateqoriya:{{padleft:|1|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəxslər (familiya sırası ilə)|{{Əvvəlcə familiya|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış görkəmli şəxslər]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış rəssam və heykəltəraşlar]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış pedaqoqlar]]
{{Rəssam
{{Rəssam
|Şəkil = Fuad Əbdürəhmanov2.jpg
|Adı = Fuad Əbdürrəhmanov
|Şəkil məlumat = Fuad Əbdürəhmanov
|Orijinal adı = Əbdürrəhmanov Fuad Həsən oğlu
|Şəkil miqyası =
|Şəkil = Fuad Əbdürəhmanov.png
|Şəklin ölçüsü =
|Orijinal adı = Əbdürrəhmanov Fuad Həsən oğlu
|Şəklin izahı = Fuad Əbdürrəhmanov.
|Fəxri ad = {{Azərbaycan SSR xalq rəssamı}}
|İlk adı =
|Digər adları =
|Doğum tarixi = {{Doğum_tarixi|1915|5|11}}
|Doğum tarixi = {{Doğum_tarixi|1915|5|11}}
|Doğum yeri = [[Nuxa]] (indiki Şəki), [[Nuxa qəzası]], Yelizavetpol quberniyası, {{Rusİmp}}
|Doğum yeri = [[Nuxa]], [[Nuxa qəzası]], Yelizavetpol quberniyası, {{RUSEMP}}
|Vəfat tarixi = {{Vəfat_tarixi_və_yaşı|1971|6|15|1915|5|11}}
|Vəfatı = {{Vəfat_tarixi_və_yaşı|1971|6|15|1915|5|11}}
|Vəfat yeri = Bakı, {{AzSSR}}, {{SSRİ}}
|Vəfat yeri = Bakı, {{AzSSR}}, {{SSRİ}}
|Vəfat səbəbi =
|Mükafatları = {{Azərbaycan SSR dövlət mükafatı}} {{Stalin mükafatı|1947}} {{Stalin mükafatı|1951}}<br>{{"Şərəf Nişanı" ordeni}} {{"Şərəf Nişanı" ordeni}} {{"1941-1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində rəşadətli əməyə görə" medalı}}
|Dəfn yeri =
|Milliyyəti =
|Tanınır =
|Vətəndaşlığı =
|Sayt =
|Fəaliyyəti =
|Commons = Faud Abdurakhmanov
|Təhsili = {{*}}Azərbaycan Dövlət Rəssamlıq Texnikumu (1929–1932)
{{*}}İ.Y.Repin adına Leninqrad Boyakarlıq, Heykəltəraşlıq və Memarlıq İnstitutu (1935–1939)
|Janrı =
|Stili =
|Tanınmış işləri =
|Hamiləri =
|Tələbəsi =
|Təsirlənib =
|Təsir edib =
|Mükafatları = {{Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi|1943}}{{Azərbaycan SSR xalq rəssamı|1956}}{{Stalin mükafatı|1947}}{{Stalin mükafatı|1951}}<br>{{"Şərəf Nişanı" ordeni}}{{"Şərəf Nişanı" ordeni}}{{"1941-1945-ci illər Böyük Vətən müharibəsində rəşadətli əməyə görə" medalı}}
|Sayt =
|İmzası =
|Commons = Faud Abdurakhmanov
}}
}}
'''Fuad Əbdürrəhmanov''' (''Əbdürrəhmanov Fuad Həsən oğlu''; {{d.}} 11 may 1915-cı il, [[Nuxa]], [[Nuxa qəzası]], Yelizavetpol quberniyası, Rusiya İmperiyası — {{ö.}} 15 iyun 1971-ci il, Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ) — görkəmli azərbaycanlı sovet heykəltəraş-monumentalisti, rəssam, ikiqat Stalin mükafatı laureatı (1947, 1950), SSRİ Rəssamlıq Akademiyasının müxbir üzvü (1949), Azərbaycan SSR-in əməkdar incəsənət xadimi (1943) və xalq rəssamı (1956).
'''Fuad Əbdürrəhmanov''' (1915–1971) — görkəmli heykəltəraş-monumentalist, Azərbaycan sovet heykəltəraşlığının banilərindən biri, ikiqat [[Stalin mükafatı]] laureatı, [[Azərbaycan SSR xalq rəssamı]], SSRİ Rəssamlıq Akademiyasının müxbir üzvü.
== Həyatı ==
== Haqqında məlumatlar ==
[[Fayl:Abdurahmanovs.jpg|thumb|300px|left|Fuad Əbdürəhmanov ailəsi ilə birlikdə (1923, Nuxa)]]
11 may 1915-ci il tarixdə [[Nuxa|Nuxada]] (indiki Şəki), dövlət məmurunun ailəsində anadan olub.
1929-cu ildə ailəsi ilə birlikdə əvvəlcə Yevlaxa, az sonra isə Bakıya köçüb.
1929-cu ildə ailəvi olaraq əvvəlcə Yevlaxa, az sonra isə Bakıya köçüblər.
=== Təhsili ===
1929 – 1932-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Rəssamlıq Texnikumunda,
1929 – 1932-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Rəssamlıq Texnikumunda,
1935 – 1940-ci illərdə isə İ.Y.Repin adına Leninqrad Boyakarlıq, Heykəltəraşlıq və Memarlıq İnstitutunda təhsil alıb.
1935 – 1940-ci illərdə isə İ.Y.Repin adına Leninqrad Boyakarlıq, Heykəltəraşlıq və Memarlıq İnstitutunda təhsil alıb.
=== Əmək fəaliyyəti ===
1942 – 1948 illərdə Ə. Əzimzadə adına Azərbaycan Dövlət Rəssamlıq Məktəbində dərs deyib.
1942 – 1948 illərdə Ə. Əzimzadə adına Azərbaycan Dövlət Rəssamlıq Məktəbində dərs deyib.
== Yaradıcılığı ==
=== Yaradıcılığı ===
[[Şəkil:Fuad Əbdürəhmanov barelyef.jpg|thumb|200px|right|Fuad Əbdürrəhmanovun xatirə lövhəsi (Bakı)]]
Yaradıcılığa portret janrı ilə başlayıb.
XX əsrin 30-cu illərdə Azərbaycan mədəniyyət xadimlərinin büst-portretlərini (Əbdürrəhim bəy Haqverdiyev, Mirzə Fətəli Axundov, Üzeyir Hacıbəyov, Asəf Zeynallı və b.), həmçinin “Oxçu” (1934), “Gənc aşıq” (1939) və ilk monumental əsəri olan Füzulinin heykəlini (1939, Nizami adına Azərbaycan Ədəbiyyatı Muzeyinin lociyasında) yaradıb. Sovet İttifaqı qəhrəmanları G.Əsədovun, İ.Məmmədovun, Q.Məmmədovun, Böyük Vətən müharibəsi qəhrəmanı H.Əliyevin portretləri, Cavanşir, Babək və Koroğlunun dərin psixologizmi və ifadəliliyi ilə seçilən barelyeflərini hazırlayıb.
Obrazların fərdi xüsusiyyəti, xarakterlərin dolğun həlli ilə səciyyələnən Səttar Bəhlulzadə (1947), R.Mustafayev (1947), Həzi Aslanov (qəbirüstü abidə, 1949), B.Bağırova (1951), Səməd Vurğun (1957), Kubalı Xesus (1962) və başqa portretlərin müəllifidir.
Yaradıcılığında monumental heykəltəraşlıq mühüm yer tutub; Nizaminin Gəncədə və Bakıdakı abidələri (hər ikisi tunc, qranit, 1946, 1949; memarlar S.Dadaşov və M.Hüseynov), Bakıda S.Vurğunun abidəsi (tunc, qranit, 1961, memar M.Hüseynov) və s. əsərləri Azərbaycan sovet monumental heykəltəraşlığının ən yaxşı nümunələrindən hesab olunur.
Yaradıcılığında monumental heykəltəraşlıq mühüm yer tutub; Nizaminin Gəncədə və Bakıdakı abidələri (hər ikisi tunc, qranit, 1946, 1949; memarlar S.Dadaşov və M.Hüseynov), Bakıda S.Vurğunun abidəsi (tunc, qranit, 1961, memar M.Hüseynov) və s. əsərləri Azərbaycan sovet monumental heykəltəraşlığının ən yaxşı nümunələrindən hesab olunur.
1950 – 1960-cı illərdə milli xüsusiyyətlərlə zəngin olan “Çoban” (gips, 1950, Azərbaycan İncəsənət Muzeyi; tunc , 1951, Tretyakov qalereyası, Moskva), “Azərbaycanlı qadın” (gips, 1951), “Azadlıq” (tunc, 1957; hər ikisi Azərbaycan İncəsənət Muzeyi), “Azad qadın” (tunc, qranit, 1960, memar M.Hüseynov) və s. əsərlərini yaradıb.
1950 – 1960-cı illərdə milli xüsusiyyətlərlə zəngin olan “Çoban” (gips, 1950, Azərbaycan İncəsənət Muzeyi; tunc , 1951, Tretyakov qalereyası, Moskva), “Azərbaycanlı qadın” (gips, 1951), “Azadlıq” (tunc, 1957; hər ikisi Azərbaycan İncəsənət Muzeyi), “Azad qadın” (tunc, qranit, 1960, memar M.Hüseynov) və s. əsərlərini yaradıb.
Monqolustanın görkəmli dövlət xadimləri Suxe-Bator və marşal X.Çoybalsanın büst-abidələri (hər ikisi mərmər, 1954, MXR, Ulan-Bator), Rudəki (tunc, 1963), S.Ayninin (tunc, 1964) portretləri, Düşənbədə Rüdəkinin (tunc, qranit, 1964, memar M.Hüseynov; SSRİ Rəssamlıq Akademiyasının qızıl medalına layiq görülüb), Buxarada İbn Sinanın (tunc, qranit, açılışı 1975 ildə olmuşdur; memar H.Muxtarov) abidələri və s. monumental əsərləri Fuad Əbdürrəhmanova şöhrət qazandırmışdır. Ömrünün son illərində Sovet İttifaqı qəhrəmanı Mehdi Hüseynzadənin monumental abidəsini (tunc, qranit, 1973 ildə Bakıda açılışı olmuşdur; memar M.Hüseynov) yaratmışdır.
Monqolustanın görkəmli dövlət xadimləri Suxe-Bator və marşal X.Çoybalsanın büst-abidələri (hər ikisi mərmər, 1954, MXR, Ulan-Bator), Rudəki (tunc, 1963), S.Ayninin (tunc, 1964) portretləri, Düşənbədə Rüdəkinin (tunc, qranit, 1964, memar M.Hüseynov; SSRİ Rəssamlıq Akademiyasının qızıl medalına layiq görülüb), Buxarada İbn Sinanın (tunc, qranit, açılışı 1975 ildə olmuşdur; memar H.Muxtarov) abidələri və s. monumental əsərləri Fuad Əbdürrəhmanova bütün dünyada şöhrət qazandırıb. Ömrünün son illərində Sovet İttifaqı qəhrəmanı Mehdi Hüseynzadənin monumental abidəsini (tunc, qranit, 1973 ildə Bakıda açılışı olmuşdur; memar M.Hüseynov) yaratmışdır.
=== Əsərləri ===
==== Əsərləri ====
<gallery mode="packed-hover">
<gallery mode="packed-hover">
Şəkil:Абдурахманов Стрелок .jpg|Oxçu, 1934
Şəkil:Абдурахманов Стрелок .jpg|Oxçu, 1934
Şəkil:Nizami barelyef 6.jpg|Fərhadın Bisitun dağını yarması<br/>(Xosrov və Şirin)
Şəkil:Nizami barelyef 6.jpg|Fərhadın Bisitun dağını yarması<br/>(Xosrov və Şirin)
Şəkil:Nizami barelyef 7.jpg|Bəhram Gurun əjdahanı öldürməsi<br/>(Yeddi Gözəl)
Şəkil:Nizami barelyef 7.jpg|Bəhram Gurun əjdahanı öldürməsi<br/>(Yeddi Gözəl)
Şəkil:Nizaminin Gəncədəki heykəli.jpg|Nizami Gəncəvinin heykəli, Gəncə, 1946
Şəkil:Nizaminin Gəncədəki heykəli.jpg|Nizami Gəncəvinin heykəli, Gəncə, 1946
Şəkil:Azad qadın heykəli.jpeg|Azad qadın heykəli, Bakı, 1960
Şəkil:Azad qadın heykəli.jpeg|Azad qadın heykəli, Bakı, 1960
</gallery>
</gallery>
==Mükafatları==
===Təltif və mükafatları===
* “[[Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi]]” fəxri adı (1943);
* “[[Azərbaycan SSR xalq rəssamı]]” fəxri adı (1956);
* II dərəcəli [[Stalin mükafatı]] (1947) — Nizami Gəncəvinin 1946-cı ildə Kirovabadda ucaldılmış heykəlinə görə;
* [["Şərəf Nişanı" ordeni|“Şərəf Nişanı” ordeni]] (09.06.1949);
* III dərəcəli [[Stalin mükafatı]] (1951) — gips «Çoban» heykəlinə görə;
* SSRİ Rəssamlıq Akademiyasının qızıl medalı (1966);
* [["Şərəf Nişanı" ordeni|“Şərəf Nişanı” ordeni]] (1960);
* medallar.
===Vəfatı===
15 iyun 1971-ci il tarixdə – 56 yaşında, Bakıda vəfat edib. Bakıda – Birinci Fəxri xiyabanda dəfn olunub.
===Xatirəsi===
25 may 2022-ci il tarixdə Nizami Kino Mərkəzində (Bakı) onun haqqında “Monumental həyat” sənədli filminin təqdimatı keçirilib.
==Ədəbiyyat==
# {{ASE|4|128-129|ƏBDÜRRƏHMANOV Fuad Hәsәn oğlu}}
# {{ŞAZ|1|111-112}}
# {{AME|8|179-180|ƏBDÜRRƏHMANOV Fuad Hәsәn oğlu}}
# {{Sayta istinad|url=https://azertag.az/xeber/Nizami_Kino_Merkezinde_Monumental_heyat_senedli_filminin_teqdimati_kechirilib-2150951 |author = |authorlink= |title=Nizami Kino Mərkəzində “Monumental həyat” sənədli filminin təqdimatı keçirilib |subtitle= |deadlink= |archiveurl=https://web.archive.org/web/20220526143515/https://azertag.az/xeber/Nizami_Kino_Merkezinde_Monumental_heyat_senedli_filminin_teqdimati_kechirilib-2150951 |archivedate=26 May 2022 |lang= az|showlang=|responsible= |website=AZƏRTAC |websiteurl=https://azertag.az/ |type= |date= 25.05.2022|accessdate= 26.05.2022|quote= |quoteup= |description= |ref= }}
== İstinadlar ==
==Həmçinin, bax:==
<youtube width="200" height="150">TO47dZhGyYo</youtube>
<youtube width="200" height="150">0IeasKy8Ihw</youtube>
<youtube width="200" height="150">GYWi9LO86LU</youtube>
<youtube width="200" height="150">eDh9BXURV_U</youtube>
<youtube width="200" height="150">cC3ScF8zb2k</youtube>
{{Yoxlanılmış məqalə}}
[[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış rəssam və heykəltəraşlar]]
[[az:Fuad Əbdürəhmanov]][[be-x-old:Фуад Абдурахманаў]][[be:Фуад Абдурахманаў]][[cs:Fuad Abdurahmanov]][[de:Fuad Abdurachmanow]][[en:Fuad Abdurahmanov]][[eo:Fuad Abdurahmanov]][[es:Fuad Abdurajmánov]][[et:Fuad Əbdürəhmanov]][[fr:Fuad Abdurahmanov]][[gl:Fuad Abdurahmanov]][[hy:Ֆուադ Աբդուռահմանով]][[ka:ფუად აბდურაჰმანოვი]][[kk:Фуад Гасан оглы Абдурахманов]][[pl:Fuad Abdurahmanov]][[pt:Fuad Abdurahmanov]][[ru:Абдурахманов, Фуад Гасан оглы]][[tg:Фуод Абдураҳмонов]][[tr:Fuad Abdurrahmanov]][[tt:Фуат Габдерахманов]][[uk:Абдурахманов Фуад Гасан-огли]]
[[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış görkəmli şəxslər]]