Redaktə Xan məscidi

[[Kateqoriya:]]{{GY
 |Tip                      = məscid
 |Azərbaycanca adı         = Xan məscidi
 |Orijinal adı             = 
 |Şəkil                    = Sheki khan mescidi.jpg
 |Şəkilaltı mətn           = Xan məscidi və Xan qəbristanlığı
 |Şəklin eni               = 290px
 |Status                   = 
 |Ölkə                     = Azərbaycan
 |Ölkə2                    = 
 |Yerləşdiyi yerin adı     = Şəhər<br />Qəbiristanlıq
 |Yerləşdiyi yer           = [[Şəki]]
  |lat_dir = N |lat_deg =41.202529 |lat_min = |lat_sec = 
  |lon_dir = E |lon_deg =47.191714 |lon_min = |lon_sec = 
  |region                  = AZE
  |CoordScale              = 
 |Yer xəritəsi             = Azərbaycan
 |Yer xəritəsi 2           = Azərbaycan Şəki
 |Markerin ölçüsü1         = 
 |Yer xəritəsi 3           = Azərbaycan Şəki Yuxarı Baş
 |Marker 2                 = 
 |Markerin ölçüsü 2        = 
 |Xəritənin ölçüsü 2       = 103
 |Xəritənin ölçüsü 3       = 250
 |Məzhəb                   = sünni
 |Bina tipi                = 
 |Arxitektura stili        = 
 |Layihə müəllifi          = 
 |Memar                    = 
 |Heykəltəraş              = 
 |İnşa edən                = [[Məhəmmədhüseyn xan]]
 |Xronologiya              = {{GY/Tarixlər||||}}
 |Ləğv edilib              = 
 |Vəziyyəti                = 
 |Hündürlük                = 
 |Material                 = çay daşı,  kərpic
 |İlk xatırlanma           = 1769/1790
 |Banisi                   = [[Məhəmmədhüseyn xan]]
 |İlk xatırlanma           = 
 |Təməlinin qoyulması      = 
 |Xronologiya              = 
 |Ləğv edilib              = 
 |Tikintinin başlanması    = 
 |Tikintinin qurtarması    =
 |Sayt                     = 
 |Plan                     = 
 |Planın izahı             = 
 |Planın eni               = 
 |Commons                  = 
}}

'''Xan məscidi'''ni  hicri 1183 (1769/70)-ci ildə Şəki xanı [[Məhəmmədhüseyn xan]]  tikdirilmişdir. Məscid əvvəlcə '“''I Cümə məscidi'''” adlanmışdır. Məscidin şərq tərəfindəki torpaq sahəsində [[Xan qəbiristanlığı (Şəki)|Şəki Xan qəbristanlığı]] yerləşir. [[Salman Mümtaz|Salman Mümtazın]] şəhadətinə görə, Məhəmmədhüseyn xanın özü məscidin “mehrabı içində” dəfn edilib.

[[File:Khan masjidi, Sheki, 2.JPG|200px|left|thumb|Şəki Xan məscidi]]
14 aprel 1853-cü il tarixdə (digər mənbələrdə – maddeyi-tarixlərdə: 1842/1843) Nuxa bazarı ilə birlidə yanmışdır. [[Mustafa ağa Şəkixanov|Mustafa ağa Şəkixanovun]] yazdığına görə, o vaxt bazar və Cümə məscidi ilə yanaşı, məscid ətrafındakı evlər də yanğına məruz qalmışdır. Yanğından sonra Mustafa ağanın atası [[Kərim ağa Şəkixanov]], bu  məscidi bərpa etdirməyə başlamış, lakin bəzi yerlərini, – minarənin başını, pilləkənlərini və yanğına məruz qalmış digər yerlərini bərpa və təmir etdirməyə onun ömrü çatmamışdır (Hal-hazırda məscidin arxasına diqqətlə baxdıqda görmək olar ki, vaxtilə məscidin pəncərələri indikindən xeyli kiçik olubmuş, sonra onların yeri hörülərək, daha geniş pəncərələr açılmışdır. Mümkündür ki, bu iş, məhz yanğından sonra edilmişdir).

XX əsrin 90-cı illərində məscid “Azəri” adlanan qeyri-leqal dini birliyinə verilmişdir. 30 ilə yaxın müddət ərzində onlar məscidi daima bağlı saxlamış, hətta Mədəniyyət şöbəsi tərəfindən məscidin divarına “Bura dövlət tərəfindən qorunur” lövhəsinin vurulmasına belə imkan verməmişdirlər. 2009-cu ildə Şəki Şəhər Mədəniyyət Şöbəsi məhkəməyə müraciət etsə də, məhkəmə məscidin qeyri-leqal “Azəri” dini icması tərəfindən boşaldılmasına qərar versə də bu qərarın icrası yalnız 2019-cu ildə mümkün olub.

== İstinadlar ==
<references/>

== Həmçinin bax ==
*[[Xan qəbiristanlığı]]

== İstifadə edilmiş mənbələr ==
* Məhəmmədhüseyn xan Müştaq. Bakı. 1925
*[http://docs.google.com/viewer?a=v&pid=sites&srcid=ZGVmYXVsdGRvbWFpbnxzaGVraXRhcml4aXxneDpiZTg2MTIzOTVhMmU3NDg Ədalət. Tahirzadə. Şəkinin tarixi qaynaqlarda]
*[http://www.azadliq.org/content/article/24229524.html Azadlıq Radiosu, «Xan məscidi» ətrafında çəkişmə ]
*[http://tarix.sheki.ws/77 A.Məmmədov. Ədalət Tahirzadənin "Şəkinin tarixi qaynaqlarda" kitabı]
{{Yuxarı Baş Dövlət Tarix-Memarlıq Qoruğu}}
{{Yaxşı məqalə}}