14.470
edits
Changes
Jump to navigation
Jump to search
Sətir 75:
Sətir 75: − + + + − Sovet dönəminin ilk illərində Xoyski bir müddət mühüm vəzifədə çalışıb. M.Əliyev onun+ − Azərbaycan Dövlət Plan Komitəsində hüquq məsləhətçisi işlədiyini yazıb. − Mövsüm bəydən sonra Rüstəm xan haqqında ən dəyərli araşdırmanı Cümhuriyyət − tariximizin görkəmli tədqiqatçısı prof. Nəsiman Yaqublu aparıb. Onun “Rüstəm xan Xoyski” adlı − qiymətli yazısında oxuyuruq: − “Azərbaycanın 1920-ci ilin aprelin 27-də sovet rejimi tərəfindən işğalından sonra R.Xoyski bir − müddət sosial təminat komissarının müavini işlədi. O, bu vəzifədə mayın 15-nə, yəni Sosial − Təminat Komissarlığı Əmək Komissarlığı ilə birləşənə qədər çalışdı. O, sonradan bu işdən − uzaqlaşdırıldı və N.Nərimanova müraciət etsə də işlə təmin olunmadı. − R.Xoyski 1920-ci ilin iyunun 5-də Nardaran kəndində olarkən həbs edildi. − R.Xoyski həbs olunanda anası Şəhrəbanı xanım yeganə sağ qalan oğlunu xilas etmək üçün Hərbi − İnqilab Komitəsinin sədri N.Nərimanova xahiş ərizəsi yazdı. O, bu ərizəni yazanda böyük oğlu, − Azərbaycan Cümhuriyyəti Nazirlər Şurasının sədri F.x.Xoyski öldürülmüş, digər oğlu Hüseynqulu − xan isə (o, Gəncənin qubernator müavini olmuşdu) Gəncə üsyanına rəhbərlik edənlər sırasında − olduğuna görə Türkiyəyə getmək məcburiyyətində qalmışdır. − Şəhrəbanı xanımın üçüncü oğlunu bolşevik güllələnməsindən xilas etmək üçün N.Nərimanova − yazdığı ərizədə çox təsirli sözlər vardı: “Mənim oğlum Rüstəm artıq beş aydır ki, Azərbaycan − Fövqəladə Komitəsi tərəfindən həbs edilib və indiyə qədər həbsdədir... [...] Mən əminəm ki, − bədbəxt ağbirçək ananın xahişi Sizin tərəfinizdən cavabsız qalmayacaq...”. − N.Nərimanov isə ərizəyə qəti cavab verə bilməyib... − R.Xoyski 1920-ci ilin 31 avqustuna qədər həbsxanada saxlanıldı”. − Xoyskinin FK yanında girov kimi saxlanılması haqqında Azərb. FK-nın 1920-ci il 21 avqust − tarixli qərarına işıq salan N.Yaqublu bu cümləni işlədib ki, R.Xoyski həbsdən sürgünə göndərildi − və sonradan Moskvaya getdi. − Xoyskinin Moskvaya getməsi və ölümü tarixi mübahisəlidir. Belə ki, M.Əliyev adıkeçən − məqaləsində yazıb: − “1920-ci ilin axırında Moskvaya köçən R.Xoyski burada ailə həyatı qurmuş və müxtəlif dövlət − idarələrində çalışmışdır”. − Xoyskinin Moskvaya köçməsi və orada işləməsi etiraz doğurmayan gerçəklikdir, ancaq bu − tarixin 1920-ci ilin sonu olmadığını deməyə əsasımız var. Bu əsası bizə Xoyskinin əlimizdəki − Azərbaycan İctimai Şura Cümhuriyyəti Ali İqtisad Şurası (AİŞ) katibi kimi imzalayaraq − Azərbaycan KP MK Rəyasət Heyətinin katibi Pavlova ünvanladığı 25 may 1924-cü il tarixli 23 − saylı tam məxfi məktub verir. O, həmin məktubla birgə AİŞ sədrinin müavini D.Bünyadzadənin − göstərişinə əsasən Azərbaycan Xalq Komissarları Şurası (XKŞ) Özəl Komissiyasının 1, 2, 3 və − 4 saylı iclaslarının protokollarının surətini Pavlova göndərib. Deməli, Rüstəm xan ən azından − 1924-cü ildə Bakıda idi və mühüm vəzifədə çalışırdı. − Pavlova məktubda diqqəti çəkən bir də budur ki, XKŞ Özəl Komissiyasının iclaslarında da − katibliyi Rüstəm xan edib; deməli, o yalnız AİŞ-da deyil, həm də XKŞ-da katib işləyirmiş. − M.Əliyev “Rüstəm xan Xoyski” məqaləsində qeyd edib ki, o, “1948-ci ildə Moskvada vəfat − etmiş və sonralar dövlət tərəfindən fəxri qəbiristanlığa çevrilən Novodeviçye qəbiristanlığında − dəfn olunmuşdur”. Bu məqalədən çox razı qalmış Zahid xan Xoylu “Odlar yurdu” qəzetinə − məqalə müəllifi üçün Nyu-Yorkdan göndərdiyi məktubda ölüm tarixi məsələsinə də toxunub: − “Nəhayət, Sizdən əmim haqqında həqiqəti öyrəndim, lakin rəhmətlik atamın sağlığında eşitdiyimə − görə, əmim Rüstəm xan 1922-25-ci illərdə Bakıda güllələnibdir”. − − 1 Müavinim. − − − − − *[[Xoyskilər]]
Rüstəm xan Xoyski (başlanğıc kodu nəzərdən keçir)
09:05, 24 noyabr 2020 versiyası
, 09:05, 24 noyabr 2020Nəzərə çarpan dəyişiklik yoxdur.
=== Məhkumluğu ===
=== Məhkumluğu ===
1920-ci ilin iyunun 5-də Nardaran kəndində olarkən Fövqəladə Komitə tərəfindən həbs edilmiş 1920-ci ilin 31 avqustuna qədər həbsxanada saxlanılmışdır.
1920-ci ilin iyunun 5-də Nardaran kəndində olarkən, Fövqəladə Komitə tərəfindən həbs edilib; 1920-ci ilin 31 avqustuna qədər həbsxanada saxlanılmış, sonra isə sürgünə göndərilmişdir. Həbsdə olarkən, anası Şəhrəbanı oğlunu xilas etmək üçün Hərbi
İnqilab Komitəsinin sədri Nəriman Nərimanova ərizə ilə müraciət ebib, lakin Nəriman Nərimanov bu ərizəyə qəti cavab verməyib.
===Vəfatı===
===Vəfatı===
1939-cu ildə Moskvada vəfat edib; Novodeviçye qəbiristanlığında, qaynı – mühəndis İ.İ.Yutkeviçin qəbrinin yanında dəfn olunub.
1939-cu ildə Moskvada vəfat edib; Novodeviçye qəbiristanlığında, qaynı – mühəndis İ.İ.Yutkeviçin qəbrinin yanında dəfn olunub.
==İstifadə edilmiş mənbə==
== Həmçinin bax ==