Changes

[[Kateqoriya:{{padleft:|1|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəki xan qəbiristanlığında dəfn olunanlar]]

[[Kateqoriya:{{padleft:|1|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəxslər (familiya sırası ilə)|{{Əvvəlcə familiya|{{PAGENAME}}}}]]

{{Şəxs

{{Şəxs

  |Adı              = Tuti ağa

  |Adı              = Hacı Tuti ağa

  |Tam adı          =  

  |Tam adı          = Hacı Tuti ağa Məhəmmədhəsənxan qızı

  |Piktoqram        = xan3

  |Piktoqram        = xan3

  |Şəkil            = Tuti aga.jpg

  |Şəkil            = Tuti aga.jpg

  |Şəklin ölçüsü    =  

  |Şəklin ölçüsü    =  

  |Şəklin izahı    = Tuti ağanın qəbrinin üzərindəki baş daşı ([[Xan qəbiristanlığı (Şəki)|Şəki Xan qəbiristanlığı]], 2009-cu il).

  |Şəklin izahı    = Tuti ağanın qəbrinin üzərindəki baş daşı ([[Xan qəbiristanlığı (Şəki)|Şəki Xan qəbiristanlığı]], 2009-cu il).

  |Digər adı        =  

  |Digər adı        = Tuti bəyim, Tuti xanım

  |Doğum tarixi    = ?

  |Doğum tarixi    = ?

  |Doğum yeri      =  

  |Doğum yeri      =  

  |Vəfat tarixi    = {{Vəfat tarixi|1859|11|23}}

  |Vəfat tarixi    = {{Vəfat tarixi|1859|11|23}}

  |Vəfat yeri      = Suram çaparxanası, {{Rusİmp}} (indiki {{link-interwiki|az=Surami|az_mətn=Surami|başqa_dil=ru|başqa_dildə_başlıq=Сурами}} şəhər tipli qəsəbəsi, {{GEO}})  

  |Vəfat yeri      = Suram çaparxanası, {{Rusİmp}} (indiki {{link-interwiki|az=Surami|az_mətn=Surami|başqa_dil=ru|başqa_dildə_başlıq=Сурами}} şəhər tipli qəsəbəsi, {{GEO}})  

  |vətəndaşlığı     = {{Şəki xanlığı}}→{{Rusİmp}}

  |Vətəndaşlığı     = {{Şəki xanlığı}}→{{Rusİmp}}

  |Vəfat səbəbi    =  

  |Vəfat səbəbi    =  

  |Dəfn yeri        = [[Xan qəbiristanlığı (Şəki)|Şəki Xan qəbiristanlığı]]

  |Dəfn yeri        = [[Xan qəbiristanlığı (Şəki)|Şəki Xan qəbiristanlığı]]

  |Partnyoru        =  

  |Partnyoru        =  

  |Atası            = [[Məhəmmədhəsən xan]]

  |Atası            = [[Məhəmmədhəsən xan]]

  |Anası            = Xerənnisə xanım

  |Anası            = Xeyrənnisə xanım

  |Milliyəti        =  

  |Milliyəti        =  

  |Dini            =  

  |Dini            =  

  |Commons          =  

  |Commons          =  

}}

}}

'''Tuti ağa''' (? – 1859) —

'''Hacı Tuti ağa''' (?–1859) — zəmanəsinin sayılıb-seçilən şəxslərindən biri və bir neçə il ərzində [[Şəki xanlığı|Şəki]] xanının arvadı olmuş qadın. Şəkinin yerli xanlarının nəslindən idi və həm də özü də xan qızı idi.

==Haqqında məlumatlar==

==Haqqında məlumatlar==

Tuti ağa 1783 – 1795 və 1797 – 1805-ci illərdə Şəki xanı olmuş [[Məhəmmədhəsən xan|Şəki xanı Məhəmmədhəsən xanın]] (≈1760 – 1831) birinci arvadı Xeyrannisə xanımdan (? – ?) doğulmuş qızı idi. Məhəmmədhəsən xanın bu arvadından başqa uşaqları da olmuşdu, lakin onların hamısını qardaşı [[Səlim xan]] (?–1826) qətlə yetirmişdir{{Sfn|AKAK1|1874|s=759}}. Səlim xan 1805-ci ildə Şəkidə hakimiyyətə keçdikdən sonra isə Şəki xanlığını Rusiya İmperiyasının ərazisinə qatdı, lakin cəmi bir il sonra ruslara üsyan etdi. Nəticədə ruslar Şəki ilə heç bir əlaqəsi olmayan sabiq Xoy xanı [[Cəfərqulu xan|Cəfərqulu xanı]] Şəkiyə xan təyin etdilər. Bundan sonra Cəfərqulu xanın oğlu və xələfi [[İsmayıl xan]] (?–1819) Tuti ağya evlənmək təklif etdi. Tuti ağa bir neçə il onun təklifinə rədd cavabı versə də sonda İsmayıl xana ərə getməyə razılaşdı{{Sfn|AKAK2|1874|s=758}}. Bəzi məlumatlara görə İsmayıl xanla Tuti ağanın kəbini 15 iyun 1814-cü il tarixdə, Cəfərqulu xanın tikdirdiyi  [[Üçmüqəddəs kilsəsi (Nuxa)|məscid-mədrəsədə]] kəsilmişdir{{Sfn|Məmmədov A.S.|2021|s=6|loc=}}.

Tuti ağa 1783 – 1795 və 1797 – 1805-ci illərdə Şəki xanı olmuş [[Məhəmmədhəsən xan|Məhəmmədhəsən xanın]] (≈1760–1831) birinci arvadı Xeyrənnisə xanımdan (?–?) doğulmuş qızı idi. Məhəmmədhəsən xanın bu arvadından başqa uşaqları da olmuşdu, lakin onların hamısını qardaşı [[Səlim xan]] (?–1826) qətlə yetirmişdir{{Sfn|AKAK (1)|1874|c=759}}. Səlim xan 1805-ci ildə Şəkidə hakimiyyətə keçdikdən sonra isə Şəki xanlığını Rusiya İmperiyasının tərkibinə qatdı, lakin cəmi bir il sonra ruslara qarşı çıxdı. Nəticədə ruslar Şəki ilə heç bir əlaqəsi olmayan sabiq Xoy xanı [[Cəfərqulu xan|Cəfərqulu xanı]] Şəkiyə xan təyin etdilər. Bundan sonra Cəfərqulu xanın oğlu və xələfi İsmayıl xan (?–1819) Tuti ağaya evlənmək təklifləri göndərməyə başladı. Tuti ağa bir neçə il dalbadal ona rədd cavabı versə də sonda ona ərə getməyə razılaşdı{{Sfn|AKAK (2)|1874|c=758}}. Bəzi məlumatlara görə İsmayıl xanla Tuti ağanın kəbini 15 iyun 1814-cü il tarixdə, Cəfərqulu xanın tikdirdiyi  [[Üçmüqəddəs kilsəsi (Nuxa)|məscid-mədrəsədə]] (indiki Dairəvi məbəd) kəsilmişdir{{Sfn|Məmmədov A.S.|2021|s=6|loc=}}.

Tuti ağa İsmayıl xanın tək arvadı olmuş, ondan iki qız uşağı doğmuşdur və İsmayıl xanın vəfatına qədər qalada, atası Məhəmmədhəsən xanın tikdirdiyi [[Şəki xan sarayı|Divanxananın]] (indiki Xan sarayı) yanındakı evdə yaşamışdır{{Sfn|Описание Шекинской провинции|1866|s=|loc=}}. Bundan başqa, Çinaxbulaq{{Sfn|Описание Шекинской провинции-1|1866|s=|loc=}}, Çarxana{{Sfn|Описание Шекинской провинции-2|1866|s=|loc=}}, Neymətabad{{Sfn|Описание Шекинской провинции-3|1866|s=|loc=}}, Qumlaqeqarasu{{Sfn|Описание Шекинской провинции-4|1866|s=|loc=}} kəndlərinin bütün vergi və töycüsü, boyaq töycüsü{{Sfn|Описание Шекинской провинции-5|1866|s=|loc=}}, Məhəmmədhəsən xan tərəfindən vaxtilə satın alınmış torpaqlardan Yaramar və Çarxana kəndlərindəki çəltik sahələrindən{{Sfn|Описание Шекинской провинции-6|1866|s=|loc=}}{{Sfn|Описание Шекинской провинции-7|1866|s=|loc=}} gələn gəlir də Tuti ağaya çatırdı. 5 avqust 1819-cu il tarixdə İsmayıl xanın vəfat etməsindən sonra ruslar xan üsul-idarəsini ləğv etdilər, Tuti ağaya müəyyən məbləğdə maaş kəsərək əvvəlki gəlirlərindən məhrum etdilər. Bununla yanaşı İsmayıl xanın bütün qohum qardaşını Nuxadan çıxarıb Yelizavetpola (indiki) köçürdülər. Lakin Tuti ağa inad göstərərək nəinki Nuxada qala bildi, hətta İsmayıl xandan doğduğu iki qızını da Nuxada saxladı. O,  

Tuti ağa İsmayıl xanın tək arvadı olmuş, ondan iki qız uşağı doğmuş və İsmayıl xanın vəfatına qədər qalada, atası Məhəmmədhəsən xanın tikdirdiyi [[Şəki xan sarayı|Divanxananın]] (indiki Xan sarayı) yanındakı evdə yaşamışdır{{Sfn|Описание Шекинской провинции|1866|с=|loc=}}. Bundan başqa, Çinaxbulaq{{Sfn|Описание Шекинской провинции (1)|1866|с=|loc=}}, Çarxana{{Sfn|Описание Шекинской провинции (2)|1866|с=|loc=}}, Neymətabad{{Sfn|Описание Шекинской провинции (3)|1866|с=|loc=}}, Qumlaqeqarasu{{Sfn|Описание Шекинской провинции (4)|1866|с=|loc=}} kəndlərinin bütün vergi və töycüsü, xanlıq üzrə bütün boyaq töycüsü{{Sfn|Описание Шекинской провинции (5)|1866|с=|loc=}}, Məhəmmədhəsən xan tərəfindən vaxtilə satın alınmış torpaqlardan Yaramar və Çarxana kəndlərindəki çəltik sahələrindən{{Sfn|Описание Шекинской провинции (6)|1866|с=|loc=}}{{Sfn|Описание Шекинской провинции (7)|1866|с=|loc=}} gələn gəlir də Tuti ağaya çatırdı. 5 avqust 1819-cu il tarixdə İsmayıl xanın vəfat etməsindən sonra ruslar xan üsul-idarəsini dərhal ləğv etdilər və Tuti ağaya müəyyən məbləğdə maaş kəsərək, əvəzində əvvəlki gəlirlərini dayandırdılar. Bununla yanaşı İsmayıl xanın bütün qohum qardaşlarını Nuxadan (indiki Şəki) çıxarıb Yelizavetpola (indiki Gəncə) köçürdülər. Lakin o zaman Tuti ağa inad göstərərək nəinki Nuxada qala bildi, hətta İsmayıl xandan doğduğu iki qızını da Nuxada saxlamağa nail oldu. O, həmin vaxt Gürcüstanın mülki işlərini idarə edən general-leytenant İvan Velyaminova məktub yazaraq Nuxada nəyə görə qalmalı olduğunu əsaslandırmağa çalışmış və Nuxada qalmasına icazə verilməsini istəmiş{{Sfn|AKAK (2)|1874|c=758 – 759}}, İvan Velyaminov isə onun xahişinə 7 noyabr (25 oktyabr) tarixdə müsbət cavab vermişdir{{Sfn|AKAK (1b)|1874|c=759}}. Bunun dalınca isə İsmayıl xanın anası Şərəfnisə bəyim də İvan Velyaminova məktub yazaraq dul gəlininin və ondan doğulmuş iki nəvəsinin Yelizavetpola göndərilməsini xahiş etmiş{{Sfn|AKAK (3)|1874|c=762 – 763}}, istəyini hüquqi cəhətdən də əsaslandırmağa çalışmış, lakin İvan Velyaminov 4 dekabr (22 noyabr) 1819-cu il tarixdə ona rədd cavabı vermişdir{{Sfn|AKAK (4)|1874|c=763}}.

 

 

===Vəfatı===

===Vəfatı===

{{Yer xəritəsi+|Gürcüstan|width=400|float=left||caption=Tuti ağanın vəfatı ilə bağlı olaraq adı çəkilən yerlər müasir Gürcüstan xəritəsində.|places=

{{Yer xəritəsi+|Gürcüstan|width=350|caption=Tuti ağanın vəfatı ilə bağlı olaraq adı çəkilən yerlər müasir Gürcüstan xəritəsində.|places=

{{Yer xəritəsi~|Gürcüstan |lat_deg = 42|lat_min = 09|lat_sec = 30|lon_deg = 42|lon_min = 17|lon_sec = 10|mark =|marksize=6||label_size=|position=top|label='''Maran''' (indiki {{link-interwiki|az=Marani|az_mətn=Marani |başqa_dil=ru|başqa_dildə_başlıq=Марани (Абашский муниципалитет)}}) }}

{{Yer xəritəsi~|Gürcüstan |lat_deg = 42|lat_min = 09|lat_sec = 30|lon_deg = 42|lon_min = 17|lon_sec = 10|mark =|marksize=6||label_size=|position=top|label='''Maran''' <small>(indiki {{link-interwiki|az=Marani|az_mətn=Marani |başqa_dil=ru|başqa_dildə_başlıq=Марани (Абашский муниципалитет)}})</small> }}

{{Yer xəritəsi~|Gürcüstan|lat_dir = N|lat_deg = 42|lat_min = 01|lat_sec = 10|lon_dir = E|lon_deg = 43|lon_min = 33|lon_sec = 45|mark=|marksize=14|label_size=|position=bottom|label= '''Suram'''<br/>çaparxanası<br/>(indiki {{link-interwiki|az=Surami|az_mətn=Surami |başqa_dil=ru|başqa_dildə_başlıq=Сурами}}<br/>şəhər tipli qəsəbəsi)}}

{{Yer xəritəsi~|Gürcüstan|lat_dir = N|lat_deg = 42|lat_min = 01|lat_sec = 10|lon_dir = E|lon_deg = 43|lon_min = 33|lon_sec = 45|mark=|marksize=14|label_size=|position=bottom|label= '''Suram'''<br/>çaparxanası<br/><small>(indiki {{link-interwiki|az=Surami|az_mətn=Surami |başqa_dil=ru|başqa_dildə_başlıq=Сурами}}<br/>şəhər tipli qəsəbəsi)</small>}}

  {{Yer xəritəsi~|Gürcüstan|lat_deg = 41|lat_min = 43|lat_sec = 0|lon_deg = 44|lon_min = 48|lon_sec = 0|mark =|marksize=6|label_size=|position=right|label='''Tiflis''' (indiki Tbilisi)}}}}

  {{Yer xəritəsi~|Gürcüstan|lat_deg = 41|lat_min = 43|lat_sec = 0|lon_deg = 44|lon_min = 48|lon_sec = 0|mark =|marksize=6|label_size=|position=right|label='''Tiflis''' <small>(indiki Tbilisi)}}</small>}}

23 noyabr 1859-cu il tarixdə Maran (indiki {{link-interwiki|az=Marani|az_mətn=Marani |başqa_dil=ru|başqa_dildə_başlıq=Марани (Абашский муниципалитет)}}) ilə Tiflis (indiki Tbilisi) arasındakı Suram çaparxanasında (indiki  {{link-interwiki|az=Surami|az_mətn=Surami |başqa_dil=ru|başqa_dildə_başlıq=Сурами}} şəhər tipli qəsəbəsi) vəfat etmişdir. Nəşi üç günə Tiflisə, oradan isə dörd günə Nuxaya (indiki Şəki) gətirilmiş, 30 noyabr 1859-cu il tarixdə, çərşənbə axşamı günü [[Xan məscidi|Xan məscidinin]] qabağındakı [[Xan qəbiristanlığı|Xan qəbiristanlığında]], atasının qəbrinin yanında dəfn olunmuşdur{{Sfn|ŞTQ|2005|s=223|loc=№ 87}}.

23 noyabr 1859-cu il tarixdə Maran (indiki {{link-interwiki|az=Marani|az_mətn=Marani |başqa_dil=ru|başqa_dildə_başlıq=Марани (Абашский муниципалитет)}}, Gürcüstan) ilə Tiflis (indiki Tbilisi, Gürcüstan) arasındakı Suram çaparxanasında (indiki  {{link-interwiki|az=Surami|az_mətn=Surami |başqa_dil=ru|başqa_dildə_başlıq=Сурами}} şəhər tipli qəsəbəsi, Gürcüstan) vəfat etmişdir. Nəşi üç günə Tiflisə, oradan isə dörd günə [[Nuxa|Nuxaya]] gətirilmiş, 30 noyabr 1859-cu il tarixdə, çərşənbə axşamı günü [[Xan məscidi|Xan məscidinin]] qabağındakı [[Xan qəbiristanlığı|Xan qəbiristanlığında]], atasının qəbrinin yanında dəfn olunmuşdur{{Sfn|ŞTQ (2)|2005|s=223|loc=№ 87}}.

 

''Atası:'' '''[[Məhəmmədhəsən xan]]''' (≈1760–1831), 1783–1795 və 1797–1805-ci illərdə [[Şəki xanlığı|Şəki xanı]] olmuşdur.

''Anası:'' '''Xeyrənnisə xanım'''{{Sfn|ŞXT-1958|1958|s=31|loc=}}.  

Baş daşında aşağıdakılar həkk olunub:

{{Sitat2|<poem>Bu qəbir  alicah Məhəmmədhəsən xanın qızı, mərhumə, xeyirli, əzəmətli xatun, hörmətli xanım Hacı Tuti ağanındır – Allah onların torpağını pak etsin! Min iki yüz yetmiş altıncı ildə{{Sfn|Nemətova M.S.|1961|s=|loc=}}.</poem>}}

Birnci əri: '''[[İsmayıl xan]]''' (?–1819), 1814–1819-cu illərdə Şəki xanı olmuşdur. Tuti ağa ilə İsmayıl kəbini 15 iyun 1814-cü il tarixdə [[Üçmüqəddəs kilsəsi (Nuxa)|Xan məscidində]] kəsilmiş{{Sfn|Məmmədov A.S.|2021|s=6|loc=}} və bu nikahdan onların '''Səadət bəyim''' (1819–1892) və '''Səkinə bəyim''' (1815-1818-ci illər arasında — ?) adlı iki qızları doğulmuşdur: Səadət bəyim [[İsgəndər xan Xoyski|İsgəndər xan Xoyskiyə]] ərə getmiş, Səkinə bəyim isə 21 mart 1869-cu il tarixdə özündən 20 yaş kiçik [[Zaman bəy Şeyxəlibəyov]] ilə<ref name=Q1 group=qeyd/>, 13 mart 1878-ci il tarixdə isə Mirzə bəy Sultanovun oğlu Həsən xanla ailə qurmuşdur{{Sfn|Qazıxana dəftəri-5|2008|s=102|loc=}}.

'''Səadət bəyim''' (1819–1892) — İsmayıl xanın ölümündən bir neçə gün əvvəl doğulmuşdu{{Sfn|ATŞCX|2003|s=49|loc=}}. [[İsgəndər xan Xoyski|İsgəndər xan Xoyskiyə]] ərə getmiş, İsgəndər xandan [[Səltənət bəyim]] adlı qız və [[Cahangir xan]] adlı oğlan doğmuşdur{{Sfn|ATŞCX|2003|s=48|loc=}}. Cahangir xan görkəmli dövlət xadimi [[Fətəli xan Xoyski|Fətəli xan Xoyskinin]] atabir qardaşıdır. Səadət bəyimin və qızı Səltənət bəyimin qəbri Şəki xan qəbiristanlığındadır{{Sfn|Məmmədov A.S.|2010|s=|loc=}}.  

İkinci əri: '''[[Kərim ağa Şəkixanov]]''' (1788–1858), Tuti ağanın əmisi oğlu idi, evlilikləri davamlı olmamış, uşaqları da olmamışdır{{Sfn|Описание Шекинской провинции1|2005|s=91|loc=}}.

'''Səkinə bəyim''' (1815/1818–?) — 21 mart 1869-cu il tarixdə özündən azı 20 yaş kiçik olan [[Zaman bəy Şeyxəlibəyov]] ilə<ref name=Q1 group=qeyd/>, 13 mart 1878-ci il tarixdə isə Mirzə bəy Sultanovun oğlu Həsən xanla ailə qurub{{Sfn|Qazıxana dəftəri (3)|2008|s=102|loc=}}.

====Nəsil şəcərəsi====

====Nəsil şəcərəsi====

<div style="height:auto; overflow:auto; ">  

<div style="height:auto; overflow:auto; ">  

<br/>

<br/>

{{chart/start|summary=Rəşidovlar}}

{{chart/start|summary=Xoyskilər}}

{{chart|border=1| | | | | | | |i|y|t| | | | | | | | | | | | | |i= [[İsmayıl xan]] |t=[[Tuti ağa]]}}

{{chart|border=1| | | | | | | |i|y|t| | | | | | | | | | | | | |i= [[İsmayıl xan]] |t=Hacı Tuti ağa}}

{{chart|border=1| | | | | | | | |,|-|^|-|-|-|-|-|.| | | | | | | | | | | | | }}

{{chart|border=1| | | | | | | | |,|-|^|-|-|-|-|-|.| | | | | | | | | | | | | }}

{{chart|border=1| | | |i|y|sa| |z|~|sk|~|H| | | | | | | |sa= Səadət bəyim |i=[[İsgəndər xan Xoyski]]|sk=Səkinə bəyim|z= [[Zaman bəy Şeyxəlibəyov]]|H= Həsən xan Sultanov}}

{{chart|border=1| | | |i|y|sa| |z|y|sk|~|zH| | | | | | | |sa= Səadət bəyim |i=[[İsgəndər xan Xoyski]]|sk=Səkinə bəyim|z=? |zH= əvvəl [[Zaman bəy Şeyxəlibəyov]], sonra Həsən xan Sultanov}}

{{chart|border=1| | | |,|-|-|^|.| | | | | | | | | | | | | | | | | }}

{{chart|border=1| | | |,|-|-|^|.| | | | | | |`|-|-|-|-|-|-|.| | | | | | | | | | }}

{{chart|border=1| | |sl| |c|y|so| |sl=[[Səltənət bəyim]]|c=[[Cahangir xan Xoyski]]|so=Səltənət bəyim}}

{{chart|border=1| | |sl| |c|y|so| | | | | | | | |əh|y|p| |sl=[[Səltənət bəyim]]|c=[[Cahangir xan Xoyski]]|so=Səltənət bəyim|əh=Əhməd xan|p=Pəri xanım}}

{{chart|border=1| | | | | | | | | |)|-|-|-|v|-|-|-|v|-|-|-|.| | | | | | }}

{{chart|border=1| | | | | | | | | |)|-|-|-|v|-|-|-|v|-|-|-|.| | |!| | }}

{{chart|border=1| | | | |əf|y|ə| |sr| |sh| |t| | | | | | | | | | | |ə=[[Əmiraslan xan Xoyski]]|əf=Əfşan xanım|sr=Sara bəyim|sh=Sehran bəyim|t=Teymur xan}}

{{chart|border=1| | | | |əf|y|ə| |sr| |sh| |t| |əd| | | |ə=[[Əmiraslan xan Xoyski]]|əf=Əfşan xanım|sr=Sara bəyim|sh=Sehran bəyim|t=Teymur xan|əd=[[Ədil xan]]}}

{{chart|border=1| | | | | |,|-|^|-|.| | | | | | | | | | | | | }}

{{chart|border=1| | | | | |,|-|^|-|.| | | | | | | | | | | | | }}

{{chart|border=1| | | | |c| |b| | | | | | | | | | | | | | |c=Cəfər ağa |b=Bilqeyis bəyim}}

{{chart|border=1| | | | |c| |b| | | | | | | | | | | | | | |c=Cəfər ağa |b=Bilqeyis bəyim}}

{{chart|border=1| | | | | |!| | | | | | | | | | | | | | | | | | }}

{{chart|border=1| | | | | |!| | | | | | | | | | | | | | | | | | }}

{{chart|border=1| | | | |a| | | | | | | | | | | | | | | | | |a=Azad Cahangirli}}

{{chart|border=1| | | | |a| | | | | | | | | | | | | | | | | |a=Azad Xan-Xoyski (Cahangirli){{Sfn|Əli T.|2020 |s=|loc=}}}}

{{chart/end}}</div>

{{chart/end}}</div>

|group=qeyd

|group=qeyd

|refs=

|refs=

<ref name=Q1>[[Qazıxana dəftəri|“Qazıxana dəftəri”ndə]] Səkinə bəyim Məhəmmədhəsən xanın qızı kimi təqdim olunur {{Harvnb|Qazıxana dəftəri-4|2008|s=41|loc=}}. Əslində isə o, Məhəmmədhəsən xanın qız nəvəsi olmaqla Şəki xanı İsmayıl (?–1819) xanın qızıdır və İsmayıl xanın qızı Səkinə bəyimin Zaman bəyə ərə getməsi barədə [[Hacı Seyid Əbdülhəmid|Hacı Seyid Əbdülhəmiddə]] də məlumat var {{Harvnb|ŞXT-1958|1958|s=31|loc=}}.</ref>

<ref name=Q1>[[Qazıxana dəftəri|“Qazıxana dəftəri”ndə]] Səkinə bəyim Məhəmmədhəsən xanın qızı kimi təqdim olunur {{Harvnbaz|Qazıxana dəftəri (2)|2008|p=151}}, {{Harvnbaz|Qazıxana dəftəri (3)|2008|p=102}}. Əslində isə o, Məhəmmədhəsən xanın qız nəvəsi olmaqla Şəki xanı İsmayıl (?–1819) xanın qızıdır və İsmayıl xanın qızı Səkinə bəyimin Zaman bəyə ərə getməsi barədə [[Hacı Seyid Əbdülhəmid|Hacı Seyid Əbdülhəmiddə]] də məlumat var {{Harvnbaz|Şəki xanlığının tarixindən|1958|p=31}}.</ref>

}}

}}

== Ədəbiyyat ==

== Ədəbiyyat ==

# {{AKAK1|6.1|759|ref=AKAK1}}

# {{AKAK1|6.1|759|Письмо вдовы Измаил -хана Тути-ханумы к ген.-л. Вельяминову, получено 28-ю октября 1819 года|ref=AKAK (1)}}

# {{AKAK1|6.1|758|ref=AKAK2}}

#: {{AKAK1|6.1|758|Письмо вдовы Измаил -хана Тути-ханумы к ген.-л. Вельяминову, получено 28-ю октября 1819 года|ref=AKAK (2)}}

#: {{AKAK1|6.1|759|Тоже, ген.-л. Вельяминова ко вдов Измаил-хана Тути-ханум, от 25-го октября 1819 года, № 1479.|ref=AKAK (1b)}}

#: {{AKAK1|6.1|763|Тоже, ген.-л. Вельяминова к Шереф-Ниса-ханум, от 22 ноября 1819 года, № 1716.|ref=AKAK (4)}}

# {{məqalə

# {{məqalə

  | müəllif        =[[Aydın Məmmədov (jurnalist)|Məmmədov A. S.]]

  | müəllif        =[[Aydın Məmmədov (jurnalist)|Məmmədov A. S.]]

  | başlıq          = Şəkidəki Dairəvi məbəd haqqında bilmədiklərimiz

  | başlıq          = '''Şəkidəki Dairəvi məbəd haqqında bilmədiklərimiz'''

  | orijinal        =  

  | orijinal        =  

  | link            = https://medeniyyet.az/files/medeniyyet_122_1622791943.pdf

  | link            =  

  | dil            = az

  | dil            = az

  | cavabdeh        =  

  | cavabdeh        =  

  | archivedate    = 5 Jun 2021

  | archivedate    = 5 Jun 2021

}}

}}

#: {{kitab3

  | müəllif        =  

  | hissə           =  

  | hissənin linki = https://archive.org/details/opisanie-shekinskoi-provincii-1819/page/n32/mode/1up

  | başlıq          = Описание Шекинской провинции

  | orijinal        =  

  | link            =  

  | vikimənbə      =  

  | cavabdeh        = составленное в 1819 году, по распоряжению главноуправляющего в Грузии Ермолова, генерал-майором Ахвердовым и статским советником Могилевским

  | nəşr            =  

#: {{ŞTQ|223|Maddeyi-tarixlər|ref=ŞTQ (2)}}

  | yer            = Тифлис

# {{məqalə

  | nəşriyyat      = Типография главного управления наместника кавказского

  |müəllif        = [[Məşədixanım Nemətova|Nemətova M.S.]]

  | il              = 1866

  | volume          =  

  | cild            =  

  | pages          =  

  | columns        =  

  | allpages        =  

  | seriya          =  

  | isbn            =  

  | doi            =  

  | tiraj           =  

  |nömrə           = 6

  | ref            = Описание Шекинской провинции

|выпуск          =  

  |страницы        =

  |isbn            =

| archiveurl    = https://web.archive.org/web/20201129012112/https://sites.google.com/site/shekitarixi/shekixanqebristanliqi

  |müəllif        = [[Aydın Məmmədov (jurnalist)|Məmmədov A.S.]]

  |başlıq          = {{abbr|'''F. X. Xoyskinin bacısının başdaşı Şəki “Xan qəbristanlığı”na – əvvəlki yerinə qaytarılmalıdır!'''|Səhifəyə keçid|0}}

  |link            = https://docs.google.com/viewer?a=v&pid=sites&srcid=ZGVmYXVsdGRvbWFpbnxpcGVrY2hpMnxneDo4Y2RlYTAxZDFmYzFkZmU

  |dil            = az

  |nəşrin müəllifi =  

  |nəşr            = [[İpəkçi (qəzet)|İpəkçi]]

  |yer            = Bakı

  |nəşriyyat      = Azərbaycan

  |il              = 2010

  |nömrə          = 5 (2269)

  |том            =  

  |buraxılış      = 22 aprel

  |səhifələr      = 4

  |səhifə          = 3

  |issn            =  

  |ref            = Məmmədov A.S.

  |bibcode        =  

  |arxiv           =  

  | archiveurl    = https://web.archive.org/web/20220524132637/https://docs.google.com/viewer?a=v&pid=sites&srcid=ZGVmYXVsdGRvbWFpbnxpcGVrY2hpMnxneDo4Y2RlYTAxZDFmYzFkZmU

|pmid            =  

}}

}}

# {{kitab3

# {{kitab3

  | müəllif        =  

  | müəllif        = Mərdanov M.C, [[Ədalət Tahirzadə|Tahirzadə Ə.Ş.]]

  | hissə          =  

  | hissə          = {{abbr|'''XOYSKİ Əmir(aslan) xan Cahangir xan oğlu'''|Səhifəyə keçid|0}}

  | hissənin linki  = https://archive.org/details/opisanie-shekinskoi-provincii-1819/page/n31/mode/1up

  | hissənin linki  = https://tahirzade.shaki.info/arxiv/%C9%99miraslan-xan-cahangir-xan-o%C4%9Flu-xoyski

  | başlıq          = Описание Шекинской провинции

  | başlıq          = 1920-ci ilədək ali məktəblərdə oxumuş azərbaycanlılar (ensiklopedik soraq kitabı)

  | orijinal        =  

  | orijinal        =  

  | link            =  

  | link            =  

  | vikimənbə      =  

  | vikimənbə      =  

  | cavabdeh        = составленное в 1819 году, по распоряжению главноуправляющего в Грузии Ермолова, генерал-майором Ахвердовым и статским советником Могилевским

  | cavabdeh        =  

  | nəşr            =  

  | nəşr            =  

  | yer            = Тифлис

  | yer            = Bakı

  | nəşriyyat      = Типография главного управления наместника кавказского

  | nəşriyyat      = Təhsil

  | il              = 1866

  | il              =  2019

  | volume          =

  | cild            = III

  | cild            =  

  | səhifə          = 362 – 367

  | pages          =  

  | sütunlar        =

  | columns        =  

  | səhifələr      =  

  | allpages        =  

  | seriya          =

  | seriya          =  

  | isbn            =  

  | isbn            =  

  | doi            =  

  | doi            =  

  | tiraj          =  

  | tiraj          =  

  | ref            = Описание Шекинской провинции-1

  | ref            =  

}}

}}

#: {{kitab3

# {{məqalə

  | müəllif        =  

  | müəllif        = Əli T.

  | hissə          =  

  | başlıq          = {{abbr|'''Azad Xan Xoyski: “Sibirdə yeri qazıb altında qalmışıq”'''|İstinad olunan səhifəyə keçid|0}}

| hissənin linki  = https://archive.org/details/opisanie-shekinskoi-provincii-1819/page/n32/mode/1up

| başlıq          = Описание Шекинской провинции

  | orijinal        =  

  | orijinal        =  

  | link            =  

  | link            = https://toplum.tv/sosial/azad-xan-xoyski-sibirde-yeri-qazib-yerin-altinda-qalmisiq

  | vikimənbə      =  

  | dil            = az

  | cavabdeh        = составленное в 1819 году, по распоряжению главноуправляющего в Грузии Ермолова, генерал-майором Ахвердовым и статским советником Могилевским

  | cavabdeh        =  

  | nəşr            =  

  | nəşr            =  

  | yer            = Тифлис

  | nəşriyyat      = Типография главного управления наместника кавказского

  | yer            =  

  | il              = 1866

  | nəşriyyat      =  

  | il              = 2020

  | cild            =  

  | cild            =  

  | pages          =  

  | buraxılış      = 12 iyun

  | columns        =

  | nömrə          =  

| allpages        =  

  | səhifələr      =  

  | seriya          =  

  | isbn            =  

  | isbn            =  

  | doi            =  

  | doi            =  

  | tiraj          =

  | bibcode         =  

  | arxiv           =  

  | pmid           =  

  | ref            = Əli T.

| müəllif         =  

  | archiveurl      = https://web.archive.org/web/20220512174637/https://toplum.tv/sosial/azad-xan-xoyski-sibirde-yeri-qazib-yerin-altinda-qalmisiq

  | hissə           =  

  | archivedate    = 12 May 2022

  | hissənin linki  = https://archive.org/details/opisanie-shekinskoi-provincii-1819/page/n60/mode/1up

| cild           =

| tiraj          =  

  | ref            = Описание Шекинской провинции-3

| hissənin linki  = https://archive.org/details/opisanie-shekinskoi-provincii-1819/page/n66/mode/1up

  | başlıq          = Описание Шекинской провинции

| hissənin linki  = https://archive.org/details/opisanie-shekinskoi-provincii-1819/page/n82/mode/1up

| hissənin linki  = https://archive.org/details/opisanie-shekinskoi-provincii-1819/page/n84/mode/1up

| hissənin linki  = https://archive.org/details/opisanie-shekinskoi-provincii-1819/page/n85/mode/1up

| ref            = Описание Шекинской провинции-7

 

 

| hissənin linki  = https://archive.org/details/opisanie-shekinskoi-provincii-1819/page/n94/mode/1up

| cavabdeh        = составленное в 1819 году, по распоряжению главноуправляющего в Грузии Ермолова, генерал-майором Ахвердовым и статским советником Могилевским

  | il              = 1866

| ref            = Описание Шекинской провинции

}}

}}

 

{{Akademik məqalə}}

 

 

# {{ŞTQ|223|Maddeyi-tarixlər}}

 

#: {{QD|102|ref=Qazıxana dəftəri-5}}