Changes

[[Kateqoriya:{{padleft:|1|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəxslər (familiya sırası ilə)|{{Əvvəlcə familiya|{{PAGENAME}}}}]]

[[Kateqoriya:{{padleft:|1|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəki xan qəbiristanlığında dəfn olunanlar]]

{{Şəxs

{{Şəxs

  |Adı              = Tuti ağa

  |Adı              = Hacı Tuti ağa

  |Tam adı          = Tuti ağa Məhəmmədhəsənxan qızı

  |Tam adı          = Hacı Tuti ağa Məhəmmədhəsənxan qızı

  |Piktoqram        = xan3

  |Piktoqram        = xan3

  |Şəkil            = Tuti aga.jpg

  |Şəkil            = Tuti aga.jpg

  |Şəklin ölçüsü    =  

  |Şəklin ölçüsü    =  

  |Şəklin izahı    = Tuti ağanın qəbrinin üzərindəki baş daşı ([[Xan qəbiristanlığı (Şəki)|Şəki Xan qəbiristanlığı]], 2009-cu il).

  |Şəklin izahı    = Tuti ağanın qəbrinin üzərindəki baş daşı ([[Xan qəbiristanlığı (Şəki)|Şəki Xan qəbiristanlığı]], 2009-cu il).

  |Digər adı        =  

  |Digər adı        = Tuti bəyim, Tuti xanım

  |Doğum tarixi    = ?

  |Doğum tarixi    = ?

  |Doğum yeri      =  

  |Doğum yeri      =  

  |Vəfat tarixi    = {{Vəfat tarixi|1859|11|23}}

  |Vəfat tarixi    = {{Vəfat tarixi|1859|11|23}}

  |Vəfat yeri      = Suram çaparxanası, {{Rusİmp}} (indiki {{link-interwiki|az=Surami|az_mətn=Surami|başqa_dil=ru|başqa_dildə_başlıq=Сурами}} şəhər tipli qəsəbəsi, {{GEO}})  

  |Vəfat yeri      = Suram çaparxanası, {{Rusİmp}} (indiki {{link-interwiki|az=Surami|az_mətn=Surami|başqa_dil=ru|başqa_dildə_başlıq=Сурами}} şəhər tipli qəsəbəsi, {{GEO}})  

  |vətəndaşlığı     = {{Şəki xanlığı}}→{{Rusİmp}}

  |Vətəndaşlığı     = {{Şəki xanlığı}}→{{Rusİmp}}

  |Vəfat səbəbi    =  

  |Vəfat səbəbi    =  

  |Dəfn yeri        = [[Xan qəbiristanlığı (Şəki)|Şəki Xan qəbiristanlığı]]

  |Dəfn yeri        = [[Xan qəbiristanlığı (Şəki)|Şəki Xan qəbiristanlığı]]

  |Commons          =  

  |Commons          =  

}}

}}

'''Tuti ağa''' (?–1859) — zəmanəsinin sayılıb-seçilən qadınlarından biri və [[Şəki xanlığı|Şəki xanı]] [[İsmayıl xan|İsmayıl xanın]] (?–1819) tək arvadı olmuş xanım. Şəkinin yerli xanlarının nəslindən idi və həm də xan qızı idi.

'''Hacı Tuti ağa''' (?–1859) — zəmanəsinin sayılıb-seçilən şəxslərindən biri və bir neçə il ərzində [[Şəki xanlığı|Şəki]] xanının arvadı olmuş qadın. Şəkinin yerli xanlarının nəslindən idi və həm də özü də xan qızı idi.

==Haqqında məlumatlar==

==Haqqında məlumatlar==

Tuti ağa 1783 – 1795 və 1797 – 1805-ci illərdə Şəki xanı olmuş [[Məhəmmədhəsən xan|Şəki xanı Məhəmmədhəsən xanın]] (≈1760 – 1831) birinci arvadı Xeyrənnisə xanımdan (? – ?) doğulmuş qızı idi. Məhəmmədhəsən xanın bu arvadından başqa uşaqları da olmuşdu, lakin onların hamısını qardaşı [[Səlim xan]] (?–1826) qətlə yetirmişdir{{Sfn|AKAK1|1874|s=759}}. Səlim xan 1805-ci ildə Şəkidə hakimiyyətə keçdikdən sonra isə Şəki xanlığını Rusiya İmperiyasının tərkibinə qatdı, lakin cəmi bir il sonra ruslara qarşı çıxdı. Nəticədə ruslar Şəki ilə heç bir əlaqəsi olmayan sabiq Xoy xanı [[Cəfərqulu xan|Cəfərqulu xanı]] Şəkiyə xan təyin etdilər. Bundan sonra Cəfərqulu xanın oğlu və xələfi İsmayıl xan (?–1819) Tuti ağaya evlənmək təklifləri göndərməyə başladı. Tuti ağa bir neçə il dalbadal ona rədd cavabı versə də sonda ona ərə getməyə razılaşdı{{Sfn|AKAK2|1874|s=758}}. Bəzi məlumatlara görə İsmayıl xanla Tuti ağanın kəbini 15 iyun 1814-cü il tarixdə, Cəfərqulu xanın tikdirdiyi  [[Üçmüqəddəs kilsəsi (Nuxa)|məscid-mədrəsədə]] kəsilmişdir{{Sfn|Məmmədov A.S.|2021|s=6|loc=}}.

Tuti ağa 1783 – 1795 və 1797 – 1805-ci illərdə Şəki xanı olmuş [[Məhəmmədhəsən xan|Məhəmmədhəsən xanın]] (≈1760–1831) birinci arvadı Xeyrənnisə xanımdan (?–?) doğulmuş qızı idi. Məhəmmədhəsən xanın bu arvadından başqa uşaqları da olmuşdu, lakin onların hamısını qardaşı [[Səlim xan]] (?–1826) qətlə yetirmişdir{{Sfn|AKAK (1)|1874|c=759}}. Səlim xan 1805-ci ildə Şəkidə hakimiyyətə keçdikdən sonra isə Şəki xanlığını Rusiya İmperiyasının tərkibinə qatdı, lakin cəmi bir il sonra ruslara qarşı çıxdı. Nəticədə ruslar Şəki ilə heç bir əlaqəsi olmayan sabiq Xoy xanı [[Cəfərqulu xan|Cəfərqulu xanı]] Şəkiyə xan təyin etdilər. Bundan sonra Cəfərqulu xanın oğlu və xələfi İsmayıl xan (?–1819) Tuti ağaya evlənmək təklifləri göndərməyə başladı. Tuti ağa bir neçə il dalbadal ona rədd cavabı versə də sonda ona ərə getməyə razılaşdı{{Sfn|AKAK (2)|1874|c=758}}. Bəzi məlumatlara görə İsmayıl xanla Tuti ağanın kəbini 15 iyun 1814-cü il tarixdə, Cəfərqulu xanın tikdirdiyi  [[Üçmüqəddəs kilsəsi (Nuxa)|məscid-mədrəsədə]] (indiki Dairəvi məbəd) kəsilmişdir{{Sfn|Məmmədov A.S.|2021|s=6|loc=}}.

Tuti ağa İsmayıl xanın tək arvadı olmuş, ondan iki qız uşağı doğmuş və İsmayıl xanın vəfatına qədər qalada, atası Məhəmmədhəsən xanın tikdirdiyi [[Şəki xan sarayı|Divanxananın]] (indiki Xan sarayı) yanındakı evdə yaşamışdır{{Sfn|Описание Шекинской провинции|1866|s=|loc=}}. Bundan başqa, Çinaxbulaq{{Sfn|Описание Шекинской провинции-1|1866|s=|loc=}}, Çarxana{{Sfn|Описание Шекинской провинции-2|1866|s=|loc=}}, Neymətabad{{Sfn|Описание Шекинской провинции-3|1866|s=|loc=}}, Qumlaqeqarasu{{Sfn|Описание Шекинской провинции-4|1866|s=|loc=}} kəndlərinin bütün vergi və töycüsü, xanlıq üzrə bütün boyaq töycüsü{{Sfn|Описание Шекинской провинции-5|1866|s=|loc=}}, Məhəmmədhəsən xan tərəfindən vaxtilə satın alınmış torpaqlardan Yaramar və Çarxana kəndlərindəki çəltik sahələrindən{{Sfn|Описание Шекинской провинции-6|1866|s=|loc=}}{{Sfn|Описание Шекинской провинции-7|1866|s=|loc=}} gələn gəlir də Tuti ağaya çatırdı. 5 avqust 1819-cu il tarixdə İsmayıl xanın vəfat etməsindən sonra ruslar xan üsul-idarəsini dərhal ləğv etdilər və Tuti ağaya müəyyən məbləğdə maaş kəsərək, əvəzində əvvəlki gəlirlərini dayandırdılar. Bununla yanaşı İsmayıl xanın bütün qohum qardaşını Nuxadan çıxarıb Yelizavetpola (indiki) köçürdülər. Lakin həmin vaxt Tuti ağa inad göstərərək nəinki Nuxada qala bildi, hətta İsmayıl xandan doğduğu iki qızını da Nuxada saxlamağa nail oldu. O, Gürcüstanın mülki işlərini idarə edən general-leytenant İvan Velyaminova məktub yazaraq Nuxada nəyə görə qalmalı olduğunu əsaslandırmağa çalışmış və Nuxada qalmağa icazə istəmiş{{Sfn|AKAK2|1874|s=758–759}}, İvan Velyaminov isə onun xahişinə 7 noyabr (25 oktyabr) tarixdə müsbət cavab vermişdir{{Sfn|AKAK1|1874|s=759}}. Bunun dalınca İsmayıl xanın anası Şərəfnisə bəyim də İvan Velyaminova məktub yazaraq gəlininin və iki nəvəsinin Yelizavetpola göndərilməsini xahiş etmiş{{Sfn|AKAK3|1874|s=762–763}}, bunu hüquqi cəhətdən əsaslandırmağa çalışmış, lakin İvan Velyaminov 4 dekabr (22 noyabr) 1819-cu il tarixdə ona rədd cavabı vermişdir{{Sfn|AKAK4|1874|s=763}}.

Tuti ağa İsmayıl xanın tək arvadı olmuş, ondan iki qız uşağı doğmuş və İsmayıl xanın vəfatına qədər qalada, atası Məhəmmədhəsən xanın tikdirdiyi [[Şəki xan sarayı|Divanxananın]] (indiki Xan sarayı) yanındakı evdə yaşamışdır{{Sfn|Описание Шекинской провинции|1866|с=|loc=}}. Bundan başqa, Çinaxbulaq{{Sfn|Описание Шекинской провинции (1)|1866|с=|loc=}}, Çarxana{{Sfn|Описание Шекинской провинции (2)|1866|с=|loc=}}, Neymətabad{{Sfn|Описание Шекинской провинции (3)|1866|с=|loc=}}, Qumlaqeqarasu{{Sfn|Описание Шекинской провинции (4)|1866|с=|loc=}} kəndlərinin bütün vergi və töycüsü, xanlıq üzrə bütün boyaq töycüsü{{Sfn|Описание Шекинской провинции (5)|1866|с=|loc=}}, Məhəmmədhəsən xan tərəfindən vaxtilə satın alınmış torpaqlardan Yaramar və Çarxana kəndlərindəki çəltik sahələrindən{{Sfn|Описание Шекинской провинции (6)|1866|с=|loc=}}{{Sfn|Описание Шекинской провинции (7)|1866|с=|loc=}} gələn gəlir də Tuti ağaya çatırdı. 5 avqust 1819-cu il tarixdə İsmayıl xanın vəfat etməsindən sonra ruslar xan üsul-idarəsini dərhal ləğv etdilər və Tuti ağaya müəyyən məbləğdə maaş kəsərək, əvəzində əvvəlki gəlirlərini dayandırdılar. Bununla yanaşı İsmayıl xanın bütün qohum qardaşlarını Nuxadan (indiki Şəki) çıxarıb Yelizavetpola (indiki Gəncə) köçürdülər. Lakin o zaman Tuti ağa inad göstərərək nəinki Nuxada qala bildi, hətta İsmayıl xandan doğduğu iki qızını da Nuxada saxlamağa nail oldu. O, həmin vaxt Gürcüstanın mülki işlərini idarə edən general-leytenant İvan Velyaminova məktub yazaraq Nuxada nəyə görə qalmalı olduğunu əsaslandırmağa çalışmış və Nuxada qalmasına icazə verilməsini istəmiş{{Sfn|AKAK (2)|1874|c=758 – 759}}, İvan Velyaminov isə onun xahişinə 7 noyabr (25 oktyabr) tarixdə müsbət cavab vermişdir{{Sfn|AKAK (1b)|1874|c=759}}. Bunun dalınca isə İsmayıl xanın anası Şərəfnisə bəyim də İvan Velyaminova məktub yazaraq dul gəlininin və ondan doğulmuş iki nəvəsinin Yelizavetpola göndərilməsini xahiş etmiş{{Sfn|AKAK (3)|1874|c=762 – 763}}, istəyini hüquqi cəhətdən də əsaslandırmağa çalışmış, lakin İvan Velyaminov 4 dekabr (22 noyabr) 1819-cu il tarixdə ona rədd cavabı vermişdir{{Sfn|AKAK (4)|1874|c=763}}.

İsmayıl xandan sonra Tuti ağa əmisi oğlu [[Kərim ağa Şəkixanov|Kərim ağa Şəkixanova]] (1788–1858) da ərə getmişdir. Lakin bu evlilikləri davamlı olmamış, uşaqları da olmamışdır{{Sfn|Описание Шекинской провинции1|2005|s=91|loc=}}.

İsmayıl xandan sonra Tuti ağa əmisi oğlu [[Kərim ağa Şəkixanov|Kərim ağa Şəkixanova]] (1788–1858) da ərə getmişdir. Lakin bu evlilik davamlı olmamış, uşaqları da olmamışdır{{Sfn|ŞTQ (1)|2005|s=91|loc=}}.

 

Həccə getmiş{{Sfn|Nemətova M.S.|1961|s=|loc=}}, Nuxada bir məscid tikdirmişdir{{Sfn|Qazıxana dəftəri (1)|2008|s=58|loc=}}.  

===Vəfatı===

===Vəfatı===

{{Yer xəritəsi~|Gürcüstan|lat_dir = N|lat_deg = 42|lat_min = 01|lat_sec = 10|lon_dir = E|lon_deg = 43|lon_min = 33|lon_sec = 45|mark=|marksize=14|label_size=|position=bottom|label= '''Suram'''<br/>çaparxanası<br/><small>(indiki {{link-interwiki|az=Surami|az_mətn=Surami |başqa_dil=ru|başqa_dildə_başlıq=Сурами}}<br/>şəhər tipli qəsəbəsi)</small>}}

{{Yer xəritəsi~|Gürcüstan|lat_dir = N|lat_deg = 42|lat_min = 01|lat_sec = 10|lon_dir = E|lon_deg = 43|lon_min = 33|lon_sec = 45|mark=|marksize=14|label_size=|position=bottom|label= '''Suram'''<br/>çaparxanası<br/><small>(indiki {{link-interwiki|az=Surami|az_mətn=Surami |başqa_dil=ru|başqa_dildə_başlıq=Сурами}}<br/>şəhər tipli qəsəbəsi)</small>}}

  {{Yer xəritəsi~|Gürcüstan|lat_deg = 41|lat_min = 43|lat_sec = 0|lon_deg = 44|lon_min = 48|lon_sec = 0|mark =|marksize=6|label_size=|position=right|label='''Tiflis''' <small>(indiki Tbilisi)}}</small>}}

  {{Yer xəritəsi~|Gürcüstan|lat_deg = 41|lat_min = 43|lat_sec = 0|lon_deg = 44|lon_min = 48|lon_sec = 0|mark =|marksize=6|label_size=|position=right|label='''Tiflis''' <small>(indiki Tbilisi)}}</small>}}

23 noyabr 1859-cu il tarixdə Maran (indiki {{link-interwiki|az=Marani|az_mətn=Marani |başqa_dil=ru|başqa_dildə_başlıq=Марани (Абашский муниципалитет)}}) ilə Tiflis (indiki Tbilisi) arasındakı Suram çaparxanasında (indiki  {{link-interwiki|az=Surami|az_mətn=Surami |başqa_dil=ru|başqa_dildə_başlıq=Сурами}} şəhər tipli qəsəbəsi) vəfat etmişdir. Nəşi üç günə Tiflisə, oradan isə dörd günə Nuxaya (indiki Şəki) gətirilmiş, 30 noyabr 1859-cu il tarixdə, çərşənbə axşamı günü [[Xan məscidi|Xan məscidinin]] qabağındakı [[Xan qəbiristanlığı|Xan qəbiristanlığında]], atasının qəbrinin yanında dəfn olunmuşdur{{Sfn|ŞTQ|2005|s=223|loc=№ 87}}.

23 noyabr 1859-cu il tarixdə Maran (indiki {{link-interwiki|az=Marani|az_mətn=Marani |başqa_dil=ru|başqa_dildə_başlıq=Марани (Абашский муниципалитет)}}, Gürcüstan) ilə Tiflis (indiki Tbilisi, Gürcüstan) arasındakı Suram çaparxanasında (indiki  {{link-interwiki|az=Surami|az_mətn=Surami |başqa_dil=ru|başqa_dildə_başlıq=Сурами}} şəhər tipli qəsəbəsi, Gürcüstan) vəfat etmişdir. Nəşi üç günə Tiflisə, oradan isə dörd günə [[Nuxa|Nuxaya]] gətirilmiş, 30 noyabr 1859-cu il tarixdə, çərşənbə axşamı günü [[Xan məscidi|Xan məscidinin]] qabağındakı [[Xan qəbiristanlığı|Xan qəbiristanlığında]], atasının qəbrinin yanında dəfn olunmuşdur{{Sfn|ŞTQ (2)|2005|s=223|loc=№ 87}}.

 

===Uşaqları===

===Uşaqları===

'''Səadət bəyim''' (1819–1892); İsmayıl xanın ölümündən bir neçə gün əvvəl doğulmuşdur{{Sfn|ATŞCX1|2003|с=49|loc=}} və [[İsgəndər xan Xoyski|İsgəndər xan Xoyskiyə]] ərə getmişdir. İsgəndər xandan [[Səltənət bəyim]] adlı qızı və [[Cahangir xan]] adlı oğlu doğulub{{Sfn|ATŞCX1|2003|с=48|loc=}}. Özünün və qızı Səltənət bəyimin qəbri Şəki xan qəbiristanlığındadır{{Sfn|Məmmədov A.S.|2010|s=|loc=}}.

'''Səadət bəyim''' (1819–1892) — İsmayıl xanın ölümündən bir neçə gün əvvəl doğulmuşdu{{Sfn|ATŞCX|2003|s=49|loc=}}. [[İsgəndər xan Xoyski|İsgəndər xan Xoyskiyə]] ərə getmiş, İsgəndər xandan [[Səltənət bəyim]] adlı qız və [[Cahangir xan]] adlı oğlan doğmuşdur{{Sfn|ATŞCX|2003|s=48|loc=}}. Cahangir xan görkəmli dövlət xadimi [[Fətəli xan Xoyski|Fətəli xan Xoyskinin]] atabir qardaşıdır. Səadət bəyimin və qızı Səltənət bəyimin qəbri Şəki xan qəbiristanlığındadır{{Sfn|Məmmədov A.S.|2010|s=|loc=}}.  

'''Səkinə bəyim''' (1815-1818-ci illər arasında — ?); 21 mart 1869-cu il tarixdə özündən 20 yaş kiçik [[Zaman bəy Şeyxəlibəyov]] ilə<ref name=Q1 group=qeyd/>, 13 mart 1878-ci il tarixdə isə Mirzə bəy Sultanovun oğlu Həsən xanla ailə qurub{{Sfn|Qazıxana dəftəri-5|2008|s=102|loc=}}.

'''Səkinə bəyim''' (1815/1818–?) — 21 mart 1869-cu il tarixdə özündən azı 20 yaş kiçik olan [[Zaman bəy Şeyxəlibəyov]] ilə<ref name=Q1 group=qeyd/>, 13 mart 1878-ci il tarixdə isə Mirzə bəy Sultanovun oğlu Həsən xanla ailə qurub{{Sfn|Qazıxana dəftəri (3)|2008|s=102|loc=}}.

====Nəsil şəcərəsi====

====Nəsil şəcərəsi====

<div style="height:auto; overflow:auto; ">  

<div style="height:auto; overflow:auto; ">  

<br/>

<br/>

{{chart/start|summary=Rəşidovlar}}

{{chart/start|summary=Xoyskilər}}

{{chart|border=1| | | | | | | |i|y|t| | | | | | | | | | | | | |i= [[İsmayıl xan]] |t=[[Tuti ağa]]}}

{{chart|border=1| | | | | | | |i|y|t| | | | | | | | | | | | | |i= [[İsmayıl xan]] |t=Hacı Tuti ağa}}

{{chart|border=1| | | | | | | | |,|-|^|-|-|-|-|-|.| | | | | | | | | | | | | }}

{{chart|border=1| | | | | | | | |,|-|^|-|-|-|-|-|.| | | | | | | | | | | | | }}

{{chart|border=1| | | |i|y|sa| |z|~|sk|~|H| | | | | | | |sa= Səadət bəyim |i=[[İsgəndər xan Xoyski]]|sk=Səkinə bəyim|z= [[Zaman bəy Şeyxəlibəyov]]|H= Həsən xan Sultanov}}

{{chart|border=1| | | |i|y|sa| |z|y|sk|~|zH| | | | | | | |sa= Səadət bəyim |i=[[İsgəndər xan Xoyski]]|sk=Səkinə bəyim|z=? |zH= əvvəl [[Zaman bəy Şeyxəlibəyov]], sonra Həsən xan Sultanov}}

{{chart|border=1| | | |,|-|-|^|.| | | | | | | | | | | | | | | | | }}

{{chart|border=1| | | |,|-|-|^|.| | | | | | |`|-|-|-|-|-|-|.| | | | | | | | | | }}

{{chart|border=1| | |sl| |c|y|so| |sl=[[Səltənət bəyim]]|c=[[Cahangir xan Xoyski]]|so=Səltənət bəyim}}

{{chart|border=1| | |sl| |c|y|so| | | | | | | | |əh|y|p| |sl=[[Səltənət bəyim]]|c=[[Cahangir xan Xoyski]]|so=Səltənət bəyim|əh=Əhməd xan|p=Pəri xanım}}

{{chart|border=1| | | | | | | | | |)|-|-|-|v|-|-|-|v|-|-|-|.| | | | | | }}

{{chart|border=1| | | | | | | | | |)|-|-|-|v|-|-|-|v|-|-|-|.| | |!| | }}

{{chart|border=1| | | | |əf|y|ə| |sr| |sh| |t| | | | | | | | | | | |ə=[[Əmiraslan xan Xoyski]]|əf=Əfşan xanım|sr=Sara bəyim|sh=Sehran bəyim|t=Teymur xan}}

{{chart|border=1| | | | |əf|y|ə| |sr| |sh| |t| |əd| | | |ə=[[Əmiraslan xan Xoyski]]|əf=Əfşan xanım|sr=Sara bəyim|sh=Sehran bəyim|t=Teymur xan|əd=[[Ədil xan]]}}

{{chart|border=1| | | | | |,|-|^|-|.| | | | | | | | | | | | | }}

{{chart|border=1| | | | | |,|-|^|-|.| | | | | | | | | | | | | }}

{{chart|border=1| | | | |c| |b| | | | | | | | | | | | | | |c=Cəfər ağa |b=Bilqeyis bəyim}}

{{chart|border=1| | | | |c| |b| | | | | | | | | | | | | | |c=Cəfər ağa |b=Bilqeyis bəyim}}

{{chart|border=1| | | | | |!| | | | | | | | | | | | | | | | | | }}

{{chart|border=1| | | | | |!| | | | | | | | | | | | | | | | | | }}

{{chart|border=1| | | | |a| | | | | | | | | | | | | | | | | |a=Azad Cahangirli}}

{{chart|border=1| | | | |a| | | | | | | | | | | | | | | | | |a=Azad Xan-Xoyski (Cahangirli){{Sfn|Əli T.|2020 |s=|loc=}}}}

{{chart/end}}</div>

{{chart/end}}</div>

|group=qeyd

|group=qeyd

|refs=

|refs=

<ref name=Q1>[[Qazıxana dəftəri|“Qazıxana dəftəri”ndə]] Səkinə bəyim Məhəmmədhəsən xanın qızı kimi təqdim olunur {{Harvnb|Qazıxana dəftəri-4|2008|s=41|loc=}}. Əslində isə o, Məhəmmədhəsən xanın qız nəvəsi olmaqla Şəki xanı İsmayıl (?–1819) xanın qızıdır və İsmayıl xanın qızı Səkinə bəyimin Zaman bəyə ərə getməsi barədə [[Hacı Seyid Əbdülhəmid|Hacı Seyid Əbdülhəmiddə]] də məlumat var {{Harvnb|ŞXT-1958|1958|s=31|loc=}}.</ref>

<ref name=Q1>[[Qazıxana dəftəri|“Qazıxana dəftəri”ndə]] Səkinə bəyim Məhəmmədhəsən xanın qızı kimi təqdim olunur {{Harvnbaz|Qazıxana dəftəri (2)|2008|p=151}}, {{Harvnbaz|Qazıxana dəftəri (3)|2008|p=102}}. Əslində isə o, Məhəmmədhəsən xanın qız nəvəsi olmaqla Şəki xanı İsmayıl (?–1819) xanın qızıdır və İsmayıl xanın qızı Səkinə bəyimin Zaman bəyə ərə getməsi barədə [[Hacı Seyid Əbdülhəmid|Hacı Seyid Əbdülhəmiddə]] də məlumat var {{Harvnbaz|Şəki xanlığının tarixindən|1958|p=31}}.</ref>

}}

}}

== Ədəbiyyat ==

== Ədəbiyyat ==

# {{AKAK1|6.1|758|ref=AKAK2}}

# {{AKAK1|6.1|759|Письмо вдовы Измаил -хана Тути-ханумы к ген.-л. Вельяминову, получено 28-ю октября 1819 года|ref=AKAK (1)}}

# {{AKAK1|6.1|759|ref=AKAK1}}

#: {{AKAK1|6.1|758|Письмо вдовы Измаил -хана Тути-ханумы к ген.-л. Вельяминову, получено 28-ю октября 1819 года|ref=AKAK (2)}}

# {{AKAK1|6.1|762|ref=AKAK3}}

#: {{AKAK1|6.1|759|Тоже, ген.-л. Вельяминова ко вдов Измаил-хана Тути-ханум, от 25-го октября 1819 года, № 1479.|ref=AKAK (1b)}}

# {{AKAK1|6.1|763|ref=AKAK4}}

#: {{AKAK1|6.1|762|Письмо матери Измаил-хана Шереф-Ниса-ханум к ген.-л. Вельлминову. | ref=AKAK (3)}}

#: {{AKAK1|6.1|763|Тоже, ген.-л. Вельяминова к Шереф-Ниса-ханум, от 22 ноября 1819 года, № 1716.|ref=AKAK (4)}}

# {{məqalə

# {{məqalə

  | müəllif        =[[Aydın Məmmədov (jurnalist)|Məmmədov A. S.]]

  | müəllif        =[[Aydın Məmmədov (jurnalist)|Məmmədov A. S.]]

  | başlıq          = Şəkidəki Dairəvi məbəd haqqında bilmədiklərimiz

  | başlıq          = '''Şəkidəki Dairəvi məbəd haqqında bilmədiklərimiz'''

  | orijinal        =  

  | orijinal        =  

  | link            = https://medeniyyet.az/files/medeniyyet_122_1622791943.pdf

  | link            =  

  | dil            = az

  | dil            = az

  | cavabdeh        =  

  | cavabdeh        =  

  | archivedate    = 5 Jun 2021

  | archivedate    = 5 Jun 2021

}}

}}

# {{kitab3

# {{ОШП|94|Опись: строениям и прочим заведениям ханским в городе Нухе и вне оного: В крепости}}

| müəllif        =

| hissə          = Опись: строениям и прочим заведениям ханским в городе Нухе и вне оного: В крепости

| hissənin linki  = https://archive.org/details/opisanie-shekinskoi-provincii-1819/page/n32/mode/1up

  | başlıq          = Описание Шекинской провинции

  | orijinal        =  

  | link            =  

#: {{ОШП|84|ref=Описание Шекинской провинции (6)}}

  | vikimənbə      =  

#: {{ОШП|85|ref=Описание Шекинской провинции (7)}}

  | cavabdeh        = составленное в 1819 году, по распоряжению главноуправляющего в Грузии Ермолова, генерал-майором Ахвердовым и статским советником Могилевским

# {{ŞTQ|91|Kərim ağa Fatehin tərcümeyi-halı (Mustafa ağa Şuxi)|ref=ŞTQ (1)}}

  | nəşr            =  

#:  {{ŞTQ|223|Maddeyi-tarixlər|ref=ŞTQ (2)}}

  | yer            = Тифлис

  | nəşriyyat      = Типография главного управления наместника кавказского

  |müəllif        = [[Məşədixanım Nemətova|Nemətova M.S.]]

  | il              = 1866

  |başlıq          = {{abbr|'''Nuxa “Xan qəbiristanlığı”ndakı başdaşıların kitabələri haqqında'''|İstinad olunan səhifəyə keçid|0}}

  | volume         =  

  |link            = https://sites.google.com/site/shekitarixi/shekixanqebristanliqi

  | cild            =  

  |dil            = az

  | pages          =  

  |nəşrin müəllifi =  

  | columns        =  

  |nəşr            = Azərbaycan SSR Elmlər Akademiyasının Xəbərləri

  | allpages        =  

  | seriya          =  

  |yer            = Bakı

  | isbn            =  

  |nəşriyyat      =  

  | doi            =  

  |il              = 1961

  | tiraj          =  

  |nömrə          = 6

  | ref            = Описание Шекинской провинции

|выпуск         =  

  |страницы        =  

  |isbn            =  

  |issn            =  

  |ref            = Nemətova M.S.

  |bibcode        =  

  |arxiv          =  

  |pmid            =  

  | archiveurl    = https://web.archive.org/web/20201129012112/https://sites.google.com/site/shekitarixi/shekixanqebristanliqi

  | archivedate    = 29 Jun 2016 - 29 Nov 2020

}}

}}

#: {{kitab3

  | müəllif        =  

  | hissə          =  

#: {{QD|102|ref=Qazıxana dəftəri (3)}}

  | hissənin linki  = https://archive.org/details/opisanie-shekinskoi-provincii-1819/page/n31/mode/1up

  | başlıq          = Описание Шекинской провинции

  | orijinal        =  

  | link           =  

  |müəllif        = [[Aydın Məmmədov (jurnalist)|Məmmədov A.S.]]

| vikimənbə      =

  |başlıq          = {{abbr|'''F. X. Xoyskinin bacısının başdaşı Şəki “Xan qəbristanlığı”na – əvvəlki yerinə qaytarılmalıdır!'''|Səhifəyə keçid|0}}

  | cavabdeh        = составленное в 1819 году, по распоряжению главноуправляющего в Грузии Ермолова, генерал-майором Ахвердовым и статским советником Могилевским

  |link            = https://docs.google.com/viewer?a=v&pid=sites&srcid=ZGVmYXVsdGRvbWFpbnxpcGVrY2hpMnxneDo4Y2RlYTAxZDFmYzFkZmU

| nəşr            =  

  |dil            = az

  | yer            = Тифлис

  |nəşrin müəllifi =  

  | nəşriyyat      = Типография главного управления наместника кавказского

  |nəşr           = [[İpəkçi (qəzet)|İpəkçi]]

  | il              = 1866

  |tip            = qəzet

  | volume          =  

  |yer            = Bakı

  | cild            =  

  |nəşriyyat      = Azərbaycan

  | pages          =  

  |il              = 2010

  | columns        =  

  |nömrə          = 5 (2269)

  | allpages        =  

  |том            =  

  | seriya          =  

  |buraxılış      = 22 aprel

  | isbn            =  

  |səhifələr      = 4

  | doi            =  

  |səhifə          = 3

  | tiraj           =  

  |issn            =  

  | ref            = Описание Шекинской провинции-1

  |ref            = Məmmədov A.S.

  |bibcode        =  

  |arxiv           =  

  | archiveurl    = https://web.archive.org/web/20220524132637/https://docs.google.com/viewer?a=v&pid=sites&srcid=ZGVmYXVsdGRvbWFpbnxpcGVrY2hpMnxneDo4Y2RlYTAxZDFmYzFkZmU

| archivedate    =23 Mar 2019 - 1 Jul 2020

}}

}}

#: {{kitab3

# {{kitab3

  | müəllif        =  

  | müəllif        = Mərdanov M.C, [[Ədalət Tahirzadə|Tahirzadə Ə.Ş.]]

  | hissə          =  

  | hissə          = {{abbr|'''XOYSKİ Əmir(aslan) xan Cahangir xan oğlu'''|Səhifəyə keçid|0}}

  | hissənin linki  = https://archive.org/details/opisanie-shekinskoi-provincii-1819/page/n32/mode/1up

  | hissənin linki  = https://tahirzade.shaki.info/arxiv/%C9%99miraslan-xan-cahangir-xan-o%C4%9Flu-xoyski

  | başlıq          = Описание Шекинской провинции

  | başlıq          = 1920-ci ilədək ali məktəblərdə oxumuş azərbaycanlılar (ensiklopedik soraq kitabı)

  | orijinal        =  

  | orijinal        =  

  | link            =  

  | link            =  

  | vikimənbə      =  

  | vikimənbə      =  

  | cavabdeh        = составленное в 1819 году, по распоряжению главноуправляющего в Грузии Ермолова, генерал-майором Ахвердовым и статским советником Могилевским

  | cavabdeh        =  

  | nəşr            =  

  | nəşr            =  

  | yer            = Тифлис

  | yer            = Bakı

  | nəşriyyat      = Типография главного управления наместника кавказского

  | nəşriyyat      = Təhsil

  | il              = 1866

  | il              =  2019

  | volume          =

  | cild            = III

  | cild            =  

  | səhifə          = 362 – 367

  | pages          =  

  | sütunlar        =

  | columns        =  

  | səhifələr      =  

  | allpages        =  

  | seriya          =

  | seriya          =  

  | isbn            =  

  | isbn            =  

  | doi            =  

  | doi            =  

  | tiraj          =  

  | tiraj          =  

  | ref            = Описание Шекинской провинции-2

  | ref            =  

}}

}}

#: {{kitab3

# {{məqalə

  | müəllif        =  

  | müəllif        = Əli T.

  | hissə          =  

  | başlıq          = {{abbr|'''Azad Xan Xoyski: “Sibirdə yeri qazıb altında qalmışıq”'''|İstinad olunan səhifəyə keçid|0}}

| hissənin linki  = https://archive.org/details/opisanie-shekinskoi-provincii-1819/page/n60/mode/1up

| başlıq          = Описание Шекинской провинции

  | orijinal        =  

  | orijinal        =  

  | link            =  

  | link            = https://toplum.tv/sosial/azad-xan-xoyski-sibirde-yeri-qazib-yerin-altinda-qalmisiq

  | vikimənbə      =  

  | dil            = az

  | cavabdeh        = составленное в 1819 году, по распоряжению главноуправляющего в Грузии Ермолова, генерал-майором Ахвердовым и статским советником Могилевским

  | cavabdeh        =  

  | nəşr            =  

  | nəşr            =  

  | yer            = Тифлис

  | nəşriyyat      = Типография главного управления наместника кавказского

  | yer            =  

  | il              = 1866

  | nəşriyyat      =  

  | il              = 2020

  | cild            =  

  | cild            =  

  | pages          =  

  | buraxılış      = 12 iyun

  | columns        =

  | nömrə          =  

| allpages        =  

  | səhifələr      =  

  | seriya          =  

  | isbn            =  

  | isbn            =  

  | doi            =  

  | doi            =  

  | tiraj           =  

  | bibcode        =

  | ref            = Описание Шекинской провинции-3

| arxiv           =

| pmid            =  

  | ref            = Əli T.

| archiveurl      = https://web.archive.org/web/20220512174637/https://toplum.tv/sosial/azad-xan-xoyski-sibirde-yeri-qazib-yerin-altinda-qalmisiq

}}

}}

{{Yoxlanılmış məqalə}}

{{Yoxlanılmış məqalə}}