Diqqət! 4 aprel 2024-cü il tarixdən saytın yeni versiyası sheki.org domenində fəaliyyət göstərir. Bu köhnə versiyadır və yenilənməsi məhdudlaşdırılıb.

"İsmayıl xan Xoyski" səhifəsinin versiyaları arasındakı fərqlər

Şəki Ensiklopediyası səhifəsi
Jump to navigation Jump to search
(Səhifəni '{{mənbə azlığı}} {{Dövlət xadimi | adı = | orijinal adı = İsmayıl xan Xoyski | şəkil = | ş...' ilə yarat)
 
Sətir 1: Sətir 1:
{{mənbə azlığı}}
+
[[Kateqoriya:İ]]{{mənbə azlığı}}
 
{{Dövlət xadimi
 
{{Dövlət xadimi
 
| adı                          =  
 
| adı                          =  

12:29, 17 iyul 2020 versiyası

İsmayıl xan Xoyski
İsmayıl xan Xoyski
Şəki xanı
3 sentyabr, 1814 — 5 avqust 1819
Tacqoyma 22 may, 1815
Sələfi Cəfərqulu xan Xoyski
Xələfi Şəki xanlığı ləğv olundu
Şəxsi məlumatlar
Doğum yeri Xoy,Cənubi Azərbaycan, İran
Vəfat tarixi 5 avqust 1819(1819-08-05)
Vəfat yeri Nuxa şəhəri
Dəfn yeri Kərbəla
Dini İslam, şiə
Atası Cəfərqulu xan Xoyski
Anası Şərəfnisə bəyim
Həyat yoldaşı Tuti ağa Məhəmməd Həsən xan qızı
Uşaqları 2 qız; 1.Səadət bəyim 2.?

İsmayıl xan Xoyski (?-1819), Şəki xanı

Həyatı

Atası Cəfərqulu xanın ölümündən sonra Şəkidə hakimiyyətə başladı və Çar Aleksandrın 22 may (Yuli təqvimi ilə: 10 may) 1815-ci il tarixli fərmanı ilə rəsmi şəkildə Şəki xanı kimi təsdiqləndi. Lakin o, Rus hakimiyyət dairələrinin ümidlərini doğrultmamışdı. Yüksək çinli Rus məmurlarının öz aralarındakı raportlarında İsmayıl xanı hətta "великий дурак" da adlandırmışdılar. Nəhayət, İsmayıl xan xəstələndi və bir həftəlik yataq vəziyyətindən sonra 5 avqust (Yuli təqvimi ilə: 24 iyul) 1819-cu ildə öldü. Belə bir fürsət gözləyən ruslar isə onun oğul varisinin olmamasını bəhanə edərək Şəki xanlığının ləğv edildiyini və yerində Şəki əyalətinin yaradıldığını elan etdilər. Şamaxı xanı Mustafa xan o vaxt iddia etmişdir ki İsmayıl xanı ruslar öldürüblər. Ruslar isə öz növbələrində onun, bacısı Sara bəyim tərəfindən zəhərlənməsindən şübhələndiklərini bildirirdilər.

Şəki xanlığının ləğv edilməsindən az sonra, ruslar mərhum xanın qohum-əqrəbasının bir qisminə illik təqaüd kəsdilər. Məsələn, "Kiçik ağa" ləğəbi ilə tanınan əmisi oğlu Kəlbəli bəyə əvvəl 1300, sonra isə 2300; Kəlbəli bəyin anası Səltənət bəyimə 1200 manat və s. Lakin bununla yanaşı, həm də onlara Nuxanı tərk etmək "məsləhət" görüldü.

İsmayıl xanın ölümündən sonra əmisi oğlu Kəlbəli bəy rus hakimiyyət dairələrinə rəsmən müraciət edərək mərhumun nəşinin Kərbəlaya aparılması üçün təşkilati köməklik göstərilməsini istəmişdir.

İsmayıl xanın arvadı Şəkinin yerli xanlarından olan Məhəmməd Həsən xanın qızı Tuti ağa idi. Tüti ağa İsmayıl xanın 2 qızının anasıdır və bu qızlardan biri isə İsmayıl xanın ölümündən bir-neçə gün sonra dünyaya gəlmişdir.

Mənbə

  • Aydın Məmmədov. Fətəli xan Xoyskinin əsli nəcabətinə dair faktlar, "Elm" qəzeti, 4 oktyabr, 2002-ci il.

Qeydlər

  1. Onlar özlərini Xəlifə Harun ər-Rəşidin vəziri olmuş Cəfər Bərməkinin nəslindən hesab edirdilər.

Xarici keçidlər

Aydın Məmmədov. Fətəli xan Xoyskinin əsli nəcabətinə dair faktlar

Həmçinin bax

Şablon:Azərbaycan xanları