Bu məqalə Şəki Ensiklopediyasının yoxlanılmış məqalələrindən biridir və müəlliflik hüququ Şəki Ensiklopediyasının redaksiyasına məxsusdur!

"Bilqeys Həşimzadə" səhifəsinin versiyaları arasındakı fərqlər

Şəki Ensiklopediyası səhifəsi
Jump to navigation Jump to search
 
(25 intermediate revisions by 2 users not shown)
Sətir 1: Sətir 1:
−
{{şəxs}}
+
[[Kateqoriya:{{padleft:|1|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəxslər (familiya sırası ilə)|{{Əvvəlcə familiya|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış alimlər]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış dövlət xadimləri]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış görkəmli şəxslər]]
 +
{{Alim
 +
|Piktoqram            = <!--yalnız riyaziyyat, fizika, kimya, biologiya, tibb, tarix, arxeologiya və musiqi variantlarından birini seçin-->
 +
|Adı                  = Bilqeys (Bilqeyis) Həşimzadə
 +
|Tam adı              = Həşimzadə Bilqeyis Əhməd qızı
 +
|Şəkil                = Bilqeyis_Həşimzadə.png
 +
|Şəklin ölçüsü        =
 +
|Şəklin izahı          = Bilqeys Həşimzadə.
 +
|Doğum tarixi          = {{Doğum tarixi|1900|12|5}}
 +
|Doğum yeri            = [[Nuxa]] (indiki Şəki), [[Nuxa qəzası]], Yelizavetpol quberniyası, {{Rusİmp}}
 +
|Vəfat tarixi          = {{Vəfat tarixi və yaşı|1961|2|24|1900|12|5}}
 +
|Vəfat yeri            = Bakı, {{AzSSR}}, {{SSRİ}}
 +
|Vəfat səbəbi          =
 +
|Dəfn yeri            =
 +
|Vətəndaşlığı          =
 +
|Milliyyəti            =
 +
|Həyat yoldaşı        =
 +
|Uşağı                =
 +
|Atası                =
 +
|Anası                =
 +
|Elm sahəsi            = hüquq
 +
|Elmi dərəcəsi        = hüquq elmləri namizədi
 +
|Elmi adı              = dosent
 +
|İş yeri              =
 +
|Alma-mater            = <!--Qədim təhsil ocaqları-->
 +
|Təhsili              = {{*}}fəhlə fakültəsi (1923–1926)
  
−
'''Bilqeyis Əhməd qızı Həşimzadə''' — ilk azərbaycanlı hüquqşünas qadın.<ref>Ənvər Mete. O torpağın övladları. – Bakı, – “Nurlan”, – 2006. s. 391-392</ref>
+
{{*}}aspirantura
 +
|Elmi rəhbəri          =
 +
|Tanınmış yetirmələri  =
 +
|Tanınır              = <!--Alimə fəaliyyətinə görə verilən ləqəb-->
 +
|Mühüm layihələri      =
 +
|Üzvlüyü              =
 +
|Mükafatları          =
 +
|İmzası                =
 +
|Sayt                  =
 +
|Commons              =
 +
}}
 +
'''Bilqeys Həşimzadə''' (1900–1961) — hüquq elmləri namizədi, dosent, ilk azərbaycanlı qadın hüquqşünaslardan biri, ilk azərbaycanlı qadın hüquq elmləri namizədi, ilk azərbaycanlı qadın institut rektoru və Azərbaycan Xalq Təsərrüfatı İnstitutunun (indiki Azərbaycan Dövlət İqtisad Universiteti) sabiq direktoru (rektoru). Həmçinin, müxtəlif illərdə Azərbaycan SSR prokurorunun müavini, Azərbaycan SSR Vəkillər Kollegiyası Rəyasət Heyətinin sədri və digər məsul vəzifələrdə də çalışmışdır.  
  
−
== Həyatı ==
+
==Haqqında məlumatlar==
−
Bilqeyis Həşimzadə [[1900-cu il]]də Şəkidə, fəhlə ailəsində doğulub. Bilqeyis iki yaşında olarkən atası rəhmətə getmişdir. O, Şəki 2 №-li ipək fabrikində fəhlə işləyən əmisi Lüti Həsən oğlunun himayəsində qalmışdir. Ailədə maddi vəziyyətin ağır olması ilə əlaqədar əmisi 7 yaşlı Bilgeyisi Şəkinin tanınmış bəylərindən olan Rzaqulu bəyin evinə qulluqçu verir. O zaman Rzaqulu bəy evinin yuxari mərtəbəsində qizlar üçün məktəb təşkil etmişdi. Həmin məktəbdə Nəriman Nərimanovun bacisi qızı Nabat Nərimanova dərs deyirdi. Yeri gəlmişkən, qeyd etmək lazımdır ki, Nabat xanım inqilabdan qabaq Şəkidə, Bakıda qız məktəblərində dərs demişdir. "Dəbistan", "İşıq" və s. məcmuələrdə maarifə dair yazılarla çıxış etmişdir. Nabat xanim Rzaqulu bəyin qız məktəbində dərs deməklə bərabər, həm də onun evində yaşamışdir. Balaca Bilgeyis Nabat xanımla yaxınlaşır, onun otağını təmizləyir, su gətirir və başqa xırda işlərlə məşğul olur. Bunun müqabilində Nabat xanım Bilgeyisin tərbiyəsi ilə məşğul olur və onun dərs dediyi məktəbi qurtarmasına köməklik edir. O, sonra kənd müəllimi Şükür əfəndiyə ərə gedir. Həşimzadə Şükür Məmməd oğlu Şəkinin Qoxmux məktəbinin direktoru olmuş, "Azərbaycanın əməkdar müəllimi" fəxri adına layiq görülmüşdür.  
+
5 dekabr 1900-cü il tarixdə [[Nuxa|Nuxada]] (indiki Şəki) anadan olub.  
  
−
== Təhsili ==
+
2 yaşı olarkən atası vəfat edib və o, Qışlaq kəndindəki ipək fabrikində fəhlə işləyən əmisi Lüti Həsən oğlunun himayəsində böyüyüb.  
−
Bilqeyis xanım pedaqoji kurs qurtarmış və müəllim işləməyə başlamış, 1923-1926-cı illərdə fəhlə fakültəsində oxumuşdur.
 
−
 
 
−
== Fəaliyyətləri ==
 
−
Müəllim işlədiyi və oxuduğu dövrdə o, müxtəlif ictimai vəzifələrdə fəal çalışmışdir. 1925-1928-ci illərdə Şəki Qəza Komitəsinin şöbə müdiri işləyir. 1928-ci ildə Bakıya rəhbər işə dəvət edilir. O, 1928-1938-ci illərdə keçmiş Azərbaycan SSR Prokurorunun müavini, Azarbaycan Xalq Təsərrüfatı İnstitutunun rektoru (1938-1941), Azərbaycan SSR Vəkillər Kollegiyası Rəyasət Heyətinin sədri (1941-1945) işləmisdir. [[1945]]-ci ildə hüquq üzrə namizədlik dissertasiyasi müdafiə edən B.Ə. Həşimzadə 1945-1951-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Universitetinin hüquq kafedrasinin dosenti olmuşdur. İlk azərbaycanlı hüquqsünas qadın, ilk azərbaycanlı qadın - hüquq elmləri namizədi, ilk azərbaycanlı qadın institut rektoru Bilgeyis Əhməd qızı müxtəlif vaxtlarda məsul ictimai işlərdə çalışmışdır. Dosent B.Ə. Həşimzadə bir çox elmi tədqiqat və publisistik əsərin müəllifidir.
 
−
 
 
−
Xalqımızın qeyrətli, zəhmətkeş qızı Bilqeyis xanım 1961-ci ildə Bakıda vəfat etmişdir.
 
  
−
== İstinadlar ==
+
===Təhsili===
−
{{İstinad siyahısı}}
+
Əvvəl Nuxa şəhərində Rzaqulu bəyin evində fəaliyyət göstərən qız məktəbində<ref name=Q1 group=qeyd/>, sonra pedaqoji kursda,
−
[[Kateqoriya:B]]
+
 
−
[[Kateqoriya:Azərbaycan hüquqşünasları]]
+
1923 – 1926-cı illərdə fəhlə fakültəsində, daha sonra isə aspiranturada təhsil alıb.
−
[[Kateqoriya:Azərbaycanlı hüquqşünaslar]]
+
 
−
[[Kateqoriya:1900-cü ildə doğulanlar]]
+
===Əmək fəaliyyəti===
−
[[Kateqoriya:1961-ci ildə vəfat edənlər]]
+
7 yaşından Nuxanın tanınmış bəylərindən biri olan Rzaqulu bəyin evində qulluqçu işləyib.
−
[[Kateqoriya:Şəkidə doğulanlar]]
+
 
−
[[Kateqoriya:Alim qadınlar]]
+
1920 – 1925-ci illərdə Nuxadakı məktəblərdə müəllim,
−
[[Kateqoriya:Hüquqşünaslar]]
+
 
 +
1925 – 1928-ci illərdə Azərbaycan {{K(b)P}} [[Şəki qəzası|Şəki qəza]] Komitəsində şöbə müdiri,
 +
 
 +
1928 – 1938-ci illərdə Azərbaycan SSR prokurorunun müavini,
 +
 
 +
1938 – 1941-ci illərdə Azərbaycan Xalq Təsərrüfatı İnstitutunun direktoru,
 +
 
 +
1941 – 1945-ci illərdə Azərbaycan SSR Vəkillər Kollegiyası Rəyasət Heyətinin sədri,
 +
 
 +
1945 – 1951-ci illərdə S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universitetinin cinayət hüququ kafedrasında dosent vəzifəsində çalışıb.
 +
 
 +
===Elmi fəaliyyəti===
 +
1946-ci ildə hüquq elmləri üzrə namizədlik dissertasiyasını müdafiə edib.
 +
 
 +
1950-ci ildə dosent elmi adını alıb.
 +
 
 +
Sovet cinayət hüququna hüququna dair elmi-tədqiqat və publisistik əsərlərin müəllifidir.
 +
 
 +
===İctimai-siyasi aktivliyi===
 +
1924-cü ildən kommunist (bolşeviklər) partiyasının üzvü olub.
 +
 
 +
===Vəfatı===
 +
24 fevral 1961-ci il tarixdə – 60 yaşında, Bakıda vəfat edib.
 +
 
 +
===Ailəsi===
 +
Həyat yoldaşı Həşimzadə Şükür Məmməd oğlu [[Qoxmuq]] kənd məktəbinin direktoru olmuş, [[Azərbaycan SSR əməkdar müəllimi]] fəxri adına layiq görülmüşdür.
 +
 
 +
===Xatirəsi===
 +
Şəki şəhərində bir küçəyə adı verilib.
 +
 
 +
== Qeydlər ==
 +
{{İstinad siyahısı
 +
|group=qeyd
 +
|refs=
 +
<ref name=Q1>Həmin məktəbdə gələcəyin tanınmış dövlət xadiminin – Nəriman Nərimanovun, bacısı qızı Nabat Nərimanova dərs deyirdi. Nabat Nərimanova Rzaqulu bəyin evinin ikinci mərtəbəsində fəaliyyət gösətərən qız məktəbində dərs deməklə bərabər, həm də onun evində yaşamışdır. Balaca Bilqeyis Nabat Nərimanovanın otağını təmizləmiş, suyunu gətirirmiş. bir sıra xırda ev işlərini görmüş, bununla yanaşı, həm də həmin məktəbdə təhsil almışdır.</ref>
 +
}}
 +
 
 +
== Ədəbiyyat ==
 +
# {{ASE|10|217|Həşimzadə Bilqeys Əhməd qızı}}
 +
# {{OTÖ|391-392|İlk azərbaycanlı hüquqşünas qadın}}
 +
# {{Sayta istinad|url=https://unec.edu.az/unec-in-ilk-qadin-rektoru-bilqeyis-hasimzade/ |author = |authorlink= |title='''Xanım rektorumuz – Bilqeyis Haşımzadə'''|subtitle= |deadlink= |archiveurl=https://web.archive.org/web/20180123194448/https://unec.edu.az/unec-in-ilk-qadin-rektoru-bilqeyis-hasimzade/ |archivedate=8 Mar 2017 - 23 Jan 2018 |lang=az |showlang=|responsible=  |website=Azərbaycan Dövlət İqtisad Universiteti|websiteurl=https://unec.edu.az/ |type= |date=07.03.2017  |accessdate= 08.12.2021|quote= |quoteup= |description= |ref= }}
 +
 
 +
{{Yoxlanılmış məqalə}}
 +
 
 +
[[az:Bilqeyis Həşimzadə]] [[sv:Bilgeyis Hashimzade]]

Səhifəsinin 15:53, 12 dekabr 2023 tarixinə olan son halı

Bilqeys (Bilqeyis) Həşimzadə
Həşimzadə Bilqeyis Əhməd qızı
Bilqeys (Bilqeyis) Həşimzadə
Bilqeys Həşimzadə.
Doğum tarixi 5 dekabr 1900(1900-12-05)
Doğum yeri Nuxa (indiki Şəki), Nuxa qəzası, Yelizavetpol quberniyası, Flag of Russia.svg Rusiya İmperiyası
Vəfat tarixi 24 fevral 1961 (60 yaşında)
Vəfat yeri Bakı, Flag of the Azerbaijan Soviet Socialist Republic (1956–1991).svg Azərbaycan SSR, Flag of the Soviet Union.svg SSRİ
Elm sahəsi hüquq
Elmi dərəcəsi hüquq elmləri namizədi
Elmi adı dosent
Təhsili

 • fəhlə fakültəsi (1923–1926)

 • aspirantura

Bilqeys Həşimzadə (1900–1961) — hüquq elmləri namizədi, dosent, ilk azərbaycanlı qadın hüquqşünaslardan biri, ilk azərbaycanlı qadın hüquq elmləri namizədi, ilk azərbaycanlı qadın institut rektoru və Azərbaycan Xalq Təsərrüfatı İnstitutunun (indiki Azərbaycan Dövlət İqtisad Universiteti) sabiq direktoru (rektoru). Həmçinin, müxtəlif illərdə Azərbaycan SSR prokurorunun müavini, Azərbaycan SSR Vəkillər Kollegiyası Rəyasət Heyətinin sədri və digər məsul vəzifələrdə də çalışmışdır.

Haqqında məlumatlar[redaktə | HTML redaktə]

5 dekabr 1900-cü il tarixdə Nuxada (indiki Şəki) anadan olub.

2 yaşı olarkən atası vəfat edib və o, Qışlaq kəndindəki ipək fabrikində fəhlə işləyən əmisi Lüti Həsən oğlunun himayəsində böyüyüb.

Təhsili[redaktə | HTML redaktə]

Əvvəl Nuxa şəhərində Rzaqulu bəyin evində fəaliyyət göstərən qız məktəbində[qeyd 1], sonra pedaqoji kursda,

1923 – 1926-cı illərdə fəhlə fakültəsində, daha sonra isə aspiranturada təhsil alıb.

Əmək fəaliyyəti[redaktə | HTML redaktə]

7 yaşından Nuxanın tanınmış bəylərindən biri olan Rzaqulu bəyin evində qulluqçu işləyib.

1920 – 1925-ci illərdə Nuxadakı məktəblərdə müəllim,

1925 – 1928-ci illərdə Azərbaycan K(b)P Şəki qəza Komitəsində şöbə müdiri,

1928 – 1938-ci illərdə Azərbaycan SSR prokurorunun müavini,

1938 – 1941-ci illərdə Azərbaycan Xalq Təsərrüfatı İnstitutunun direktoru,

1941 – 1945-ci illərdə Azərbaycan SSR Vəkillər Kollegiyası Rəyasət Heyətinin sədri,

1945 – 1951-ci illərdə S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universitetinin cinayət hüququ kafedrasında dosent vəzifəsində çalışıb.

Elmi fəaliyyəti[redaktə | HTML redaktə]

1946-ci ildə hüquq elmləri üzrə namizədlik dissertasiyasını müdafiə edib.

1950-ci ildə dosent elmi adını alıb.

Sovet cinayət hüququna hüququna dair elmi-tədqiqat və publisistik əsərlərin müəllifidir.

İctimai-siyasi aktivliyi[redaktə | HTML redaktə]

1924-cü ildən kommunist (bolşeviklər) partiyasının üzvü olub.

Vəfatı[redaktə | HTML redaktə]

24 fevral 1961-ci il tarixdə – 60 yaşında, Bakıda vəfat edib.

Ailəsi[redaktə | HTML redaktə]

Həyat yoldaşı Həşimzadə Şükür Məmməd oğlu Qoxmuq kənd məktəbinin direktoru olmuş, Azərbaycan SSR əməkdar müəllimi fəxri adına layiq görülmüşdür.

Xatirəsi[redaktə | HTML redaktə]

Şəki şəhərində bir küçəyə adı verilib.

Qeydlər[redaktə | HTML redaktə]

  1. ↑ Həmin məktəbdə gələcəyin tanınmış dövlət xadiminin – Nəriman Nərimanovun, bacısı qızı Nabat Nərimanova dərs deyirdi. Nabat Nərimanova Rzaqulu bəyin evinin ikinci mərtəbəsində fəaliyyət gösətərən qız məktəbində dərs deməklə bərabər, həm də onun evində yaşamışdır. Balaca Bilqeyis Nabat Nərimanovanın otağını təmizləmiş, suyunu gətirirmiş. bir sıra xırda ev işlərini görmüş, bununla yanaşı, həm də həmin məktəbdə təhsil almışdır.

Ədəbiyyat[redaktə | HTML redaktə]

  1. Həşimzadə Bilqeys Əhməd qızı // Azərbaycan Sovet Ensiklopediyası  : [10 cilddə] = Азәрбајҹан Совет Енсиклопедијасы / baş red. C.B.Quliyev. — Bakı: Qızıl Şərq, 1987. — X  cild. — Səhifələrin sayı:  610. — Səh.: 217. — 80.000 nüsx.
  2. Mete Ə. İlk azərbaycanlı hüquqşünas qadın // O torpağın övladları. — Bakı: Nurlan, 2006. — Səhifələrin sayı:  608. — Səh.: 391-392. — 500 nüsx.
  3. Xanım rektorumuz – Bilqeyis Haşımzadə : [arx. 8 Mar 2017 - 23 Jan 2018] // Azərbaycan Dövlət İqtisad Universiteti. — 2017. — 7 mart. — Müraciət tarixi: 08.12.2021.
Mənbə — "https://shaki.info/wiki/index.php?title=Bilqeys_Həşimzadə&oldid=57322"