Vasim Məmmədəliyev: Redaktələr arasındakı fərq

Şəki Ensiklopediyası materialı
Nukha (müzakirə | redaktələr)
Redaktənin izahı yoxdur
Redaktənin izahı yoxdur
Sətir 1: Sətir 1:
[[Kateqoriya:{{padleft:|1|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəxslər (familiya sırası ilə)|{{Əvvəlcə familiya|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış din xadimləri]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış alimlər]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış görkəmli şəxslər]]
{{Alim  
{{Alim  
  |adı                  = Vasim Məmmədəliyev
  |adı                  = Vasim Məmmədəliyev
  |orijinal adı        =  
  |orijinal adı        =  
  |digər adları        =  
  |digər adları        =  
  |şəkil                = Vasim Məmmədəliyev.jpg
  |şəkil                = Vasim Məmmədəliyev2.jpg
  |şəklin ölçüsü        =  
  |şəklin ölçüsü        =  
  |şəklin izahı        = Vasim Məmmədəliyev 2011-ci ildə
  |şəklin izahı        = Vasim Məmmədəliyev 2011-ci il.
  |piktoqram            =  
  |piktoqram            =  
  |doğum tarixi        = 27.08.1942
  |doğum tarixi        = {{Doğum tarixi|1942|8|27}}
  |doğum yeri          = Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ
  |doğum yeri          = Bakı, {{AzSSR}}, {{SSRİ}}
  |vəfat tarixi        = 13.10.2019
  |vəfat tarixi        = {{Vəfat tarixi və yaşı|2019|10|13|1942|8|27}}
  |vəfat yeri          = Bakı, Azərbaycan
  |vəfat yeri          = Bakı, {{AZE}}
  |vəfat səbəbi        =  
  |vəfat səbəbi        =  
  |dəfn yeri            =  
  |dəfn yeri            =  
  |vətəndaşlığı        = {{SSRİ}}→<br>{{AZE}}
  |vətəndaşlığı        = {{SSRİ}}→{{AZE}}
  |milliyyəti          = Azərbaycanlılar|azərbaycanlı
  |milliyyəti          = [[azərbaycanlı]]
  |həyat yoldaşı        =  
  |həyat yoldaşı        =  
  |uşağı                =  
  |uşağı                =  
Sətir 20: Sətir 21:
  |anası                =  
  |anası                =  
  |elm sahəsi          = şərqşünaslıq
  |elm sahəsi          = şərqşünaslıq
  |elmi dərəcəsi        = Akademik
  |elmi dərəcəsi        =  
  |elmi adı            =  
  |elmi adı            =  
  |iş yeri              = Bakı Dövlət Universitetinin İlahiyyat fakültəsi
  |iş yeri              = Bakı Dövlət Universiteti, ilahiyyat fakültəsi
  |alma-mater          =   
  |alma-mater          =   
  |təhsili              =  
  |təhsili              =  
Sətir 30: Sətir 31:
  |mühüm layihələri    =  
  |mühüm layihələri    =  
  |üzvlüyü              =  
  |üzvlüyü              =  
  |mükafatları          = {{Azərbaycan Respublikasının əməkdar elm xadimi|1992}}<br>{{"Şərəf" ordeni|2009}} {{"Şöhrət" ordeni (Azərbaycan)|2002}}<br>{{"Qızıl çinar" beynəlxalq mükafatı|2017}}
  |mükafatları          = {{Azərbaycan Respublikasının əməkdar elm xadimi|1992}}<br>{{"Şərəf" ordeni|2009}}{{"Şöhrət" ordeni (Azərbaycan)|2002}}<br>{{"Qızıl çinar" beynəlxalq mükafatı|2017}}
  |imzası              =  
  |imzası              =  
  |saytı                =  
  |saytı                =  
Sətir 36: Sətir 37:
}}
}}


'''Vasim Məmmədəli oğlu Məmmədəliyev''' — şərqşünas-alim, professor (1979), Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının həqiqi üzvü (2007), Azərbaycan (1992), Dağıstanın (2003) əməkdar elm xadimi, Bakı Dövlət Universitetinin İlahiyyat fakültəsinin dekanı, BDU-nun ərəb filologiyası kafedrasının müdiri, Qafqaz Müsəlmanları İdarəsi Elmi-Dini Şuranın sədri (1997).
'''Vasim Məmmədəliyev''' (1942–2019) — şərqşünas-alim, professor, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının həqiqi üzvü, [[Azərbaycan Respublikasının əməkdar elm xadimi]], Bakı Dövlət Universitetinin ilahiyyat fakültəsinin dekanı, BDU-nun ərəb filologiyası kafedrasının müdiri, Qafqaz Müsəlmanları İdarəsi Elmi-Dini Şuranın sədri.


== Həyatı və fəaliyyəti ==
== Haqqında məlumatlar ==
Vasim Məmmədəliyev 1942-ci il avqust ayının 27-də Bakı şəhəri Kürdəxanı kəndində anadan olmuşdur . 1949-1959-cu illərdə Bakı şəhər 113 saylı orta məktəbdə təhsil almışdır.
27 avqust 1942-ci il tarixində Bakının Kürdəxanı kəndində anadan olub.


1959-1964 — BDU-nun Şərqşünaslıq fakültəsinin ərəb filologiyası şöbəsini bitirmişdir. 1965-1968 — Tbilisi Dövlət Universitetində aspirant.
=== Təhsili ===
1949 – 1959-cu illərdə Bakı şəhər 113 saylı orta məktəbində,


*1978-ci ildən professor olmuşdur.
1959 – 1964-cü illərdə S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət universitetinin şərqşünaslıq fakültəsinin ərəb filologiyası şöbəsində,
*1981-1991 — BDU-nun Şərqşünaslıq fakültəsinin dekanı.
*1989 — İraq Elmlər Akademiyası, 1994 — İslam Təşkilatı Konfransı nəzdində İslam Hüququ Akademiyası, 1995 — Suriya Quran Elmləri və Ərəb Filologiyası Akademiyası, 2003 — Misir Ərəb dili Akademiyasının üzvü seçilmişdir.
*1991-1992 — BDU-nun prorektoru.
*1992-ci ildən Bakı Dövlət Universitetinin İlahiyyat fakültəsinin dekanı, ərəb filologiyası kafedrasının müdiri.
*1992 — Azərbaycanın Əməkdar elm xadimi fəxri adına layiq görülmüşdür.
*1997-ci ildən Qafqaz Müsəlmanları İdarəsi Elmi-Dini Şuranın sədri.
* 2001 — AMEA-nın müxbir üzvü seçilmişdir.
* 2002 — «Şöhrət ordeni» ilə təltif edilmişdir.
* 2003 — Dağıstan Respublikasının Əməkdar elm xadimi adına layiq görülmüşdür.
* 2007 — Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının akademiki seçilmişdir.
*30-dan artıq dissertasiya işinə elmi rəhbərlik, 40-dan çox dissertasiya işinə rəsmi opponentlik etmişdir. 20 kitabın, 600-dən çox elmi və elmi-kütləvi məqalənin müəllifidir. Əsərləri dünyanın 15-dən artıq ölkəsində nəşr edilmişdir.
*Türkiyə, İran, İraq, Misir, Liviya, Gürcüstan, Rusiya, Səudiyyə Ərəbistanı, Suriya, BƏƏ, Küveyt və digər ölkələrlə sıx elmi əməkdaşlıq əlaqələri var.
*Vasim Məmmədəliyev akademik Ziya Bünyadov ilə sovet rejimi dövründə Qurani-Kərimi ilk dəfə Azərbaycan dilinə tərcümə etmişdir. İlk dəfə 1991-ci ildə işıq üzü görmüş bu tərcümə indiyə qədər müxtəlif illərdə 10 dəfə nəşr olunmuşdur.


Azərbaycan — İraq Dostluq Cəmiyyətinin sədri olmuşdur.
1965 – 1968-ci illərdə isə  isə Tbilisi Dövlət Universitetinin aspiranturasında təhsil alıb.


27 dekabr 2018-ci ildən Azərbaycan İlahiyyat İnstitutunun Himayəçilər Şurasının üzvü olmuşdur.<ref name="HŞ">[http://scwra.gov.az/az/view/news/8512/azerbaycan-ilahiyyat-institutunun-himayechiler-shurasinin-terkibi-tesdiq-edilib Azərbaycan İlahiyyat İnstitutunun Himayəçilər Şurasının tərkibi təsdiq edilib]. scwra.gov.az, 27.12.2018 {{az}}</ref>
=== Elmi fəaliyyəti ===
1978-ci il professor elmi adını alıb.


Uzun illər Azərbaycan Televiziyasında yayımlanan "Haqqın dərgahı" verilişinin aparıcısı olmuşdur.<ref>{{cite web |url=https://www.youtube.com/watch?v=Ih-nJXz3J-A |title=Akademik Vasim Məmmədəliyevin tarixin bu günü xatırlanır |author=Mədəniyyət TV |date= 13.10.2020|work= |publisher=[http://youtube.com Youtube.com] |accessdate=2020-10-15 |language=az }}</ref>
1997-ci ildən Qafqaz Müsəlmanları İdarəsi Elmi-Dini Şuranın sədri olub.


İki qızı, bir oğlu var.
2001-ci ildə AMEA-nın müxbir üzvü,
 
2007-ci ildən müxbir üzvü seçilib.
 
30-dan artıq dissertasiya işinə elmi rəhbərlik, 40-dan çox dissertasiya işinə rəsmi opponentlik edib. 20 kitabın, 600-dən çox elmi və elmi-kütləvi məqalənin müəllifidir. Əsərləri dünyanın 15-dən artıq ölkəsində nəşr olunub.
 
Akademik Ziya Bünyadov ilə ilə birlikdə sovet dövründə Qurani-Kərimi ilk dəfə Azərbaycan dilinə tərcümə ediblər.
 
=== Əmək fəaliyyəti ===
1981 – 1991-ci illərdə S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət universitetinin şərqşünaslıq fakültəsinin dekanı,
 
1991 – 1992-ci illərdə Məmmədəmin Rəsulzadə adına Bakı Dövlət universitetinin prorektoru olub.


Vasim Məmmədəliyev 13 oktyabr 2019-cu ildə vəfat etmiş, II Fəxri Xiyabanda dəfn olunmuşdur.
1992-ci ildən Bakı Dövlət Universitetinin ilahiyyat fakültəsinin dekanı, ərəb filologiyası kafedrasının müdiri idi.


== Beynəlxalq seminar, simpozium və konfraslarda iştirakı ==
1989 İraq Elmlər Akademiyası, 1994 İslam Təşkilatı Konfransı nəzdində İslam Hüququ Akademiyası, 1995 — Suriya Quran Elmləri və Ərəb Filologiyası Akademiyası, 2003 — Misir Ərəb dili Akademiyasının üzvü seçilmişdir.
* Rusiya 1978, 1981
* Polşa 1979, 1995
* ABŞ 1996
* İndoneziya — 1998, 1996, 2000
* İraq 2000, 2004
* Türkiyə — 2002, 2004
* İran — 2002, 2004
* Gürcüstan — 2005
* Fransa — 2005
* Misir — 2006


== Seçilmiş əsərləri ==
=== Ailəsi ===
* 2006 — İslam və gənclik
İki qızı, bir oğlu var.
* 2006 — Mövlana Cəlaləddin Rumi yaradıcılığında Məsnəvi (Q.T. Məmmədəliyeva ilə birlikdə)
* 2006 — Milli jurnalistikamızın patriarxı. Mətbuatımızm klassiki.
* 2006 — Ərəb dili proqramı (bakalavr pilləsi üçün) (N. Məmmədovla birlikdə)
* 2006 — Globalization in Estimation of Muslim Scientists (ingilis dilində)
* 2005 — İslamda məzhəblərin yaxınlığı və yaxınlaşmanın əsas istiqamətlərinə dair bəzi mülahizələr
* 2005 — Ərəb dilçiliyi ümumi dilçiliyin əsas qollarından biri kimi
* 2004 — Dünya şöhrətli alim Rüstəm Əliyev fenomeni
* 2004 — Ərəb ədəbi dilində şərt budaq cümləli tabeli mürəkkəb cümlələr
* 2004 — İslam əxlaqı və onun əsas prinsipləri
* 2004 — Müsəlman alimlərinin qloballaşmaya münasibətinə dair bəzi qeydlər
* 2004 — S.S.Rəşadinin «Sərf nəhv» kitabı haqqında
* 2004 — Sibəveyhiyə tutulan iki məşhur irad barəsində bir neçə söz. Orta əsr əlyazmaları və Azərbaycan mədəniyyəti tarixi problemləri
* 2003 — Əbu Həyyanın bəzi dilçilik görüşləri
* 2003 — Təsəvvüfdə ariflə alimin fərqi. Şərqşünaslığın aktual problemləri.(Q.T. Məmmədəliyeva ilə birlikdə)
* 2003 — Aida İmanquliyeva Azərbaycan şərqşünaslığının ən görkəmli nümayəndələrindən biri kimi
* 2002 — Islam against terrorism, extremism and aggression. Cooperation for peace in the Caucasus. (Tbilisi)
* 2002 — Сравнительный анализ индикативных и императивных наклонений в арабском языке и иврите (C. Fərzəliyevlə birlikdə)


== Mükafatları ==
=== Vəfatı ===
* "[[Azərbaycan Respublikasının əməkdar elm xadimi]]" fəxri adı — 28 oktyabr 1992
13 oktyabr 2019-cu il tarixdə – 77 yaşında, Bakıda vəfat edib. Bakıda – II Fəxri Xiyabanda dəfn olunmub.
* "Dağıstan Respublikasının əməkdar elm xadimi" fəxri adı 2003
* [["Şöhrət" ordeni (Azərbaycan)|"Şöhrət" ordeni]] — 26 avqust 2002<ref>[http://e-qanun.az/print.php?internal=view&target=1&docid=1574&doctype=0 ''"V. M. Məmmədəliyevin "Şöhrət" ordeni ilə təltif edilməsi haqqında"'' Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 26 avqust 2002-ci il tarixli, 777 nömrəli '''Fərmanı'''.]{{Dead link|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot }} e-qanun.az {{az}}</ref>.
* [["Şərəf" ordeni]] — 30 oktyabr 2009<ref>[http://e-qanun.az/print.php?internal=view&target=1&docid=18547&doctype=0 ''"V.M.Məmmədəliyevin “Şərəf” ordeni ilə təltif edilməsi haqqında"'' Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 30 oktyabr 2009-cu il tarixli, 541 nömrəli '''Sərəncamı'''.]{{Dead link|date=January 2021 |bot=InternetArchiveBot }} e-qanun.az {{az}}</ref>
* [[Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərdi təqaüdü]] — 30 avqust 2012
* "Qızıl çinar" beynəlxalq mükafatı — 10 may 2017<ref>[http://azertag.az/xeber/Umummilli_Liderin_anadan_olmasinin_94_cu_ildonumune_ve_Heyder_Aliyev_Fondunun_fealiyyetinin_13_illiyine_hesr_olunan_tenteneli_merasim_kechirilib_Azerbaycan_Prezidenti_Ilham_Aliyev_merasimde_istirak_edib-1058806 Vasim Məmmədəliyev “Qızıl çinar” beynəlxalq mükafatına layiq görülüb]</ref>


== İstinadlar ==
== Təltif və mükafatları ==
{{İstinad stili}}
* “[[Azərbaycan Respublikasının əməkdar elm xadimi]]” fəxri adı (28 oktyabr 1992);
{{İstinad siyahısı}}
* “Dağıstan Respublikasının əməkdar elm xadimi” fəxri adı (2003);
* [["Şöhrət" ordeni (Azərbaycan)|“Şöhrət” ordeni]] (26 avqust 2002);
* [["Şərəf" ordeni|“Şərəf” ordeni]] (30 oktyabr 2009);
* [[Azərbaycan Respublikası Prezidentinin fərdi təqaüdü]] (30 avqust 2012);
* [["Qızıl çinar" beynəlxalq mükafatı|“Qızıl çinar” beynəlxalq mükafatı]] (10 may 2017).


== Həmçinin bax ==
== Həmçinin bax ==
Sətir 117: Sətir 90:
== Xarici keçidlər ==
== Xarici keçidlər ==
* {{facebook|vasimmemmedeliyev}} {{az}}
* {{facebook|vasimmemmedeliyev}} {{az}}
[[Kateqoriya:Azərbaycan şərqşünasları]]
[[Kateqoriya:Azərbaycan alimləri]]
[[Kateqoriya:Azərbaycanlı alimlər]]
[[Kateqoriya:Ərəbşünaslar]]
[[Kateqoriya:Dinşünaslar]]
[[Kateqoriya:Bakıda doğulanlar]]
[[Kateqoriya:Bakı Dövlət Universitetinin məzunları]]
[[Kateqoriya:Quran tərcüməçiləri]]
[[Kateqoriya:Azərbaycan Respublikasının əməkdar elm xadimləri]]
[[Kateqoriya:AMEA-nın müxbir üzvləri]]
[[Kateqoriya:AMEA-nın həqiqi üzvləri]]
[[Kateqoriya:"Qızıl çinar" beynəlxalq mükafatının qalibləri]]
[[Kateqoriya:II Fəxri Xiyabanda dəfn olunanlar]]

18:15, 24 mart 2021 versiyası

Vasim Məmmədəliyev
Vasim Məmmədəliyev 2011-ci il.
Doğum tarixi 27 avqust 1942(1942-08-27)
Doğum yeri Bakı, Azərbaycan SSR, SSRİ
Vəfat tarixi 13 oktyabr 2019 (77 yaşında)
Vəfat yeri Bakı, Azərbaycan
Vətəndaşlıq SSRİ Azərbaycan
Elm sahəsi şərqşünaslıq
İş yeri Bakı Dövlət Universiteti, ilahiyyat fakültəsi
Mükafatları "Azərbaycan Respublikasının əməkdar elm xadimi" fəxri adı — 1992
"Şərəf" ordeni — 2009“Şöhrət” ordeni (Azərbaycan) — 2002
"Qızıl çinar" beynəlxalq mükafatı — 2017

Vasim Məmmədəliyev (1942–2019) — şərqşünas-alim, professor, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının həqiqi üzvü, Azərbaycan Respublikasının əməkdar elm xadimi, Bakı Dövlət Universitetinin ilahiyyat fakültəsinin dekanı, BDU-nun ərəb filologiyası kafedrasının müdiri, Qafqaz Müsəlmanları İdarəsi Elmi-Dini Şuranın sədri.

Haqqında məlumatlar

27 avqust 1942-ci il tarixində Bakının Kürdəxanı kəndində anadan olub.

Təhsili

1949 – 1959-cu illərdə Bakı şəhər 113 saylı orta məktəbində,

1959 – 1964-cü illərdə S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət universitetinin şərqşünaslıq fakültəsinin ərəb filologiyası şöbəsində,

1965 – 1968-ci illərdə isə isə Tbilisi Dövlət Universitetinin aspiranturasında təhsil alıb.

Elmi fəaliyyəti

1978-ci il professor elmi adını alıb.

1997-ci ildən Qafqaz Müsəlmanları İdarəsi Elmi-Dini Şuranın sədri olub.

2001-ci ildə AMEA-nın müxbir üzvü,

2007-ci ildən müxbir üzvü seçilib.

30-dan artıq dissertasiya işinə elmi rəhbərlik, 40-dan çox dissertasiya işinə rəsmi opponentlik edib. 20 kitabın, 600-dən çox elmi və elmi-kütləvi məqalənin müəllifidir. Əsərləri dünyanın 15-dən artıq ölkəsində nəşr olunub.

Akademik Ziya Bünyadov ilə ilə birlikdə sovet dövründə Qurani-Kərimi ilk dəfə Azərbaycan dilinə tərcümə ediblər.

Əmək fəaliyyəti

1981 – 1991-ci illərdə S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət universitetinin şərqşünaslıq fakültəsinin dekanı,

1991 – 1992-ci illərdə Məmmədəmin Rəsulzadə adına Bakı Dövlət universitetinin prorektoru olub.

1992-ci ildən Bakı Dövlət Universitetinin ilahiyyat fakültəsinin dekanı, ərəb filologiyası kafedrasının müdiri idi.

1989 — İraq Elmlər Akademiyası, 1994 — İslam Təşkilatı Konfransı nəzdində İslam Hüququ Akademiyası, 1995 — Suriya Quran Elmləri və Ərəb Filologiyası Akademiyası, 2003 — Misir Ərəb dili Akademiyasının üzvü seçilmişdir.

Ailəsi

İki qızı, bir oğlu var.

Vəfatı

13 oktyabr 2019-cu il tarixdə – 77 yaşında, Bakıda vəfat edib. Bakıda – II Fəxri Xiyabanda dəfn olunmub.

Təltif və mükafatları

Həmçinin bax

Vikianbarda Vasim Məmmədəliyev ilə əlaqəli mediafayllar var.

Xarici keçidlər