Changes

Sətir 30: Sətir 30:  
1887-ci ildə Nuxada anadan olub.  
 
1887-ci ildə Nuxada anadan olub.  
   −
1908 – 1913-cü illərdə {{link-interwiki|az=Sank-Peterburq İmperator Universiteti|az_mətn=Sank-Peterburq İmperator Universitetinin|başqa_dil=ru|başqa_dildə_başlıq=Императорский Санкт-Петербургский университет}} fizika-riyaziyyat fakültəsinə təhsil alıb.  
+
1908-ci ildə Tiflis giminaziyasını bitirib.
 +
 
 +
1908 – 1913-cü illərdə {{link-interwiki|az=Sank-Peterburq İmperator Universiteti|az_mətn=Sank-Peterburq İmperator Universitetinin|başqa_dil=ru|başqa_dildə_başlıq=Императорский Санкт-Петербургский университет}} mexanika-riyaziyyat fakültəsinə təhsil alıb.  
 
[[Şəkil:Məmməd bəy Əfəndiyev2.jpg|thumb|left|Məmməd bəy Əfəndiyev tələbə libasında. 1911-ci il.  MATM SMF № 306/4 ]]
 
[[Şəkil:Məmməd bəy Əfəndiyev2.jpg|thumb|left|Məmməd bəy Əfəndiyev tələbə libasında. 1911-ci il.  MATM SMF № 306/4 ]]
1913 – 1920-ci illərdə əvvəl Tiflisdə müəllim, sonra isə Nuxadakı gimnaziyada müəllim və direktor vəzifələrində çalışıb.
+
1913 – 1915-ci illərdə Qori seminariyasında müəllim,  
   −
1920-ci ildə Azərbaycanda Sovet hakimiyyəti qurulduqdan sonra Bakı şəhərində riyaziyyat üzrə ali pedaqoji kursların təşkilatçısı olub.  
+
1915 – 1920-ci illərdə isə Nuxada şəhər gimnaziyasında əvvəl müəllim, sonra isə müdir işləyib.
   −
1930 1934-cı illərdə V.İ.Lenin adına Azərbaycan Pedoqoji İnstitutunun riyaziyyat kafedrasının müdiri vəzifəsində çalışıb.  
+
1920-ci ildə Bakıya N.Nərimanovun təşəbbüsü ilə Bakıda təşkil olunmuş birillik kurslarda dərs deməyə dəvət olunur; bu kurslarda orta məktəblər üçün müəllimlər hazırlanırdı.
   −
1930 – 1936-ci illərdə V.İ.Lenin adına Azərbaycan Pedoqoji İnstitutunun riyaziyyat və təbiyyat elmləri fakültəsinin,  
+
1921 − 1926-illərdə fəaliyyət göstərmiş Ali Pedaqoji Kişi İnstitutunun əvvəl fizika-riyaziyyat fakültəsinin dekanı, sonra isə direktoru olub.
   −
1936 – 1965-ci illərdə isə S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universitetinin riyaziyyat və təbiyyat elmləri fakültəsinin dekanı olub.
+
1930 − 1936-illərdə Pedaqoji İnstitutun riyaziyyat kafedrasının müdiri,
    +
1941-ci ildən S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universitetinin riyazi təhlil kafedrasının müdiri işləyib.
   −
M.Əfəndiyev [[APİ]]-də Riyaziyyat və təbiyyat elmləri fakültəsinin dekanı (1934-1936), [[ADU]]-da Riyazi analiz kafedrasının müdiri (1935-1965), professor dərəcəsinə layiq görülmüşdür. Milli Azərbaycan Tarixi Muzeyin fondlarında şəxsi  əşyaları, fotoşəkilləri, tarixi sənədləri mühafizə edilir. <ref> Əsədova Nüşabə. [[Milli Azərbaycan Tarixi Muzeyi|Milli Azərbaycan Tarixi Muzeyində]] qorunan eksponatlar [[Rəşid bəy Əfəndiyev|Rəşid bəy İsmayıl oğlu Əfəndizadə]] və Məmməd bəy Əfəndiyevin həyat və yaradıcılığının öyrənilməsində mənbə kimi. Bakı,səh,50."Azərbaycan tarixinin öyrənilməsində muzeylərin rolu" IV Respublika elmi konfransının materialları</ref>
+
1944-cü ildə S.M.Kirov adına Azərbaycan Dövlət Universiteti nəzdində açılmış Fizika-Riyaziyyat Elmi-Tədqiqat İnstitutuna direktor təyin olunub.  
1943-cü ildə [[Əməkdar elm xadimi]] fəxri adına layiq görülmüş, 1945-ci ildə professor elmi adı almışdır. Riyazi ifadələrin [[Yaxın Şərq]]də yayılmış yazılış formaları əvəzinə latınca yazılışını ilk dəfə Əfəndiyev işlətmişdir. O, ilk dəfə riyazi analiz, analitik həndəsə və riyaziyyatın tədrisi metodikası fənlərindən Azərbaycan dilində mühazirələr oxumuşdur.
     −
Riyazi ifadələrin Yaxın Şərqdə yayılmış yazılış formaları əvəzinə latınca yazılışını Azərbaycanda ilk dəfə Əfəndiyev işlətmişdir. Əfəndiyev “Cəbrə aid proqram və tapşırıq ”, “Adi deferensial tənliklər” (1950) və.s. əsərlərin müəllifidir. 
+
1 iyun 1977-ci ildə [[Bakı]] şəhərində vəfat etmişdir.
Sovet hakimiyyəti illərində Lenin ordeni və iki Qırmızı əmək Bayrağı ordeni ilə təltif olunmuşdur.  
     −
Əfəndiyev Məmməd Rəşid oğlu 1 iyun 1977-ci ildə [[Bakı]] şəhərində vəfat etmişdir.
+
Bakıda adına küçə vardır.
   −
Bakıda adına küçə vardır.
+
===Elmi-pedaqoji fəaliyyəti===
 +
 
 +
1933-cü ildə dosent,
 +
 
 +
1944-cü ildə professor elmi adını alıb.
 +
 
 +
1941 – 1956-cı illərdə Azərbaycan Riyaziyyat Cəmiyyətinin sədri olub.
 +
 
 +
Azərbaycan dilində terminologiya tərtib etmiş, Yaxın Şərqdə o vaxtadək istifadə edilməkdə olan riyazi işarə və formulları latınlaşdırmışdır. Riyazi təhlil haqqında mühazirələr oxumuş, azərbaycan dilində “Sadə diferensial tənliklər” dərsliyini yazmışdır.
 +
Riyazi ifadələrin Yaxın Şərqdə yayılmış yazılış formaları əvəzinə latınca yazılışını Azərbaycanda ilk dəfə Məmməd Əfəndiyev işlədib. Əfəndiyev “Cəbrə aid proqram və tapşırıq ”, “Adi deferensial tənliklər” (1950) və.s. əsərlərin müəllifidir. 
 +
 
 +
===Mükafatları===
 +
 
 +
*“Azərbaycan SSR Əməkdar Elm xadimi” (1943)
 +
*“Lenin” ordeni;
 +
*“Qırmızı əmək Bayrağı” ordeni, 2 dəfə;
 +
*“Böyük vətən müharibəsində şanlı əməyə görə” medalı;
 +
* “Qafqazın müdafiəsinə görə” medalı
    
== Mükafatları ==
 
== Mükafatları ==