Changes

2.220 bayt əlavə edildi ,  16:51, 1 dekabr 2020
Nəzərə çarpan dəyişiklik yoxdur.
Sətir 12: Sətir 12:  
  |Vəfat tarixi    = {{Vəfat tarixi və yaşı|1979|9|28|1900|3|15}}
 
  |Vəfat tarixi    = {{Vəfat tarixi və yaşı|1979|9|28|1900|3|15}}
 
  |Vəfat yeri      = Bakı, {{AzSSR}}, {{SSRİ}}  
 
  |Vəfat yeri      = Bakı, {{AzSSR}}, {{SSRİ}}  
  |Vəfat səbəbi    =  
+
  |Vəfat səbəbi    = yol-atomobil qəzası
 
  |Dəfn yeri        =  
 
  |Dəfn yeri        =  
 
  |Vətəndaşlığı    =  
 
  |Vətəndaşlığı    =  
Sətir 18: Sətir 18:  
  |Uşağı            = [[Əkrəm Şəkinski]]
 
  |Uşağı            = [[Əkrəm Şəkinski]]
 
  |Partnyoru        =  
 
  |Partnyoru        =  
  |Atası            =  
+
  |Atası            = Mirzə Əhməd Hacı Abdulla Əfəndiyev (? – 1914)
  |Anası            = Səltənət Hüseyn qızı
+
  |Anası            = Səltənət Hüseyn qızı (? – 1919)
  |Milliyəti        = Mirzə Əhməd Hacı Abdulla Əfəndiyev
+
  |Milliyəti        =  
 
  |Dini            =  
 
  |Dini            =  
 
  |İxtisası        =  
 
  |İxtisası        =  
Sətir 32: Sətir 32:  
  |Commons          =  
 
  |Commons          =  
 
}}
 
}}
'''Məmmədəmin Şəkinski''' – Azərbaycan sovet dövlət xadimi; 1920-ci ildə Azərbaycanda sovet hakimiyyəti qurulduqdan sonra bir sıra məsul vəzifələrdə çalışmış, lakin 1937-ci ildə siyasi repressiyaya məruz qalaraq həbs olunmuşdur (1955-ci ildə bəraət alıb). Azərbaycan sovet milisinin yaradıcılarından biri hesab olunur.
+
'''Məmmədəmin Şəkinski''' – Azərbaycan sovet dövlət xadimi; sovet milis polkovniki. 1920-ci ildə Azərbaycanda sovet hakimiyyəti qurulduqdan sonra bir sıra məsul vəzifələrdə çalışmışdır. Azərbaycan sovet milisinin yaradıcılarından biri hesab edilir. Azərbaycan SSR-nin maarif komissarı olmuş [[Məmmədsadıq Əfəndiyev|Məmmədsadıq Əfəndiyevin]] (1902 – 1942) qardaşı, Azərbaycan Respublikası Geologiya və Mineral Ehtiyatlar Komitəsinin sədri olmuş [[Əkrəm Şəkinski|Əkrəm Şəkinskinin]] atası,  Azərbaycan Respublikası Daxili İşlər Nazirliyinin Nəqliyyatda Baş Polis İdarəsinin rəisi olmuş, polis general-mayoru [[Emin Şəkinski|Emin Şəkinskinin]] babasıdır.
    
==Haqqında məlumatlar==
 
==Haqqında məlumatlar==
15 mart 1900-ci ildə Aşqabad şəhərində anadan olub.
+
15 mart 1900-ci ildə Aşqabadda anadan olub. Atası Mirzə Əhməd Hacı Abdulla Əfəndiyev Şəki bəylərinin nəslindən idi, Aşqabad şəhərində kargüzar tərcüməçi işləyirdi. 1909-cu ildə ailəsi ilə [[Şəki|Nuxa]] şəhərinə qayıdıblar. 1914-cü ildə atası vəfat edib.
    
===Təhsili===
 
===Təhsili===
Sətir 41: Sətir 41:     
===Əmək fəaliyyəti===
 
===Əmək fəaliyyəti===
 +
1918 – 1919-cu illərdə Azərbaycan ordusunda xidmət edib.
 +
 
1920 – 1923-cü illərdə Azərbaycan Qırmızı Ordusunda rəhbər partiya-siyasi sahədə salışmış, əvəvl alay hərbi komissarı, sonra Azərbaycan diviziyasının hərbi komissarının müavini olmuşdur. O cümlədən, 1921-ci ilin fevralında ümumqoşun hərbi məktəbin komissarı kimi pulemyotçu dəstəsində Gürcüstanda sovet hakimiyyəti qurulması zamanı menşevik ordusuna qarşı mübarizədə iştirak edib.  
 
1920 – 1923-cü illərdə Azərbaycan Qırmızı Ordusunda rəhbər partiya-siyasi sahədə salışmış, əvəvl alay hərbi komissarı, sonra Azərbaycan diviziyasının hərbi komissarının müavini olmuşdur. O cümlədən, 1921-ci ilin fevralında ümumqoşun hərbi məktəbin komissarı kimi pulemyotçu dəstəsində Gürcüstanda sovet hakimiyyəti qurulması zamanı menşevik ordusuna qarşı mübarizədə iştirak edib.  
   Sətir 55: Sətir 57:  
1936 –1937-ci illərdə əvvəlcə Azərbaycan SSR Kommunal Təsərrüfatı nazirinin müavini, sonra isə Kirovabad Şəhər Zəhmətkeş Deputatları Sovetinin sədri vəzifəsində çalışıb.
 
1936 –1937-ci illərdə əvvəlcə Azərbaycan SSR Kommunal Təsərrüfatı nazirinin müavini, sonra isə Kirovabad Şəhər Zəhmətkeş Deputatları Sovetinin sədri vəzifəsində çalışıb.
   −
1947-ci ildə cəza müddətindən (1939 – 1947) sonra Kolımadan Krasnodar vilayətinə göndərilmiş, orada 1955-ci ilədək vətəndaş kimi müxtəlif vəzifələrdə işləmişdir{{Sfn|Teyyub Qurban|2012|p=15}}.
+
1947-ci ildə cəza müddətindən (1939 – 1947) sonra Kolımadan Krasnodar vilayətinə göndərilmiş, orada 1955-ci ilədək vətəndaş kimi müxtəlif vəzifələrdə işləmişdir{{Sfnaz|Teyyub Qurban|2012, 23 – 25 iyun|p=15}}.
 +
 
 +
1955 – 1957-ci illərdə Azərbaycan SSR Daxili İşlər Nazirliyinin arxivində işləyib.
 +
 
 +
1960 – 1967-ci illərdə Azərbaycan SSR Nazirlər Soveti yanında Arxiv İdarəsinin rəisi olub{{Sfnaz|Teyyub Qurban|2011, 9-11 iyul|p=15}};  fərdi (İttifaq əhəmiyyətli) pensiyaya çıxması ilə əlaqədar 1967-ci il iyun ayının 19-dan vəzifəsindən azad edilib.
 +
 
 +
1968 – 1975-ci illərdə Azərbaycan SSR Neft Sənayesi Nazirliyi “Azərneft” Birliyinin hərbiləşdirilmiş mühafizə xidmətinin rəis müavini,
 +
 
 +
1979 – 1979-cu illərdə isə “Azərneft”in hərbiləşdirilmiş mühafizə dəstəsinin rəisi olub{{Sfnaz|Teyyub Qurban|2012, 2 – 4 iyun|p=15}}.
   −
196? – 1967-ci illərdə Azərbaycan SSR Nazirlər Soveti yanında Arxiv İdarəsinin rəisi olub;  fərdi (İttifaq əhəmiyyətli) pensiyaya çıxması ilə əlaqədar 1967-ci il iyun ayının 19-dan vəzifəsindən azad edilib.
+
===Siyasi fəaliyyəti===
 +
1917-ci ildə Tiflisdə Rusiya Sosial Fəhlə (bolşeviklər) Partiyasına daxil olub. Partiyanın Qafqaz Komitəsi və “Hümmət” təşkilatı tərəfindən Qars vilayətinə, Nuxa və Ağdaş qəzalarına göndərilmiş, yerlərdə seçkiqabağı təsis yığıncaqlarında iştirak edib. 1917-ci ildə Ağdaş rayon zəhmətkeşlərinin mitinqində onun təklifi ilə V.İ.Leninə təbrik teleqramı göndərilib.
   −
===İctimai-siyasi fəaliyyəti===
+
1918-ci ildə “Hümmət”in Aşqabad komitəsinin katibi Aşqabad Sovetinin üzvi olarkən fəhlələr arasında,
1917-ci ildə Tiflisdə Rusiya Sosial Fəhlə (bolşeviklər) Partiyasına daxil olmuşam. Partiyanın Qafqaz Komitəsi və "Hümmət" təşkilatı tərəfindən Qars vilayətinə, Nuxa Ağdaş qəzalarına göndərilmiş, yerlərdə seçkiqabağı təsis yığıncaqlarında iştirak etmişəm. 1917-ci ildə Ağdaş rayon zəhmətkeşlərinin mitinqində mənim təklifimlə V.İ.Leninə təbrik teleqramı qəbul edilmişdir.
     −
1918-ci ildə "Hümmət"in Aşqabad komitəsinin katibi və Aşqabad Sovetinin üzvi kimi türk fəhlələri arasındatəşkilati təbliğat işi aparmışam. 1919-1920-ci illərdə müsavat ordusunun əsgəri ikən Həbib Cəbiyev və İbrahim Ağabəyov ilə birlikdə fəaliyyətimi davam etdirmişəm.
+
1919 1920-ci illərdə Azərbaycan Cümhuriyyəti ordusunun əsgəri olarkən isə fəhlələr arasında  bolşevik təbliğatı aparıb.
    
1937-ci ildə Azərbaycan K(b)P sıralarında xaric olunub.
 
1937-ci ildə Azərbaycan K(b)P sıralarında xaric olunub.
    
15 noyabr 1955-ci il tarixdə Azərbaycan KP MK Bürosunun qərarı ilə partiya üzvlüyünə bərpa edilib.
 
15 noyabr 1955-ci il tarixdə Azərbaycan KP MK Bürosunun qərarı ilə partiya üzvlüyünə bərpa edilib.
 +
 +
===Məhkunluğu və bəraət alması== 
 +
1937-ci ilin noyabrında həbs edilmiş, 1939-cu ildə SSRİ Xalq Daxili İşlər Komissarlığı Xüsusi Müşavirəsinin qərarı ilə 8 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilmiş və Kolıma həbs düşərgəsinə göndərilmişdir.
 +
 +
1955-ci il sentyabrın 27-də Azərbaycan SSR Ali Məhkəməsi müqəssir olmadığına və qanunsuz həbs edildiynə görə ona bəraət verib, 1".
    
===Mükafatları==   
 
===Mükafatları==   
Sətir 72: Sətir 87:  
*“Banditizmiə qarşı mübarizədə şücaət göstərdiyinə görə” medalı (1930).
 
*“Banditizmiə qarşı mübarizədə şücaət göstərdiyinə görə” medalı (1930).
 
*SSRİ Mərkəzi İcraiyyə Komitəsinin sədri M.İ.Kalininin fəxri fərmanı və radioqəbuledici mükafatı – Yevlax şəhərində sosializm quruculuğuna görə (1935).
 
*SSRİ Mərkəzi İcraiyyə Komitəsinin sədri M.İ.Kalininin fəxri fərmanı və radioqəbuledici mükafatı – Yevlax şəhərində sosializm quruculuğuna görə (1935).
 +
*[[Lenin ordeni]].
   −
===Məhkunluğu==  
+
===Vəfatı===
1937-ci ilin noyabrında həbs edilmiş, 1939-cu ildə SSRİ Xalq Daxili İşlər Komissarlığı Xüsusi Müşavirəsinin qərarı ilə 8 il müddətinə azadlıqdan məhrum edilmiş və Kolıma həbs düşərgəsinə göndərilmişdir.  
+
28 sentyabr 1979-cu il tarixdə, gündüz saat 3:30 radələrində, nahar fasiləsindən işə piyada qayıdarkən Hüsü Hacıyev küçəsində avtomobil vurması nəticəsinə həlak olub{{Sfnaz|Teyyub Qurban|2012, 2 – 4 iyun|p=15}}.  
   −
1955-ci il sentyabrın 27-də Azərbaycan SSR Ali Məhkəməsi müqəssir olmadığına və qanunsuz həbs edildiynə görə ona bəraət verib, 1".
+
====Xatirəsi====
 
+
Ölümündən iki gün sonra – sentyabrın 30-da, Azərbaycan {{KP MK}}-nın orqanı olan “Kommunist” qəzetində vəfatı münasibəti ilə nekroloq dərc olunub.  Nekroloqu H.Ə.Əliyev, Q.Ə.Xəlilov, Ə.İ.İbrahimov, Y.P.Puqoçov, H.Z.Seyidov, Ə.H.Kərimov, K.M.Bağırov, F.Ə.Əliyev, F.H.Əhmədov başqaları imzalamışdır{{Sfnaz|Teyyub Qurban|2012, 2 – 4 iyun|p=15}}.
 
  −
 
  −
==Ailəsi==
  −
 
  −
 
  −
  −
 
  −
1909-cu ildə ailəsi ilə [[Şəki|Nuxa]] şəhərinə köçüb.  
  −
 
  −
1917-ci ildən Tiflisdə bolşevik hərəkatına qoşulmuş, Qars vilayətində, [[Nuxa qəzası|Nuxa]] və Ağdam qəzalarında bolşevik təbliğatı aparmışdır.  
  −
 
  −
1918-ci ildə Hümmət partiyasının Aşqabad komitəsinin məsul katibi olub, Aşqabad Fəhlə və Əsgər Deputatları Sovetinə üzv seçilib.  
  −
 
  −
1918 – 1919-cu illərdə Azərbaycan ordusunda xidmət edib.
  −
 
  −
1920 – 1923-cü illərdə qızıl ordunun 5-ci polkunun hərbi komissarı, Zaqatala qəza hərbi komissarı, Azərbaycan atıcı briqada və diviziyası siyasi şöbəsinin rəisi vəzifələrində işləyib.
  −
 
  −
1923 – 1937-ci illərdə Bakı milis rəisi, Bakı Baş Milis İdarəsi rəisinin müavini, Yevlax Rayon İcraiyyə Komitəsinin sədri, Azərbaycan SSR Xalq Kommunal Təsərrüfatı komissarının müavini, Kirovabad Şəhər İcraiyyə Komitəsinin sədri, həmçinin, Azərbaycan SSR və Zaqafqaziya SFSR Mərkəzi İcraiyyə Komitələrinin üzvü olub.  
  −
 
  −
1937 – 1955-ci illərdə siyasi repressiyaya səbəbindən həbsdə yatıb; 1955-ci ildə bəraət alıb.  
  −
 
  −
1955-ci ildən İttifaq əhəmiyyətli təqaüd alırdı.
  −
 
  −
1957-ci ildən Azərbaycan SSR Daxili İşlər Nazirliyi  Arxiv idarəsinin rəisi vəzifəsində işləyib.
  −
 
  −
[[Lenin ordeni]] medallarla təltif edilmişdir.
  −
 
  −
1979-cu ildə Bakıda vəfat edib.
      
==Ədəbiyyat==
 
==Ədəbiyyat==
Sətir 121: Sətir 109:  
  | cavabdeh        =  
 
  | cavabdeh        =  
 
  | nəşrin müəllifi =  
 
  | nəşrin müəllifi =  
  | nəşr            = Ekspress.
+
  | nəşr            = Ekspress
 
  | tip            = qəzet
 
  | tip            = qəzet
 
  | yer            = Bakı
 
  | yer            = Bakı
 
  | nəşriyyat      =  
 
  | nəşriyyat      =  
  | il              = 2012
+
  | il              = 2012, 2 – 4 iyun
 
  | cild            =  
 
  | cild            =  
  | buraxılış      = 2 – 4 iyun
+
  | buraxılış      =  
 
  | nömrə          =  
 
  | nömrə          =  
 
  | səhifələr      = 15
 
  | səhifələr      = 15
Sətir 138: Sətir 126:  
  | ref            = Teyyub Qurban
 
  | ref            = Teyyub Qurban
 
  | archiveurl      = https://web.archive.org/web/20201201092707/http://www.anl.az/down/meqale/express/2012/iyun/2.htm
 
  | archiveurl      = https://web.archive.org/web/20201201092707/http://www.anl.az/down/meqale/express/2012/iyun/2.htm
 +
| archivedate    = 1 Dec 2020
 +
}}
 +
*{{məqalə
 +
| müəllif        = Teyyub Qurban
 +
| başlıq          = Mir Cəfərin məhkəməsi necə hazırlanmışdır?/Bağırov və Şəkinski
 +
| orijinal        =
 +
| link            = http://www.anl.az/down/meqale/express/2012/iyun/2.htm
 +
| dil            =
 +
| cavabdeh        =
 +
| nəşrin müəllifi =
 +
| nəşr            = Ekspress
 +
| tip            = qəzet
 +
| yer            = Bakı
 +
| nəşriyyat      =
 +
| il              = 2012, 23 – 25 iyun
 +
| cild            =
 +
| buraxılış      =
 +
| nömrə          =
 +
| səhifələr      = 15
 +
| isbn            =
 +
| issn            =
 +
| doi            =
 +
| bibcode        =
 +
| arxiv          =
 +
| pmid            =
 +
| ref            = Teyyub Qurban
 +
| archiveurl      = https://web.archive.org/web/20201201110011/http://www.anl.az/down/meqale/express/2012/iyun/ex6.htm
 +
| archivedate    = 1 Dec 2020
 +
}}
 +
*{{məqalə
 +
| müəllif        = Teyyub Qurban
 +
| başlıq          = Mir Cəfərin məhkəməsi necə hazırlanmışdır?/Bağırov və Şəkinski
 +
| orijinal        =
 +
| link            = http://www.anl.az/down/meqale/express/2012/iyun/2.htm
 +
| dil            =
 +
| cavabdeh        =
 +
| nəşrin müəllifi =
 +
| nəşr            = Ekspress
 +
| tip            = qəzet
 +
| yer            = Bakı
 +
| nəşriyyat      =
 +
| il              = 2011, 9-11 iyul
 +
| cild            =
 +
| buraxılış      =
 +
| nömrə          =
 +
| səhifələr      = 15
 +
| isbn            =
 +
| issn            =
 +
| doi            =
 +
| bibcode        =
 +
| arxiv          =
 +
| pmid            =
 +
| ref            = Teyyub Qurban
 +
| archiveurl      = https://web.archive.org/web/20201201115432/http://anl.az/down/meqale/express/2011/iyul/189845.htm                 
 
  | archivedate    = 1 Dec 2020
 
  | archivedate    = 1 Dec 2020
 
}}
 
}}
 
{{Yaxşı məqalə}}
 
{{Yaxşı məqalə}}
 
[[az:Məmmədəmin Şəkinski]]
 
[[az:Məmmədəmin Şəkinski]]