Changes

|Adı              = Şövkət Sürəyya

|Adı              = Şövkət Sürəyya

|Orijinal adı    = Şövkət Sürəyya Aydəmir

|Orijinal adı    = Şövkət Sürəyya Aydəmir

|Şəkil            = Aydəmir.jpg

|Şəkil            = Şövkət Sürəyya Aydəmir.png

|Şəkil miqyası    = 150

|Şəkil miqyası    =  

|Şəkil məlumat    = Şövkət Sürəyya Aydəmir.

|Şəkil məlumat    = Şövkət Sürəyya Aydəmir.

|İlk adı          = Şövkət Sürəyya

|İlk adı          = Şövkət Sürəyya

|Sayt            =  

|Sayt            =  

}}

}}

'''Şövkət Sürəyya Aydəmir''' (1897–1976) — tanınmış türk yazıçısı və mütəfəkkiri, iqtisadçı, tarixçi və pedaqoq. 1919-cu ildə Türkiyədən Azərbaycana gələrək iki ilə yaxın müddət ərzində [[Nuxa|Nuxada]] müəllimlik etmiş, 1920-ci ilin martında Nuxadan Qarabağa göndərilmiş könüllülər dəstəsinin komandanı olmuş və o zaman bir xalq qəhrəmanı kimi məşhurlaşmışdır; həmin  ilin 30 aprel tarixində  XI Qızıl Ordunun Nuxaya daxil olmasını da öz gözləri ilə görmüş və bu hadisələrin hamısını daha sonralar öz əsərində ətraflı təsvir etmişdir. O cümlədən, 1920-ci il sentyabrın 1-də Bakıda öz işinə başlayan Şərq xalqlarının I qurultayında Nuxa şəhərindən göndərilmiş nümayəndə kimi iştirak edib. 1932-ci ildə isə Türkiyədə  nəşrə başlayan [[:tr:Kadro Dergisi|“Kadro”]] adlı jurnalın yaradıcılarından və [[:tr:Kadrocular|''Kadro hərakatının'']]  rəhbərlərindən də biri olub. Yaşlaşdığı zaman, yazıçılığa başlamış, Türkiyə tarixində əhəmiyyətli rolu olmuş şəxslər barədə kitablar yazmışdır.  

'''Şövkət Sürəyya Aydəmir''' (1897–1976) — tanınmış türk yazıçısı və mütəfəkkiri, iqtisadçı, tarixçi və pedaqoq. 1919-cu ildə Türkiyədən Azərbaycana gələrək iki ilə yaxın müddət ərzində [[Nuxa|Nuxada]] müəllimlik etmiş, 1920-ci ilin martında Nuxadan Qarabağa göndərilmiş könüllülər dəstəsinin komandanı olmuş və o zaman bir xalq qəhrəmanı kimi məşhurlaşmışdır; həmin  ilin 30 aprel tarixində  XI Qızıl Ordunun Nuxaya daxil olmasını da öz gözləri ilə görmüş və bu hadisələrin hamısını daha sonralar öz əsərində ətraflı təsvir etmişdir. O cümlədən, 1920-ci il sentyabrın 1-də Bakıda öz işinə başlayan Şərq xalqlarının I qurultayında Nuxa şəhərindən göndərilmiş nümayəndə kimi iştirak edib. 1932-ci ildə isə Türkiyədə  nəşrə başlayan [[:tr:Kadro Dergisi|“Kadro”]] adlı jurnalın yaradıcılarından və [[:tr:Kadrocular|''Kadro hərakatının'']]  rəhbərlərindən də biri olub. Yaşlaşdığı zaman, yazıçılığa başlamış, Türkiyə tarixində əhəmiyyətli rolu olmuş şəxslər barədə kitablar yazmışdır.  

Şövkət Sürəyya müxtəlif dövrlərdə fərqli ideologiyaların tərəfdarı olmuşsa da, onun əsas məqsədi Türkiyənin qurtuluşu və irəliləməsi idi. Gəncliyində turancı, 1925–1927-ci illər arasında Türkiyə Kommunist Partiyası idarəçisi, 1927-ci ildən sonra isə [[:tr:Kemalist|kamalist]] rejimin tərəfdarı və qurucusu kimi fəaliyyət göstərib.

Şövkət Sürəyya müxtəlif dövrlərdə fərqli ideologiyaların tərəfdarı olmuşsa da, onun əsas məqsədi Türkiyənin qurtuluşu və irəliləməsi idi. Gəncliyində turançı, 1925–1927-ci illər arasında Türkiyə Kommunist Partiyası idarəçisi, 1927-ci ildən sonra isə [[:tr:Kemalist|kamalist]] rejimin tərəfdarı və qurucusu kimi fəaliyyət göstərib.

== Haqqında məlumatlar ==

== Haqqında məlumatlar ==

}}

}}

Şövkət Sürəyya Nuxada yerli ziyalılarla, ilk növbədə tanınmış din xadimi və alim Axund [[Məhəmməd Pişnamazzadə|Fərəcullah Pişnamazzadə]] ilə dostluq əlaqələri qurur. Həmin dövrdə şəhərdəki əsas təhsil müəssisəsi dərslərin rusca aparıldığı Nuxa progimnaziyası idi. Məktəbə Rusiyada universitet bitirmiş [[Məmməd Əfəndiyev|Məmməd Əfəndizadə]] rəhbərlik etsə də iki-üç nəfərdən başqa qalan müəllimlər rus və qeyri millətlərin nümayəndələri idilər. Təhsilin milliləşdirilməsinə ilk növbədə bu progimnaziyadan başlanıldı. Şövkət Sürəyyanın yazdığına görə, ideyanın əsas müəlliflərindən biri kimi ortaya düşdüyündən bir müddət sonra yalnız türk dili, ədəbiyyat və tarix deyil, coğrafiya, hətta həndəsə dərslərini də özü aparmalı olub.  

Şövkət Sürəyya Nuxada yerli ziyalılarla, ilk növbədə tanınmış din xadimi və alim Axund [[Məhəmməd Pişnamazzadə|Fərəcullah Pişnamazzadə]] ilə dostluq əlaqələri qurur. Həmin dövrdə şəhərdəki əsas təhsil müəssisəsi dərslərin rusca aparıldığı Nuxa progimnaziyası idi. Məktəbə Rusiyada universitet bitirmiş [[Məmməd Əfəndiyev (riyaziyyatçı)|Məmməd Əfəndizadə]] rəhbərlik etsə də iki-üç nəfərdən başqa qalan müəllimlər rus və qeyri millətlərin nümayəndələri idilər. Təhsilin milliləşdirilməsinə ilk növbədə bu progimnaziyadan başlanıldı. Şövkət Sürəyyanın yazdığına görə, ideyanın əsas müəlliflərindən biri kimi ortaya düşdüyündən bir müddət sonra yalnız türk dili, ədəbiyyat və tarix deyil, coğrafiya, hətta həndəsə dərslərini də özü aparmalı olub.  

1920-ci ilin martında Qarabağ erməniləri qiyam edirlər. “''Qarabağ kimin əlində isə, Kür vadisinə və Azərbaycan düzənliklərinə o yuxarıdan baxa bilər''” – deyə bu regionun ölkə üçün strateji əhəmiyyətini dəqiq qiymətləndirən Şövkət Sürəyya, özünün yazdığı kimi, Nuxa könüllülərinin Əsgəran savaşına yollanmalarının təşəbbüskarı olmuş və hərb təcrübəsi olan kiçik zabit kimi onlara rəhbərlik etmişdir.

1920-ci ilin martında Qarabağ erməniləri qiyam edirlər. “''Qarabağ kimin əlində isə, Kür vadisinə və Azərbaycan düzənliklərinə o yuxarıdan baxa bilər''” – deyə bu regionun ölkə üçün strateji əhəmiyyətini dəqiq qiymətləndirən Şövkət Sürəyya, özünün yazdığı kimi, Nuxa könüllülərinin Əsgəran savaşına yollanmalarının təşəbbüskarı olmuş və hərb təcrübəsi olan kiçik zabit kimi onlara rəhbərlik etmişdir.