Diqqət! 4 aprel 2024-cü il tarixdən saytın yeni versiyası sheki.org domenində fəaliyyət göstərir. Bu köhnə versiyadır və yenilənməsi məhdudlaşdırılıb. Lakin 6 yanvar 2025-ci il tarixədək bu vəziyyətdə internetdə qalacaqdır...

Changes

Jump to navigation Jump to search
Nəzərə çarpan dəyişiklik yoxdur.
Sətir 1: Sətir 1: −
[[Kateqoriya:C]]{{Musiqiçi
+
[[Kateqoriya:{{padleft:|1|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəxslər (familiya sırası ilə)|{{Əvvəlcə familiya|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış görkəmli şəxslər]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış musiqiçilər]][[Kateqoriya:Şəkidən çıxmış alimlər]]
| Ad                 = Cövdət Hacıyev
+
{{Musiqiçi
 +
| Adı                 = Cövdət Hacıyev
 +
| Orijinal adı        =''Hacıyev Əhmədcövdət İsmayıl oğlu''
 
| Şəkil              = Cövdət Hacıyev 1962-ci ildə.jpg
 
| Şəkil              = Cövdət Hacıyev 1962-ci ildə.jpg
| Şəkil başlığı       =  
+
| Şəkil məlumat       = Cövdət Hacıyev, 1962-ci il.
| Şəkil ölçüsü        = 230
+
| Şəkil ölçüsü        =  
 
| Fəaliyyəti          =  
 
| Fəaliyyəti          =  
 
| Doğum adı          =  
 
| Doğum adı          =  
 +
| Vətəndaşlıq        =  {{SSRİ}}
 
| Ləqəblər            =  
 
| Ləqəblər            =  
| Təvəllüdü          = {{doğum tarixi|1917|6|5}}
+
| Təvəllüdü          = {{doğum tarixi|1917|6|18}}
| Doğum yeri          = [[Şəki]]
+
| Doğum yeri          = [[Nuxa]] (indiki Şəki), [[Nuxa qəzası]], Yelizavetpol quberniyası, {{Rusİmp}}
 
| Vəfatı              = {{vəfat tarixi və yaşı|2002|1|18|1917|6|5}}
 
| Vəfatı              = {{vəfat tarixi və yaşı|2002|1|18|1917|6|5}}
| Ölüm yeri          = [[Bakı]], {{AZE}}
+
| Ölüm yeri          = Bakı, {{AZE}}
| Dəfn yeri          =  
+
| Dəfn yeri          = Bakı
 
| Mənşə              =  
 
| Mənşə              =  
 +
| Uşaqları            = [[İsmayıl Hacıyev]], [[Pərvin Muradova-Dilbazi]]
 
| Musiqi aləti        =  
 
| Musiqi aləti        =  
| Səs tembri          =  
+
| Təhsili            = {{*}}L.M.Rudolf adına Azərbaycan Dövlət Konservatoriyası (1935–1938)
| Üslub              = [[Simfoniya]]<br>[[Opera]]
+
 
 +
{{*}}P.İ.Çaykovski adına Moskva Dövlət Konservatoriyası (1938–1941; 1946–1947)
 +
| Üslub              = simfoniya, opera
 
| Peşə                = bəstəkar
 
| Peşə                = bəstəkar
| Fəaliyyət illəri    =  
+
| Fəaliyyət illəri    = 1935–2002
 +
| Musiqi aləti        = skripka
 
| Albom şirkəti      =  
 
| Albom şirkəti      =  
 
| Veb saytı          =  
 
| Veb saytı          =  
 
| Əhəmiyyətli alətlər =  
 
| Əhəmiyyətli alətlər =  
| Mükafatları        = {{SSRİ dövlət mükafatı}}{{Stalin mükafatı}}{{Stalin mükafatı}}<br>{{"Lenin" ordeni}} {{"Qırmızı Əmək Bayrağı" ordeni (SSRİ)}}
+
| Mükafatları        = {{Azərbaycan SSR xalq artisti|1960}} {{Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi}} {{Stalin mükafatı|1946}} {{Stalin mükafatı|1952}}<br/>{{"Lenin" ordeni}} {{"Qırmızı Əmək Bayrağı" ordeni (SSRİ)|1959}} {{"Şərəf Nişanı" ordeni|1961}} <br/>{{"Şöhrət" ordeni (Azərbaycan)}}
{{"Şöhrət" ordeni (Azərbaycan)}}
   
| IMDB                =
 
| IMDB                =
 
}}
 
}}
 +
'''Cövdət Hacıyev''' (1917–2002) — görkəmli sovet və Azərbaycan bəstəkarı, ikiqat [[Stalin mükafatı]] laureatı, [[Azərbaycan SSR xalq artisti]], Azərbaycan musiqi simfoniyasının banilərindən biri, professor. 1957–1969-ci illərdə Üzeyir Hacıbəyov adına Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasın rektoru olmuşdur.
   −
'''Hacıyev Əhməd-Cövdət İsmayıl oğlu''' — tanınmış Azərbaycan bəstəkarı, Bakı Musiqi Akademiyasının rektoru və professoru, SSRİ Dövlət mükafatları laureatı, əməkdar incəsənət xadimi, Azərbaycanın xalq artisti.
+
== Haqqında məlumatlar ==
 +
18 iyun 1917-ci il tarixdə [[Nuxa|Nuxada]] (indiki Şəki) anadan olub.  
   −
== Həyatı ==
+
=== Təhsili ===
Cövdət Hacıyev 1917-ci ildə Azərbaycanın Şəki şəhərində anadan olmuşdur. O, orta təhsilini başa vurduqdan sonra 1935-1938-ci illərdə Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasında, 1938–1941-ci illərdə isə Moskva Konservatoriyasında oxumuş və müharibə illərində yarımçıq qalmış təhsilini sonralar davam etdirərək, 1947-ci ildə bəstəkar Dmitri Şostakoviçin sinfini bitirmişdir. 1947-ci ildən ömrünün sonuna qədər bəstəkarlıq fəaliyyəti ilə yanaşı, [[Bakı Musiqi Akademiyası|Bakı Musiqi Akademiyasında]] dərs demiş, 1957-1969-cu illərdə isə bu ali musiqi təhsil ocağının rektoru vəzifəsində çalışmışdır.
+
1935 1938-ci illərdə L.M.Rudolf adına Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasında,  
   −
Azərbaycan bəstəkarlıq məktəbinin inkişafında böyük rol oynamış Cövdət Hacıyev Azərbaycanda peşəkar musiqi kadrlarının hazırlamasında da misilsiz xidmətlər göstərmişdir. O, Azərbaycan bəstəkarlarının bir neçə nəslini yetişdirmiş gözəl pedaqoq olmuşdur.
+
1938 – 1941-ci və 1946 – 1947-ci illərdə isə P.İ.Çaykovski adına Moskva Dövlət Konservatoriyasında təhsil alıb<ref>1941-ci ildə Almaniyanın SSR-yə hücum etməsi nəticəsində Moskva Dövlət Konservatoriyasında təhsilini yalnız müharibədən sonra davam etdirə bilib, 1947-ci ildə bəstəkar Dmitri Şostakoviçin sinfini bitirib</ref>.  
   −
Cövdət Hacıyevin Azərbaycan musiqi mədəniyyətinin inkişafı və təbliğindəki xidmətləri yüksək qiymətləndirilmişdir. O, iki dəfə SSRİ Dövlət mükafatına layiq görülmüş, bir çox orden və medallarla, o cümlədən Azərbaycan Respublikasının ali mükafatı – "Şöhrət" ordeni ilə təltif olunmuşdur.
+
=== Əmək fəaliyyəti ===
 +
1947-ci ildən ömrünün sonuna qədər Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasında işləyib, o cümlədən,
   −
Cövdət Hacıyev 2002-ci ilin yanvarın 18-də ömrünün 85-ci ilində vəfat etmişdir.
+
1957 – 1969-cu illərdə isə konservatoriyanın rektoru olub.
   −
* Rəqqasə [[Əminə Dilbazi]]nin həyat yoldaşıdır.
+
=== Yaradıcılığı ===
 +
Tələbəlik illərində ilk böyük əsəri olan bir hissəli “Simfoniya”nı, iki simfonik poemasını, “Azərbaycan süitası”nı simli kvartet və sair əsərlərini bəstələyib.
   −
== Fəaliyyəti ==
+
Səkkiz simfoniyanın müəllifidir;  “Sülh uğrunda” simfonik poemasında öz dövrünün ən mühüm problemlərinə toxunaraq onları lirik-dramatik tərzdə əks etdirmişdir. “Zirvələrə” adlanan altıncı “Şəhidlər” adlı yeddinci simfoniyaları sənətkarın vətəndaşlıq mövqeyinin parlaq ifadəsidir. “Şəhidlər” simfoniyası Azərbaycanın müstəqilliyi uğrunda canlarını qurban vermiş şəhidlərin xatirəsinə həsr olunub. “Onu zaman seçib” adlı səkkizinci simfoniyası isə Azərbaycanın prezidenti Heydər Əliyevə həsr olunub.
Azərbaycanda musiqi simfoniyasının banilərindən biri olan C.Hacıyev yaratdığı simfoniyalarda, "Sülh uğrunda" simfonik poemasında öz dövrünün ən mühüm problemlərinə toxunaraq onları lirik-dramatik tərzdə əks etdirmişdir. [[Qara Qarayev]]lə birgə bəstələdiyi "Vətən" operası, kamera-instrumental fortopiano əsərləri də C.Hacıyev yaradıcılığında əhəmiyyətli yer tutur. O, hələ tələbəlik illərində ilk böyük əsəri olan bir hissəli "Simfoniya"nı, iki simfonik poemasını, "Azərbaycan süitası"nı simli kvartet və sair əsərlərini bəstələmişdir. 1945-ci ildə Qara Qarayevlə birlikdə yazdığı "Vətən" operasına görə SSRİ Dövət mükafatına layiq görülmüşdür.
     −
Cövdət Hacıyev ümumilikdə səkkiz simfoniya müəllifidir. Onun simfonik musiqisini qəhrəmanlıq motivləri, humanizm, insanın mənəvi gözəlliyinin tərənnümü səciyyələndirir. Bəstəkar bu simfoniyalarda Azərbaycan xalq musiqisinin müxtəlif janrlarının bədii ifadə vasitələrindən, inkişaf prinsiplərindən məharətlə istifadə etmişdir. Cövdət Hacıyev həmçinin simfoniyetta, oratoriya, ballada, sonata, skerso və kvartet poemanın, xor üçün bir sıra dəyərli əsərlərin müəllifıdir.
+
Bir sıra simfoniyetta, oratoriya, ballada, sonata, skerso və kvartet poemanın, xor üçün əsərlərin də müəllifidir. Onun simfonik musiqisini qəhrəmanlıq motivləri, humanizm, insanın mənəvi gözəlliyinin tərənnümü səciyyələndirir. Bəstəkar bu simfoniyalarda Azərbaycan xalq musiqisinin müxtəlif janrlarının bədii ifadə vasitələrindən, inkişaf prinsiplərindən məharətlə istifadə etmişdir.  
   −
Cövdət Hacıyevin "Zirvələrə" adlanan altıncı və "Şəhidlər" adlı yeddinci simfoniyaları sənətkarın vətəndaşlıq mövqeyinin parlaq ifadəsidir. "Şəhidlər" simfoniyası Azərbaycanın müstəqilliyi uğrunda canlarını qurban vermiş şəhidlərin xatirəsinə həsr olunub.
+
===Təltif mükafatları===
 +
* İkinci dərəcəli [[Stalin mükafatı]] (1946) — 1945-ci ildə Qara Qarayevlə birlikdə yazdığı «Vətən» operasına görə (1945);
 +
* Üçüncü dərəcəli [[Stalin mükafatı]] (1952) — «Sülh uğrunda!» simfonik poemasına görə (1951);
 +
* [[Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət xadimi|“Azərbaycan SSR əməkdar incəsənət cadimi” fəxri adı]] (1958);
 +
* [["Qırmızı Əmək Bayrağı" ordeni (SSRİ)|“Qırmızı Əmək Bayrağı”]] ordeni (1959);
 +
* [[Azərbaycan SSR xalq artisti|“Azərbaycan SSR Xalq Artisti” fəxri adı]] (1960);
 +
* [["Şərəf Nişanı" ordeni|“Şərəf nişanı” ordeni]] (1961);
 +
* [[Azərbaycan SSR Ali Sovetinin Fəxri fərmanı|Azərbaycan SSR Ali Sovetinin Fəxri Fərmanı]] (1972) – uzun illər səmərəli işlədiyinə görə və Üzeyir Hacıbəyov adına Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasının yaradılmasının 50 illiyi ilə əlaqədar olaraq;
 +
* [[Lenin ordeni]] (1986);
 +
*  medallar;
 +
* [[Azərbaycan Respublikası prezidentinin fərdi təqaüdü]] (1997) – Azərbaycan xalqı qarşısında böyük xidmətlərinə görə.
   −
Cövdət Hacıyevin "Onu zaman seçib" adlı səkkizinci simfoniyası Azərbaycanın prezidenti [[Heydər Əliyev]]ə həsr olunub.
+
===Vəfatı===
 +
18 yanvar 2002-ci il tarixdə – 84 yaşında, Bakıda vəfat edib.
   −
== Filmoqrafiya ==
+
===Ailəsi===
# [[Ordenli Azərbaycan (film, 1938)]]
+
* ''Həyat yoldaşı:'' '''Əminə Dilbazi''', məşhur azərbaycanlı rəqqasə, baletmeyster və pedaqoq, Azərbaycan SSR xalq artisti;
 +
* ''Oğlu:'' '''[[İsmayıl Hacıyev]]''', Azərbaycanın əməkdar incəsənət xadimi, bəstəkar və dirijor;
 +
* ''Qızı:'' '''[[Pərvin Muradova-Dilbazi]]''', pianoçu, ABŞ Musiqiçiləri Gildiyasının üzvü, Florida Universitetində fortepiano professoru.
   −
== Xatirəsi ==
+
=== Xatirəsi ===
[[7 fevral]] [[2017]]-ci ildə [[Azərbaycan Respublikasının Prezidenti]] [[İlham Əliyev]] Cövdət Hacıyevin 100 illik yubileyinin keçirilməsi haqqında [[sərəncam]] imzalamışdır<ref>{{cite web |url=http://www.e-qanun.az/framework/34777 |title=''"Cövdət Hacıyevin 100 illik yubileyinin keçirilməsi haqqında"'' [[Azərbaycan Respublikası Prezidenti]]nin [[7 fevral]] [[2017-ci il]] tarixli, 2657 nömrəli [[Sərəncam]]ı |author=[[president.az]] |date= 07.02.2017|work= |publisher=[[e-qanun.az]] |accessdate=2018-09-30 |language=az}}</ref>.
+
[[Fayl:Pərvin_Muradova-Dilbazi3.jpg|350px|thumb|ABŞ-ın Vivian Fang Liu (Kolumbiya Universitetinin magistri – pianoçu ),  Həqiqət Məhərrəmova (Atatürk Universitetinin Gözəl sənətlər fakültəsinin professor-doktoru), Pərvin Muradova-Dilbazi, Azərbaycan Respublikasının xalq artisti, Azərbaycan Dövlət Akademik Rus Dram Teatrının aktyoru [[Məbud Məhərrəmov]] və digər şəxslər [[Şəki Pedaqoji Kolleci|Şəki Pedaqoji Kollecində]] tələbələrlə və Şəkinin media təmsilçiləri ilə görüşdə, 11 iyul 2018. ]]  
 +
2017-ci ildə Azərbaycan Respublikasının Prezidenti İlham Əliyev Cövdət Hacıyevin 100 illik yubileyinin keçirilməsi haqqında sərəncam imzalamışdır<ref>{{cite web |url=http://www.e-qanun.az/framework/34777 |title=''"Cövdət Hacıyevin 100 illik yubileyinin keçirilməsi haqqında"'' Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 7 fevral 2017-ci il tarixli, 2657 nömrəli Sərəncamı |author=president.az |date= 07.02.2017|work= |publisher=e-qanun.az |accessdate=2018-09-30 |language=az}}</ref>.
   −
== Mənbə ==
+
== İstinadlar və qeydlər ==
* [[Rəşid Şəfəq]]. "Novator bəstəkar" //Odlar yurdu.- 1993,- 30 yanvar.- № 2-3.- səh. 3.
+
{{İstinad siyahısı}}
   −
== İstinadlar ==
+
== Ədəbiyyat ==
{{İstinad siyahısı}}
+
# {{ASE|10|152-153|Hacıyev Əhməd Cövdət İsmayıl oğlu }}
 +
# {{ŞAZ|1|212-215|Hacıyev Əhməd Cövdət İsmayıl oğlu }}
    +
== Filmoqrafiya ==
 +
* [[:az:Ordenli Azərbaycan (film, 1938)|Ordenli Azərbaycan (film, 1938)]]
    +
{{Yoxlanılmış məqalə}}
   −
[[Kateqoriya:Cövdət Hacıyev| ]]
+
[[en:Jovdat Hajiyev]][[ru:Гаджиев, Ахмед Джевдет Исмаил оглы]][[de:Cövdət Hacıyev]][[es:Jovdat Hajiyev]][[ar:جودات حجييف]][[az:Cövdət Hacıyev]][[hy:Ջովդեթ Հաջիև]]
[[Kateqoriya:SSRİ bəstəkarları]]
  −
[[Kateqoriya:Azərbaycan bəstəkarları]]
  −
[[Kateqoriya:Azərbaycanlı bəstəkarlar]]
  −
[[Kateqoriya:Azərbaycan SSR xalq artistləri]]
  −
[[Kateqoriya:Opera bəstəkarları]]
  −
[[Kateqoriya:Azərbaycan kino bəstəkarları]]
  −
[[Kateqoriya:Şəkidə doğulanlar]]
  −
[[Kateqoriya:Bakıda vəfat edənlər]]
  −
[[Kateqoriya:Bakı Musiqi Akademiyasının məzunları]]
 

Naviqasiya menyusu