Sətir 3: |
Sətir 3: |
| |Adı = Süleyman Eldarov | | |Adı = Süleyman Eldarov |
| |Piktoqram = | | |Piktoqram = |
− | |Tam adı = ''Eldarov Süleyman Əsgər oğlu'' | + | |Tam adı = ''Eldarov Süleyman Ələsgər oğlu''<br> |
− | |Şəkil = Süleyman Eldarov.JPG | + | {{dil-ru|Эльдаров Сулейман Алескер огли}} |
− | |Şəkil miqyası = | + | |Şəkil = Süleyman Eldarov.png |
| + | |Şəkil miqyası = |
| |Şəkil məlumat = Süleyman Eldarov, 1970-ci il. | | |Şəkil məlumat = Süleyman Eldarov, 1970-ci il. |
| |Həyat dövrü = | | |Həyat dövrü = |
Sətir 11: |
Sətir 12: |
| |Təxəllüs = | | |Təxəllüs = |
| |Doğum tarixi = {{Doğum tarixi|1922|1|10}} | | |Doğum tarixi = {{Doğum tarixi|1922|1|10}} |
− | |Doğum yeri = [[Nuxa]], [[Nuxa qəzası]], [[Şəkil:Flag_of_Azerbaijan_SSR_(1920-1921).svg|link=|19px]] Azərbaycan SSR | + | |Doğum yeri = [[Nuxa]] (indiki Şəki), [[Nuxa qəzası]], [[Şəkil:Flag_of_Azerbaijan_SSR_(1920-1921).svg|link=|19px]] Azərbaycan SSR |
− | |Vəfatı = {{Vəfat tarixi|1995||}} (73 yaşında) | + | |Vəfatı = {{Vəfat tarixi və yaşı|1995|1|8|1922|1|10}} |
| |Vəfat yeri = | | |Vəfat yeri = |
| |Vəfat səbəbi = | | |Vəfat səbəbi = |
− | |Vətəndaşlıq = {{SSRİ}} | + | |Vətəndaşlıq = {{SSRİ}}→{{AZE}} |
| |Mənsubiyyəti = | | |Mənsubiyyəti = |
− | |Atası = | + | |Atası = Ələsgər Eldarov |
− | |Anası = | + | |Anası = Salatın Eldarova |
− | |Həyat yoldaşı = | + | |Həyat yoldaşı = Ruqiyyə Əzizova |
− | |Uşaqları = | + | |Uşaqları = Məlahət Eldarova, Əli Ələsgərov, Sədayə Salamova, Geyran Əliyeva və Məmməd Eldarov |
| |Təhsili = | | |Təhsili = |
| |Qoşun növü = artilleriya | | |Qoşun növü = artilleriya |
| |Xidmət illəri = | | |Xidmət illəri = |
− | |Rütbə = {{РККА, Сержант|тип=1943 пехота}} | + | |Rütbə = {{РККА, Старшина|тип=1943 Артиллерия}} |
− | |Hissə = artilleriya | + | |Hissə = [[:ru:211-я стрелковая дивизия (2-го формирования)|211-ci atıcı diviziya]] |
| |Komandanlıq edirdi = | | |Komandanlıq edirdi = |
| |Vəzifəsi = | | |Vəzifəsi = |
Sətir 37: |
Sətir 38: |
| |Commons = | | |Commons = |
| }} | | }} |
− | '''Süleyman Eldarov''' (1922 – 1995) — SSRİ [[:ru:орден Славы|“Şöhrət” ordeninin]] tam kavaleri, hansı ki, bu [[Sovet İttifaqı Qəhrəman]] adına bərabər tutulur. Böyük Vətən müharibəsində (1941 – 1945) [[:ru:38-я армия (СССР)|38-ci sovet ordusunun]] 829-cu artilleriya polkunun [[:ru:211-я стрелковая дивизия (2-го формирования)|211-ci atıcı diviziyasında]] top komandirinin müavini ({{dil-ru|наводчик}}), top komandiri kimi xidmət edib. Sovet ordusundan təxris edilərkən serjant (çavuş) əsgəri rütbəsinə malik olub. | + | '''Süleyman Eldarov''' (1922–1995) — SSRİ [[:ru:орден Славы|“Şöhrət” ordeninin]] tam kavaleri (bu [[Sovet İttifaqı Qəhrəmanı]] adına bərabərdir). Böyük Vətən müharibəsində (1941–1945) [[:ru:38-я армия (СССР)|38-ci sovet ordusunun]] 829-cu artilleriya polkunun [[:ru:211-я стрелковая дивизия (2-го формирования)|211-ci atıcı diviziyasında]] top dolduran, tuşlayıcı (top komandirinin müavini) ({{dil-ru|наводчик}}), top komandiri olmuşdur. |
| | | |
| ==Haqqında məlumatlar== | | ==Haqqında məlumatlar== |
− | 10 yanvar 1922-ci ildə Nuxada, fəhlə ailəsində anadan olub. | + | 10 yanvar 1922-ci il tarixdə [[Nuxa|Nuxada]] (indiki Şəki), fəhlə ailəsində anadan olub. |
| | | |
| ===Təhsili=== | | ===Təhsili=== |
| Nuxada orta təhsil alıb. | | Nuxada orta təhsil alıb. |
| | | |
− | ====Böyük Vətən müharibəsində===
| + | ===Böyük Vətən müharibəsində=== |
− | 1942-ci il 9 yanvar tarixində hərbi xidmətə çağırılıb. | + | 9 yanvar 1942-ci il tarixində hərbi xidmətə çağırılıb. |
| | | |
− | 18 aprel 1944-cü il tarixdə 829-cu artilleriya polkunun (211-ci atıcı diviziyası, 38-ci ordu, [[:ru:1-й Украинский фронт|I Ukrayna cəbhəsi]]) yefreytoru idi və topçu heyətin tərkibində düşmənin [[:ru:Чернелица|Çernelisa]]<ref>indiki [[:ru:Ивано-Франковская область|İvano-Frankov vilayəti]] (Ukrayna)</ref> yaşayış mantəqəsinə üç əks-hücumunu dəf etmiş, hitlerçi avtomatçıların azı bir bölüyünü (10 – 12 nəfərlik dəstəsini) məhv etmişdir. | + | 18 aprel 1944-cü il tarixdə 829-cu artilleriya polkunun (211-ci atıcı diviziyası, 38-ci ordu, [[:ru:1-й Украинский фронт|I Ukrayna cəbhəsi]]) yefreytoru idi və onun daxil olduğu topçu heyət düşmənin [[:ru:Чернелица|Çernelisa]]<ref>indiki [[:ru:Ивано-Франковская область|İvano-Frankov vilayəti]] (Ukrayna).</ref> yaşayış məntəqəsinə üç əks-hücumunu dəf etmiş, hitlerçi avtomatçıların azı bir bölüyünü (10 – 12 nəfərlik dəstə) məhv etmişdir. |
| | | |
− | 24 iyul 1944-cü il tarixdə, gecə Lvov şəhərinin 13 km cənubundakı [[:ru:Загуже|Zaqruje]] kəndində, 829-cu artilleriya polkunun top komandirinin müavini idi və onun daxil olduğu topçu heyət 15-dən çox hitlerçini məhv edib. | + | 24 iyul 1944-cü il tarixdə, gecə Lvov şəhərinin 13 km cənubundakı Zaqruje kəndində onun daxil olduğu topçu heyət 15-dən çox hitlerçini məhv edib. Həmin vaxt 829-cu artilleriya polkunda tuşlayıcı (top komandirinin müavini) idi və yefreytor hərbi rütbəsində idi{{Sfn|Память народа2}}. |
| | | |
| + | 26 iyul 1944-cü il tarixdə, Lvov şəhərindən 13 km cənubunda yerləşən Lipinki yaşayış məntəqəsi yaxınlığında düşmənin iki əks-hücumunu dəqiq atəşlərlə dəf edib. Bu isə atıcı bölmələrin [[:ru:Львов|Lvov]] – [[:ru:Стрый (город)|Strıy]] magistral yolunu tutmasına imkan verib. Həmin döyüşdə yaralansa da döyüş meydanını tərk etməyib. |
| | | |
| + | 9 fevral 1945-ci il tarixdə Polşanın [[:ru:Рабка|Rabka]] şəhərindən 10 kilometr cənubda yerləşən Yasenisa kəndi yaxınlığında baş verən döyüşlərdə 829-cu artilleriya polkunda top komandiri (211-ci atıcı diviziyası, 38-ci ordu, [[:ru:4-й Украинский фронт|IV Ukrayna cəbhəsi]]) olan serjant Süleyman Eldarovun başçılıq etdiyi topçu heyət əsas qüvvələrlə əlaqəni itirsələr də, üç gün ərzində düşmənin doqquz əks-hücumunu dəf etmiş, düşmənin, zirehli nəqliyyat vasitəsini və avtomobilini sıradan çıxarmış, faşistlərin azı bir taqımını məhv etmişdir. Həmin vaxt serjant hərbi rütbəsində idi və döyüşdə göstərdiyi şücaətə görə I dərəcəli “Şöhrət” ordeni ilə təltif edilməsi üçün hərbi hissədən baş qərargaha təqdimat göndərilmişdir{{Sfn|Память народа2}}. |
| | | |
| + | Süleyman Eldarov 24 iyun 1945-ci il tarixdə Qızıl meydanda (Moskva) keçirilən [[:ru:Парад Победы|Qərəbə paradında]] iştirak edib. |
| + | |
| + | 1945-ci ilin dekabrında starşina əsgəri rütbəsi ilə ordudan tərxis olunub. |
| + | |
| + | ===Böyük Vətən müharibəsindən sonra=== |
| + | Süleyman Eldarov ordudan tərxis olunduqdan sonra Nuxaya qayıtmış, Nuxa şəhər məişət xidməti kombinatında zərgər peşəsində çalışmışdır. |
| + | |
| + | 1975-ci ildə Konstantin Simonovun çəkdiyi “Əsgər gedirdi” ({{dil-ru|Шел солдат}}) adlı sənədli filimdə ona aid ani bir süjet də gedib və qeyd olunub ki, {{sitat2|1943-cü ilin yayında – Kursk döyüşlərində, top komandiri baş leytenant Sergey Rudenko həlak olur, Süleyman Eldarov komandirliyi öz üzərinə götürərək dərhal pulemyot arxasına keçir və atəş açmağa başlayır, bundan sonra yaralansa da, atəşi dayandırmır.}} Həmçinin, filmdə müharibədən çox sonralar Süleyman Eldarovdan götürülmüş müsahibə də yer alıb {{Bax|#Videolar|2}}. |
| + | |
| + | Süleyman Eldarov faşizm üzərində qələbənin 40 illiyi münasibəti ilə 9 may 1985-ci il tarixdə Qızıl meydanda keçirilmiş paradda da iştirak etmişdir. |
| | | |
| ===Siyasi aktivliyi=== | | ===Siyasi aktivliyi=== |
Sətir 59: |
Sətir 72: |
| | | |
| ===Təltifləri=== | | ===Təltifləri=== |
− | | + | * [["İgidliyə görə" medalı (SSRİ)|“İgidliyə görə” medalı (SSRİ)]] (3 yanvar 1944-cu il tarixli fərmanla); |
| * [[:ru:Орден Славы|“Şöhrət” ordeninin]] tam kavaleri: | | * [[:ru:Орден Славы|“Şöhrət” ordeninin]] tam kavaleri: |
| ** III dərəcəli "Şöhrət" ordeni (20 may 1944-cu il tarixli, 43159 №-li fərmanla), | | ** III dərəcəli "Şöhrət" ordeni (20 may 1944-cu il tarixli, 43159 №-li fərmanla), |
Sətir 65: |
Sətir 78: |
| ** I dərəcəli “Şöhrət” ordeni (29 iyun 1945-ci il tarixli, 1326 №-li fərmanla); | | ** I dərəcəli “Şöhrət” ordeni (29 iyun 1945-ci il tarixli, 1326 №-li fərmanla); |
| * I dərəcəli [[:ru:Орден Отечественной войны| "Vətən Müharibəsi" ordeni]]; | | * I dərəcəli [[:ru:Орден Отечественной войны| "Vətən Müharibəsi" ordeni]]; |
− | * [["İgidliyə görə" medalı (SSRİ)|“İgidliyə görə” medalı (SSRİ)]] (3 yanvar 1944-cu il tarixli fərmanla); | + | * digər medallar. |
− | * digər medlallar
| + | |
| + | ===Vəfatı=== |
| + | 8 yanvar 1995-ci il tarixdə – 72 yaşında, [[Şəki|Şəkidə]] vəfat edib. |
| + | |
| + | ===Xatirəsi=== |
| + | Şəki şəhərində bir küçəyə adı verilib. |
| + | |
| + | === Videolar=== |
| + | :Eldar Süleymanovun nəvəsi Aylin Mustafazadənin babası haqqında hazırladığı video-çarx ↓ |
| + | ::<youtube width="300" height="180">1XiZAuMH6Lw</youtube> |
| + | |
| + | :[[ARB Şəki]] televiziyası tərəfindən Eldar Süleymanov haqqında hazırlanmış video-çarx; |
| + | ::1:51-ci saniyədən sonra Konstantin Simonovun sənədli filmindən süjet göstərilir↓ |
| + | ::<youtube width="300" height="180">xmEt_havS1g</youtube> |
| + | |
| + | == İstinadlar və qeydlər== |
| + | {{İstinad siyahısı}} |
| | | |
| ==Ədəbiyyat== | | ==Ədəbiyyat== |
− | *{{OTÖ|431 – 432|Qələbə paradının iştirakçısı}}
| + | # {{Sayta istinad|url=https://pamyat-naroda.ru/heroes/podvig-chelovek_nagrazhdenie20360313/ |author = |authorlink= |title=Ельдаров Сулейман Александрович |subtitle= |deadlink= |archiveurl= https://web.archive.org/web/20220109185652/https://pamyat-naroda.ru/heroes/podvig-chelovek_nagrazhdenie20360313/|archivedate=09 Jan 2022 |lang=ru |showlang=yes|responsible= |website= Память народа|websiteurl= https://pamyat-naroda.ru/|type= |date= |accessdate= 09.01.2022|quote= |quoteup= |description= |ref=Память народа1 }} |
− | *{{ŞAZ|2|73}}
| + | # {{Sayta istinad|url=https://pamyat-naroda.ru/heroes/podvig-chelovek_nagrazhdenie46755594/ |author = |authorlink= |title=Эльдаров Сулейман Алескерович |subtitle= |deadlink= |archiveurl= https://web.archive.org/web/20220109185156/https://pamyat-naroda.ru/heroes/podvig-chelovek_nagrazhdenie46755594/|archivedate=09 Jan 2022 |lang=ru |showlang=yes|responsible= |website= Память народа|websiteurl= https://pamyat-naroda.ru/|type= |date= |accessdate= 09.01.2022|quote= |quoteup= |description= |ref= Память народа2}} |
− | [[az:Süleyman Eldarov]] [[ru:Эльдаров, Сулейман Алескер оглы]]
| + | # {{ŞMASL|1|288-290|Zərgərlər}} |
| + | # {{OTÖ|431-432|Qələbə paradının iştirakçısı}} |
| + | # {{ŞAZ|2|73}} |
| + | # {{cite web | last =|url=https://encyclopedia.mil.ru/encyclopedia/gentlemens/hero.htm?id=11547013 |title=Эльдаров Сулейман Алескер Оглы |author= |date= |website=https://encyclopedia.mil.ru/ |publisher=Минобороны России |language=ru |accessdate= |archiveurl =https://web.archive.org/web/20210114223733/https://encyclopedia.mil.ru/encyclopedia/gentlemens/hero.htm?id=11547013 |archivedate =14 Jan 2021 |ref = harv}} |
| + | # {{cite web | last =|url=http://www.savash-az.com/PKS/Eldarov.htm |title=ЭЛЬДАРОВ СУЛЕЙМАН АЛЕСКЕР ОГЛУ |author= |date= |website=http://www.savash-az.com/ |publisher=САВАШ |language=ru |accessdate= |archiveurl =https://web.archive.org/web/20190131153855/http://www.savash-az.com/PKS/Eldarov.htm |archivedate =22 Nov 2017 - 31 Jan 2019 |ref = harv}} |
| + | |
| + | ==Aidiyyəti linklər== |
| + | * {{warheroes|id=8784}} |
| + | |
| + | {{Yoxlanılmış məqalə}} |
| + | |
| + | [[ru:Эльдаров, Сулейман Алескер оглы]] |