14.470
edits
Changes
Jump to navigation
Jump to search
Səhifəni '[[Kateqoriya:{{padleft:|1|{{PAGENAME}}}}]]Şixəlibəyov Zaman bəy{{Şəxs |Adı = Zaman bəy Şixəlibə...' ilə yarat
[[Kateqoriya:{{padleft:|1|{{PAGENAME}}}}]][[Kateqoriya:Şəxslər (familiya sırası ilə)|Şixəlibəyov Zaman bəy]]{{Şəxs
|Adı = Zaman bəy Şixəlibəyov
|Tam adı = ''Şixəlibəyov Zaman bəy Hacı bəy oğlu''
|Piktoqram = diplomat <!--“bio” sözünü yazar, kitab, , filosof, newspaper, riyaziyyat, fizika, kimya, biologiya, tibb, tarix, arxeologiya və musiqi və s. variantlarından (bütün variantlar burada: [[Şəki Ensiklopediyası:Layihə/Piktoqramlar]]) hər hansı biri ilə əvəz edə bilərsiniz-->
|Şəkil = Zaman bəy Şıxəlibəyov.jpg
|Şəklin ölçüsü =
|Şəklin izahı = Zaman bəy Şixəlibəyov.
|Digər adı =
|Doğum tarixi = {{Doğum tarixi|1838|10|26}}
|Doğum yeri = [[Nuxa]], [[Şəki əyaləti]], {{Rusİmp}}
|Vəfat tarixi = {{Vəfat tarixi və yaşı|1904|4|23|1838|10|26}}
|Vəfat yeri = Daşkənd, Türküstan ölkəsi, {{Rusİmp}}
|Vəfat səbəbi =
|Dəfn yeri =
|Vətəndaşlığı =
|Həyat yoldaşı =
|Uşağı = İsa bəy (1856 – ?), Hacıağa bəy (1859 – ?)
|Partnyoru =
|Atası =
|Titulu = dövlət müşaviri
|Anası =
|Milliyəti =
|Dini =
|İxtisası =
|Təhsili =
|Fəaliyyəti =
|Fəaliyyət illəri =
|Tanınır =
|Mükafatları =
|İmzası =
|Saytı =
|Commons =
}}
'''Zaman bəy Şixəlibəyov''' (1838 – 1904) – Rusiya İmperiyasında {{link-interwiki|az=Dövlət müşaviri|az_mətn=dövlət müşaviri |başqa_dil=ru|başqa_dildə_başlıq=Статский советник}} ({{dil-ru|статский советник}})<ref name=Q1 group=qeyd/>, tərcüməçi və diplomat; dörd dövlətdə xidmət edib, gənc yaşlarında Rusiya İmperiyasında quberniya katibi vəzifəsində işləmiş, sonra Osmanlı dövlətinin nümayəndəsi kimi İstanbuldan Türküstana göndərilənlər arasında olmuş, daha sonra {{link-interwiki|az=Yeddişəhər|az_mətn=Yeddişəhər |başqa_dil=az|başqa_dildə_başlıq=Yettişar (Yeddişəhər) xanlığı}} əmirinin nümayəndəsi kimi ruslarla danışıqlarda iştirak etmiş və nəhayət, 18 noyabr 1900-cu il tarixədək Türküstan general-qubernatorun dəftərxanasında baş tərcüməçi vəzifəsində çalışmış, həmçinin, rəsmi səfərlərdə Buxara əmirini müşayiət etmişdir.
==Haqqında məlumatlar==
26 oktyabr 1838-ci il tarixdə Nuxada anadan olub{{Sfnaz|Tahirzade A.|2016, Aralıq |p=|loc=}}.
1860-cı ildə tərtib edilmiş Nuxada yaşayan bəylərinin siyahısında, 35-ci sırada, mərhum praporşik Şeyxəli bəy Hacı bəy oğlunun böyük oğlu – 22 yaşlı quberniya katibi Zaman bəyin adı qeyd olunub. Həmin sənəddə Zaman bəyin 4 yaşlı İsa bəy və 1 yaşlı Hacıağa bəy adlı oğullarının, 20 yaşlı Bala bəy, 16 yaşlı Mehdi bəy, 10 yaşlı İbrahim bəy və 8 yaşlı Məhəmməd bəy adlı qardaşlarının da olduğu göstərilib<ref name=Q2 group=qeyd/>.
Daha sonra Zaman bəy çox gənc ikən xeyli qafqazlının içərisində öz qardaşları ilə Türkiyəyə mühacirət edib<ref name=Q3 group=qeyd/>.
8 iyun 1872-ci il tarixdə isə Zaman bəyin adı Çindən müstəqillik əldə etmiş Yeddişəhər (Kaşğar) dövlətinin əmiri {{link-interwiki|az=Yaqub xanın|az_mətn=Yaqub xanın |başqa_dil=ru|başqa_dildə_başlıq=Магомет Якуб бек Бадаулет}} etibarlı nümayəndəsi kimi çəkilir; Zaman bəy həmin tarixdə Yeddişəhər dövləti ilə Rusiya İmperiyası arasında bağlanmış 5 bəndlik ticarət sazişinin hazırlanmasında və ruslarla danışıqlarda əsas şəxslərdən biri olub{{Sfnaz|Əlizadə Z.|7 iyun 2014|p=24 – 25|loc=}}.
1875-ci ildə Kaşğara yetişmiş Osmanlı hərbi yardımını bütün yol boyu – İstanbuldan Kaşğaradək, müşayiət etmiş şəxslərdən biri də Zaman bəy olub{{Sfnaz|Əlizadə Z.|7 iyun 2014|p=24 – 25|loc=}}.
1877-ci ildə Yaqub xanın öldürülməsindən və Yeddişəhər dövlətinin Çin tərəfindən işğal edilməsindən sonra Zaman bəy Daşkəndə gedir və Türküstan general-qubernatorun dəftərxanasına işə götürülür{{Sfnru|Фёдоров Г.П. (XXI)| |p=875|loc=}} və ona dövlət müşaviri ({{dil-ru|статский советник}}) mülki rütbəsi verilir. Hansı ki həmin rütdə general-mayor və polkovnik hərbi rütbələri arasındakı hərbi rütbəyə uyğun idi.
1983-сü ildə Rusiya imperatoru {{link-interwiki|az=III Aleksandr|az_mətn= III Aleksandrın|başqa_dil=ru |başqa_dildə_başlıq=Александр III}} ({{h.o.}}1881 – 1894) dəvəti ilə Peterburqa səfər edən və sonra isə öz ölkəsinə geri dönən Buxara xanı {{link-interwiki|az=Seyid Əbdüləhəd xan|az_mətn=Seyid Əbdüləhəd xanı |başqa_dil=ru|başqa_dildə_başlıq=Сеид Абдулахад-хан}} ({{h.o.}}1885 – 1910) bütün yol boyu müşayiət etmiş şəxslərdən biri də Zaman bəy olub. Seyid Əbdüləhəd xan geri dönərkən – 19 fevral 1893-cü il tarixdə, Bakıdan keçmiş, gecələmək üçün Bakıda Zaman bəyin həmyerlisi Həsən bəy Nəbibəyovun evinə düşmüşdür{{Sfnaz|Əlizadə Z.|7 iyun 2014|p=24 – 25|loc=}}.
1900-cü il noyabr ayının 18-də (5-də) öz xahişi ilə Türküstan general-qubernator dəftərxanasının baş tərcüməçisi vəzifəsindən azad edilib{{Sfnru|Офицеры РИА|1900|p=|loc=}}.
23 aprel 1904-cü il tarixdə – Daşkənddə, 65 yaşında vəfat edib{{Sfnaz|Tahirzade A.|2016, Aralıq |p=|loc=}}.
''Qardaşı'': '''İbrahim bəy Şixəlibəyov''' rus ordusunun poruçiki olmuş, Birinci Dünya müharibəsində – 25 (12) iyul 1915-ci il tarixdə, döyüşdə yaralanmış və yaradan vəfat etmişdir{{Sfnru|«Русское слово»|12 июль 1915|p=|loc=}}<ref name=Q4 group=qeyd/>.
==Digər==
Tanınmış müğənni və aktrisa, musiqişünas və pedaqoq, sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru, [[Azərbaycan Respublikasının əməkdar artisti]] [[Nüşabə Ələsgərli]] mediaya verdiyi müsahibəsində Zaman bəy Şixəlibəyovun nəslindən olduğunu bildirib.
== Qeydlər ==
{{Siyahı sütunlarla|2|
{{İstinad siyahısı
|group=qeyd
|refs=
<ref name=Q1>Rusiya İmperiyasında mülki rütbə; general-mayor və polkovnik hərbi rütbələri arasındakı hərbi rütbəyə uyğun gəlirdi.</ref>
<ref name=Q2>Lakin daha sonrakı rəsmi sənədlərdə Zaman bəyin atasının adı Şeyxəli kimi yox, “Hacı bəy” kimi, bir sənəddə isə “Hacı xan” {{Harvnbru|Генеалогическое общество Алматы||p=|loc=}} kimi, qardaşı İbrahim bəyin atasının adı izə “Zaman bəy” kimi göstərilir {{Harvnbru|«Русское слово»|12 июль 1915|p=|loc=}}. Şəki əyalətinin 1824-cü il kameral siyahıyaalınmasında – bəylərin siyahısında, Hacı bəy Hacı Rəsul bəy oğlu qeydə alınıb {{Harvnbru|Камералное описание|1824|p=|loc=}} ki, Bu Hacı Rəsul bəy isə çox güman ki, [[Hacı Çələbi xan|Hacı Çələbi xanın]] əmisi oğlu Şeyxəlinin oğludur. Belədirsə, deməli, Zaman bəy də Hacı Çələbi xanın əmisi oğlu Hacı Şeyxəlinin nəslindəndir.</ref>
<ref name=Q3>Q.P.Fyodorov yazır ki, {{sitat2|Уроженец Нухи, Заманбек во время турецкой войны 1876 года, будучи совсем юным, эмигрировал в числе очень многих кавказцев в Турцию. Возвратиться обратно он боялся, ожидая репрессий русских властей, и остался в Константинополе со своими братьями... Султан... в числе четырех-пяти человек, отправленных в Кашгар, был и Заманбек {{Harvnbru|Фёдоров Г.П. (XXI)| |p=874|loc=}}.}}
Lakin Zaman bəyin 1876-cı ildə Türkiyəyə mühacirət etməsi doğru görünmür. Çünki, o, 1872-ci ildə artıq Kaşğarda olub. Bundan başqa, Türkiyə-Rusiya müharibəsi də 1876-cı ildə başlamamışdı, 1877-ci ildə başlayıb. </ref>
<ref name=Q4>
:1.) 1860-cı ildə tərtib edilmiş Nuxada yaşayan bəylərinin siyahısında İbrahim bəy 10 yaşında, amma Zaman bəyin oğlu kimi yox, Zaman bəyin qardaşı kimi qeydə alınıb.
:2.) Eyni tarixdə Nuxadan olan kornet Məhəmməd Nəbibəyov da ağır yaralanıb və Kiyev xəstəxanasında müalicə olunurdu {{Harvnbru|«Русское слово»|12 июль 1915|p=|loc=}}.</ref>
}}
}}
== İstinadlar ==
{{İstinad siyahısı}}
==Ədəbiyyat==
#{{cite web | last =Фёдоров Г.П. (XVI)|url=https://mytashkent.uz/2013/08/14/moya-sluzhba-v-turkestanskom-krae-fedorov-g-p-1870-1910-chast-shestnadtsataya/|title=Моя служба в Туркестанском крае (1870 – 1910 года)/Часть шестнадцатая |author= Фёдоров Г.П.|date= |website=https://mytashkent.uz/ |publisher=mytashkent.uz |language=ru |accessdate= |archiveurl =https://web.archive.org/web/20201026213439/https://mytashkent.uz/2013/08/14/moya-sluzhba-v-turkestanskom-krae-fedorov-g-p-1870-1910-chast-shestnadtsataya/ |archivedate = 26 Sep 2013 - 26 Oct 2020|ref = harv}}
#{{cite web | last =Фёдоров Г.П. (XXI)|url=https://mytashkent.uz/2013/09/12/moya-sluzhba-v-turkestanskom-krae-fedorov-g-p-1870-1910-3/ |title=Моя служба в Туркестанском крае (1870 – 1910 года)/Часть двадцать первая |author= Фёдоров Г.П.|date= |website=https://mytashkent.uz/ |publisher=mytashkent.uz |language=ru |accessdate= |archiveurl =https://web.archive.org/web/20201023054047/https://mytashkent.uz/2013/09/12/moya-sluzhba-v-turkestanskom-krae-fedorov-g-p-1870-1910-3/ |archivedate = 13 Sep 2016 - 23 Oct 2020|ref = harv}}
#{{məqalə
| müəllif = [[Zəkəriyyə Əlizadə|Əlizadə Z.]]
| başlıq = Prjevalskinin borclu olduğu şəkili – Zaman bəy Şıxəlibəyov
| orijinal =
| link = http://www.anl.az/down/meqale/525/2014/iyun/375422.htm
| dil = az
| cavabdeh =
| nəşrin müəllifi =
| nəşr = 525-ci qəzet
| tip = qəzet
| yer =
| nəşriyyat =
| il = 7 iyun 2014
| cild =
| buraxılış =
| nömrə =
| səhifələr = 24 – 25
| isbn =
| issn =
| doi =
| bibcode =
| arxiv =
| pmid =
| ref = Əlizadə Z.
| archiveurl = https://web.archive.org/web/20201226170352/http://www.anl.az/down/meqale/525/2014/iyun/375422.htm
| archivedate = 26 Dec 2020
}}
#{{məqalə
| müəllif =[[Ədalət Tahirzadə|Tahirzade A.]]
| başlıq = Sultan Abdulaziz'in Doğu Türkistan-Kaşğar Hanliği'na gönderdigi subay
| orijinal =
| link =
| dil = tr
| cavabdeh =
| nəşrin müəllifi =
| nəşr = Türkçe Tarih
| tip = dergi
| yer =
| nəşriyyat =
| il = 2016, Aralıq
| cild =
| buraxılış =
| nömrə =
| səhifələr =
| isbn =
| issn =
| doi =
| bibcode =
| arxiv =
| pmid =
| ref = Tahirzade A.
| archiveurl =
| archivedate =
}}
#{{məqalə
| müəllif =
| başlıq = Сведения об убитых и раненых в ПМВ офицерах...
| orijinal =
| link = https://www.ria1914.info/index.php/Сведения_об_убитых_и_раненых_в_ПМВ_офицерах_по_данным_газеты_«Русское_слово»,_июль_1915г.
| dil = ru
| cavabdeh =
| nəşrin müəllifi =
| nəşr = Русское слово
| tip = газета
| yer =
| nəşriyyat =
| il = 12 июль 1915
| cild =
| buraxılış =
| nömrə =
| səhifələr =
| isbn =
| issn =
| doi =
| bibcode =
| arxiv =
| pmid =
| ref = «Русское слово»
| archiveurl = https://web.archive.org/web/20200606075851/https://www.ria1914.info/index.php/%D0%A1%D0%B2%D0%B5%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%8F_%D0%BE%D0%B1_%D1%83%D0%B1%D0%B8%D1%82%D1%8B%D1%85_%D0%B8_%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B5%D0%BD%D1%8B%D1%85_%D0%B2_%D0%9F%D0%9C%D0%92_%D0%BE%D1%84%D0%B8%D1%86%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%85_%D0%BF%D0%BE_%D0%B4%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D1%8B%D0%BC_%D0%B3%D0%B0%D0%B7%D0%B5%D1%82%D1%8B_%C2%AB%D0%A0%D1%83%D1%81%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B5_%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%BE%C2%BB,_%D0%B8%D1%8E%D0%BB%D1%8C_1915%D0%B3.
| archivedate = 23 May 2019 - 6 Jun 2020
}}
#{{cite web | last =Офицеры РИА|url=https://www.ria1914.info/index.php/%D0%92%D1%8B%D1%81%D0%BE%D1%87%D0%B0%D0%B9%D1%88%D0%B8%D0%B5_%D0%BF%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D0%B7%D1%8B,_%D1%82%D0%B5%D0%BA%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D0%B2%D0%B5%D1%80%D1%81%D0%B8%D1%8F,_1900,_%D0%BD%D0%BE%D1%8F%D0%B1%D1%80%D1%8C |title= Высочайшие приказы, текстовая версия, 1900, ноябрь|author= |date=1900 |website=https://www.ria1914.info/ |publisher=Офицеры русской императорской армии |language=ru |accessdate= |archiveurl =https://web.archive.org/web/20191230114625/https://www.ria1914.info/index.php/%D0%92%D1%8B%D1%81%D0%BE%D1%87%D0%B0%D0%B9%D1%88%D0%B8%D0%B5_%D0%BF%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D0%B7%D1%8B,_%D1%82%D0%B5%D0%BA%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D0%B2%D0%B5%D1%80%D1%81%D0%B8%D1%8F,_1900,_%D0%BD%D0%BE%D1%8F%D0%B1%D1%80%D1%8C |archivedate =21 Apr 2019 - 30 Dec 2019 |ref = harv}}
#{{cite web | last =Генеалогическое общество Алматы|url=https://genealogiya.kz/sluzhashhie-chinovniki-semirechenskoj-oblasti/ |title=
Служащие (чиновники) Семиреченской области |author= |date= |website=https://genealogiya.kz/ |publisher=
Генеалогическое общество Алматы |language=ru |accessdate= |archiveurl =https://web.archive.org/web/20201020094323/https://genealogiya.kz/sluzhashhie-chinovniki-semirechenskoj-oblasti/ |archivedate =20 Oct 2020 |ref = harv}}
#{{kitab3
| müəllif = Составленоно капитаном Харченновым и поручиком Скоржинским
| hissə =
| hissənin linki =
| başlıq = Камералное описание жителей города Нухи и Шекинской провинции
| orijinal =
| link =
| vikimənbə =
| cavabdeh =
| nəşr =
| yer = Dövlət Tarix Arxivi, fond 24; Опис №1, № 162,
| nəşriyyat =
| il = 1824
| cild =
| səhifə =
| sütunlar =
| səhifələr =
| seriya =
| isbn =
| doi =
| tiraj =
| archiveurl =
| archivedate =
| ref = Камералное описание
}}
#{{cite web | last =|url=https://azadaz.com/xeber/4720/veten-menim-icimdedir |title=Vətən mənim içimdədir |author=Teymurqızı T. |date=16/04/20 |website=https://azadaz.com/ |publisher=Azadaz.com |language= az|accessdate= |archiveurl =https://web.archive.org/web/20201226140757/https://azadaz.com/xeber/4720/veten-menim-icimdedir |archivedate =26 Dec 2020 |ref = harv}}
|Adı = Zaman bəy Şixəlibəyov
|Tam adı = ''Şixəlibəyov Zaman bəy Hacı bəy oğlu''
|Piktoqram = diplomat <!--“bio” sözünü yazar, kitab, , filosof, newspaper, riyaziyyat, fizika, kimya, biologiya, tibb, tarix, arxeologiya və musiqi və s. variantlarından (bütün variantlar burada: [[Şəki Ensiklopediyası:Layihə/Piktoqramlar]]) hər hansı biri ilə əvəz edə bilərsiniz-->
|Şəkil = Zaman bəy Şıxəlibəyov.jpg
|Şəklin ölçüsü =
|Şəklin izahı = Zaman bəy Şixəlibəyov.
|Digər adı =
|Doğum tarixi = {{Doğum tarixi|1838|10|26}}
|Doğum yeri = [[Nuxa]], [[Şəki əyaləti]], {{Rusİmp}}
|Vəfat tarixi = {{Vəfat tarixi və yaşı|1904|4|23|1838|10|26}}
|Vəfat yeri = Daşkənd, Türküstan ölkəsi, {{Rusİmp}}
|Vəfat səbəbi =
|Dəfn yeri =
|Vətəndaşlığı =
|Həyat yoldaşı =
|Uşağı = İsa bəy (1856 – ?), Hacıağa bəy (1859 – ?)
|Partnyoru =
|Atası =
|Titulu = dövlət müşaviri
|Anası =
|Milliyəti =
|Dini =
|İxtisası =
|Təhsili =
|Fəaliyyəti =
|Fəaliyyət illəri =
|Tanınır =
|Mükafatları =
|İmzası =
|Saytı =
|Commons =
}}
'''Zaman bəy Şixəlibəyov''' (1838 – 1904) – Rusiya İmperiyasında {{link-interwiki|az=Dövlət müşaviri|az_mətn=dövlət müşaviri |başqa_dil=ru|başqa_dildə_başlıq=Статский советник}} ({{dil-ru|статский советник}})<ref name=Q1 group=qeyd/>, tərcüməçi və diplomat; dörd dövlətdə xidmət edib, gənc yaşlarında Rusiya İmperiyasında quberniya katibi vəzifəsində işləmiş, sonra Osmanlı dövlətinin nümayəndəsi kimi İstanbuldan Türküstana göndərilənlər arasında olmuş, daha sonra {{link-interwiki|az=Yeddişəhər|az_mətn=Yeddişəhər |başqa_dil=az|başqa_dildə_başlıq=Yettişar (Yeddişəhər) xanlığı}} əmirinin nümayəndəsi kimi ruslarla danışıqlarda iştirak etmiş və nəhayət, 18 noyabr 1900-cu il tarixədək Türküstan general-qubernatorun dəftərxanasında baş tərcüməçi vəzifəsində çalışmış, həmçinin, rəsmi səfərlərdə Buxara əmirini müşayiət etmişdir.
==Haqqında məlumatlar==
26 oktyabr 1838-ci il tarixdə Nuxada anadan olub{{Sfnaz|Tahirzade A.|2016, Aralıq |p=|loc=}}.
1860-cı ildə tərtib edilmiş Nuxada yaşayan bəylərinin siyahısında, 35-ci sırada, mərhum praporşik Şeyxəli bəy Hacı bəy oğlunun böyük oğlu – 22 yaşlı quberniya katibi Zaman bəyin adı qeyd olunub. Həmin sənəddə Zaman bəyin 4 yaşlı İsa bəy və 1 yaşlı Hacıağa bəy adlı oğullarının, 20 yaşlı Bala bəy, 16 yaşlı Mehdi bəy, 10 yaşlı İbrahim bəy və 8 yaşlı Məhəmməd bəy adlı qardaşlarının da olduğu göstərilib<ref name=Q2 group=qeyd/>.
Daha sonra Zaman bəy çox gənc ikən xeyli qafqazlının içərisində öz qardaşları ilə Türkiyəyə mühacirət edib<ref name=Q3 group=qeyd/>.
8 iyun 1872-ci il tarixdə isə Zaman bəyin adı Çindən müstəqillik əldə etmiş Yeddişəhər (Kaşğar) dövlətinin əmiri {{link-interwiki|az=Yaqub xanın|az_mətn=Yaqub xanın |başqa_dil=ru|başqa_dildə_başlıq=Магомет Якуб бек Бадаулет}} etibarlı nümayəndəsi kimi çəkilir; Zaman bəy həmin tarixdə Yeddişəhər dövləti ilə Rusiya İmperiyası arasında bağlanmış 5 bəndlik ticarət sazişinin hazırlanmasında və ruslarla danışıqlarda əsas şəxslərdən biri olub{{Sfnaz|Əlizadə Z.|7 iyun 2014|p=24 – 25|loc=}}.
1875-ci ildə Kaşğara yetişmiş Osmanlı hərbi yardımını bütün yol boyu – İstanbuldan Kaşğaradək, müşayiət etmiş şəxslərdən biri də Zaman bəy olub{{Sfnaz|Əlizadə Z.|7 iyun 2014|p=24 – 25|loc=}}.
1877-ci ildə Yaqub xanın öldürülməsindən və Yeddişəhər dövlətinin Çin tərəfindən işğal edilməsindən sonra Zaman bəy Daşkəndə gedir və Türküstan general-qubernatorun dəftərxanasına işə götürülür{{Sfnru|Фёдоров Г.П. (XXI)| |p=875|loc=}} və ona dövlət müşaviri ({{dil-ru|статский советник}}) mülki rütbəsi verilir. Hansı ki həmin rütdə general-mayor və polkovnik hərbi rütbələri arasındakı hərbi rütbəyə uyğun idi.
1983-сü ildə Rusiya imperatoru {{link-interwiki|az=III Aleksandr|az_mətn= III Aleksandrın|başqa_dil=ru |başqa_dildə_başlıq=Александр III}} ({{h.o.}}1881 – 1894) dəvəti ilə Peterburqa səfər edən və sonra isə öz ölkəsinə geri dönən Buxara xanı {{link-interwiki|az=Seyid Əbdüləhəd xan|az_mətn=Seyid Əbdüləhəd xanı |başqa_dil=ru|başqa_dildə_başlıq=Сеид Абдулахад-хан}} ({{h.o.}}1885 – 1910) bütün yol boyu müşayiət etmiş şəxslərdən biri də Zaman bəy olub. Seyid Əbdüləhəd xan geri dönərkən – 19 fevral 1893-cü il tarixdə, Bakıdan keçmiş, gecələmək üçün Bakıda Zaman bəyin həmyerlisi Həsən bəy Nəbibəyovun evinə düşmüşdür{{Sfnaz|Əlizadə Z.|7 iyun 2014|p=24 – 25|loc=}}.
1900-cü il noyabr ayının 18-də (5-də) öz xahişi ilə Türküstan general-qubernator dəftərxanasının baş tərcüməçisi vəzifəsindən azad edilib{{Sfnru|Офицеры РИА|1900|p=|loc=}}.
23 aprel 1904-cü il tarixdə – Daşkənddə, 65 yaşında vəfat edib{{Sfnaz|Tahirzade A.|2016, Aralıq |p=|loc=}}.
''Qardaşı'': '''İbrahim bəy Şixəlibəyov''' rus ordusunun poruçiki olmuş, Birinci Dünya müharibəsində – 25 (12) iyul 1915-ci il tarixdə, döyüşdə yaralanmış və yaradan vəfat etmişdir{{Sfnru|«Русское слово»|12 июль 1915|p=|loc=}}<ref name=Q4 group=qeyd/>.
==Digər==
Tanınmış müğənni və aktrisa, musiqişünas və pedaqoq, sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru, [[Azərbaycan Respublikasının əməkdar artisti]] [[Nüşabə Ələsgərli]] mediaya verdiyi müsahibəsində Zaman bəy Şixəlibəyovun nəslindən olduğunu bildirib.
== Qeydlər ==
{{Siyahı sütunlarla|2|
{{İstinad siyahısı
|group=qeyd
|refs=
<ref name=Q1>Rusiya İmperiyasında mülki rütbə; general-mayor və polkovnik hərbi rütbələri arasındakı hərbi rütbəyə uyğun gəlirdi.</ref>
<ref name=Q2>Lakin daha sonrakı rəsmi sənədlərdə Zaman bəyin atasının adı Şeyxəli kimi yox, “Hacı bəy” kimi, bir sənəddə isə “Hacı xan” {{Harvnbru|Генеалогическое общество Алматы||p=|loc=}} kimi, qardaşı İbrahim bəyin atasının adı izə “Zaman bəy” kimi göstərilir {{Harvnbru|«Русское слово»|12 июль 1915|p=|loc=}}. Şəki əyalətinin 1824-cü il kameral siyahıyaalınmasında – bəylərin siyahısında, Hacı bəy Hacı Rəsul bəy oğlu qeydə alınıb {{Harvnbru|Камералное описание|1824|p=|loc=}} ki, Bu Hacı Rəsul bəy isə çox güman ki, [[Hacı Çələbi xan|Hacı Çələbi xanın]] əmisi oğlu Şeyxəlinin oğludur. Belədirsə, deməli, Zaman bəy də Hacı Çələbi xanın əmisi oğlu Hacı Şeyxəlinin nəslindəndir.</ref>
<ref name=Q3>Q.P.Fyodorov yazır ki, {{sitat2|Уроженец Нухи, Заманбек во время турецкой войны 1876 года, будучи совсем юным, эмигрировал в числе очень многих кавказцев в Турцию. Возвратиться обратно он боялся, ожидая репрессий русских властей, и остался в Константинополе со своими братьями... Султан... в числе четырех-пяти человек, отправленных в Кашгар, был и Заманбек {{Harvnbru|Фёдоров Г.П. (XXI)| |p=874|loc=}}.}}
Lakin Zaman bəyin 1876-cı ildə Türkiyəyə mühacirət etməsi doğru görünmür. Çünki, o, 1872-ci ildə artıq Kaşğarda olub. Bundan başqa, Türkiyə-Rusiya müharibəsi də 1876-cı ildə başlamamışdı, 1877-ci ildə başlayıb. </ref>
<ref name=Q4>
:1.) 1860-cı ildə tərtib edilmiş Nuxada yaşayan bəylərinin siyahısında İbrahim bəy 10 yaşında, amma Zaman bəyin oğlu kimi yox, Zaman bəyin qardaşı kimi qeydə alınıb.
:2.) Eyni tarixdə Nuxadan olan kornet Məhəmməd Nəbibəyov da ağır yaralanıb və Kiyev xəstəxanasında müalicə olunurdu {{Harvnbru|«Русское слово»|12 июль 1915|p=|loc=}}.</ref>
}}
}}
== İstinadlar ==
{{İstinad siyahısı}}
==Ədəbiyyat==
#{{cite web | last =Фёдоров Г.П. (XVI)|url=https://mytashkent.uz/2013/08/14/moya-sluzhba-v-turkestanskom-krae-fedorov-g-p-1870-1910-chast-shestnadtsataya/|title=Моя служба в Туркестанском крае (1870 – 1910 года)/Часть шестнадцатая |author= Фёдоров Г.П.|date= |website=https://mytashkent.uz/ |publisher=mytashkent.uz |language=ru |accessdate= |archiveurl =https://web.archive.org/web/20201026213439/https://mytashkent.uz/2013/08/14/moya-sluzhba-v-turkestanskom-krae-fedorov-g-p-1870-1910-chast-shestnadtsataya/ |archivedate = 26 Sep 2013 - 26 Oct 2020|ref = harv}}
#{{cite web | last =Фёдоров Г.П. (XXI)|url=https://mytashkent.uz/2013/09/12/moya-sluzhba-v-turkestanskom-krae-fedorov-g-p-1870-1910-3/ |title=Моя служба в Туркестанском крае (1870 – 1910 года)/Часть двадцать первая |author= Фёдоров Г.П.|date= |website=https://mytashkent.uz/ |publisher=mytashkent.uz |language=ru |accessdate= |archiveurl =https://web.archive.org/web/20201023054047/https://mytashkent.uz/2013/09/12/moya-sluzhba-v-turkestanskom-krae-fedorov-g-p-1870-1910-3/ |archivedate = 13 Sep 2016 - 23 Oct 2020|ref = harv}}
#{{məqalə
| müəllif = [[Zəkəriyyə Əlizadə|Əlizadə Z.]]
| başlıq = Prjevalskinin borclu olduğu şəkili – Zaman bəy Şıxəlibəyov
| orijinal =
| link = http://www.anl.az/down/meqale/525/2014/iyun/375422.htm
| dil = az
| cavabdeh =
| nəşrin müəllifi =
| nəşr = 525-ci qəzet
| tip = qəzet
| yer =
| nəşriyyat =
| il = 7 iyun 2014
| cild =
| buraxılış =
| nömrə =
| səhifələr = 24 – 25
| isbn =
| issn =
| doi =
| bibcode =
| arxiv =
| pmid =
| ref = Əlizadə Z.
| archiveurl = https://web.archive.org/web/20201226170352/http://www.anl.az/down/meqale/525/2014/iyun/375422.htm
| archivedate = 26 Dec 2020
}}
#{{məqalə
| müəllif =[[Ədalət Tahirzadə|Tahirzade A.]]
| başlıq = Sultan Abdulaziz'in Doğu Türkistan-Kaşğar Hanliği'na gönderdigi subay
| orijinal =
| link =
| dil = tr
| cavabdeh =
| nəşrin müəllifi =
| nəşr = Türkçe Tarih
| tip = dergi
| yer =
| nəşriyyat =
| il = 2016, Aralıq
| cild =
| buraxılış =
| nömrə =
| səhifələr =
| isbn =
| issn =
| doi =
| bibcode =
| arxiv =
| pmid =
| ref = Tahirzade A.
| archiveurl =
| archivedate =
}}
#{{məqalə
| müəllif =
| başlıq = Сведения об убитых и раненых в ПМВ офицерах...
| orijinal =
| link = https://www.ria1914.info/index.php/Сведения_об_убитых_и_раненых_в_ПМВ_офицерах_по_данным_газеты_«Русское_слово»,_июль_1915г.
| dil = ru
| cavabdeh =
| nəşrin müəllifi =
| nəşr = Русское слово
| tip = газета
| yer =
| nəşriyyat =
| il = 12 июль 1915
| cild =
| buraxılış =
| nömrə =
| səhifələr =
| isbn =
| issn =
| doi =
| bibcode =
| arxiv =
| pmid =
| ref = «Русское слово»
| archiveurl = https://web.archive.org/web/20200606075851/https://www.ria1914.info/index.php/%D0%A1%D0%B2%D0%B5%D0%B4%D0%B5%D0%BD%D0%B8%D1%8F_%D0%BE%D0%B1_%D1%83%D0%B1%D0%B8%D1%82%D1%8B%D1%85_%D0%B8_%D1%80%D0%B0%D0%BD%D0%B5%D0%BD%D1%8B%D1%85_%D0%B2_%D0%9F%D0%9C%D0%92_%D0%BE%D1%84%D0%B8%D1%86%D0%B5%D1%80%D0%B0%D1%85_%D0%BF%D0%BE_%D0%B4%D0%B0%D0%BD%D0%BD%D1%8B%D0%BC_%D0%B3%D0%B0%D0%B7%D0%B5%D1%82%D1%8B_%C2%AB%D0%A0%D1%83%D1%81%D1%81%D0%BA%D0%BE%D0%B5_%D1%81%D0%BB%D0%BE%D0%B2%D0%BE%C2%BB,_%D0%B8%D1%8E%D0%BB%D1%8C_1915%D0%B3.
| archivedate = 23 May 2019 - 6 Jun 2020
}}
#{{cite web | last =Офицеры РИА|url=https://www.ria1914.info/index.php/%D0%92%D1%8B%D1%81%D0%BE%D1%87%D0%B0%D0%B9%D1%88%D0%B8%D0%B5_%D0%BF%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D0%B7%D1%8B,_%D1%82%D0%B5%D0%BA%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D0%B2%D0%B5%D1%80%D1%81%D0%B8%D1%8F,_1900,_%D0%BD%D0%BE%D1%8F%D0%B1%D1%80%D1%8C |title= Высочайшие приказы, текстовая версия, 1900, ноябрь|author= |date=1900 |website=https://www.ria1914.info/ |publisher=Офицеры русской императорской армии |language=ru |accessdate= |archiveurl =https://web.archive.org/web/20191230114625/https://www.ria1914.info/index.php/%D0%92%D1%8B%D1%81%D0%BE%D1%87%D0%B0%D0%B9%D1%88%D0%B8%D0%B5_%D0%BF%D1%80%D0%B8%D0%BA%D0%B0%D0%B7%D1%8B,_%D1%82%D0%B5%D0%BA%D1%81%D1%82%D0%BE%D0%B2%D0%B0%D1%8F_%D0%B2%D0%B5%D1%80%D1%81%D0%B8%D1%8F,_1900,_%D0%BD%D0%BE%D1%8F%D0%B1%D1%80%D1%8C |archivedate =21 Apr 2019 - 30 Dec 2019 |ref = harv}}
#{{cite web | last =Генеалогическое общество Алматы|url=https://genealogiya.kz/sluzhashhie-chinovniki-semirechenskoj-oblasti/ |title=
Служащие (чиновники) Семиреченской области |author= |date= |website=https://genealogiya.kz/ |publisher=
Генеалогическое общество Алматы |language=ru |accessdate= |archiveurl =https://web.archive.org/web/20201020094323/https://genealogiya.kz/sluzhashhie-chinovniki-semirechenskoj-oblasti/ |archivedate =20 Oct 2020 |ref = harv}}
#{{kitab3
| müəllif = Составленоно капитаном Харченновым и поручиком Скоржинским
| hissə =
| hissənin linki =
| başlıq = Камералное описание жителей города Нухи и Шекинской провинции
| orijinal =
| link =
| vikimənbə =
| cavabdeh =
| nəşr =
| yer = Dövlət Tarix Arxivi, fond 24; Опис №1, № 162,
| nəşriyyat =
| il = 1824
| cild =
| səhifə =
| sütunlar =
| səhifələr =
| seriya =
| isbn =
| doi =
| tiraj =
| archiveurl =
| archivedate =
| ref = Камералное описание
}}
#{{cite web | last =|url=https://azadaz.com/xeber/4720/veten-menim-icimdedir |title=Vətən mənim içimdədir |author=Teymurqızı T. |date=16/04/20 |website=https://azadaz.com/ |publisher=Azadaz.com |language= az|accessdate= |archiveurl =https://web.archive.org/web/20201226140757/https://azadaz.com/xeber/4720/veten-menim-icimdedir |archivedate =26 Dec 2020 |ref = harv}}