Diqqət! 4 aprel 2024-cü il tarixdən saytın yeni versiyası sheki.org domenində fəaliyyət göstərir. Bu köhnə versiyadır və yenilənməsi məhdudlaşdırılıb.
Şəki Ensiklopediyasına maliyyə dəstəyi göstərmək istəyən hər bir şəxs 4169 7388 5183 5607 (05/26 VISA) Kapital Bank kart hesabımıza istədiyi məbləğdə ianə köçürə bilər.   Daha ətraflı...

Changes

Jump to navigation Jump to search
4.900 bayt əlavə edildi ,  23:45, 16 mart 2020
Səhifəni 'Kateqoriya:B{{YM |ad = BAŞ KÜNGÜT |xəritə = Seki.PNG |xəritə miqyas = 200px |xəritə məlumat = Şəki rayonu |xər...' ilə yarat
[[Kateqoriya:B]]{{YM
|ad = BAŞ KÜNGÜT
|xəritə = Seki.PNG
|xəritə miqyas = 200px
|xəritə məlumat = [[Şəki rayonu]]
|xəritə1 =
|xəritə1 miqyas =
|xəritə1 məlumat =
|xəritə2 =
|xəritə2 miqyas =
|xəritə2 məlumat =
|ərazi =
|əhalisi = 1600
|əhali_il = 2009
|əhali sıxlığı =
|yüksəklik = 800m
|lat_deg = 41.1615
|lat_min =
|lat_sec =
|lat_hem =
|lon_deg = 47.3215
|lon_min =
|lon_sec =
|lon_hem =
|telefon kodu =
|poçt indeksi = AZ5515<ref>{{cite web |url=http://www.azerpost.az/?options=content&id=188 |archiveurl=http://archive.is/9GAmL |archivedate=2016-04-19 |title=İndekslər |author=[[Azərpoçt]] |date= |work= |publisher=www.azerpost.az |accessdate=2016-04-19 |language=az }}</ref>
|ölkə = Azərbaycan
|bölgə =
|region = Şəki rayonu
|şəhər =
|qəsəbə =
|kənd nümayəndəsi = Kazım Məmmədov
|bələdiyyə başçısı = Malik Səmədov
|vebsayt = www.kungut.az
}}

'''Baş Küngüt''' — [[Azərbaycan Respublikası]]<nowiki/>nın [[Şəki rayonu]]<nowiki/>nun Baş Küngüt inzibati ərazi vahidində kənd. [[Şəki|Şəki şəhəri]]<nowiki/>ndən 27&nbsp;km şimal-şərqdə yerləşir, [[Əyriçay]]ın qolu olan Küngüt çayının sahilində, [[Bideyiz|Bideyiz kəndi]]<nowiki/>ndən şimaldadır. Ərazisində orta əsrlərə aid ''Küngüt qalası'' var.

== Tarixi ==
Toponimin '''"Baş"''' hissəsi kəndin üst, hündür, yuxarı yerdə (yəni "başda") yerləşməsini əks etdirən sözdür.

Toponimin ikinci komponenti olan '''"Küngüt"''' isə, [[XIII əsr]]<nowiki/>də monqol işğallarında iştirak etmiş '''kungiyat (monqolca adı [[:mn:Дундад зууны монгол аймгууд|Кунгият]]) tayfası'''nın adını əks etdirir.

Kəndin adının ümumi mənası da "yuxarı tərəfdə yerləşən Küngüt kəndi" deməkdir<ref>"Azərbaycan toponimlərinin ensiklopedik lüğəti". İki cilddə. I cild. [[Bakı]], [[Şərq-Qərb nəşriyyatı|"Şərq-Qərb"]], [[2007]].</ref>.

== Mədəniyyəti ==
Baş Küngüt kəndi Şəkinin ən qədim yaşayış məntəqələrindəndir. Kənd ərazisində Alban məbədi, Həzrət Əli qalası və bir sıra tarixi abidələr yerləşir. Təəssüflər olsun ki, bu abidələrdən heç biri dövlət səviyyəsində araşdırılmayıb və hal-hazırda qorunmur.

Baş Küngüt kəndi çox gözəl mədəniyyətə malikdir. Burada Baş Küngüt kənd mədəniyyət evi fəaliyyət göstərir. Kəndin zəngin kulinariyası var.

Kənddə məhəllələrin tarixi adları vardır və bu adların etimologiyasının araşdırılması maraqlı olar. Məsələn: Həjjərlər, Süvərlər, Papaqçılar, Dəmirçilər və s. Kəndin mədəniyyətində [[Novruz bayramı]] xüsusi yer tutur. Belə ki, Novruz ərəfəsində 10-cu sinif şagirdləri kənd ərazində "Qodu-qodu" gəzir və kənd camaatı onlara sovqat verir və yığılan sovqatla şənlik təşkil olunur. Kənd əhalisi əsasən [[azərbaycanlılar]]<nowiki/>dan ibarətdir. Lakin, az sayda ləzgilər, avarlar və ruslar da var.

== Coğrafiyası və iqlimi ==
Baş Küngüt əsasən dağlıq ərazidə yerləşir. Kənd şimaldan [[Böyük Qafqaz]] dağları ilə əhatə olunmuşdur. Kəndin Şərqindən Küngütçay axır. Əsasən yayın sonu və payızın əvvəlində çayda daşqınlar olur. Kəndin içərisindən isə Qara çay adlı kiçik bir çay axır.

Cənubdan [[Bideyiz]], şərqdən [[Baş Kəldək]], cənub-şərqdən isə [[Oraban]] kəndləri ilə əhatə olunmuşdur.Baş Küngüt kəndi gözəl iqlim tipinə malikdir. Burada yay turizmi üçün əlverişli olan Küngüt istirahət mərkəzi də vardır. Bu istirahət mərkəzi dağın üzərində, kənddən 130 metr yüksəklikdə yerləşir.

== Əhalisi ==
2009-cu il siyahıya alınmasında əhalinin sayı 1600 nəfər təşkil edib. {{mənbəsiz}}

=== Görkəmli şəxsiyyətləri ===
Görkəmli maarifçi [[Nazim Hacıyev]] Baş Küngüt kəndində doğulmuşdur.

== Din ==
Kənddə Baş Küngüt kənd məscidi dini icması fəaliyyət göstərir<ref>[http://scwra.gov.az/upload/editor/files/Dini%20qurumlar/2011.pdf MÜSƏLMAN DİNİ İCMALAR - 2011-ci ildə qeydiyyatdan keçənlər]. scwra.gov.az {{az}}</ref>.

== Mənbə ==
*http://www.anspress.com/index.php?a=2&lng=az&nid=179837
*http://shekitourism.az/index.php?secim=tarixi

==İstinadlar==
{{İstinad siyahısı}}

== Xarici keçidlər ==
* [https://www.youtube.com/watch?v=3BNbepGZTA4 Tarixin yadigarı olan dəyirman] Kanal S. {{az}}

{{Şəki rayonunun yaşayış məntəqələri}}


[[Kateqoriya:Şəki rayonunun kəndləri]]

Naviqasiya menyusu